Yıl: 2010 Cilt: 7 Sayı: 25 Sayfa Aralığı: 93 - 126 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Türkiye ve Kafkasya: Reaksiyoner dış politikadan proaktif ritmik diplomasiye geçiş

Öz:
Ağustos 2008 Rus-Gürcü savaşının yarattığı sonuçlar sadece Kafkasları değil, neredeyse tümküresel dengeleri derinden etkilemiştir. Savaşın başlattığı olaylar zincirinin, son dönemde böl- gesel bir güç olarak içinde yer aldığı coğrafyalarda aktif bir dış politika izleme iddiasındakiTürkiye’ye etkisi doğrudandır. Gelişmelere gösterilen tepkiler ve şekillendirilmeye çalışılan“yeni” bakış açısı, çevresinde istikrarı sağlamaya ve sorunlara çözüm üretmeye çalışan bölgeselbir aktör olarak konumlanan Türkiye’nin politikalarının tartışılmasına neden olmuştur. Kaf- kaslar, “komşularla sıfır sorun”, “sorun değil çözüm üreten ülke” ve “ritmik diplomasi” gibi birtakım yeni söylemlerle, yeni ve etkin bir dış politika çizgisi oluşturmaya çalışan Türkiye’nin,dış politika süreçleri ve etkinliğinin izlenebileceği ilgi çekici örneklerden biri haline gelmiştir. Kafkasya’da yaşanan gelişmelere yönelik olarak Türkiye’nin izlediği politikalar, genel olarakTürk dış politikasının seyrini, hedefl erini ve dış politika yapım süreçlerini anlamada yardımcıolacaktır. Bu çalışma, Türkiye’nin Ağustos 2008 sonrası dönemde Kafkaslarda izlediği dış po- litikanın kapsamlı bir değerlendirmesini yapmaktadır.
Anahtar Kelime: istikrar politikaları Türk dış politikası dış politika işbirliği diplomatik ilişkiler Kafkasya Türkiye Ermenistan

Konular: Sosyal Çalışma Siyasi Bilimler Sosyoloji Uluslararası İlişkiler

Turkey and the Caucasus: Transition from reactive foreign policy to proactive rhythmic diplomacy

Öz:
The consequences of the August 2008 Russian-Georgian War have deeply influenced not only the Caucasus but overall global stability as well. Turkey, as a regional actor which claims tofollow active diplomacy in her region, has also been directly affected. Currently, Turkey haspositioned itself as a regional actor with a ‘new’ political perspective and has responded to deve- lopments in order to give the events shape and to ensure stability in the region. This attitude hascaused controversies. The Caucasus became an interesting example to monitor Turkish foreignpolicy implementations with mottos such as ‘zero problems with neighbors,’ ‘problem-solvingcountry’ and ‘rhythmic diplomacy.’ Turkey’s policies and reactions to developments taking placein the Caucasus will help us to analyze and understand foreign policy objectives, policy-makingprocesses and the overall course of Turkish foreign policy. This study makes a comprehensiveassessment of Turkey’s foreign policy in the Caucasus before and after August 2008.
Anahtar Kelime: diplomatic relations Caucasia Turkey Armenia stabilization policies Turkish foreign policy foreign policy collaboration

Konular: Sosyal Çalışma Siyasi Bilimler Sosyoloji Uluslararası İlişkiler
Belge Türü: Makale Makale Türü: Diğer Erişim Türü: Bibliyografik
  • “AB Ziyaretten Memnun”, Milliyet, 7 Eylül 2008, s.23.
  • Aktan,Gündüz “Hukukta Soykırım ve Ermeni Olayları”, http://www.ermenisorunu.gen.tr/turkce/makaleler/maka- le32.html.
  • Amnesty International, Civilians in the Line of Fire: The Georgia-Russia Conflict, Londra, 2008.
  • “Ankara ve Erivan Karşılıklı Kafkas Krizi Jestinde”, Radikal, 19 Ağustos 2008, s. 9.
  • “Ankara’dan Bakü’ye: Hiçbir Süreç Azerbaycan Dostluğundan Önemli Değil”, Sabah, 2 Eylül 2009, s.19.
  • Aras, Bülent The New Geopolitics of Eurasia and Turkey’s Position, Londra, Frank Cass, 2002.
  • “Armenia, Azerbaijan Sign Joint Declaration Over Nogorno-Karabakh”, 2 Kasım 2008, http://www.rferl.org/content/ Kremlin_Hosts_Peace_Talks_Over_NagornoKarabakh/1337420. html, (Erişim Tarihi 10 Kasım 2008).
  • “Armenian Prime Minister: The Really ‘vitally important issue’ is the establishment of good neighbor reltions with all the countries of the region, primarily, Azerbaijan”, 7 Ekim 2008, http://www.today.az/print/news/politics/48009. html (Erişim Tarihi: 10 Ekim 2010).
  • Aydın, Mustafa “Turkey and Central Asia: Challenges of Change”, Central Asian Survey, Cilt 15, No 2, 1996, s.157- 177.
  • Aydın, Mustafa “Between Euphoria and Realpolitik: Turkish Policy toward Central Asia and the Caucasus”, Tareq Ismael ve Mustafa Aydın (der.), Turkey’s Foreign Policy in the 21st Century: A Changing Role in World Politics, Bur- lington, Ashgate, 2003, s.139–160.
  • Aydın, Mustafa “Securitazion of History and Geography: Understanding of Security in Turkey”, Southeast European and Black Sea Studies, Cilt 3, No 2, 2003, s. 163-184.
  • Aydın, Mustafa “Geographical Blessing versus Geopolitical Curse: Great Power Security Agendas for the Black Sea Region and a Turkish Alternative. Southeast European and Black Sea Studies, Cilt. 9, No.3, 2009, s.271–285.
  • “Azerbaycan Cumhurbaşkanı Sayın İlham Aliyev ile Telefon Görüşmesi”, 23 Nisan 2009, http://cankaya.gov.tr/sayfa/ konusma_aciklama_mesajlar/aciklama_mesajlar/ (Erişim Tarihi 25 Nisan 2009).
  • “Azerbaycan’ın Çıkarlarına Aykırı”, Haber Türk, 2 Eylül 2009, s.15. Babacan, Ali “Calming the Caucasus”, International Herald Tribune, 23 Eylül 2008.
  • Babacan, Ali 2008 Yılına Girerken Dış Politikamız, Dışişleri Bakanlığı 2008 Mali Yılı Bütçe Tasarısının TBMM Genel Kurulu’na Sunulması Vesilesiyle Hazırlanan Kitapçık.
  • Bal, İdris Turkey’s Relations with the West and the Turkic Republics: The Rise and Fall of the Turkish Model, Aldershot, Ashgate, 2000.
  • Baran,Zeyno “Will Turkey Abandon NATO?”, Wall Street Journal, 29 Ağustos 2008, http://online.wsj.com/article/ SB121997087258381935.html (Erişim Tarihi: 1 Eylül 2008).
  • Bardakçı, Murat “Sırada Şimdi Karabağ Kazığı mı Var?”, Haber Türk, 2 Eylül 2009, s.9.
  • “Başbakan Erdoğan Bakü’de”, Sabah, 13 Mayıs 2009.
  • “Başbakan: Kafkas ittifakı oluşturabiliriz”, Hürriyet, 11 Ağustos 2008, http://hurarsiv.hurriyet.com.tr/goster/haber. aspx?id=9634950&tarih=2008-08-11, (Erişim Tarihi: 12 Ağustos 2008).
  • Berberoğlu, Enis “Ermeni Jargonu Değişti”, Hürriyet, 11 Eylül 2008, http://hurarsiv.hurriyet.com.tr/goster/haber. aspx?id=9870725&tarih=2008–09–11, (Erişim Tarihi 13 Eylül 2008);
  • “Bir Maç Çok Umut Verdi”, Milliyet, 7 Eylül 2008, s.23.
  • “Büyükelçiler İsyan Etti”, Hürriyet, 16 Aralık 2008.
  • Celac, Sergiu, Michael Emerson ve Nathalie Tocci, A Stability Pact for the Caucasus, CEPS Working Document 145, Brüksel, CEPS, 2000.
  • Cemal, Hasan “Gül ve Sarkisyan: İyi Bir Başlangıç Yaptık”, Milliyet, 7 Eylül 2008, s.23.
  • Cornell, Svante E. “Turkey and the Conflict in Nagorno-Karabakh: A Delicate Balance”, Middle Eastern Studies, Cilt 34, No, 1, 1998, s.51-72.
  • “Cumhurbaşkanı Gül’ün Azerbaycan Ziyareti Sona Erdi”, 11 Eylül 2008, http://www.tccb.gov.tr/common/iframes/ Haberler/HaberArsiv/HaberDetay.aspx?id=103&dil=tr, (Erişim Tarihi 13 Eylül 2008).
  • Çandar,Cengiz “Gül’ün Ardından Erivan: Yolun Yarısı Geçildi” Hürriyet, 8 Eylül 2008.
  • Çandar, Cengiz “Büyük Felakette Buluşma: Obama, 30 Bin, Hrant...” Hürriyet, 25 Nisan 2009.
  • Çandar, Çengiz “Ermenistan ile normalleşme zamanı ve Azerbaycan unsuru…”, Hürriyet, 10 Nisan 2009.
  • Çelikpala, Mitat “Türkiye’de Kafkas Diyasporası ve Türk Dış Politikası’na Etkileri”, Uluslararası İlişkiler, Cilt 2, Sayı 5, 2005, s. 71-108.
  • Çelikpala, Mitat “From A Failed State to a Weak One? Georgia and Turkish-Georgian Relations”, The Turkish Yearbook of International Relations, No.36, 2005, s.159-199.
  • Çelikpala, Mitat “1990’lardan Günümüze Türk-Rus İlişkileri”, Avrasya Dosyası, Cilt.13, No.1, 2007, s.267–298.
  • Çelikpala, Mitat “Kafkasya’daki Son Gelişmeler: Küresel Hâkimiyet Mücadelesi ve Türkiye”, Stratejik Analiz, No.101, ASAM, Ankara, Eylül 2008.
  • Çelikpala, Mitat Security in the Black Sea Region, Commission on the Black Sea, Policy Report II, 2010.
  • Davutoğlu, Ahmet Stratejik Derinlik: Türkiye’nin Uluslararası Konumu, Küre Yayınları, İstanbul 2001.
  • “Declaration between the Republic of Azerbaijan, the Republic of Armenia and the Russian Federation”, http://eng. kremlin.ru/text/docs/2008/11/208708.shtml (Erişim Tarih 3 Kasım 2008).
  • DEİK, Azerbaycan Ülke Bülteni, Eylül 2009, http://www.deik.org.tr/Lists/Bulten/Attachments/184/Azerbaycan%20 bulteni_ekim%202009_TR.pdf (Erişim Tarihi 1 Şubat 2010).
  • DEİK, Gürcistan Ülke Bülteni, Ekim 2009, http://www.deik.org.tr/Lists/Bulten/Attachments/183/Gurcistan_ulke- bulteni_eylul%202009_TR.pdf (Erişim Tarihi 1 Şubat 2010).
  • Demir, Ali Faik, Türk Dış Politikası Perspektifinden Güney Kafkasya, Bağlam, İstanbul, 2003.
  • Dişli, Fatma “Obama and Meds Yeghern”, Zaman, 27 Nisan 2008.
  • Ekşi, Oktay “Laf Cambazı”, Hürriyet, 25 Nisan 2009.
  • “Erdoğan’dan, Erivan’a ‘Protokole Dokunmayın’ Uyarısı”, Zaman Online, 21 Ocak 2010, http://www.zaman.com.tr/ haber.do?haberno=942773, (Erişim Tarihi 21 Ocak 2010).
  • “Erdoğan’ın ‘İstikrar Platformu’ Önerisine Saakaşvili’den Destek”, Referans, 15 Ağustos 2008, s. 15.
  • “Ermeni Protokolü Meclis’te”, Hürriyet, 21 Ekim 2009.
  • “Ermenistan Protokol Onay Sürecini Durdurdu”, Hürriyet, 22 Nisan 2010, http://www.hurriyet.com.tr/ dunya/14500163_p.asp, (Erişim Tarihi 22 Nisan 2010).
  • Fotiou, Eleni Caucasus Stability and Cooperation Platform”: What is at Stake for Regional Cooperation, ICBSS Policy Brief, No.16, Haziran 2009.
  • Fuller, Liz “‘Moscow Declaration’ A Victory for Armenia”, 3 Kasım 2008, http://www.rferl.org/content/Moscow_ Declaration_A_Victory_For_Armenia/1337592.html, (Erişim Tarihi 10 Kasım 2008).
  • “Georgian-Turkish Military Ties Disturb Armenia”, RFE/RL Newsline, 25 Nisan 2001.
  • Görgülü, Aybars Türkiye-Ermenistan İlişkileri: Bir Kısır Döngü, Tesev Yayınları, İstanbul, 2008.
  • “Gül’den Sarkisyan’a Kutlama, Yeni Şafak, 21 Şubat 2008.
  • Gültekin-Punsmann, Burcu et. al., The Closed Armenia-Turkey Border: Economic and Social Effects; Including those on the People; and Implications for the Overall Situation in the Region, European Parliament Directorate General External Policies of the Union, Policy Department External Policies, Brüksel, Ağustos 2007.
  • Gültekin-Punsmann, Burcu The Caucasus Stability and Cooperation Platform: An Attempt to Foster Regional Accountabi- lity, ICBSS Policy Brief, No.13, Nisan 2009.
  • Henze, Paul B “Turkey and Armenia: Past Problems and Future Prospects, Eurasian Studies, Cilt 3, No 1, 1996, s.45-46.
  • Hunter, Shireen T. The Transcaucasus in Transition: Nation Building and Confl ict, Washington D.C., Center for Strategic and International Studies, 1994.
  • ICG, Russia vs Georgia: The Fallout, Europe Report No 195, 22 Ağustos 2008, s.32–35, http://www.crisisgroup.org/ home/index.cfm?id=5636&CFID=19608001&CFTOKEN=59208996 (Erişim Tarihi 23 Ağustos 2008).
  • Independent International Fact-Finding Mission on the Conflict in Georgia, Report, Eylül 2009, http://www.ceiig.ch/ Report.html (Erişim Tarihi 1 Ekim 2009).
  • İşyar, Ömer Göksel Bölgesel ve Global Güvenlik Çıkarları Bağlamında Sovyet-Rus Dış Politikaları ve Karabağ Sorunu, Alfa, İstanbul, 2004.
  • Jones, S. A. “Turkish Strategic Interests in the Transcaucasus”, G. K. Bertsch et al. (der.), Crossroads and Conflict: Security and Foreign Policy in the Caucasus and Central Asia, New York, Routledge, 2000.
  • “Kafkasya İstikrar ve İşbirliği Platformu’nun İlk Toplantısı Helsinki’de Yapılacak”, 30 Kasım 2008, http://www.haber- ler.com/kafkasya-istikrar-ve-isbirligi-platformu-nun-ilk-haberi/. (Erişim Tarihi: 1 Aralık 2008).
  • Karan, Ceyda “Aliyev Şüphem Kalmadı, İçim Rahat”, Radikal, 14 Mayıs 2009, http://www.radikal.com.tr/Default.asp x?aType=RadikalYazarYazisi&ArticleID=935831&Yazar=CEYDA
  • KARAN&Date=14.05.2009&CategoryID= 100 (Erişim Tarihi 15 Mayıs 2009).
  • Karaosmanoğlu Ali L., “The Evalution of the National Security Culture and Military in Turkey”, Journal of Internatio- nal Affairs, Cilt 54, No.1, 2000, s.199-216.
  • Karasar, Hasan Ali Saakashvili Pulled the Trigger: Turkey between Russia and Georgia, SETA Policy Brief, No.20, Ankara, 2008.
  • Kasım, Kamer “Türk-Ermeni Barışma Komisyonu: Kısa Süren Bir Diyalog Girişimi”, Stratejik Analiz, Cilt 2, No 22, Şubat 2002, s. 30-36.
  • Kasım, Kamer Soğuk Savaş Sonrası Kafkasya, USAK, Ankara, 2009.
  • Keyman, E. Fuat ve Ziya Öniş, Turkish Politics in a Changing World, İstanbul Bilgi University Publications, İstanbul, 2008.
  • Kınıklıoğlu, Suat “Meds Yeghern”, Zaman, 27 Nisan 2008.
  • Laçiner, Sedat Türkler ve Ermeniler: Bir Uluslararası İlişkiler Çalışması, USAK, Ankara, 2005.
  • Laçiner, Sedat Ermeni Sorunu, Diaspora ve Türk Dış Politikası, USAK, Ankara, 2008.
  • Laçiner,Sedat “Is Turkey Getting Away from the US in Caucasus”, Journal of Turkish Weekly, 31 Ağustos 2008, http:// www.turkishweekly.net/comments.php?id=2973 (Erişim Tarihi: 2 Eylül 2008).
  • Laçiner, Sedat Hangi Ermeni Sorunu?, USAK Ankara, 2009.
  • Larrabee, F. S. ve I. O. Lesser, Turkish Foreign Policy in an Age of Uncertainty, Arlington, RAND, 2003.
  • Mango, Andrew “The Turkish Model”, Middle Eastern Studies, Cilt 29, No 4, 1993, s.726-757.
  • Olson, Robert Türkiye’nin Suriye, İsrail ve Rusya ile İlişkileri: 1979-2001, Süleyman Elik (çeviren), Ankara, Orient, 2005.
  • Öniş, Ziya “Turkey in the Post-Cold War Era: In Search of Identity”, Middle East Journal, Cilt 49, No 1, 1995, s.48–68.
  • “Prime Minister Erdoğan Puts Baku’s Armenia Concerns Rest”, Todays Zaman, 14 Mayıs 2009.
  • “Principles of Turkish Foreign Policy”, Address by H.E. Foreign Minister of Republic of Turkey Ahmet Davou- toğlu, SETA Foundation’s Washişngton D.C. Branch, December 8, 2009, http://www.setav.org/document/ FM%20of%20Turkey%20A.Davutoglu%20Address%20at%20SETA-DC%2012-08-2009.pdf (Erişim Ta- rihi 5 Ocak 2010).
  • “Psikolojik Duvarlar Yıkıldı, Umutluyum”, Taraf Gazetesi, 8 Eylül 2008.
  • “Remarks by President Obama to the Turkish Parliament”, 6 Nisan 2009, http://www.whitehouse.gov/the_press_offi - ce/Remarks-By-President-Obama-To-The-Turkish-Parliament/ (Erişim Tarihi 10 Nisan 2009).
  • Robins, Philip “Between Sentiment and Self-Interest: Turkey’s Policy toward Azerbaijan and the Central Asian States”, Middle East Journal, Cilt 47, No 4, 1993, s.593-610.
  • Rusya Federasyonu Dışişleri Bakanı Sayın Sergey Lavrov’un, Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanı Sayın Ali Babacan ile Yaptıkları Ortak Basın Toplantısı, 2 Eylül 2008, İstanbul, http://www.turkey.mid.ru/hron/pr_t_16.html (Eri- şim Tarihi 10 Eylül 2008).
  • “Rusya Varsa Biz Yokuz”, Hürriyet, 1 Eylül 2008.
  • “Saakashvili on Turkish-proposed Caucasus Stability Platform”, Civil.ge Daily News Online, 22 Mart 2009, http:// www.civil.ge/eng/_print.php?id=20593, (Erişim Tarihi: 24 Mart 2009).
  • “Sadece Türk-Ermeni Sınırı Değil Azeri-Ermeni Sınırı da Açılacak”, Radikal, 2 Eylül 2009, s.13.
  • Sander, Oral “Turkey and the Turkic World”, Central Asian Survey, Cilt 13, No1, 1994, s. 37-44.
  • Sargsyan, Serzh “We Are Ready to Talk to Turkey”, The Wall Street Journal Online, 9 Temmuz 2008, http://www.wsj. com/public/article_printSB121555668872637291.html (Erişim Tarihi: 17 Temmuz 2008).
  • Sarıkaya, Muharrem “Ermeniler Çekilmeye Gönüllü”, Sabah, 11 Eylül 2008, http://arsiv.sabah.com.tr/2008/09/11/ha ber,92FE18E2B43C4EFDBB54477F7E59AEC8.html, (Erişim Tarihi 13 Eylül 2008).
  • “Sarkisyan’a Kutlama”, Milliyet, 28 Nisan 2008.
  • Sayarı, Sabri “Turkey and the United States: Changing Dynamics of and Enduring Alliance”, Ismael/Aydın, Turkey’s Foreign Policy in the 21st Century, s.27-38.
  • “Statement of President Barack Obama on Armenian Remembrance Day”, 24 Nisan 2009, http://www.whitehouse. gov/the_press_office/Statement-of-President-Barack-Obama-on-Armenian-Remembrance-Day/ (Erişim Tari- hi 25 Nisan 2009).
  • Tanrısever, Oktay “Turkey and Russia in Eurasia”, L.G. Martin ve Dimitris Keridis (der.), The Future of Turkish Foreign Policy, Massachusetts, The MIT Press, 2004.
  • T.C Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı, Azerbaycan Ülke Profili, 2009, http://www.dtm.gov.tr/dtmweb/index.cfm?ac tion=detay&yayinID=117&icerikID=217&dil=TR (Erişim Tarihi 1 Şubat 2010).
  • T.C Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı, Gürcistan Ülke Profili, http://www.dtm.gov.tr/dtmweb/index.cfm?action=de tay&yayinID=117&icerikID=217&dil=TR (Erişim Tarihi 1 Şubat 2010).
  • “The Decision of the Constitutional Court of the Republic of Armenia on the Case on Determining the Issue of Conformity with the Constitution of the Republic of Armenia of the Obligations Stipulated by the Protocol on the Establishment of Diplomatic Relations between the Republic of Armenia and the Republic of Turkey and by the Protocol on Development of Relations between the Republic of Armenia and the Republic of Turkey Signed in Zurich on 10 October 2009, http://www.concourt.am/english/decisions/common/pdf/850.pdf, (Erişim Tarihi 15 Ocak 2009).
  • Tocci, Nathalie The Case for Opening the Turkish-Armenian Border, TEPSA, 24 Temmuz 2007, www.insideeurope.org/... armenia-turkey-border/.../turkish_armenian_border.pdf .
  • Torbakov, Igor The Georgia Crisis and Russia-Turkey Relations, Jamestown Foundation, Washington DC, Kasım 2008.
  • Türkiye Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlığı, “Ermenistan Anayasa Mahkemesi’nin Türkiye-Ermenistan Protokollerine İlişkin Gerekçeli Kararı Hk.”No:14, 18 Ocak 2010, http://www.mfa.gov.tr/common/print.htm, (Erişim Tarihi 21 Ocak 2010).
  • “Türkiye Cumhuriyeti İle Rusya Federasyonu Arasındaki İlişkilerin Yeni Bir Aşamaya Doğru İlerlemesi Ve Dostlu- ğun Ve Çok Boyutlu Ortaklığın Daha Da Derinleştirilmesine İlişkin Ortak Deklarasyon”, Moskova, 13 Şubat 2009, http://www.mfa.gov.tr/turkiye-cumhuriyeti-ile-rusya-federasyonu-arasindaki-iliskilerin-yeni-bir-asamaya- dogru-ilerlemesi-ve-dostlugun-ve-cok-boyutlu.tr.mfa, (Erişim Tarihi 5 Mart 2009).
  • “Türkiye Cumhuriyeti ile Ermenistan Cumhuriyeti Arasında Diplomatik İlişkilerin Kurulmasına Dair Protokol”.
  • “Türkiye Cumhuriyeti ile Ermenistan Cumhuriyeti Arasında İlişkilerin Geliştirilmesine Dair Protokol”.
  • “Türkiye Cumhuriyeti ve Ermenistan Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlıkları ile İsviçre Federal Dışişleri Bakanlığı’nın Or- tak Açıklaması”, No: 56, 22 Nisan 2009, http://www.mfa.gov.tr/no_-56_-22-nisan-2009_-turkiye-ermenistan- iliskileri-hk_.tr.mfa (Erişim Tarihi 23 Nisan 2009).
  • “Türkiye Cumhuriyeti ve Ermenistan Cumhuriyeti Dışişleri Bakanlıkları ile İsviçre Federal Dışişleri Bakanlığı’nın Ortak Basın Açıklaması”, No: 153, 31 Ağustos 2009, http://www.mfa.gov.tr/no_-153-turkiye-cumhuriyeti-ve- ermenistan-cumhuriyeti-disisleri-bakanliklari-ile.tr.mfa (Erişim Tarihi 1 Eylül 2009)
  • Winrow, Gareth Turkey, Russia and the Caucasus: Common and Diverging Interests, Chatham House, Briefing Paper, Kasım 2009.
  • Zaman, Amberin “As Turkey and Armenia inch toward reconciliation both sides talk the talk, but can they walk the walk?”, On Turkey Analysis, GMF, 2 Ekim 2008, http://www.gmfus.org/doc/Amberin_Analysis_Turkey_100208_ Final.pdf. (Erişim Tarihi: 5 Ekim 2008).
APA ÇELİKPALA M (2010). Türkiye ve Kafkasya: Reaksiyoner dış politikadan proaktif ritmik diplomasiye geçiş. , 93 - 126.
Chicago ÇELİKPALA Mitat Türkiye ve Kafkasya: Reaksiyoner dış politikadan proaktif ritmik diplomasiye geçiş. (2010): 93 - 126.
MLA ÇELİKPALA Mitat Türkiye ve Kafkasya: Reaksiyoner dış politikadan proaktif ritmik diplomasiye geçiş. , 2010, ss.93 - 126.
AMA ÇELİKPALA M Türkiye ve Kafkasya: Reaksiyoner dış politikadan proaktif ritmik diplomasiye geçiş. . 2010; 93 - 126.
Vancouver ÇELİKPALA M Türkiye ve Kafkasya: Reaksiyoner dış politikadan proaktif ritmik diplomasiye geçiş. . 2010; 93 - 126.
IEEE ÇELİKPALA M "Türkiye ve Kafkasya: Reaksiyoner dış politikadan proaktif ritmik diplomasiye geçiş." , ss.93 - 126, 2010.
ISNAD ÇELİKPALA, Mitat. "Türkiye ve Kafkasya: Reaksiyoner dış politikadan proaktif ritmik diplomasiye geçiş". (2010), 93-126.
APA ÇELİKPALA M (2010). Türkiye ve Kafkasya: Reaksiyoner dış politikadan proaktif ritmik diplomasiye geçiş. Uluslararası İlişkiler, 7(25), 93 - 126.
Chicago ÇELİKPALA Mitat Türkiye ve Kafkasya: Reaksiyoner dış politikadan proaktif ritmik diplomasiye geçiş. Uluslararası İlişkiler 7, no.25 (2010): 93 - 126.
MLA ÇELİKPALA Mitat Türkiye ve Kafkasya: Reaksiyoner dış politikadan proaktif ritmik diplomasiye geçiş. Uluslararası İlişkiler, vol.7, no.25, 2010, ss.93 - 126.
AMA ÇELİKPALA M Türkiye ve Kafkasya: Reaksiyoner dış politikadan proaktif ritmik diplomasiye geçiş. Uluslararası İlişkiler. 2010; 7(25): 93 - 126.
Vancouver ÇELİKPALA M Türkiye ve Kafkasya: Reaksiyoner dış politikadan proaktif ritmik diplomasiye geçiş. Uluslararası İlişkiler. 2010; 7(25): 93 - 126.
IEEE ÇELİKPALA M "Türkiye ve Kafkasya: Reaksiyoner dış politikadan proaktif ritmik diplomasiye geçiş." Uluslararası İlişkiler, 7, ss.93 - 126, 2010.
ISNAD ÇELİKPALA, Mitat. "Türkiye ve Kafkasya: Reaksiyoner dış politikadan proaktif ritmik diplomasiye geçiş". Uluslararası İlişkiler 7/25 (2010), 93-126.