Yıl: 2010 Cilt: 5 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 644 - 673 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Elif Şafak'ın aşk romanında tasavvuf

Öz:
Tasavvuf; kaynağı, gelişimi ve yaklaşım biçimi itibariyle sürekli olarak tartışmaların odağında olmuştur. Her şeyde yaratıcının yansımasını arayan tasavvuf, sevgi ve hoşgörü odaklı bir geleneğe sahiptir. İnsanlığın gelişim sürecinde gizemli unsurların ilgi çekiciliği, tasavvufta da kendisini göstermiş ve etkisinin dönüştürme gücü, ilgili olsun veya olmasın herkeste, tasavvufa karşı bir merak uyandırmıştır. Türk romanının son zamanlardaki önemli isimlerinden olan Elif Şafak’ın, son romanı Aşk (2009), odağa aldığı tasavvufî düşünce ekseninde, aşkı ve kişisel özgürlüğü önceleyen bir kurguya sahiptir. Roman, biri 13. diğeri, 21. yüzyılda geçen iki farklı kurguya sahiptir. Romanda Ella’nın yalnızlığı, arayışları ve aşkı kovalaması ile Mevlana ve Şems’in 13. yüzyılda yaşadıkları tasavvufî aşk yolculuğu, birlikte ilerler. 13. yüzyılda geçen kurgu, kendi içinde bağımsız bir içerikle diğer kurguyu etkileyerek bazen de dönüştürerek varlığını sürdürür. Romanda Mevlana üzerinden, tasavvuf ve hoşgörü konuları okurun dikkatine sunulur. Tasavvufun aşamaları, kişisel gelişim ve dönüşüm üzerindeki etkileri ve dünyada kitleleri etrafında toplama amacında olan bir dil kurma arzusu, Şafak’ın, Aşk romanında tasavvufla ilgili öne çıkardığı başlıklardır. Yazar, eserinde öncelikle tasavvuf literatürüne bağlı kalmış ve Mevlana döneminin dil özelliklerini yansıtmaya çalışmıştır. Bu çalışmada, Elif Şafak’ın anılan romanındaki tasavvufî unsurların işleniş biçimi, bunun kişilerdeki yansımaları ve Mevlana döneminde yaşanan aşkın romanda ele alınışı irdelemektedir.
Anahtar Kelime:

Sufism at Elif Şafak's novel love

Öz:
Sufism has always been on the focus of arguments in terms of its source, improvement and approach. Searching for the reflection of the creator in everything, Sufism has a tradition focused on love and tolerance. The attractiveness of mystical objects throughout the process of mankind’s improvement has also effects on Sufism and the transformation power of this effect raises people’s curiosity whether they are interested in Sufism or not. One of the lately important names of Turkish novelists 'Elif Şafak’s latest novel ‘Love’ (2009) has a plot which gives love and personal freedom priority on the basis of sufistic thought. The novel has two different plots, one takes place in the 13th century and the other is in the 21st century. The story of Ella’s loneliness, searches and pursuit of love is handled together with Mevlana and Shams’ companionship through the pursuit of sufistic love in the 13th century. With its independent content, the plot in 13th century continues its existance by affecting and sometimes by transforming the other plot. The novel presents Sufism and tolerance to the readers through the agency of Mevlana. Stages of Sufism, its effects on personal improvement and transformation, its desire to create a language that gathers crowds together are the headlines Elif Şafak highlights about Sufism in Aşk. Before all else, the novelist is devoted to Sufistic literature and tries to present the language features in the era of Mevlana. In this work, the way of Sufistic elements’ presentation, effects of these elements on characters and the handling of Sufistic love in Mevlana’s era are studied.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Abdulkerim Kuşeyrî (1991). Kuşeyrî Risalesi, Haz.: Süleyman Uludağ, İstanbul: Dergâh Yayınları.
  • Ahmet Eflâkî (1989). Âriflerin Menkıbeleri, c. I, Çev.: Tahsin Yazıcı, İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
  • AYGÜNDÜZ, Filiz: ‚Yazdığım Her Kitap Aşkımızı Tazeliyor‛, (Elif Şafak İle Söyleşi), Milliyet, 01.Mart 2009.
  • BOLAY, S. Hayri (1990). Felsefî Doktrinler Sözlüğü, Ankara: Akçağ Yayınları.
  • CHITTICK, William (2008). Tasavvuf, Çev.: Turan Koç, İstanbul: İz Yayıncılık.
  • CUMALIOĞLU, Yelda: ‚Elif Şafak Cemaate Yakın mı?‛, (Elif Şafak İle Söyleşi), 28. Mart 2009, http://www.elifsafak.us/roportajlar.asp?islem:id:254 (ET: 20.04.2009).
  • DEMİRCİ,Senai,http://www.ilkvahiy.net/islami-bilgiler/b-harfinin-sirri-21519/ (ET: 23.09.2009).
  • DEVELİOĞLU, Ferit (1992). Osmanlıca-Türkçe Ansiklopedik Lûgat, Ankara: Aydın Kitabevi.
  • ERAYDIN, Selçuk (1990). Tasavvuf ve Tarîkatler, İstanbul: Marifet Yayınları.
  • GÖLPINARLI, Abdulbaki (1953). Mevlana’dan Sonra Mevlevilik, İstanbul: İnkılâp Kitabevi.
  • GÜVENÇ, Refik Sıla. ‚Göle Atılan Taşın Hikâyesi; Aşk‛, (Elif Şafak İle Söyleşi), Evrensel Gazetesi, 22. Mart 2009.
  • KARA, Mustafa (1990). Tasavvuf ve Tarikatlar Tarihi, İstanbul: Dergâh Yayınları.
  • KUR’AN-I KERİM (2005). Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı Yayınları.
  • Mehmet Nazmi Efendi (2005). Osmanlılarda Tasavvufî Hayat –Halvetilik Örneği- Hediyetü’l-İhvan, Haz.: Osman Türer, İstanbul: İnsan Yayınları.
  • Mevlâna (1991a). Mesnevî, c. I, Çev.: Veled İzbudak, İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
  • Mevlâna (1991b). Mesnevî, c. VI, Çev.: Veled İzbudak, İstanbul: Milli Eğitim Basımevi
  • Mevlâna (1991c). Mesnevî, c. II, Çev.: Veled İzbudak, İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
  • MEYEROVITCH, Eva de Vitray (1998). İslâm’ın Güleryüzü, Çev.: Cemal Aydın, İstanbul: Şule Yayınları.
  • Muhyiddin-i Arabî (1992). Fusûs ül-Hikem, Çev.: Nuri Gencosman, İstanbul: Milli Eğitim Basımevi.
  • NASR, Seyyid Hüseyin (1992). İslâm Sanatı ve Mâneviyâtı, Çev.: Ahmet Demirhan, İstanbul: İnsan Yayınları.
  • ÖNDER, Mehmet (1998). Mevlana ve Mevlevilik, İstanbul: Aksoy Yayıncılık.
  • ÖZTÜRK, Çiğdem ‚Sen Sadece Bir Kalemsin‛, (Elif Şafak İle Söyleşi), Radikal Cumartesi, 21. Mart 2009.
  • ÖZTÜRK, Yaşar Nuri (1998). Tasavvufun Ruhu ve Tarikatler, İstanbul: Sidre Yayıncılık.
  • PALA, İskender, ‚Kırk‛ İslâm Ansiklopedisi, C: 25, Türkiye Diyanet Vakfı Yayın Matbaacılık ve Ticaret İşletmesi, Ankara 2002, s.466-467.
  • ŞAFAK, Elif (2009). Aşk, İstanbul: Doğan Kitap.
  • ÜSTÜNGÖR, Nurten, ‚B’nin Sırrı‛, http://www.kibrisligazetesi.net/kibrisli/site/tr/main.php?action:_id:142, (ET: 23.09.2009).
APA ŞENGÜL M (2010). Elif Şafak'ın aşk romanında tasavvuf. , 644 - 673.
Chicago ŞENGÜL MEHMET BAKIR Elif Şafak'ın aşk romanında tasavvuf. (2010): 644 - 673.
MLA ŞENGÜL MEHMET BAKIR Elif Şafak'ın aşk romanında tasavvuf. , 2010, ss.644 - 673.
AMA ŞENGÜL M Elif Şafak'ın aşk romanında tasavvuf. . 2010; 644 - 673.
Vancouver ŞENGÜL M Elif Şafak'ın aşk romanında tasavvuf. . 2010; 644 - 673.
IEEE ŞENGÜL M "Elif Şafak'ın aşk romanında tasavvuf." , ss.644 - 673, 2010.
ISNAD ŞENGÜL, MEHMET BAKIR. "Elif Şafak'ın aşk romanında tasavvuf". (2010), 644-673.
APA ŞENGÜL M (2010). Elif Şafak'ın aşk romanında tasavvuf. Turkish Studies (Elektronik), 5(2), 644 - 673.
Chicago ŞENGÜL MEHMET BAKIR Elif Şafak'ın aşk romanında tasavvuf. Turkish Studies (Elektronik) 5, no.2 (2010): 644 - 673.
MLA ŞENGÜL MEHMET BAKIR Elif Şafak'ın aşk romanında tasavvuf. Turkish Studies (Elektronik), vol.5, no.2, 2010, ss.644 - 673.
AMA ŞENGÜL M Elif Şafak'ın aşk romanında tasavvuf. Turkish Studies (Elektronik). 2010; 5(2): 644 - 673.
Vancouver ŞENGÜL M Elif Şafak'ın aşk romanında tasavvuf. Turkish Studies (Elektronik). 2010; 5(2): 644 - 673.
IEEE ŞENGÜL M "Elif Şafak'ın aşk romanında tasavvuf." Turkish Studies (Elektronik), 5, ss.644 - 673, 2010.
ISNAD ŞENGÜL, MEHMET BAKIR. "Elif Şafak'ın aşk romanında tasavvuf". Turkish Studies (Elektronik) 5/2 (2010), 644-673.