Yıl: 2010 Cilt: 10 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 2415 - 2450 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Türkiye’deki ortaöğretim öğrencilerinin internet bağımlılık düzeyini etkileyen bazı faktörlerin karar ağaçları yöntemleri ile incelenmesi

Öz:
İnternet bağımlılığı, patolojik ve psikolojik bir rahatsızlık olarak kabul edilmekte ve bilişim teknolojilerindeki hızlı gelişime paralel olarak da gitgide yaygınlaşmaktadır. İnternet bağımlılığını etkileyen faktörlerin ve bu faktörlerin etki düzeylerinin belirlenmesi, sağlıklı internet kullanımının sağlanması için kaçınılmaz görünmektedir. Bu çalışmada; 754 ortaöğretim öğrencisinin, internet bağımlılık düzeyi, “İnternet Bağımlılık Ölçeği” ile incelenmiştir. Bu çalışmada söz konusu ölçekten alınan toplam puan bağımlı değişken olarak kabul edilmiştir. Öğrencilerin; interneti günlük kullanma saatleri, interneti kaç yıldır kullandıkları, interneti en çok hangi amaç için kullandıkları, anne ve babalarının eğitim düzeyleri, ailelerinin gelir düzeyleri ve cinsiyet değişkenleri ise bağımsız değişkenler olarak regresyon analizine dâhil edilmiştir. Model, karar ağaçları tekniklerinden Sınıfl andırma Ağacı ve Chaid Analizi olmak üzere iki yöntemle test edilmiştir. Sınıfl andırma Ağacı yönteminde, bağımlı değişken üzerinde sırasıyla, bireyin interneti kullanım amacı, interneti günlük kullanma saati, cinsiyet, gelir düzeyi ve baba eğitim düzeyi değişkenleri önemli yordayıcılar olarak bulunmuştur. Chaid Analizi yönteminde ise Sınıfl andırma Ağacı yönteminden farklı olarak, bağımlı değişken üzerinde sadece internet kullanım amacı ve bireylerin interneti günlük kullanma saati değişkenleri önemli yordayıcılar olarak belirlenmiştir.
Anahtar Kelime:

Konular: İletişim Eğitim, Eğitim Araştırmaları İktisat İşletme Finans Psikoloji

An analysis of some variables affecting the internet dependency level of Turkish adolescents by using decision tree methods

Öz:
Internet dependency is going to expand into social life in wide area whereas it has been accepted as a pathological and psychological disease. Knowing the basic eff ects of internet dependency is an inevitable approach to use the internet technology healthy. In this study, internet dependency levels of 754 students were examined with the Internet Dependency Scale. Total score which will be obtained from the scale is the dependent variable and using daily hours of internet, how many years the users are acquainted with the internet, the purpose of using the internet, education level of users’ mother and father, income of users’ families and gender variables are included in the model as independent variables. Model was tested both Classification Tree and Chaid Analysis. In the Classification Tree method; purpose of using the internet, using daily hours of the internet, gender, income of users’ families and education level of users’ father which aff ected dependent variable were found meaningful. In Chaid Analysis, purpose of using the internet and using daily hours of the internet users’ independent variables were just found meaningful.
Anahtar Kelime:

Konular: İletişim Eğitim, Eğitim Araştırmaları İktisat İşletme Finans Psikoloji
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Bayraktar, F. (2001). İnternet kullanımının ergen gelişimindeki rolü. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ege Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İzmir.
  • Bayraktutan, F. (2005). Aile içi ilişkiler açısından internet kullanımı. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul.
  • Beard, K. W., & Wolf, E. M. (2001). Modification in the proposed diagnostic criteria for Internet addiction. CyberPsychology & Behavior, 4(3), 377–383.
  • Breiman, L., Friedman, J., Olshen, R., & Stone C. J. (1998). Classification and regression trees. New York: Chapman and Hall/Crc Press.
  • Cao, F., & Su, L. (2007). Internet addiction among chinese adolescents: Prevalence and psychological features. Child: Care, Health & Development, 33(3), 275-281.
  • Caplan, S. E. (2002). Problematic internet use and psychosocial well-being: Development of a theory-based cognitive-behavioural measurement instrument. Computers in Human Behavior, 18, 553–575.
  • Caplan, S. E. (2005). A social skill account of problematic internet use. The Journal of Communication, 55(4), 721-736.
  • Ceyhan, E., Ceyhan, A. A. ve Gürcan, A. (2007). Problemli internet kullanımı ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışmaları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 7, 411-416.
  • Chang, L. Y., & Wang, H. W. (2006). Analysis of traff ic injury: An application of non-parametric classification tree techniques. Accident Analysis Prevention, 38, 1019- 1027.
  • Chen, K., Chen, I., & Paul, H. (2001). Explaining online behavioral diff erences: An Internet dependency perspective. The Journal of Computer Information Systems, 41(3), 59-64.
  • Chou, C., Condron, L., & Belland, J. C. (2005). A review of the research on internet addiction. Educational Psychology Review, 17(4), 363-388.
  • Davis, R. A. (2001). A cognitive-behavioral model of pathological internet use. Computers in Human Behavior, 17, 187-195.
  • DiMaggio, P., Hargittai, E., Neuman, W. R., & Robinson, J. P. (2001). Social implications of the internet. Annual Review of Sociology, 27, 307-336.
  • DiNicola, M. D. (2004). Pathological internet use among college students: The prevalance of pathological internet use and its correlates. Unpublished doctoral dissertation, Ohio University, Ohio.
  • Doğan, İ. (2003). Holştayn ırkı ineklerde süt verimine etki eden faktörlerin chaid analizi ile incelenmesi. Ankara Üniversitesi Veterinerlik Fakültesi Dergisi, 50, 65-70.
  • Doğan, N. ve Özdamar, K. (2003). Chaid analizi ve aile planlaması ile ilgili bir uygulama. T Klin Tıp Bilimleri, 23, 392-397.
  • Egger, O., & Rauterberg, M. (1996). İnternet behaviour and addiction. Unpublished master’s thesis, Work & Organisational Psychology Unit (IfAP) Swiss Federal Institute of Technology, Zurih.
  • Everhard, R. A. (2000). Characteristics of pathological ınternet users: an examination of on-line gamers. Unpublished doctoral dissertation, Spalding University The Department of Psychology, Louiseville.
  • Gonzalez, N. A. (2002). İnternet addiction disorder and ıts relation to ımpulse control. Unpublished master’s thesis, Texas A&M University, Kingsville.
  • Gönül, A. S. (2002). Patolojik internet kullanımı. Yeni Symposium, 40(3), 105-110.
  • Griffiths, M. D. (1999). Internet addiction: Factor fiction? The Psychologist, 12(5), 246-250.
  • Günüç, S. ve Kayri, M. (2008, Nisan). Sayısal uçurum ve internet bağımlılığı paradigmasının lojistik regresyon ile açımlanması. II. Uluslararası Bilgisayar ve Öğretim Teknolojileri Eğitimi Sempozyumu’nda sunulan bildiri (s. 924-937). Kuşadası, İzmir.
  • Günüç, S. (2009). İnternet bağımlılık ölçeğinin geliştirilmesi ve bazı demografik değişkenler ile internet bağımlılığı arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Yüzüncü Yıl Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Van.
  • Hardie, E., & Tee, M. Y. (2007). Excessive internet use: The role of personality, loneliness and social support networks in internet addiction. Australian Journal of Emerging Technologies and Society, 5(1), 34-47.
  • Hébert, M., Delphine, C. D., Daigneault, I., Nathalie, P. N., & Tremblay, C. (2006). Factors linked to outcomes in sexually abused girls: a regression tree analysis. Coprehensive Psychiatry, 47, 443-45.
  • Henderson, E. C. (2001). Understanding addiction. Mississippi: University Press of Mississippi.
  • Irwansyah, M.A. (2005). Internet uses, gratifications, addiction, and loneliness amonginternational students. Unpublished master’s thesis, University of Hawaii, Department of Communication, USA.
  • Jang, K. S., Hwang, S. Y., & Choi, J. Y. (2008). Internet addiction and psychiatric symptoms among Korean adolescents. The Journal of School Health, 78(3), 165-171.
  • Johansson, A., & Götestam, K. G. (2004). Internet addiction: Characteristics of a questionnaire and prevalence in Norwegian youth (12–18 years). Scandinavian Journal of Psychology, 45, 223-229.
  • Kaltiala-Heino, R., Lintonen, T., & Rimpela, A. (2004). Internet addiction? Potentially problematic use of the internet in a population of 12–18 year-old adolescents. Addiction Research and Theory, 12(1), 89-96.
  • Kayri, M., & Boysan, M. (2008). Assesment of relation between cognitive vulnerability and depression’s level by using classificatıon and regression tree analysis. Hacettepe Universitesi Egitim Fakultesi Dergisi, 34, 168-177.
  • Kim, S., & Kim, R. (2002). A study of internet addiction: Status, causes, and remedies. Journal of Korean Home Economics Association English Edition, 3(1), 1-19.
  • Kiralla, L. V. (2005). Internet addiction disorder: A descriptive study of college counselors in four-year ınstitutions. Unpublished doctoral dissertation, University of La Verne Department of Organizational Leadership, LA Verne.
  • Kubey, R. W., Lavin, M. J., & Barrows, J. R. (2001). Internet use and collegiate academic performance decrements: Early findings. Journal of Communication, 52(2), 366-382.
  • Köroğlu, G., Öztürk, Ö., Tellioğlu, N., Genç, Y., Mırsal, H. ve Beyazyürek, M. (2006). Problemli internet kullanımıyla başvuran iki uçlu bir hasta nedeniyle psikiyatrik ek tanı tartışması: Olgu sunumu. Bağımlılık Dergisi, 7(3), 150-154.
  • Leung, L. (2004). Net-generation attributes and seductive properties of the internet as predictors of online activities and internet addiction. Cyberpsychology & Behavior, 7(3), 333-348.
  • Lin, S. S. J., & Tsai, C. C. (2002). Sensation seeking and internet dependence of Taiwanese high school adolescents. Computers in Human Behavior, 18(4), 411-426.
  • Murali, V., & George, S. (2007). Lost online: An overview of internet addiction. Advances in Psychiatric Treatment, 13(1), 24-30.
  • Nalwa, K., & Anand, A. (2003). Internet addiction in students: A cause of concern. Cyberpsychology & Behavior, 6(6), 653-656.
  • Pehlivan, G. (2006). Chaid analizi ve bir uygulama. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Yıldız Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Ratner, B. (1998). Chaid for interpretting a logistic regression model. J Targ Meas Anal Mark, 4, 27-38.
  • Simkova, B., & Cincera, J. (2004). Internet addiction disorder and chatting in the czech republic. Cyberpsychology & Behavior, 7(5), 536-539.
  • Tekdal, A. (2005). Çukurova Üniversitesi Bilgisayar Bilimleri Uygulama ve Araştırma Merkezi’ndeki internet laboratuarlarını kullanan öğrencilerin profili ve bazı değişkenler açısından incelenmesi. Yayınlanmamış yüksek lisans tezi, Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
  • Thatcher, A., & Goolam, S. (2005). Development and psychometric properties of the problematic internet use questionnaire. South African Journal of Psychology, 35(4), 793-809.
  • Thurlow, C., Lengel, L., & Tomic, A. (2004). Computer mediated communication: Social interaction and the internet. London: Sage.
  • Tvedt, H. (2007). Internet use and related factors among fifth-graders. Unpublished master’s thesis, Umeå University Department of Psychology, Umea.
  • Vaugeois, P. (2006). Cyberaddiction: Fundamentals and perspectives. Centre Québécois de Lutte aux Dépendances, Bibliothèque et Archives nationales du Québec.
  • Yamauchi, K., Ono, Y., Baba, K., & Ikegami, N. (2001). The actual process of rating the global assesment of functioning scale. Compr Psychiatry, 42, 403-409.
  • Yang, C. K., Choe, B. M., Baity, M., Lee, J. H., & Cho, J. S. (2005). Scl-90-r and 16pf profiles of senior high school students with excessive internet use. Canadian Journal of Psychiatry, 50(7), 407-414.
  • Yen, J. Y., Yen, C. F., Chen, C. C., Chen, S. H., & Ko, C. H. (2007). Family factors of internet addiction and substance use experience in taiwanese adolescents. Cyberpsychology & Behavior, 10(3), 323-329.
  • Young, K. S. (1996). Internet addiction: The emergence of a new clinical disorder. CyberPsychology and Behavior, 1(3), 237-244.
  • Young, K. S., & Case, C. J. (2004). Internet abuse in the workplace: New trends in risk management. Cyberpsychology & Behavior, 7(1), 105-111.
  • Young, K. S., & Rodgers, R. (1998). The relationship between depression and internet addiction. Cyberpsychology & Behavior, 1(1), 25-28.
  • Young, K. S. (2004). Internet addiction: A new clinical phenomenon and its consequences. American Behavioral Scientist, 48(4), 402-415.
  • Weitzman, G. D. (2000). Family and individual finctioning and computer / internet addiction. Unpublished doctoral dissertation, University At Albany, State University of New York.
APA KAYRI M, GÜNÜÇ S (2010). Türkiye’deki ortaöğretim öğrencilerinin internet bağımlılık düzeyini etkileyen bazı faktörlerin karar ağaçları yöntemleri ile incelenmesi. , 2415 - 2450.
Chicago KAYRI MURAT,GÜNÜÇ Selim Türkiye’deki ortaöğretim öğrencilerinin internet bağımlılık düzeyini etkileyen bazı faktörlerin karar ağaçları yöntemleri ile incelenmesi. (2010): 2415 - 2450.
MLA KAYRI MURAT,GÜNÜÇ Selim Türkiye’deki ortaöğretim öğrencilerinin internet bağımlılık düzeyini etkileyen bazı faktörlerin karar ağaçları yöntemleri ile incelenmesi. , 2010, ss.2415 - 2450.
AMA KAYRI M,GÜNÜÇ S Türkiye’deki ortaöğretim öğrencilerinin internet bağımlılık düzeyini etkileyen bazı faktörlerin karar ağaçları yöntemleri ile incelenmesi. . 2010; 2415 - 2450.
Vancouver KAYRI M,GÜNÜÇ S Türkiye’deki ortaöğretim öğrencilerinin internet bağımlılık düzeyini etkileyen bazı faktörlerin karar ağaçları yöntemleri ile incelenmesi. . 2010; 2415 - 2450.
IEEE KAYRI M,GÜNÜÇ S "Türkiye’deki ortaöğretim öğrencilerinin internet bağımlılık düzeyini etkileyen bazı faktörlerin karar ağaçları yöntemleri ile incelenmesi." , ss.2415 - 2450, 2010.
ISNAD KAYRI, MURAT - GÜNÜÇ, Selim. "Türkiye’deki ortaöğretim öğrencilerinin internet bağımlılık düzeyini etkileyen bazı faktörlerin karar ağaçları yöntemleri ile incelenmesi". (2010), 2415-2450.
APA KAYRI M, GÜNÜÇ S (2010). Türkiye’deki ortaöğretim öğrencilerinin internet bağımlılık düzeyini etkileyen bazı faktörlerin karar ağaçları yöntemleri ile incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10(4), 2415 - 2450.
Chicago KAYRI MURAT,GÜNÜÇ Selim Türkiye’deki ortaöğretim öğrencilerinin internet bağımlılık düzeyini etkileyen bazı faktörlerin karar ağaçları yöntemleri ile incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 10, no.4 (2010): 2415 - 2450.
MLA KAYRI MURAT,GÜNÜÇ Selim Türkiye’deki ortaöğretim öğrencilerinin internet bağımlılık düzeyini etkileyen bazı faktörlerin karar ağaçları yöntemleri ile incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, vol.10, no.4, 2010, ss.2415 - 2450.
AMA KAYRI M,GÜNÜÇ S Türkiye’deki ortaöğretim öğrencilerinin internet bağımlılık düzeyini etkileyen bazı faktörlerin karar ağaçları yöntemleri ile incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2010; 10(4): 2415 - 2450.
Vancouver KAYRI M,GÜNÜÇ S Türkiye’deki ortaöğretim öğrencilerinin internet bağımlılık düzeyini etkileyen bazı faktörlerin karar ağaçları yöntemleri ile incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2010; 10(4): 2415 - 2450.
IEEE KAYRI M,GÜNÜÇ S "Türkiye’deki ortaöğretim öğrencilerinin internet bağımlılık düzeyini etkileyen bazı faktörlerin karar ağaçları yöntemleri ile incelenmesi." Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 10, ss.2415 - 2450, 2010.
ISNAD KAYRI, MURAT - GÜNÜÇ, Selim. "Türkiye’deki ortaöğretim öğrencilerinin internet bağımlılık düzeyini etkileyen bazı faktörlerin karar ağaçları yöntemleri ile incelenmesi". Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 10/4 (2010), 2415-2450.