Yıl: 2011 Cilt: 18 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 51 - 69 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Türkiye’de üçüz açıklar olgusunun analizi: dinamik bir yaklaşım

Öz:
Türkiye’de 24 Ocak Kararları çerçevesinde, 1980 yılından itibaren dışa açık, liberal ekonomi politikaları uygulanmaktadır. Bu süreçte, dış açıkların ekonomik durgunluk veya kriz dönemleri dışında, süreklilik kazandığı görülmektedir. Öte yandan, dış açık sadece dış dengenin değil, iç dengenin sağlanması ve korunmasına yönelik politikaları da etkilemektedir. Bu kapsamda, çalışmanın amacı kamu dengesi, yatırım tasarruf dengesi ve cari açık arasındaki ilişkiler çerçevesinde iç ve dış denge arasındaki etkileşimi öngörmektir. Uygulama aşaması, Türkiye’de 1987:1–2007:3 dönemine ait çeyrek yıllık verilerle, Vektör Otoregresif Model (VAR: Vector Autoregressive Model) analizi uygulanarak yürütülmüştür. VAR analizi, değişkenler arasındaki ilişkilerin çok yönlü öngörülmesini sağladığı için tercih edilmiştir. Çalışmanın bulguları, kamu açıkları ve cari açık arasında ilişkinin varlığını desteklemiştir. Yatırım tasarruf oranı ve cari açık arasında Granger nedensellik ilişkisi bulunmamıştır.
Anahtar Kelime: VAR analizi üçüz açıklar Türkiye ekonomisi Türkiye

Konular: İş İşletme Kamu Yönetimi Hukuk İktisat İşletme Finans

Analysis case of triple deficits in Turkey: a dynamic approach

Öz:
During the year 1980, the framework of the January 24th Declaration, outward-oriented and liberal economiy policies have been implemented in Turkey. In this process, external deficits have gained persistence except for economic recession and crisis. In addition to this, external deficit has not affected only external imbalance, but also affected economic policies about stability of domestic balance. In this context, purpose of the study, within the framework of pubic balance, saving investment balance and current account balance, predict the interaction between external and internal deficit in Turkey. The stage of application is carried out by applying Vector Autoregressive Model with the quarters of annual data belonging to the periods of 1987:1-2007:3 in Turkey. The analysis of VAR was preferred because it provides multi-faceted relations between variables to predict. The study findings has supported the existence of the relationship between public deficits and current account deficit. Among investment savings rate and current account deficit rangercausality relationship has not found.
Anahtar Kelime: Turkey VAR analysis triple deficits Turkish economy

Konular: İş İşletme Kamu Yönetimi Hukuk İktisat İşletme Finans
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akdiş, M., 2005, “Cari Açık Kriz Habercisi Mi?”, http://makdis.pamukkale.edu.tr/currentdeficit.htm, (01.05.2009).
  • Calderon, C., A. Chong, and N. Loayza (2002) “Determinants of current account deficits in developing countries,” Contributions to Macroeconomics, 2(1), 1-31.
  • Davidson R., Mackinnon, J.G., (1993), Estimation and Inference in Econometrics, London: Oxford University Press.
  • Gujarati, N.Domador, (1995), Basic Econometrics, International Edition.
  • Güloğlu B., (2005) Vektör Otoregresif Modellerin Etki Tepki Fonksiyonlarının Güven Aralıklarının Güvenilirliği, VII. Ulusal Ekonometri ve İstatistik Sempozyumu, İstanbul Üniversitesi, Mayıs, İstanbul.
  • Kadılar, Cem, (2000), Uygulamalı Çok Değişkenli Zaman Serileri Analizi, Hacettepe Üniversitesi Fen Fakültesi İstatistik Bölümü.
  • Karakayalı, Hüseyin, (2005), makro ekonomi, 5. baskı, Emek Matbaası, Manisa. Kasman, A. vd., (2005), “Cari Açık Büyümenin mi Aşırı Değerli TL’nin mi Sonucudur?”, İktisat, İşletme ve Finans, 233, 88-98.
  • Ostry, J., (1997), ‘‘Current Account Imbalances in ASEAN Countries: Are They a Problem?’’. IMF Working Paper, 97 (51), 23.
  • Piersanti, G., (2000), “Current Account Dynamics And Expected Future Budget Deficits: Some International Evidence”, Journal Of International Money And Finance, 19, 255 – 271.
  • Phillips, P.C.B., Perron, P., (1988), “Testing For a Unit Root in Time Series Regression”, Biometrica, 75, 335-346.
  • Sims, C., (1980), “Macroeconomics and Reality”, Econometrica, 48, 1-49.
  • Tandırcıoğlu, H., (2000), “Türkiye’de Dış Borç Sorunu, Dış Borçların Sürdürülebilirliği ve Dış Borçların Sınırlandırılması”, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2, 2.
  • TCMB, Elektronik Veri Dağıtım Sistemi (EVDS), İstatistiki Veriler, www.tcmb.gov.tr
  • Telatar, O., Terzi, H., (2009), “Türkiye’de Ekonomik Büyüme ve Cari İşlemler Dengesi İlişkisi” Atatürk Üniversitesi İİBF Dergisi, 23 (2), 115-132.
  • Ventura, J., 2002, ‘‘Towards a Theory of Current Accounts’’. NBER Working Papers, 9163. World Bank, (1988), World Development Report, Washington, D.C., 56.
  • Yapraklı, S., “Türkiye’de Esnek Döviz Kuru Rejimi Altında Dış Açıkların Belirleyicileri: Sınır Testi Yaklaşımı”, http://www.deu.edu.tr/userweb/iibf_kongre, (01.05.2010)
  • Zengin, A., 2000, “Reel Döviz Kuru Hareketleri ve Dış Ticaret Fiyatları (Türkiye Üzerine Ampirik Bulgular)”, Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, II (2), 27-41.
  • Warne, Anders, (2004), “Lecture Notes on Stuructural Vector Autoregression”, s.1-22, http://texlips.hypermart.net/download/lecture_notes.pdf, (01.10.2008)
APA SÜREKÇİ YAMAÇLI D (2011). Türkiye’de üçüz açıklar olgusunun analizi: dinamik bir yaklaşım. , 51 - 69.
Chicago SÜREKÇİ YAMAÇLI DİLEK Türkiye’de üçüz açıklar olgusunun analizi: dinamik bir yaklaşım. (2011): 51 - 69.
MLA SÜREKÇİ YAMAÇLI DİLEK Türkiye’de üçüz açıklar olgusunun analizi: dinamik bir yaklaşım. , 2011, ss.51 - 69.
AMA SÜREKÇİ YAMAÇLI D Türkiye’de üçüz açıklar olgusunun analizi: dinamik bir yaklaşım. . 2011; 51 - 69.
Vancouver SÜREKÇİ YAMAÇLI D Türkiye’de üçüz açıklar olgusunun analizi: dinamik bir yaklaşım. . 2011; 51 - 69.
IEEE SÜREKÇİ YAMAÇLI D "Türkiye’de üçüz açıklar olgusunun analizi: dinamik bir yaklaşım." , ss.51 - 69, 2011.
ISNAD SÜREKÇİ YAMAÇLI, DİLEK. "Türkiye’de üçüz açıklar olgusunun analizi: dinamik bir yaklaşım". (2011), 51-69.
APA SÜREKÇİ YAMAÇLI D (2011). Türkiye’de üçüz açıklar olgusunun analizi: dinamik bir yaklaşım. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18(1), 51 - 69.
Chicago SÜREKÇİ YAMAÇLI DİLEK Türkiye’de üçüz açıklar olgusunun analizi: dinamik bir yaklaşım. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 18, no.1 (2011): 51 - 69.
MLA SÜREKÇİ YAMAÇLI DİLEK Türkiye’de üçüz açıklar olgusunun analizi: dinamik bir yaklaşım. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, vol.18, no.1, 2011, ss.51 - 69.
AMA SÜREKÇİ YAMAÇLI D Türkiye’de üçüz açıklar olgusunun analizi: dinamik bir yaklaşım. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2011; 18(1): 51 - 69.
Vancouver SÜREKÇİ YAMAÇLI D Türkiye’de üçüz açıklar olgusunun analizi: dinamik bir yaklaşım. Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2011; 18(1): 51 - 69.
IEEE SÜREKÇİ YAMAÇLI D "Türkiye’de üçüz açıklar olgusunun analizi: dinamik bir yaklaşım." Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 18, ss.51 - 69, 2011.
ISNAD SÜREKÇİ YAMAÇLI, DİLEK. "Türkiye’de üçüz açıklar olgusunun analizi: dinamik bir yaklaşım". Yönetim ve Ekonomi: Celal Bayar Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 18/1 (2011), 51-69.