İlköğretim okulu öğrencilerinin etik davranışlara ilişkin görüşleri: Nitel bir araştırma

YAMAN, Erkan; MUTLUGİL, Sennur; MERMER ÇETİNKAYA, Ezgi

İlköğretim okulu öğrencilerinin etik davranışlara ilişkin görüşleri: Nitel bir araştırma

Erkan YAMAN, (Sakarya Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Sakarya, Türkiye)

Ezgi MERMER ÇETİNKAYA, (Sakarya Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Eğitim Yönetimi ve Denetim Anabilim Dalı, Sakarya, Türkiye)

Sennur MUTLUGİL (Sakarya Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Eğitim Yönetimi ve Denetim Anabilim Dalı, Sakarya, Türkiye)

Değerler Eğitimi Dergisi

15 4

Yıl: 2009 Cilt: 7 Sayı: 17 Sayfa Aralığı: 93 - 108 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

İlköğretim okulu öğrencilerinin etik davranışlara ilişkin görüşleri: Nitel bir araştırma

Öz:

Bu araştırmanın amacı, ilköğretim öğrencilerinin etik davranışları hakkında görüşlerinin belirlenmesidir. Araştırma, nitel desende oluşturulmuştur. Nitel araştırma desenlerinden araştırmanın doğasına uygun olan olgubilim deseni kullanılmıştır. Araştırmada yapı bakımından yarı yapılandırılmış açık uçlu mülâkat formu kullanılmıştır. Verilerin çözümlenmesinde içerik analizi türlerinden kategorisel analiz kullanılmıştır. İlköğretim okullarında eğitim gören on üç öğrenciyle mülâkat yapılmıştır. Araştırmada öğrencilerin, öğretmene saygı göstermemesi, söz almadan konuşması, öğretmeni dinlememesi, öğretmenin iyi niyetini kötüye kullanması, yalan söylemesi, izinsiz birşeyi alması ve şiddet uygulaması bulgulanmıştır. Erkek öğrenciler arasında taciz vakalarının varlığı, sigara içilmesi, az dahi olsa alkol kullanan öğrencilerin ve çeteleşmelerin varlığı dikkat çeken önemli bulgular arasındadır. Araştırma sonucunda öğretim programına etikle ilgili örnek olayları içeren üniteler ya da ders konulması, okullarda belli zaman dilimlerinde etik dışı davranışları belirlemeye yönelik ölçeklerden yararlanılması gibi öneriler getirilmiştir.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Akarsu, B. (1998). Felsefe terimleri sözlüğü. İstanbul: İnkılap Kitabevi.
Ataman, A. (2003). Sınıfta iletişimde karşılaşılan davranış problemleri. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 1(3), 281-292.
Aydın, İ.(2006). Eğitim ve öğretimde etik. Ankara: Pegem Yayıncılık.
Bakioğlu, A. (1999). Öğrenci sayısının okul yönetimine etkisi ve okul kalitesi (araştırma, öneriler). M.Ü. Atatürk Eğitim Fakültesi Eğitim Bilimleri Dergisi, 11, 23-38.
Başar, H. (1999). Sınıf yönetimi. Ankara: MEB Yayınları.
Carney, J.V. (2000). Bullied to death: Perceptions of peer abuse and suicidal behavior during adolescence. School Psychology International, 21(2), 213–223.
Cevizci, A. (2002). Etiğe giriş. İstanbul: Paradigma Yayınları. Charles, C.M. (1992). Building classroom discipline:From models to practice. London: Longman.
Demirtaş, H., & Güneş, H. (2002). Eğitim yönetimi ve denetimi sözlüğü. Ankara: Anı Yayıncılık.
Fleming, L. C., & Jacobsen, K. H. (2009). Bullying and symptoms of depression in Chilean middle school students. Journal of School Health, 79(3), 130-137.
Gordon, D.G. (2001). Classroom management problems and solutions: A few basic guidelines for classroom management can improve student behavior and reduce stress on the music educator. Music Educators Journal, 88, 17-23.
Güçlü, A.B.; Uzun, E., & Yolsal, H. (2002). Felsefe sözlüğü. Ankara: Bilim ve Sanat Yayınları.
Güven, S., & Akdağ, M. (2002). İlköğretim ikinci kademe öğretmenlerinin sınıf yönetimi etkinliklerine ilişkin öğrenci algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 29, 69-80.
Hançerlioğlu, O. (1975). Felsefe sözlüğü. İstanbul: Remzi Kitapevi Yayınları. Haynes, F. (2002). Eğitimde etik (Çev. S. K. Akbaş). İstanbul: Ayrıntı Yayınları.
Hazler, R.J., & Denham, S.A. (2002). Social isolation of youth at risk: Conceptualizations and practical implications. Journal of Counseling & Development, 80(4), 403–409.
Heino, R.K.; Rimpela, M.; Marttunen, M.; Rimpela, A., & Rantanen, P. (1999). Bullying, depression, and suicidal ideation in Finnish school adolescents: School survey. British Medical Journal, 319, 348-351.
Memişoğlu, A. P. (2005). Sınıf ortamında istenmeyen davranışlara yol açan öğretmen davranışları. Çağdaş Eğitim, 323, 32-39.
Mengüşoğlu, T. (1992). Felsefeye giriş. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Özlem, D. (2004). Etik-ahlak felsefesi. İstanbul: İnkılâp Yayınevi.
Öztürk, B. (2003). Sınıfta istenmeyen davranışların önlenmesi ve giderilmesi. (Ed. E. Karip) Sınıf yönetimi. Ankara: Pegem A Yayıncılık.
Özyürek, M. (2001). Sınıf yönetimi, Ankara: Karatepe Yayınları.
Patton, M. Q. (1987). How to use qualitative methods in evaluation. USA: Sage.
Polat, E. (1999). Orta kademe yöneticilerin çalışma ve yaşam değerlerinin etik açıdan incelenmesi. Yayımlanmamış Yüksek lisans tezi. İstanbul: Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Poyraz, H. (1996). Dil ve ahlâk. İstanbul: Vadi Yayınları.
Richardson, J. (2000). Business ethics. www.dushkin.com adresinden 05.07.2009 tarihinde indirilmiştir.
Rigby, K., & Slee, P.T. (1999). Suicidal ideation among adolescent school children, involvement in bully-victim problems, and perceived social support. Suicide and Life- Threatining Behaviour, 29(2), 119–130.
Roland, E. (2002). Bullying, depressive symptoms, and suicidal thoughts. Educational Research, 44(1), 55-67.
Tavşancıl, E., & Aslan, E. (2001). Sözel, yazılı ve diğer materyaller için içerik analizi ve uygulama örnekleri. İstanbul: Epsilon.
TDK (2009). Türkçe sözlük. Ankara: Halıcı Yazılım.
Tebliğler Dergisi (2003). Milli Eğitim Bakanlığı 2552 Sayılı Tebliğler Dergisi İlköğretim Kurumları Yönetmeliği, Eylül 2003.
Turgut, İ. (2002). Eğitim ve etik. İzmir: Kanyılmaz Matbaası. Yaman, E. (2006). Eğitim sistemindeki sorunlardan bir boyut: Büyük sınıflar ve sınıf yönetimi. Gazi Üniversitesi Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 4(3), 261- 274.
Yaman, E. (2008). Üniversiteler ve etik: Baskılar ya da psikolojik şiddet. İş Ahlâkı,1, 81-98.
Yaman, E. (2010a). Psikoşiddete (mobbinge) maruz kalan öğretim elemanlarının örgüt kültürü ve iklimi algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10(1), 547-578.
Yaman, E. (2010b). Kalabalık sınıfların etkileri: Öğrenciler ne düşünüyor?, Kastamonu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (Yayım Aşamasında.)
Yaman, E., & Ensari, H. (2004). Bir ölçek geliştirme çalışması: Öğretim elemanının etik davranış ölçeği (ÖEETÖ), 2. Uluslar Arası Balkan Kongresi, Edirne, 235-241.
Yaman, E.; Eroğlu, Y.; Bayraktar, B., & Çolak, T.S. (2010). Öğrencilerin güdülenme düzeyinde etkili bir faktör: Okul zorbalığı, Akademik Bakış, 20, 1-17.

APA	YAMAN E, MERMER ÇETİNKAYA E, MUTLUGİL S (2009). İlköğretim okulu öğrencilerinin etik davranışlara ilişkin görüşleri: Nitel bir araştırma. , 93 - 108.
Chicago	YAMAN Erkan,MERMER ÇETİNKAYA Ezgi,MUTLUGİL Sennur İlköğretim okulu öğrencilerinin etik davranışlara ilişkin görüşleri: Nitel bir araştırma. (2009): 93 - 108.
MLA	YAMAN Erkan,MERMER ÇETİNKAYA Ezgi,MUTLUGİL Sennur İlköğretim okulu öğrencilerinin etik davranışlara ilişkin görüşleri: Nitel bir araştırma. , 2009, ss.93 - 108.
AMA	YAMAN E,MERMER ÇETİNKAYA E,MUTLUGİL S İlköğretim okulu öğrencilerinin etik davranışlara ilişkin görüşleri: Nitel bir araştırma. . 2009; 93 - 108.
Vancouver	YAMAN E,MERMER ÇETİNKAYA E,MUTLUGİL S İlköğretim okulu öğrencilerinin etik davranışlara ilişkin görüşleri: Nitel bir araştırma. . 2009; 93 - 108.
IEEE	YAMAN E,MERMER ÇETİNKAYA E,MUTLUGİL S "İlköğretim okulu öğrencilerinin etik davranışlara ilişkin görüşleri: Nitel bir araştırma." , ss.93 - 108, 2009.
ISNAD	YAMAN, Erkan vd. "İlköğretim okulu öğrencilerinin etik davranışlara ilişkin görüşleri: Nitel bir araştırma". (2009), 93-108.

APA	YAMAN E, MERMER ÇETİNKAYA E, MUTLUGİL S (2009). İlköğretim okulu öğrencilerinin etik davranışlara ilişkin görüşleri: Nitel bir araştırma. Değerler Eğitimi Dergisi, 7(17), 93 - 108.
Chicago	YAMAN Erkan,MERMER ÇETİNKAYA Ezgi,MUTLUGİL Sennur İlköğretim okulu öğrencilerinin etik davranışlara ilişkin görüşleri: Nitel bir araştırma. Değerler Eğitimi Dergisi 7, no.17 (2009): 93 - 108.
MLA	YAMAN Erkan,MERMER ÇETİNKAYA Ezgi,MUTLUGİL Sennur İlköğretim okulu öğrencilerinin etik davranışlara ilişkin görüşleri: Nitel bir araştırma. Değerler Eğitimi Dergisi, vol.7, no.17, 2009, ss.93 - 108.
AMA	YAMAN E,MERMER ÇETİNKAYA E,MUTLUGİL S İlköğretim okulu öğrencilerinin etik davranışlara ilişkin görüşleri: Nitel bir araştırma. Değerler Eğitimi Dergisi. 2009; 7(17): 93 - 108.
Vancouver	YAMAN E,MERMER ÇETİNKAYA E,MUTLUGİL S İlköğretim okulu öğrencilerinin etik davranışlara ilişkin görüşleri: Nitel bir araştırma. Değerler Eğitimi Dergisi. 2009; 7(17): 93 - 108.
IEEE	YAMAN E,MERMER ÇETİNKAYA E,MUTLUGİL S "İlköğretim okulu öğrencilerinin etik davranışlara ilişkin görüşleri: Nitel bir araştırma." Değerler Eğitimi Dergisi, 7, ss.93 - 108, 2009.
ISNAD	YAMAN, Erkan vd. "İlköğretim okulu öğrencilerinin etik davranışlara ilişkin görüşleri: Nitel bir araştırma". Değerler Eğitimi Dergisi 7/17 (2009), 93-108.