Bilgisayar öğretmeni adaylarının “okul” ve “bilgisayar öğretmeni” kavramlarına ilişkin zihinsel imgeleri

SABAN, ASLIHAN

Bilgisayar öğretmeni adaylarının “okul” ve “bilgisayar öğretmeni” kavramlarına ilişkin zihinsel imgeleri

Aslıhan SABAN (Selçuk Üniversitesi, Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi, Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Bölümü, Konya, Türkiye)

Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri

2 0

Yıl: 2011 Cilt: 11 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 423 - 446 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Bilgisayar öğretmeni adaylarının “okul” ve “bilgisayar öğretmeni” kavramlarına ilişkin zihinsel imgeleri

Öz:

Olgubilim deseninde yürütülen bu çalışmada, son sınıf bilgisayar öğretmeni adaylarının "okul" ve "bilgisayar öğretmeni" kavramlarına ilişkin zihinsel imgeleri metaforlar aracılığıyla incelenmiştir. Çalışmaya, 2009-2010 öğretim yılında Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri programından mezuniyet aşamasında olan toplam 45 öğrencinin tamamı katılmıştır. Katılımcılardan tecrübe ettikleri veya ideallerindeki "okul" için bir ve tecrübe ettikleri veya ideallerindeki "bilgisayar öğretmeni" için bir olmak üzere toplamda iki adet metafor üretmeleri (gerekçeleriyle birlikte) istenmiştir. Elde edilen veriler "içerik analizi" tekniği kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırmanın bulgularına göre, bilgisayar öğretmeni adayları "okul" kavramına ilişkin olarak toplam 33 adet geçerli metafor üretmiştir. Bu metaforların 16'sı onların tecrübe ettikleri okulları yansıtırken, geri kalan 17'si de ideallerindeki okulları temsil etmektedir. Katılımcıların geliştirdikleri 33 metafor 9 kategori altında toplanmıştır (disiplin merkezi, şekillendirme yeri, çalışma merkezi, çağa ayak uyduramayan bir mekan, aydınlanma yeri, geleceğin umudu, olgunlaşma yeri, dayanışma yeri, hoş bir yer). Benzer şekilde, katılımcılar "bilgisayar öğretmeni" kavramına ilişkin olarak toplam 21 adet geçerli metafor üretmiştir. Bu metaforların 10'u onların tecrübe ettikleri bilgisayar öğretmenlerini yansıtırken, geri kalan 11'i de ideallerindeki bilgisayar öğretmenini temsil etmektedir. Katılımcıların geliştirdikleri 21 metafor 6 kategori altında toplanmıştır (süper otorite figürü, şekillendirici, bilgi sağlayıcı, tedavi edici, yol gösterici, demokratik lider). Buna göre, katılımcılar tecrübe ettikleri okulları ve bilgisayar öğretmenlerini yansıtmak amacıyla sadece öğretme-merkezli metaforlar üretirken, ideallerindeki okulları ve bilgisayar öğretmenlerini yansıtmak için hem öğretme-merkezli hem de öğrenme-merkezli metaforlar kullanmışlardır.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

Prospective computer teachers’ mental images about the concepts of “school” and “computer teacher” .

Öz:

In this phenomenological study, prospective computer teachers’ mental images related to the concepts of “school” and “computer teacher” were examined through metaphors. Participants were all the 45 seniorsmajoring in the Department of Computer and Instructional Technologies at Selcuk University, Ahmet Kelesoglu Faculty of Education during the 2009-2010 academic year. They were asked to produce one metaphor for their either experienced or ideal “school” image and one metaphor for their either experienced or ideal “computer teacher” image. Collected data were analyzed by using the “content analysis” technique. According to the findings, participants produced 33 valid metaphors about the “school”. While 16 of these metaphors reflected their pastschooling experiences, 17 of them reflected their ideal schools. Based on their common characteristics, all the 33 metaphors were grouped into 9 categories (a disciplinary center, a shaping place, a work center, an outdatedplace, a place of enlightenment, a place of hope, a place of growth, a place of solidarity and a fun place). In the same way, participants produced a total of 21 valid metaphors about the “computer teacher”. While 10 ofthese metaphors reflected their past computer teachers, 11 of them represented their ideal computer teachers. Based on their common characteristics, all the 21 metaphors were grouped into 6 categories (superior authorityfigure, shaper, information provider, curer, guide and democratic leader). It appears that while participants produced only teaching-focused metaphors to reflect their school experiences and computer teachers, they developed both teaching- and learning-focused metaphors to reflect their ideal schools and computer teachers.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik

Bozlk, M. (2002). The college student as learner: Insight gained through metaphor analysis. College Student Journal, 36, 142- 151.
Cerit, Y. (2006). Öğrenci, öğretmen ve yöneticilerin okul kavramıyla ilgili metaforlara ilişkin görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 6, 669–699.
Clark, C. M. (1988). Asking the right questions about teacher preparation: Contributions of research on teaching thinking. Educational Researcher, 17, 5–12.
Forceville, C. (2002). The identification of target and source in pictorial metaphors. Journal of Pragmatics, 34, 1-14.
Guerrero, M. C. M., & Villamil, O. S. (2002). Metaphorical conceptualizations of ESL teaching and learning. Language Teaching Research, 6 (2), 95-120.
Lakof , G., & Johnson, M. (1980). Metaphors we live by. Chicago, IL: University of Chicago Press.
Leavy, A. M., McSorley, F. A., & Bote, L. A. (2007). An examination of what metaphor construction reveals about the evolution of preservice teachers’ beliefs about teaching and learning. Teaching and Teacher Education, 23, 1217–1235.
Levin, B., & He, Y. (2008). Investigating the content and sources of teacher candidates’ personal practical theories (PPTS). Journal of Teacher Education, 59 (1), 55-68.
Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis. Thousand Oaks, CA: Sage.
Oxford, R. L., Tomlinson, S., Barcelos, A., Harrington, C., Lavine, R. Z., Saleh, A., & et al. (1998). Clashing metaphors about classroom teachers: Toward a systematic typology for the language teaching field. System, 26, 3-50.
Quale, A. (2002). The role of metaphor in scientific epistemology: A constructivist perspective and consequences for science education. Science and Education, 11, 443–457.
Saban, A. (2008a). Okula ilişkin metaforlar. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 55, 459-496.
Saban, A. (2008b). İlköğretim I. kademe öğretmen ve öğrencilerinin bilgi kavramına ilişkin sahip oldukları zihinsel imgeler. İlköğretim Online, 7(2), 421–455.
Saban, A. (2010a). Prospective teachers’ metaphorical conceptualizations of learner. Teaching and Teacher Education, 26 (2), 290–305.
Saban, A. (2010b). Computer teacher candidates’ metaphors about the internet. Education, 131(1), 93-105.
Saban, A., Koçbeker, B. N. ve Saban, A. (2006). Öğretmen adaylarının öğretmen kavramına ilişkin algılarının metafor analizi yoluyla incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 6, 461–522.
Shuell, T. J. (1990). Teaching and learning as problem solving. Theory into Practice, 29 (2), 102-108.
Töremen, F. ve Döş, İ. (2009). İlköğretim öğretmenlerinin müfettişlik kavramına ilişkin metaforik algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9, 1973-2012.
Weade, R., & Ernst, G. (1990). Pictures of life in classrooms, and the search for metaphors to frame them. Theory into Practice, 29(2), 133–140.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.

APA	SABAN A (2011). Bilgisayar öğretmeni adaylarının “okul” ve “bilgisayar öğretmeni” kavramlarına ilişkin zihinsel imgeleri. , 423 - 446.
Chicago	SABAN ASLIHAN Bilgisayar öğretmeni adaylarının “okul” ve “bilgisayar öğretmeni” kavramlarına ilişkin zihinsel imgeleri. (2011): 423 - 446.
MLA	SABAN ASLIHAN Bilgisayar öğretmeni adaylarının “okul” ve “bilgisayar öğretmeni” kavramlarına ilişkin zihinsel imgeleri. , 2011, ss.423 - 446.
AMA	SABAN A Bilgisayar öğretmeni adaylarının “okul” ve “bilgisayar öğretmeni” kavramlarına ilişkin zihinsel imgeleri. . 2011; 423 - 446.
Vancouver	SABAN A Bilgisayar öğretmeni adaylarının “okul” ve “bilgisayar öğretmeni” kavramlarına ilişkin zihinsel imgeleri. . 2011; 423 - 446.
IEEE	SABAN A "Bilgisayar öğretmeni adaylarının “okul” ve “bilgisayar öğretmeni” kavramlarına ilişkin zihinsel imgeleri." , ss.423 - 446, 2011.
ISNAD	SABAN, ASLIHAN. "Bilgisayar öğretmeni adaylarının “okul” ve “bilgisayar öğretmeni” kavramlarına ilişkin zihinsel imgeleri". (2011), 423-446.

APA	SABAN A (2011). Bilgisayar öğretmeni adaylarının “okul” ve “bilgisayar öğretmeni” kavramlarına ilişkin zihinsel imgeleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(1), 423 - 446.
Chicago	SABAN ASLIHAN Bilgisayar öğretmeni adaylarının “okul” ve “bilgisayar öğretmeni” kavramlarına ilişkin zihinsel imgeleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 11, no.1 (2011): 423 - 446.
MLA	SABAN ASLIHAN Bilgisayar öğretmeni adaylarının “okul” ve “bilgisayar öğretmeni” kavramlarına ilişkin zihinsel imgeleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, vol.11, no.1, 2011, ss.423 - 446.
AMA	SABAN A Bilgisayar öğretmeni adaylarının “okul” ve “bilgisayar öğretmeni” kavramlarına ilişkin zihinsel imgeleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2011; 11(1): 423 - 446.
Vancouver	SABAN A Bilgisayar öğretmeni adaylarının “okul” ve “bilgisayar öğretmeni” kavramlarına ilişkin zihinsel imgeleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2011; 11(1): 423 - 446.
IEEE	SABAN A "Bilgisayar öğretmeni adaylarının “okul” ve “bilgisayar öğretmeni” kavramlarına ilişkin zihinsel imgeleri." Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11, ss.423 - 446, 2011.
ISNAD	SABAN, ASLIHAN. "Bilgisayar öğretmeni adaylarının “okul” ve “bilgisayar öğretmeni” kavramlarına ilişkin zihinsel imgeleri". Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 11/1 (2011), 423-446.