Tüketicilerin seyahat acentalarına ilişkin etik algıları ve niyetlerini belirlemeye yönelik bir araştırma

ILBAN, MEHMET OGUZHAN; AKKILIC, Mehmet Emin; ÖZBEK, VOLKAN

Tüketicilerin seyahat acentalarına ilişkin etik algıları ve niyetlerini belirlemeye yönelik bir araştırma

Volkan ÖZBEK, (Balıkesir Üniversitesi, Burhaniye Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu, Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Bölümü, Balıkesir, Türkiye)

Mehmet Emin AKKILIÇ, (Balıkesir Üniversitesi, Burhaniye Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu, Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Bölümü, Balıkesir, Türkiye)

Mehmet Oğuzhan İLBAN (Balıkesir Üniversitesi, Burhaniye Uygulamalı Bilimler Yüksekokulu, Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Bölümü, Balıkesir, Türkiye)

Ege Akademik Bakış

1 0

Yıl: 2011 Cilt: 11 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 325 - 338 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Tüketicilerin seyahat acentalarına ilişkin etik algıları ve niyetlerini belirlemeye yönelik bir araştırma

Öz:

Bu araştırmanın üç amacı bulunmaktadır. Birincisi, seyahat acentalarının ürünlerini yanlış, eksik ya da nötr (olması gereken) bilgi kullanarak sunmalarının tüketicilerin etik problem algılama düzeyini değiştirip değiştirmediğini belirlemektir. İkinci amaç, eksik, yanlış ya da nötr bilgi sunumunda tüketicilerin firmaya ilişkin genel tutumlarının ve firma ürünlerini satın alma niyetlerinin değişip değişmediğini belirlemektir. Araştırmanın son amacı ise, algılanan etik problem, firmaya ilişkin genel tutum ve etik niyetler arasındaki olası doğrusal ilişkileri tespit etmektir. Araştırma, seyahat acentası müşterileri üzerinde senaryo tekniğine dayalı yüz yüze anket yöntemi kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Cevaplayıcılar kolayda örnekleme yoluyla belirlenmiştir. Araştırma sonucunda, cevaplayıcıların farklı hikâyelerde farklı etik problem algılama düzeyine sahip olduğu bulunmuştur. Aynı şekilde, farklı hikâyelerde cevaplayıcıların seyahat acentasına olan genel tutumu ve acentanın hizmetlerini satın alma niyeti de farklılık göstermektedir. Araştırmanın bir diğer bulgusu, algılanan etik problem, genel tutum ve satın alma niyeti arasında doğrusal ilişkilerin tespit edilmiş olmasıdır.

Anahtar Kelime:

Konular: Otelcilik, Konaklama, Spor ve Turizm

A study on determining consumers’ ethical perceptions and intentions regarding travel agents

Öz:

This study has three aims. Firstly, it is to determine whether travel agents’ serving their products incomplete, wrong and neutral ( how it should be) changes consumers’ level of perceiving ethical problem or not. Second aim is to determine whether consumers’ general attitudes towards the company and their intention to buy the products of the company have changed or not on presentation of incomplete, wrong and neutral products. The last aim of the study is to determine linear relationships among perceived ethical problem, general attitude towards the company and ethical intentions. The study was conducted on the consumers of travel agent by using face to face questionnaire based on scenario analysis. Participants were determined by convenience sampling. It was found in the result of the study that participants had different levels of ethical problem perceptions in different occasions. Similarly, in different occasions, participants’ general attitude to travel agent and intentions to buy services of travel agent differ. Another finding of the study is that a linear relationship has been determined among the perceived ethical problem, general attitude and intention to buy.

Anahtar Kelime:

Konular: Otelcilik, Konaklama, Spor ve Turizm

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Akkılıç, M.E., Özbek, V. ve Koç, F. (2010) “Banka Reklamlarında Eksik Bilgi Sunumunun Pazarlama Etiği Açısından Değerlendirilmesi”, 15. Ulusal Pazarlama Kongresi, 26-29 Ekim 2010, Kuşadası.387-398.
Alexander, E.C., (2002) “Consumer Reactions to Unethical Service Recovery”, Journal of Business Ethics, 36 (3): 223- 237.
Alleyne, P,, Devonish, D., Allman, J., Charles-Soverall, W. ve Marshall, A. Y. (2010) “Measuring Ethical Perceptions and Intentions Among Undergraduate Students in Barbados”, The Journal of American Academy of Business, 15 (2): 319- 326.
Allmon, D.E., H.C. Chen, T.K., Pritchett, P.J.ve Forrest, A (1997) “Multicultural Examination of Business Ethics Perceptions”, Journal of Business Ethics, 16 (2): 183- 188.
Alnıaçık, Ü,, Özbek, V. ve Koç, F. (2010) “Can Global Financial Crisis Make Amends for Unfair Treatment to Employees?, 6. International Symposium on Business Administration, 27th – 28th May, Karvina / Czech Republic.
Attia, A., Shankarmahesh, M.N. ve Singhapakdi, A., (1999) “Marketing Ethics: A Comparison of American and Middle- Eastern Marketers”, International Business Review, 8: 611- 632.
Avcıkurt, C. (2009) Turizm Sosyolojisi, Genel ve Yapısal Yaklaşım, 3. Baskı, Ankara:Detay Yayıncılık:
Barnett, T. Brown, G, ve Bass, K, (1994) “Ethical Ideology and Ethical Judgment Regarding Ethical Issues in Business”, Journal of Business Ethics,13:. 469- 480.
Barnett T., Brown G,, Bass, K, ve Hebert FJ. (1999) “New Measures for Proposed Dimensions of the Moral İntensity of Ethical Issues”. Paper Presented at the Academy of Management, Chicago, 1999.
Barnett, T. ve Valentine, S,(2004) “Issue Contingencies and Marketers’ Recognition of Ethical Issues, Ethical Judgments and Behavioral Intentions”, Journal of Business Research, 57: 338– 346.
Callanan, G. A., Rotenberry, P. F., Peri, D. F. ve Oehlers, P. (2010) “Contextual Factors as Moderators of the Effect of Employee Ethical Ideology on Ethical Decision- Making”, International Journal of Management, 27 (1):.52-76.
Chonko, L.B. ve Hunt, S.D. (1985) “Ethics and Marketing Management: An Empirical Examination’, Journal of Business Research, 13, 339-359.
Creyer, E.H. ve Ross, W.T., (1997) “The Influence of Firm Behavior on Purchase Intentions: Do Consumers Really Care About Business Ethics?”, Journal of Consumer Marketing, 14 (6): 421-432.
De George, R.T. (1986) “Theological Ethics and Business Ethics”, Journal of Business Ethics, 5 : 421- 432.
Dubinsky A.J. ve Loken, B. (1989) “Analyzing Ethical Decision Making in Marketing”, Journal of Business Ethics, 19 (2): 83–107.
Enghagen, L.K. ve Hott, D.D. (1992) “Students’ Perceptions of Ethical Issues in the Hospitality and Tourism Industry”, Hospitality Research Journal, 15 (2): 41-50.
Fennell, D, A. ve Malloy, D. C. (1999) “Measuring The Ethical Nature of Tourism Operators, Annals of Tourism Research, 26 (4): 928-943.
Folkes V.S. ve Kamins, M.A. (1999) “Effects of Information About Firms Ethical and Unethical Actions on Consumers’ Attitudes”, Journal of Consumer Psychology, 8(3): 243-259.
Franke, G.R., Crown, D.F. ve Spake, D.F. (1997) “Gender Differences in Ethical Perpecptions of Business Practices”, Journal of Applied Physchology, 82 (6): 920-934.
Hair, J., Black, B. B., Anderson R. ve Tatham, R. (2006) Multivariate Data Analysis (6th edition), Upper Saddle River, NJ: Prentice-Hall.
Hunt, S.D. ve Vitell S.J., (1986) “A General Theory of Marketing Ethics”, Journal of Macromarketing, 6 (1): 5-16.
Hunt, S.D., Wood, V. R. ve Chonko, L. B. (1989) “Corporate Ethical Values and Organizational Commitment in Marketing”, Journal of Marketing, .53 (3):.79-90.
Hunt, S. D. ve Vitell, S. J. (1993) The General Theory of Marketing Ethics: A Retrospective and Revision, in N.C. Smith and J.A Quelch (eds.), Ethics in Marketing (Richard D. Irwin, Homewood, IL), pp. 775–784.
Hunt, S. D. ve Vasquez-Parraga A. Z.(1993) “Organizational Consequences, Marketing Ethics, and Salesforce Supervision”, Journal of Marketing Research, 30 (1): 78–90.
Honeycutt, E., Siguaw, J.A. ve Hunt, T.G.(1995) “Business Ethics and Job-Related Constructs: A Cross- Cultural comparison of Automotive Salespeople”, Journal of Business Ethics, 14 (3): 235- 248.
Jones, T. M. (1991) “Ethical Decision Making by Individuals in Organizations: An Issue-Contingent Mode”’, Academy of Management Review, 16 (2): 231-248.
Karande, K., Shankarmahesh, M. N., Rao, C.P. ve Rashid, Z. Md. (2000) “Perceived Moral Intensity, Ethical Perception, and Ethical Intention of American and Malaysian Managers: A Comparative Study”, International Business Review, 9 (1), 37-59.
Kennedy, E.J ve Lawton, L, (1996) “The Effects of Social and Moral Integration on Ethical Standards: A Comparison of American and Ukrainian Business Students”, Journal of Business Ethics, 15 (8): 901- 911.
Kennedy, E.J ve Lawton, L. (1998) “Religious Orientations in Moral Development”, Journal of Psychology and Christianity, 23 (1): 22-30.
Kılınç, İ. (2000) “İş Etiği Kapsamında Otel Yöneticilerinin Çalışanlara Karşı Etik Sorumluluklarının İzmir’de Turizm İşletmeciliği ve Otelcilik Öğrenimi Gören Öğrencilerin Bakış Açıları ile Değerlendirilmesi”, D.E.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2 (3): 94-120.
Kurtuldu, H. S. (2009) “Bankacılıkta Pazarlama Etiği ve Etik Değerlerin Kuruma Yönelik Olumlu Tutum Oluşumuna Etkileri”, Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 1 (2): 83-96.
Lovelock, B. (2008) “Ethical Travel Decisions: Travel Agents and Human Rights”, Annals of Tourism Research, 35(2), 338- 358.
Magill, G., (1992) “Theology in Business Ethics: Appealing to the Religious Imagination”, Journal of Business Ethics, 11(2): 129-135.
Marta J., Attia, A., Singhapakdi, A. ve Atteya, N., A. (2003) “Comparison of Ethical Perceptions and Moral Philosophies of American and Egyptian Business Students”, Teaching Business Ethics, 7 (1): 1-20.
Marta, J., Heiss, C. M. ve De Lurgio, S. A. (2008) “An Exploratory Comparison of Ethical Perceptions of Mexican and U.S. Marketers“, Journal of Business Ethics, 82: 539-555.
McDaniel, S.W. ve J.J. Burnett. (1990) “Consumer Religiosity and Retail Store Evaluative Criteria”, Journal of the Academy of Marketing Science, 18(2): 101- 112.
Okleshen, M. ve Hoyt, R.(1996) “A Cross Cultural Comparison of Ethical Perspectives and Decision Approaches of Business Students: United States of America versus New Zealand”, Journal of Business Ethics, 15 (5): 537- 549.
Özbek, V., Alnıaçık,Ü. ve Koç, F. (2010) “How Unfair Business Practices Affect Customer Intentions? An Experimental Study In the Banking Industry”, 2nd International Conference on Governance, Fraud, Ethics & Social Responsibility, 09 – 14 June, Büyükada / Turkey
Reidenbach, R. ve Robin, D. (1990) “Toward the Development of a Multidimensional Scale for Improving Evaluations of Business Ethics”, Journal of Business Ethics, 9 (8):.639-653.
Reidenbach, R., Robin, D. ve Dawson, L. (1991) “An Application and Extension of a Mutidimensional Ethics Scale to Selected Marketing Practices and Marketing Groups”, Journal of the Academy of Marketing Science, 19 (2): 83-92.
Ruegger, D. ve King, E.W. (1992) “A Study of the Effect of Age and Gender upon Student Business Ethics”, Journal of Business Ethics. 11: 179-186.
Rest, J.R. (1986) Moral Development: Advances in Theory and Research. New York: Praeger Publishers,
Ross, G. F. (2004) “Ethics, Trust and Expectations Regarding the Treatment of Disabled Staff Within a Tourism/Hospitality Industry Context”. International Journal of Hospitality Management, 23: 523-544.
Singhapakdi, A. ve Vitell, S.J. (1990) “Marketing Ethics: Factors Influencing Perceptions of Ethical Problems and Alternatives”, Journal of Macromarketing, 12 (Spring): 4-18.
Singhapakdi, A., Vitell, S.J. ve Leelakulthanit,O. (1994) “A Cross-Cultural Study of Moral Philosophies, Ethical Perceptions and Judgements: A Comparison of American and Thai Marketers”, International Marketing Review, 11(6):65- 78.
Singhapakdi, A., Kraft, K. L., Vitell, S.J. ve Rallapalli, K. C.(1995) “The Perceived Importance of Ethics and Social Responsibility on Organizational Effectiveness: A Survey of Marketers”, Journal of the Academy of Marketing Science, 23(1): 49–56.
Singhapakdi, A., Marta, J. K., Rallapalli, K. C. ve Rao, C.P. (2000) “Toward an Understanding of Religiousness and Marketing Ethics : An Empirical Study”, Journal of Business Ethics, 27 (4): 305-319.
Singhapakdi, A., Salyachivin, S., Virakul, B. ve Veerayangkur, V. (2000) “Some Important Factors Underlying Ethical Decision Making of Managers in Thailand”, Journal of Business Ethics, 27 (3): 271–284.
Singhapakdi, A. (2004) “Important Factors Underlying Ethical Intentions of Students: Implications for Marketing Education,” Journal of Marketing Education, 26 (3):261-270.
Smith, N.C. ve Cooper-Martin, E. (1997) “Ethics and Target Marketing: The Role of Product Harm and Consumer Vulnerability”, Journal of Marketing, 61: 1-20.
Sparks, J. R. ve Hunt, S. D. (1998) ‘”Marketing Researcher Ethical Sensitivity: Conceptualization, Measurement, and Exploratory Investigation”, Journal of Marketing, 62: 92– 109.
Stevens, B. (1999) “Communicating Ethical Values: A Study of Employee Perceptions”. Journal of Business Ethics , 20 (2): 113-120.
Stevens, B. (2001) “Hospitality Ethics: Responses from Human Resource Directors and Students to Seven Ethical Scenarios”. Journal of Business Ethics 30 (3): 233-242.
Tsalikis, J. ve Nwachukwu, O. (1991) “A Comparison of Nigerian to American Views of Bribery and Extortion in International Commerce”, Journal of Business Ethics, 10 (2): 85-98.
Tsalikis, J. ve LaTour, M. (1995) “Bribery and Extortion in International Business: Ethical Perceptions of Greeks Compared to Americans”, Journal of Business Ethics, 14 (4): 249- 264.
Türker, N. (2000) “Turizm-Otelcilik ve Restorasyon Program Öğrencilerinin Etik Davranışlarının Karşılaştırılması”. Turizm Seçme Makaleler, 33: 1-19.
Upchurch, R.S. (1998) “Ethics in the Hospitaly Indurstry: An Applied Model”, International Journal of Contemporary Hospitality Management, 10 (6):.227-233.
Vallen, G. ve Casado, M. (2000) “Ethical Principles for the Hospitality Curriculum”, Cornell Hotel and Restaurant Administrations Quarterly, 41 (2) 44-51.
Varinli, İ. (2004) “Hizmet İşletmelerinde Çalışanların Etik Olmayan Davranışlara İlişkin Değerlendirmeleri: Otel İşletmelerinde Bir Uygulama”, Ege Akademik Bakış, 4(1): 44-53.
White, L.P. ve Rhodeback, M.J. (1992) “Ethical Dilemmas in Organization Development: A Cross- Cultural Analysis”, Journal of Business Ethics, 11 (9): 663- 670.
Whitney, D.L. (1990) “Ethics in the Hospitality Industry: With A Focus on Hotel Managers”. International Journal of Hospitality Management 9 (1): 59-68.
Wimalasiri, J.S., (2001) “Moral Reasoning Capacity of Management Students and Practitioners: An Empirical Study in Australia”, Journal of Managerial Psychology, 16 (8):.614 – 634.
Yeung, S. (2004) “Hospitality Ethics Curriculum. An Industry Perspective”. International Journal of Contemporary Hospitality Management, 16 (4):.253-262.

APA	ÖZBEK V, AKKILIC M, ILBAN M (2011). Tüketicilerin seyahat acentalarına ilişkin etik algıları ve niyetlerini belirlemeye yönelik bir araştırma. , 325 - 338.
Chicago	ÖZBEK VOLKAN,AKKILIC Mehmet Emin,ILBAN MEHMET OGUZHAN Tüketicilerin seyahat acentalarına ilişkin etik algıları ve niyetlerini belirlemeye yönelik bir araştırma. (2011): 325 - 338.
MLA	ÖZBEK VOLKAN,AKKILIC Mehmet Emin,ILBAN MEHMET OGUZHAN Tüketicilerin seyahat acentalarına ilişkin etik algıları ve niyetlerini belirlemeye yönelik bir araştırma. , 2011, ss.325 - 338.
AMA	ÖZBEK V,AKKILIC M,ILBAN M Tüketicilerin seyahat acentalarına ilişkin etik algıları ve niyetlerini belirlemeye yönelik bir araştırma. . 2011; 325 - 338.
Vancouver	ÖZBEK V,AKKILIC M,ILBAN M Tüketicilerin seyahat acentalarına ilişkin etik algıları ve niyetlerini belirlemeye yönelik bir araştırma. . 2011; 325 - 338.
IEEE	ÖZBEK V,AKKILIC M,ILBAN M "Tüketicilerin seyahat acentalarına ilişkin etik algıları ve niyetlerini belirlemeye yönelik bir araştırma." , ss.325 - 338, 2011.
ISNAD	ÖZBEK, VOLKAN vd. "Tüketicilerin seyahat acentalarına ilişkin etik algıları ve niyetlerini belirlemeye yönelik bir araştırma". (2011), 325-338.

APA	ÖZBEK V, AKKILIC M, ILBAN M (2011). Tüketicilerin seyahat acentalarına ilişkin etik algıları ve niyetlerini belirlemeye yönelik bir araştırma. Ege Akademik Bakış, 11(2), 325 - 338.
Chicago	ÖZBEK VOLKAN,AKKILIC Mehmet Emin,ILBAN MEHMET OGUZHAN Tüketicilerin seyahat acentalarına ilişkin etik algıları ve niyetlerini belirlemeye yönelik bir araştırma. Ege Akademik Bakış 11, no.2 (2011): 325 - 338.
MLA	ÖZBEK VOLKAN,AKKILIC Mehmet Emin,ILBAN MEHMET OGUZHAN Tüketicilerin seyahat acentalarına ilişkin etik algıları ve niyetlerini belirlemeye yönelik bir araştırma. Ege Akademik Bakış, vol.11, no.2, 2011, ss.325 - 338.
AMA	ÖZBEK V,AKKILIC M,ILBAN M Tüketicilerin seyahat acentalarına ilişkin etik algıları ve niyetlerini belirlemeye yönelik bir araştırma. Ege Akademik Bakış. 2011; 11(2): 325 - 338.
Vancouver	ÖZBEK V,AKKILIC M,ILBAN M Tüketicilerin seyahat acentalarına ilişkin etik algıları ve niyetlerini belirlemeye yönelik bir araştırma. Ege Akademik Bakış. 2011; 11(2): 325 - 338.
IEEE	ÖZBEK V,AKKILIC M,ILBAN M "Tüketicilerin seyahat acentalarına ilişkin etik algıları ve niyetlerini belirlemeye yönelik bir araştırma." Ege Akademik Bakış, 11, ss.325 - 338, 2011.
ISNAD	ÖZBEK, VOLKAN vd. "Tüketicilerin seyahat acentalarına ilişkin etik algıları ve niyetlerini belirlemeye yönelik bir araştırma". Ege Akademik Bakış 11/2 (2011), 325-338.