Yapılandırmacı kuramın değerlendirmeye bakışı: Eğitimde alternatif değerlendirme yöntemleri

Yurdabakan, İrfan

Yapılandırmacı kuramın değerlendirmeye bakışı: Eğitimde alternatif değerlendirme yöntemleri

İrfan YURDABAKAN (Dokuz Eylül Üniversitesi, Buca Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, İzmir, Türkiye)

Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi

50 17

Yıl: 2011 Cilt: 44 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 51 - 77 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Yapılandırmacı kuramın değerlendirmeye bakışı: Eğitimde alternatif değerlendirme yöntemleri

Öz:

Milli Eğitim Bakanlığı’nın ilk ve orta öğretim programlarında yapısal bir değişime gitmesi, Türkiye’deki eğitim ve bilim çevrelerinde yapılandırmacı kuram, aktif öğrenme ve alternatif değerlendirme gibi konulara duyulan ilgiyi artırmıştır. 2005-2006 öğretim yılında yürürlüğe giren yeni programda alternatif değerlendirme uygulamaları önemli bir yere sahiptir. Birçok yazar, aktif öğrenme yöntemlerinin alternatif değerlendirme uygulamalarıyla birlikte ele alınırsa amaçlarına ulaşabileceğini öne sürmektedir. Bu makalenin temel amacı yapılandırmacı kuram ile öğrenme ve değerlendirme arasındaki ilişkileri incelemek ayrıca, ortaya çıkan yöntemlerden öz, akran, ortak ve portfolyo değerlendirmeyi kavramsal açıdan tartışarak, uygulayıcıların çıkarsamalar yapabilmeleri için araştırmalarda ulaşılan olumlu ve olumsuz sonuçları saptamaktır.

Anahtar Kelime: değerlendirme yöntemleri alternatif değerlendirme yapılandırmacı kuram etkin öğrenme

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel

The view of constructivist theory on assessment: Alternative assessment methods in education

Öz:

Since the Ministry of National Education started the structural changes in the primary and secondary education curricula, there has been a growing interest towards constructivist learning philosophy, constructivist theory and active learning in educational and scientific environments in Turkey. Alternative assessment practices have an important place in the new curricula, which went into effect in 2005-2006 academic year. Many authors suggest that objectives for active learning method could only be attained if they were used together with alternative assessment practices. There are many writers who suggest that objectives for active learning method could only be reached if they were used together with alternative assessment activities. The principal aim of this study is to analyze the relations between constructivism and learning and assessment and also to discuss theoretically portfolio assessment and peer-self-co-assessment approaches that have emerged, and additionally to determine the positive and negative results stated in related studies, so that practitioners could draw some deductions.

Anahtar Kelime: assessment methods alternative assessments constructivist theory active learning

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Ackerman, P. L., Beier, M. E., & Bowen, K. R. (2002). What we really know about our abilities and our knowledge. Personality and Individual Differences, 33, 587-605.
Açıkgöz, K. (2003). Aktif Öğrenme. Kanyılmaz Matbaası, İzmir
Akçadağ, T. (2010). Öğretmenlerin İlköğretim Programındaki Yöntem Teknik Ölçme ve Değerlendirme Konularına İlişkin Eğitim İhtiyaçları. Bilig, Sayı 53: 29-50
Anıl, D. ve Acar, M. (2008). Sınıf Öğretmenlerinin Ölçme Değerlendirme Sürecinde Karşılaştıkları Sorunlara İlişkin Görüşleri. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi.(5),2, 44-61
Anderson, L. W. & Krathwohl, D. R. 2002. A Revision of Bloom’s Taxonomy: Theory into Practice, 41(4).
Arter, J. A. (1996). Using assessment as a tool for learning. In R. Blum & J.
Arter (Eds.), Student performance assessment in an era of restructuring (pp. 1–6). Alexandria, VA:
Arter. J. A. & Spandel, V. (1992). Using Portfolios of Student Work in Instruction and Assessment. Educational Measurement: Issues and Practice, 11(2).
Arter, J. A., Spandel, V. & Culham, R. (1995). Portfolios for Assessment and Instruction. ERIC Dokümanı, Servis Numarası: ED 388 890.
Birenbaum, M. (1996). Assessment 2000: towards a pluralistic approach to assessment. In M. Birenbaum, & F. Dochy (Eds.), Alternatives in assessment of achievements, learning processes and prior knowledge (3-29). Boston, MA: Kluwer.
Birenbaum, M., & Dochy, F. (1996). Alternatives in Assessment of Achievement, Learning Processes and Prior Knowledge, 3-31 (Boston, MA, Kluwer Academic).
Birgin, O. ve Baki, A. (2007). The Use of Portfolio to Assess Student’s Performance. Journal of Turkish Science Education. 4(2), 75-90
Birgin, O. ve Gürbüz, R. (2008). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Ölçme ve Değerlendirme Konusundaki Bilgi Düzeylerinin İncelenmesi. S.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 20, 163-179.
Boud, D. 1990. Assessment and the promotion of academic values. Studies in Higher Education, 15, 101–111.
Boud, D. (1995) Enhancing Learning through Self Assessment. Kogan Page, London.
Boud, D. & Falchikov, N. (1989) Quantitative studies of self-assessment in higher education: a critical analysis of findings, Higher Education, 18, 529-549.
Boud, D., & Falchikov, N. (2006). Aligning Assessment with long-term learning, Assessment and Evaluation in Higher Education, 31(4), 399- 413.
Calfee, R. & Perfumo, P. (1993). Student Portfolios: Opportunities for a Revolution in Assessment. Journal of Reading, 36(7), 532-537.
Chen, L.M. (1993). Portfolios in Second and Foreign Language Classroom Assessment.http://spectrum.troy.edu/~lchen/papers/portfolio.doc (Erişim: 21.10.2005).
Cho, K., & Schunn, C. (2003). Validity and reliability of peer assessments with a missing data estimation technique. World Conference on Educational Multimedia, Hypermedia and Telecommunications.(1), 1511-1514.
Collins, A. (1991). The role of computer technology in restructuring schools. Phi Delta Kappan, 41-56.
Cornford, I. R. (2004). Cognitive and metacognitive learning strategies as a basis for effective lifelong learning: How far have we progressed? Paper presented to the Australian Association for Research in Education Conference, Melbourne. http://www.aare.edu.au/04pap/alpha04.htm COR04942 (Erişim: 20.5.2009).
Çakan, M. (2004). Öğretmenlerin Ölçme-Değerlendirme Uygulamaları ve Yeterlik Düzeyleri: İlk ve Ortaöğretim. Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 37 (2), 99-114.
Dancer, W.T., & Dancer, J. (1992). Peer rating in higher education. Journal of Education for Business, 67, 306-309.
De Corte, E. (2000). High-powered learning communities: A European perspective. The Economic and Social Research Council's Research Programme on Teaching and Learning Leicester, England, November 9-10, http://www.tlrp.org/acadpub/Corte2000.pdf (Erişim: 11.4.2008).
Dirkes, M. A. (1985). Metacognition: Students in charge of their thinking. Roeper Review, 8(2), 96-100.
Dochy, F. & McDowell, L. (1997) Assessment as a toot for learning, Studies in Educational Evaluation, 23, 279-298.
Dochy, F. & Moerkerke, G. (1997). The present, the past and the future of achievement testing and performance assessment. International Journal of Educational Research, 27(5), 415-432.
Dochy, F., Segers M., & Sluijsmans, D. (1999). The Use of Self, Peer and Co-assessment in Higher Education: a review. Studies in Higher Education. 24(3).
Driver, R., Aasoko, H., Leach, J., Mortimer, E. & Scott, P. (1994). Constructing scientific knowledge in the classroom. Educational Researcher, 23 (7), 5-12.
Duban, N. ve Küçükyılmaz, E.Y. (2008). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Alternatif Ölçme- Değerlendirme Yöntem ve Tekniklerinin Uygulama Okullarında Kullanımına ilişkin Görüşleri. İlköğretim Online. 7(3), 769- 784,
Dutt-Doner, K. & Gilman, D. A. (1998). Students React to Portfolio Assessment. Contemporary Education, 69(3).
Edgerton, E., & McKechnie, J. (2002) Students’ views of group-based work and the issue of peer assesment. Psychology Learning and Teaching, 2(2), 76-81
Ediger, M. (2000). Assessment with Portfolio and Rubric Use. ERIC Dökümanı Servis Numarası: ED 440127.
Edwards, R., Ranson, S. & Strain, M. (2002). Reflexivity: towards a theory of lifelong learning. International Journal of Lifelong Education, 21, 525-536.
Erdoğan, T. (2006). Yabancı Dil Öğretiminde Portfolyoya Dayalı Değerlendirmenin Öğrenci Başarısı ve Derse Yönelik Tutumlarına Etkisi. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Dokuz Eylül Üniversitesi.
Ernest, P. (1995). The one and the many. In L. Steffe & J. Gale (Eds.). Constructivism in education. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates,Inc.
Falchikov, N. (1986). Product comparisons and process benefits of collaborative peer group and self-assessments, Assessment and Evaluation in Higher Education, 11, 146-166.
Falchikov, N. (1995) Peer feedback marking: developing peer assessment, Innovations in Education and Training International, 32, pp. 175-187.
Falchikov, N. & Boud, D. (1989) Student self-assessment in higher education: a meta-analysis, Review of Educational Research, 59, 395- 430.
Faust, M. A. & Kieffer, R, D. (1995). Portfolio Process: Teachers Exploring Assessment Alternatives. Final Report. ERIC Dokümanı, Servis Numarası: ED 392805.
Fenwick, T. J. & Parsons, J. (1999). Using Portfolios to Assess Learning. ERIC Dökümanı Servis Numarası: ED 428398.
Freeman, M. (1995) Peer assessment by groups of group work, Assessment and Evaluation in Higher Education, 20, 289-300.
Flavell, J. (1979). Metacognition and cognitive monitoring: A new area of cognitive-developmental inquiry. American Psychologist, 34, 906-911.
Flavell, J. H. (1987). Speculations about the nature and development of metacognition. In F. E. Hargreaves, A., Lorna, E. ve Schmidt, M. (2002). Perspectives on alternative assessment reform. American Educational Research Journal. 39 (1), 69-95.
Fosnot, C. (1996). Constructivism: A Psychological theory of learning. In C. Fosnot (Ed.) Constructivism: Theory, perspectives, and practice. New York: Teachers College Press.
Gelbal. S., ve Kelecioğlu, H. (2007). Öğretmenlerin Ölçme Değerlendirme Yöntemleri Hakkındaki Yeterlik Algıları Ve Karşılaştıkları Sorunlar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi,33
Gergen, K. (1995). Social construction and the educational process. In L. Steffe & J. Gale (Eds.). Constructivism in education. New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates, Inc.
Greaves, J. D. & Gupta, S. K. (2003). Portfolios can Assist Reflective Practice and Guide Learning. Current Anaesthesia and Critical Care, 14(4), 173-177.
Gomez, E. (2000). Assessment Portfolios: Including English Language Learners in Large-Scale Assessments. ERIC Dokümanı, Servis Numarası: ED 447725.
Grace, C. (1992). The Portfolio and Its Use: Developmentally Appropriate Assessment of Young Children. ERIC Dökümanı Servis Numarası: ED 351150.
Güven, B., & Eskitürk, M. (2007). Sınıf Öğretmenlerinin Ölçme ve Değerlendirmede Kullandıkları Yöntem ve Teknikleri. XVI. Eğitim Bilimleri Kongresi Bildiri Kitabı (504-509), Cilt 3, Ankara: Detay Yayıncılık.
Hamilton, L. S. (1994). Validating Hands-on Science Assessments Through an Investigation of Response Process. ERIC Dokümanı, Servis Numarası: ED 376202.
Hall, K. (1995). Co-assessment: participation of students with staff in the assessment process. A report of work in progress, paper given at the 2nd European ElectronicConference on Assessment and Evaluation, http://listserv.surfnet.nl/archives/earli-ae.html(Erişim:10.04.2007)
Hebert, E. A. & Schultz, L. (1996). The Power of Portfolios. Educational Leadership, 53(7), 70-71.
Heylighen, F. (1993). “Selection Criteria for the Evolution of Knowledge”, in: Proc. 13th Int. Congress on Cybernetics (Association Internat. De Cybernétique, Namur), 524-528.
Honebein, J. (1996). Seven Goals for the Design of Constructivist Learning. http://cter.ed.uiuc.edu/JimL_Courses/edpsy490i/su01/readings/honebein .htm, (Erişim: 15.6.2008).
Horgan, D.D., Bol, L. & Hacker, D. (1997). An examination of the relationships among self, peer, and instructor assessments, paper presented at the European Association for Research on Learning and Instruction, Athens, Greece.
Jonassen, D. H. 1994. Towards a Constructivist Design Model. Educational Technology, 34(4), 34-37.
Kaufman, D.B., Felder, R.M., & Fuller H. (1999). Peer Ratings in Cooperative Learning Teams. Proceedings of the 1999 Annual ASEE Meeting. ASEE, June 1999 Session 1430.
Keaten, J.A. & Richardson, M.E. (1992). A field investigation of peer assessment as part of the student group grading process, paper presented at the Western Speech Communication Association Convention, Albuquerque, NM.
Kutlu, Ö., Doğan, C.D. ve Karakaya, İ.(2008). Öğrenci Başarısının Belirlenmesi: Performansa ve Portfolyaya Dayalı Durum Belirleme. Pegem A Yayıncılık, Ankara.
Kutlu, Ö., Yıldırım, Ö. ve Bilican, S. (2009). Öğretmenlerin Dereceli Puanlama Anahtarına İlişkin Tutum Ölçeği Geliştirme Çalışması. Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Eğitim Fakültesi Dergisi.6(2), 76-88
Lejk, M., & Wyvill, M. (2001). Peer Assessment of Contributions to a Group Project: a comparison of holistic and category-based approaches. Assessment & Evaluation in Higher Education, 26(1), 61-72
Lourdusamy, A., & Divaharan, S. (2000). Peer assessment in higher education: Students’ perceptions and its reliability. Journal of Applied Research in Education, 4(1), 81-93.
Magin, D. (2001). Reciprocity as a source of bias in multiple peer assessment of group work. Studies in Higher Education, 26, 53-63.
MEB. (2003). Öğrenci Merkezli Eğitim Uygulama Modeli, Millî Eğitim Basım Evi, Ankara (192-205).
McDowell, L. (1995). The impact of innovative assessment on student learning, Innovations in Education and Training International, 32, 302- 313.
McMahon, T. (2009). Combining peer-assessment with negotiated learning activities on a day-release undergraduate-level certificate course (ECTS level 3). Assessment & Evaluation in Higher Education, 1–17,
Moya, S. S. & O’Malley, J. M. (1994). A Portfolio Assessment Model for ESL. The Journal of Educational Issues of Language Minority Students, 13, 13-36.
Mullin, J. A. (1998). Portfolios: Purposeful Collections of Student Work. New Directions for Teaching and Learning, 74.
Oldfield, K.A., & Macalpine, J.M.K. (1995). Peer and self-assessment at the tertiary level- an experiential report. Assessment and Evaluation in Higher Education, 20, 125-132.
Orsmond, P., Merry, S., & Reiling, K. (1996). The importance of marking criteria in the use of peer assessment. Assessment and Evaluation in Higher Education, 21, 239-249.
Öncü, H. (2009). Ölçme ve Değerlendirmede Yeni Bir Yaklaşım: Portfolyo Değerlendirme. Türkiye Sosyal Araştırmalar Dergisi.13(1), 103-130.
Oskay, Ö. Ö, Schallies M. & Morgil, İ (2008). Reliability of Portfolio: A Closer Look at Findings From Recent Publications.H.U. Journal of Education. 35: 263-272
Parsons, D. E., & Drew, S. K. (1996). Designing group project work to enhance learning: key elements. Teaching in Higher Education, 1, 65- 80.
Paulson, F.L., Paulson, P.R. & Meyer, C.A. (1991). What Makes a Portfolio a Portfolio? Educational Leadership, 48(5), 60-63.
Perkins, D. (1999). The Many Faces of Constructivism, Educational Leadership, 57(3), 6-11
Pickard J. M. (2007). The new Bloom’s taxonomy: Aa overview for family and consumer sciences. Journal of Family and Consumer Sciences Education, 25(1)
Pierce, L. V. & O’Malley, J. M. (1993). Performance and Portfolio Assessment for Language Minority Students. Educational Evaluation and Policy Analysis, 15(3)
Pond, K., Ul-Haq, R. & Wade, W. (1995). Peer review: a precursor to peer assessment, Innovations in Education and Training International, 32, 314-323.
Purchase, H. C. (2000). Learning about interface designs through peer assessment. Assessment & Evaluation in Higher Education, 25(4), 341– 352.
Shen, C., & Pedulla, J. J. (2000). The Relationship between Students' Achivement and their Self-perception of Competence and Rigour of Mathematics and Science: a cross-national analysis. Assessment in Education, 7(2), 237-253.
Shrauger, S. J. & Osberg, T. M. 1981. The relative accuracy of selfprediction and judgements by others in psychological assessment. Psychological Bulletin, 90, 322-351.
Somervell, H. (1993). Issues in assessment, enterprise and higher education: the case for self-, peer and collaborative assessment, Assessment and Evaluation in Higher Education, 18, 221-233.
Stefani, A.J. (1992). Comparison of collaborative, self, peer and tutor assessment in a biochemistry practical, Biochemical Education, 20, 148-151.
Strachan, I.B. & Wilcox, S. (1996). Peer and self-assessment of group work: developing an effective response to increased enrolment in a third-year course in microclimatology, Journal of Geography in Higher Education, 20, 343-353.
Sundström, A. (2005). Self-assessment of knowledge and abilities: A literature study. Umea Universitet, 54.
Türk Dil Kurumu, (2011). Büyük Türkçe Sözlük. http://tdkterim.gov.tr/bts/ (Erişim: 16.01.2011)
Tedick, D. J. & Klee, C. A. (1998). Alternative Assessment in the Language Classroom. ERIC Dokümanı, Servis Numarası: ED 433 720.
Topping K. J. (1998). Peer-assessment between students in colleges and universities, Review of Educational Research, 68, 249-276.
Topping K. J. (2005). Trends in Peer Learning. Educational Psychology, 25(6),631–645
Valencia, S. (1990). A Portfolio Approach to Classroom Reading Assessment: The Whys, Whats, and Hows. The Reading Teacher, 43(4), 38-40.
Van den Berg I., Admiraal W. & Pilot A. (2006) Design principles and outcomes of peer assessment in higher education. Studies in Higher Education, 31( 3), 341–356
Von Glasersfeld, E. (1989). Cognition, construction of knowledge, and teaching. Synthese, 80(1), 121-140.
Weaver II. R., & Cotrell, H.W. (1986) Peer evaluation: a case study, Innovative Higher Education, 11, 25-39.
Wilson, B. G., & Cole, P. 1991. A review of cognitive teaching models. Educational Technology Research & Development Journal. http://carbon.ucdenver.edu/~bwilson/hndbkch.html (Erişim: 20.5.2009).
Wolf, Kenneth & Siu-Runyan, Yvonne (1996). Portfolio Purposes and Possibilities. Journal of Adolescent & Adult Literacy, 40,(1).
Yueh J. & Alessi, S.M. (1988). The effect of reward structures and group ability composition on cooperative computer-assisted instruction. Journal of Computer-Based Instruction, 15(1), 18-22.
Yurdabakan, İ. (2008). Eğitimde Kullanılan Ölçme Araçlarının Nitelikleri. Erkan, S. ve Gömleksiz, M., (Ed.), Eğitimde ölçme ve değerlendirme. (38-66) . Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
Yurdabakan, İ. (2010). The investigation of peer assessment in primary school cooperative learning groups with respect to gender. Education 3- 13. DOI: 10.1080/03004270903313608
Zollman, A. ve Jones, D. L. (1994). Accomodating Assessment and Learning: Utilizing Portfolios in Teachers Education with Preservice Teachers. ERIC Dokümanı, Servis Numarası: ED 368551.

APA	Yurdabakan İ (2011). Yapılandırmacı kuramın değerlendirmeye bakışı: Eğitimde alternatif değerlendirme yöntemleri. , 51 - 77.
Chicago	Yurdabakan İrfan Yapılandırmacı kuramın değerlendirmeye bakışı: Eğitimde alternatif değerlendirme yöntemleri. (2011): 51 - 77.
MLA	Yurdabakan İrfan Yapılandırmacı kuramın değerlendirmeye bakışı: Eğitimde alternatif değerlendirme yöntemleri. , 2011, ss.51 - 77.
AMA	Yurdabakan İ Yapılandırmacı kuramın değerlendirmeye bakışı: Eğitimde alternatif değerlendirme yöntemleri. . 2011; 51 - 77.
Vancouver	Yurdabakan İ Yapılandırmacı kuramın değerlendirmeye bakışı: Eğitimde alternatif değerlendirme yöntemleri. . 2011; 51 - 77.
IEEE	Yurdabakan İ "Yapılandırmacı kuramın değerlendirmeye bakışı: Eğitimde alternatif değerlendirme yöntemleri." , ss.51 - 77, 2011.
ISNAD	Yurdabakan, İrfan. "Yapılandırmacı kuramın değerlendirmeye bakışı: Eğitimde alternatif değerlendirme yöntemleri". (2011), 51-77.

APA	Yurdabakan İ (2011). Yapılandırmacı kuramın değerlendirmeye bakışı: Eğitimde alternatif değerlendirme yöntemleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 44(1), 51 - 77.
Chicago	Yurdabakan İrfan Yapılandırmacı kuramın değerlendirmeye bakışı: Eğitimde alternatif değerlendirme yöntemleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi 44, no.1 (2011): 51 - 77.
MLA	Yurdabakan İrfan Yapılandırmacı kuramın değerlendirmeye bakışı: Eğitimde alternatif değerlendirme yöntemleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, vol.44, no.1, 2011, ss.51 - 77.
AMA	Yurdabakan İ Yapılandırmacı kuramın değerlendirmeye bakışı: Eğitimde alternatif değerlendirme yöntemleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2011; 44(1): 51 - 77.
Vancouver	Yurdabakan İ Yapılandırmacı kuramın değerlendirmeye bakışı: Eğitimde alternatif değerlendirme yöntemleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi. 2011; 44(1): 51 - 77.
IEEE	Yurdabakan İ "Yapılandırmacı kuramın değerlendirmeye bakışı: Eğitimde alternatif değerlendirme yöntemleri." Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 44, ss.51 - 77, 2011.
ISNAD	Yurdabakan, İrfan. "Yapılandırmacı kuramın değerlendirmeye bakışı: Eğitimde alternatif değerlendirme yöntemleri". Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi 44/1 (2011), 51-77.