Yıl: 2011 Cilt: 11 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 1675 - 1698 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının alternatif ölçme-değerlendirme yaklaşımlarına yönelik öz-yeterlilik düzeyleri ve görüşleri

Öz:
Bu çalışmada fen ve teknoloji öğretmen adaylarının, alternatif ölçme-değerlendirme yaklaşımlarına yönelik öz-yeterlilik düzeylerinin ve görüşlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda çalışma Celal Bayar Üniversitesi Eğitim Fakültesinde öğrenim görmekte olan 53 fen ve teknoloji öğretmen adayının katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmada veri toplama aracı olarak alternatif ölçme-değerlendirme yaklaşımlarına yönelik öz-yeterlilik ölçeği, alternatif ölçme-değerlendirme yaklaşımlarına yönelik açık uçlu sorulardan oluşan görüş formu ve yarı yapılandırılmış mülakat kullanılmıştır. Araştırma sonucunda öğretmen adaylarının alternatif ölçmedeğerlendirme yaklaşımlarına yönelik öz-yeterlilik düzeylerinin genel olarak yüksek düzeyde olduğu belirlenmiştir. Görüş formu ve mülakatlardan elde edilen sonuçlara göre öğretmen adayları, ilerideki öğretmenlik yaşantılarında bu yaklaşımları farklı amaçlarla kullanmak istediklerini ancak söz konusu yaklaşımların uygulanmasında bazı sorunlar yaşayabileceklerine inandıklarını ifade etmişlerdir. Çalışmada ayrıca öğretmen adaylarının alternatif ölçme-değerlendirme yaklaşımlarına yönelik öz-yeterlilik düzeyleri ve görüşleri doğrultusunda bazı önerilere yer verilmiştir.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Matematik

The science and technology pre-service teachers’ self-efficacy levels and opinions about alternative assessment and evaluation approaches

Öz:
The present study aims to determine the science and technology pre-service teachers’ self-efficacy levels and their opinions about alternative assessment and evaluation approaches. The study was carried out with the participation of 53 science and technology pre-service teachers studying in the Faculty of Education at Celal Bayar University. As the data collection instruments, a self-efficacy scale about alternative assessment and evaluation approaches, a questionnaire form which was composed of open-ended questions about alternative assessment and evaluation approaches, and a semi-structured interview were used. It was found out that most of the pre-service teachers had high self-efficacy levels about alternative assessment and evaluation approaches. The results obtained from the questionnaire form and the interviews revealed that the pre-service teachers wanted to use these approaches in their future careers for different purposes, but they believed they might experience some problems while implementing these approaches. Furthermore, the study also offers some suggestions based on the pre-service teachers’ self-efficacy levels and opinions about alternative assessment and evaluation approaches.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Matematik
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Acar, M. ve Anıl, D. (2009). Sınıf öğretmenlerinin performans değerlendirme sürecindeki değerlendirme yöntemlerini kullanabilme yeterlikleri, karşılaştıkları sorunlar ve çözüm önerileri. TUBAV Bilim Dergisi, 2 (3), 354-363.
  • Adanalı, K. ve Doğanay, A. (2010). Beşinci sınıf sosyal bilgiler öğretiminin alternatif ölçme değerlendirme etkinlikleri açısından değerlendirilmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 19 (1), 271-292.
  • Anderson, R. S. (1998). Why talk about diff erent ways to grade? Th e shift from traditional assessment to alternative assessment. In R. S. Anderson & B. W. Speck (Eds.), Changing Th e Way We Grade Student Performance: Classroom Assessment and The New Learning Paradigm (pp. 5-16). San Francisco: Jossey-Bass.
  • Atılboz, N. G. (2007). Öğrenme halkası modelinin biyoloji öğretmen adaylarının difüzyon ve osmoz konularını öğrenmeleri, biyoloji öğretimine yönelik özyeterlik inançları ve tutumları üzerine etkileri. Yayımlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Bandura, A. (2004). Swimming against the mainstream: The early years from chilly tributary to transformative mainstream. Behaviour Research and Th erapy, 42, 613-630.
  • Bay, E., Küçükoğlu, A., Kaya, H. İ., Gündoğdu, K., Köse, E., Ozan, C. ve ark. (2010, Mayıs). Öğretim elemanı ve öğretmen adaylarının ölçme-değerlendirmeye ilişkin görüşleri (Kazım Karabekir eğitim fakültesi örneği). Uluslararası Öğretmen Yetiştirme Politikaları ve Sorunları Sempozyumu II’de sunulan bildiri. Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Birgin, O. ve Gürbüz, R. (2008). Sınıf öğretmeni adaylarının ölçme ve değerlendirme konusundaki bilgi düzeylerinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 20, 163-180.
  • Born, A. D. (2003). Web-based student assessment. In A. Aggarwal (Ed.), Web-Based Education: Learning From Experience (pp. 165-188). Hershey, PA: Information Science Publishing.
  • Boston, C. (2002). Th e concept of formative assessment (ERIC Document Reproduction Service No: ED 470 206).
  • Buldur, (2009). Fen bilgisi öğretmen adaylarının alternatif ölçme ve değerlendirme yaklaşımlarına yönelik okuryazarlık ve öz yeterlik düzeylerinin geliştirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Cumhuriyet Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Sivas.
  • Chung, M. (2000). Th e development of self-regulated learning. Asian Pacific Review, 1 (1), 55-66.
  • Compeau, D. R., & Higgins, C. A. (1995). ‘Computer selfeff icacy: Development of a measure and initial test.’ MIS Quaterly, 19 (2), 189-211.
  • DeMauro, T., Helphrey, T., Schram, G., & Spiekermann, C. (2001). Comparing students’ attitudes towards the use of traditional and alternative assessment practices (ERIC Document Reproduction Service No: ED 456 125).
  • Derman, A. (2007). Kimya öğretmeni adaylarının öz yeterlik algıları ve öğretmenlik mesleğine yönelik tutumları. Yayımlanmamış doktora tezi, Selçuk Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Konya.
  • Dietel, R. J., Herman, J. L., & Knuth, R. A. (1991). What does research say about assessment? NCREL, Oak Brook. Retrieved 05 March, 2010 from http://www.ncrel.org/sdrs/areas/stw_esys/4assess.htm.
  • Dikli, S. (2003). Assessment at a distance: Traditional vs. alternative assessments. Th e Turkish Online Journal of Educational Technology, 2 (3), 13–19.
  • Duban, N. ve Küçükyılmaz, E. A. (2008). Sınıf öğretmeni adaylarının alternatif ölçme-değerlendirme yöntem ve tekniklerinin uygulama okullarında kullanımına ilişkin görüşleri. İlköğretim Online, 7 (3), 769–784.
  • Ercan, S. (2007). Sınıf öğretmenlerinin bilimsel süreç beceri düzeyleri ile fen bilgisi öz yeterlik düzeylerinin karşılaştırılması (Uşak ili örneği). Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Afyon Kocatepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Afyonkarahisar.
  • Flowers, C., Ahlgrim-Delzell, L., Browder, D., & Spooner, F.(2005). Teachers’ percepitons of alternate assessmnet. Research & Practice for Persons with Severe Disabilities, 30 (2), 81-92.
  • Fourie, I., & Van Niekerk, D. (2001). Follow-up on the use of portfolio assessment for a module in research information skills: An analysis of its value. Education for Information, 19, 107-126.
  • Gelbal, S. ve Kelecioğlu, H. (2007). Öğretmenlerin ölçme ve değerlendirme yöntemleri hakkındaki yeterlik algıları ve karşılaştıkları sorunlar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 135-145.
  • Gülbahar, Y. ve Büyüköztürk, Ş. (2008). Değerlendirme tercihleri ölçeğinin Türkçeye uyarlanması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 35, 148-161.
  • Herman, J. L., Klein, D. C. D., & Wakai, S. T. (1997). American students’ perspectives on alternative assessment: Do they know it’s diff erent? Assessment in Education, 4 (3), 339-352.
  • İnger, M. (1995). Alternative approaches to outcomes assessment for postsecondary vocatioanal education. National Centerfor Research in Vocational Education, Berkeley, CA (ERIC Document Reproduction Service No: ED 389 849).
  • Kanatlı, F. (2008). Alternatif ölçme ve değerlendirme teknikleri konusunda sınıf öğretmenlerinin görüşlerinin değerlendirilmesi. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Mustafa Kemal Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Hatay.
  • Khodarahimi, S. (2010). ‘General self-eff icacay and worry in an Iranian adolescents and youths samples’. Educational Research, 1 (2), 015–020.
  • Kılıç, E., Karadeniz, Ş. ve Karataş, S. (2003). İnternet destekli yapıcı öğrenme ortamları. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 23 (2), 149-160.
  • Korkmaz, H. (2004). Fen ve teknoloji eğitiminde Alternatif değerlendirme yaklaşımları. Ankara: Yeryüzü Yayınevi.
  • Law, B., & Eckes, M. (1995). Assessment ana ESL. Peguis Publishers: Manitoba, Canada. Retrived March 08, 2010 from books. google.com.
  • Lawrenz, F., Huff man, D., & Welch, W. (2000). Policy considerations based on a cost analysis of alternative test formats in large scale science assessments. Journal of Research in Science Teaching, 37 (6), 615–626.
  • Lawrenz, F., Huff man, D., & Welch,W. (2001). Th e science achievement of various subgroups on alternative assessment formats. Science Education, 85, 279-290.
  • Lee, E. Y. C., Chan, C. K. K., & Aalst, J. V. (2006). Students assessing their own collaborative knowledge building. Computer- Supported Collaborative Learning, 1, 57–87.
  • Mamlok-Naaman, R., Hofstein, A., & Penick, J. E. (2007). Involving science teachers in the development and implementation of assessment tools for “science for all” type curricula. Journal of Science Teacher Education, 18, 497–524.
  • Miesels, S. J. (1995). Performance assessment in early childhood education: Th e work sampling system. ERIC Clearinghouse on Elementary and Early Childhood Education Urbana IL (ERIC Document Reproduction Service No: ED 382 407).
  • Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). An expanded sourcebook qualitative data analysis. California: Sage.
  • Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2005). İlköğretim 1–5. sınıf programları tanıtım el kitabı. Ankara: Yazar.
  • Milli Eğitim Bakanlığı (MEB). (2006). İlköğretim fen ve teknoloji dersi (6, 7 ve 8. sınıfl ar) öğretim programı. Ankara: Yazar.
  • Mintah, J. K. (2003). Authentic assessment in physical education: prevalence of use and perceived impact on students’ selfconcept, motivation and skill achievement. Measurement in Physical Education and Exercise Science, 7 (3), 161–174.
  • Naser, T. (2008). Problem çözme becerilerini değerlendirmede alternatif yöntemler ve ilköğretim matematikte örnek uygulama. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Van.
  • Nazlıçiçek, N. ve Akarsu, F. (2008). Fizik, kimya ve matematik öğretmenlerinin değerlendirme araçlarıyla ilgili yaklaşımları ve uygulamaları. Eğitim ve Bilim, 33 (149), 18-29.
  • Ogan-Bekiroğlu, F. (2009). Assessing assessment: Examination of pre-service physics teachers’ attitudes towards assessment and factors aff ecting their attitudes. International Journal of Science Education, 31 (1), 1-39.
  • Öztürk, E. ve Ada, Ş. (2006). Sosyal bilgiler eğitiminde proje tabanlı öğrenme ve portfolyo değerlendirme yaklaşımlarının eğitim ve sınama durumlarına yansıması. Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13, 93-103.
  • Rackley, R. A. (2004). A longıtudınal investıgation of change in teacher eff icacy and perceptıons of leadership followıng partıcıpatıon ın a technology integration program. Unpublished doctoral dissertation, Teaxs A&M University.
  • Ruiz-Primo, M. A., & Shavelson, R. J. (1996). Rhetoric and reality in science performance assessments: An update. Journal of Research in Science Teaching, 33, 1045-1063.
  • Sağlam-Arslan, A., Avcı, N. ve İyibil, Ü. (2008). Fizik öğretmen adaylarının alternatif ölçme-değerlendirme yöntemlerini algılama düzeyleri. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 11, 115-128.
  • Sağlam-Arslan, A., Devecioğlu-Kaymakçı, Y. ve Arslan, S. (2009). Alternatif ölçme-değerlendirme etkinliklerinde karşılaşılan problemler: fen ve teknoloji öğretmenleri örneği. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28, 1-12.
  • Slater, T. F., Ryan, J. M., & Samson, S. L. (1997). Impact and dynamics of portfolio assessment and traditional assessment in a college physics course. Journal of Research in Science Teaching, 34 (3), 255–271.
  • Struyven, K., Dochy, F., Janssens, S., Schelfh out, W., & Gielen S. (2006). Th e overall eff ects of end-of-course assessment on student performance: a comparison between multiple choice testing, peer assessment, case-based assessment and portfolio assessment. Studies in Educational Evaluation, 32, 202–222.
  • Sung, Y. T., Lin, C. S., Lee, C. L., & Chang K. E. (2003). Evaluating proposals for experiments: an application of web-based self assessment and peer-assessment. Teaching of Psychology, 30 (4), 331–334.
  • Şahin, Ç. ve Ersoy, E. (2009). Sınıf öğretmeni adaylarının yeni ilköğretim programındaki ölçme-değerlendirme konusundaki yeterlilik düzeylerine ilişkin algıları. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 18 (2), 363-386.
  • Şahinkaya, N. (2008). Türkiye-Finlandiya sınıf öğretmenliği matematik öğretimi programları, sınıf öğretmeni adayları ile öğretmenlerin öz-yetkinlik ve öğrenme-öğretme süreçleri açısından karşılaştırılması. Yayımlanmamış doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Şaşmaz-Ören, F. (2005, Eylül). Fen eğitiminde portfolyo ve rubrik değerlendirme üzerine bir çalışma, XIV. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültesi, Denizli.
  • Şaşmaz-Ören, F. ve Tatar, N. (2007). İlköğretim sınıf öğretmenlerinin alternatif değerlendirme yaklaşımlarına ilişkin görüşleri I. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 22, 15–27.
  • Tatar, N. ve Şaşmaz-Ören, F. (2009). İlköğretim sınıf öğretmenlerinin alternatif değerlendirme yaklaşımlarına ilişkin görüşleri II. Kastamonu Eğitim Dergisi, 17 (3), 781–798.
  • Thompson, S. J., Benson, S. N. K., Pachnowski L. M., & Salzman, J. A. (2001). Decision-making in planning and teaching. Addision-Wesley Educational Publishers Inc.
  • Tseng, S. C., & Tsai, C. C. (2007). On-line peer assessment and the role of the peer feedback: A study of high school computer course. Computers & Education, 49, 1161–1174.
  • Veznedaroğlu, H. M. (2005). Senaryo temelli öğrenmenin öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutum ve öz yeterlik algısına etkisi. Yayımlanmamış yüksek lisas tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Watt, H. M. G. (2005). Attitudes to the use of alternative assessment methods in mathematics: a study with secondary mathematics teachers in Sydney, Australia. Educational Studies in Mathematics, 58, 21–44.
  • Wen, M. L., & Tsai, C. C. (2006). University students’ perceptions of and attitudes toward (online) peer assessment. Higher Education, 51, 27–44.
  • Wistedt, I. (1998). Assessing student learning in gender inclusive tertiary mathematics and physics education. Evaluation and Programming Planning, 21, 143–153.
  • Yaman, S. (2011). Öğretmenlerin fen ve teknoloji dersinde ölçme ve değerlendirme uygulamalarına yönelik algıları. İlköğretim Online, 10 (1), 244-256.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerinde nitel araştırma yöntemleri (6. bs). Ankara: Seçkin Yayıncılık.
  • Yılmaz-Tüzün, O. (2008). Preservice elementary teachers’ beliefs about science teaching. Journal of Science Teacher Education, 19 (2), 183–204.
  • Zembal-Saul, C., Haefner, L. A., Avraamidou, L., Severs, M., & Dana, T. (2002). Web-based portfolios: A vehicle for examining prospective elementary teachers’ developing understandings of teaching science. Journal of Science Teacher Education, 13 (4), 283–302.
  • Zessoules, R., & Gardner, H. (1991). Authentic assessment: Beyond the buzzword and into the classroom. In V. Perrone (Ed.), Expanding student assessment. Association for Supervision and Curriculum Development, Alexandria, VA: Association for Supervision and Curriculum Development .
  • Zimbicki, D. (2007). Examining the eff ects of alternative assessment on student motivation and self eff iciency. Unpublished doctoral dissertation, Th e Walden University, U.S.A.
APA ŞAŞMAZ ÖREN F, Ormanci U, evrekli e (2011). Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının alternatif ölçme-değerlendirme yaklaşımlarına yönelik öz-yeterlilik düzeyleri ve görüşleri. , 1675 - 1698.
Chicago ŞAŞMAZ ÖREN FATMA,Ormanci Ummuhan,evrekli ertuğ Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının alternatif ölçme-değerlendirme yaklaşımlarına yönelik öz-yeterlilik düzeyleri ve görüşleri. (2011): 1675 - 1698.
MLA ŞAŞMAZ ÖREN FATMA,Ormanci Ummuhan,evrekli ertuğ Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının alternatif ölçme-değerlendirme yaklaşımlarına yönelik öz-yeterlilik düzeyleri ve görüşleri. , 2011, ss.1675 - 1698.
AMA ŞAŞMAZ ÖREN F,Ormanci U,evrekli e Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının alternatif ölçme-değerlendirme yaklaşımlarına yönelik öz-yeterlilik düzeyleri ve görüşleri. . 2011; 1675 - 1698.
Vancouver ŞAŞMAZ ÖREN F,Ormanci U,evrekli e Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının alternatif ölçme-değerlendirme yaklaşımlarına yönelik öz-yeterlilik düzeyleri ve görüşleri. . 2011; 1675 - 1698.
IEEE ŞAŞMAZ ÖREN F,Ormanci U,evrekli e "Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının alternatif ölçme-değerlendirme yaklaşımlarına yönelik öz-yeterlilik düzeyleri ve görüşleri." , ss.1675 - 1698, 2011.
ISNAD ŞAŞMAZ ÖREN, FATMA vd. "Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının alternatif ölçme-değerlendirme yaklaşımlarına yönelik öz-yeterlilik düzeyleri ve görüşleri". (2011), 1675-1698.
APA ŞAŞMAZ ÖREN F, Ormanci U, evrekli e (2011). Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının alternatif ölçme-değerlendirme yaklaşımlarına yönelik öz-yeterlilik düzeyleri ve görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11(3), 1675 - 1698.
Chicago ŞAŞMAZ ÖREN FATMA,Ormanci Ummuhan,evrekli ertuğ Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının alternatif ölçme-değerlendirme yaklaşımlarına yönelik öz-yeterlilik düzeyleri ve görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 11, no.3 (2011): 1675 - 1698.
MLA ŞAŞMAZ ÖREN FATMA,Ormanci Ummuhan,evrekli ertuğ Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının alternatif ölçme-değerlendirme yaklaşımlarına yönelik öz-yeterlilik düzeyleri ve görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, vol.11, no.3, 2011, ss.1675 - 1698.
AMA ŞAŞMAZ ÖREN F,Ormanci U,evrekli e Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının alternatif ölçme-değerlendirme yaklaşımlarına yönelik öz-yeterlilik düzeyleri ve görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2011; 11(3): 1675 - 1698.
Vancouver ŞAŞMAZ ÖREN F,Ormanci U,evrekli e Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının alternatif ölçme-değerlendirme yaklaşımlarına yönelik öz-yeterlilik düzeyleri ve görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2011; 11(3): 1675 - 1698.
IEEE ŞAŞMAZ ÖREN F,Ormanci U,evrekli e "Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının alternatif ölçme-değerlendirme yaklaşımlarına yönelik öz-yeterlilik düzeyleri ve görüşleri." Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 11, ss.1675 - 1698, 2011.
ISNAD ŞAŞMAZ ÖREN, FATMA vd. "Fen ve teknoloji öğretmen adaylarının alternatif ölçme-değerlendirme yaklaşımlarına yönelik öz-yeterlilik düzeyleri ve görüşleri". Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 11/3 (2011), 1675-1698.