Yıl: 2011 Cilt: 25 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 15 - 24 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Dokuz eylül üniversitesi tıp fakültesi dördüncü sınıf Öğrencilerinin akılcı ilaç kullanım becerileri üzerine Akılcı ilaç kullanım kursunun kısa dönem etkileri

Öz:
Amaç: Bu çalışma ile Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi (DEÜTF) Dördüncü Sınıf Öğrencilerine 2008/9 (n=129) ve 2009/10 (n=136) Eğitim Dönemi’nde uygulanan Akılcı İlaç Kullanımı (AİK) kursunun AİK becerileri üzerine kısa süreli etkilerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Gereç ve yöntem: AİK kursu, 2008/9 akademik yılından itibaren, DEÜTF dördüncü sınıf müfredatına entegre edildi. Kursta, Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından önerilen DSÖ/Groningen Modeli ile uyumlandırılmış eğitim modeli kullanıldı. Kursun etkisini değerlendirmek için öğrencilere kurs öncesi ve sonrası Nesnel Örgün Klinik Sınav (NÖKS) uygulandı ve öğrencilerden kurs sonunda geri bildirim alındı. Her iki eğitim döneminde de uygulanan kurs programının aynı olması nedeniyle sonuçlar birlikte değerlendirildi. NÖKS’ında, öğrencilerin problem çözme adımları (1- Problemi tanımlama, 2- Tedavi amaçlarını belirleme, 3- İlaç dışı tedavinin belirlenmesi, 4- Kişisel ilaç (K-ilaç) seçimi ve tedavi seçeneklerinin belirlenmesi, 5- K-ilacın hasta için uygunluğunun değerlendirilmesi, 6- Reçete, 7- Hastanın bilgilendirilmesi a. İlaç kullanım talimatları, b. İlaç ile ilgili uyarılar, c. Sonraki randevu) 80 puan ile iletişim becerileri ise 20 puan ile değerlendirildi. Bulgular: Kurs öncesi NÖKS ortalaması 16,1  0,7, iken kurs sonrası NÖKS ortalaması 70,9  0,7 puan olarak saptandı (n=265; p<0,0001). Kurs sonrası geri bildirim formu dolduran 139 öğrencinin %100,0’ü kursu meslekleri ile ilişkili olarak değerlendirmiş, %95,4’ü kursta edindikleri AİK bilgi ve becerilerini meslek hayatlarında kullanabileceklerini belirtmiş ve %79,7’si kursu yararlı olarak nitelemiştir. Sonuç: Dördüncü sınıf öğrencilerine uygulanan AİK Kursu, öğrencilerin akılcı ilaç kullanma ve reçete yazma becerilerini olumlu yönde geliştirmiş, öğrenci memuniyetini sağlamıştır. Bununla birlikte, bu verilerin kursun kısa dönem sonuçları olduğu dikkate alınarak akılcı ilaç kullanımı becerisi üzerine kursun uzun süreli etkisi, son sınıf öğrencilerimiz ve mezunlarımız ile yapılacak bir araştırmada değerlendirilmelidir
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • 1. De Vries TPGM, Henning RH, Hogerzeil HV, Fresle DA. Guide to good prescribing. WHO Action programme on essential drugs. World Health Organization, Geneva 1994.
  • 2. Oktay Ş, Kayaalp SO. Reçete Yazma Kuralları ve Rasyonel İlaç Kullanımı. Rasyonel Tedavi Yönünden Tıbbi Farmakoloji içinde Ed: SO Kayaalp, Hacettepe– Taş Kitapçılık, Ankara 2002; 167-181.
  • 3. Akıcı A, Gelal A, Erenmemişoğlu A, Melli M, Babaoğlu M, Oktay Ş. Akılcı ilaç kullanımı eğitimi uygulama sürecinde Türkiye’deki Tıp Fakültelerinde Farmakoloji Anabilim Dallarının durumunun incelenmesi. Tıp Eğitimi Dünyası 2011;29:11-20.
  • 4. Conroy S, North C, Fox T, et al. Educational interventions to reduce prescribing errors. Arch Dis Child 2008;93:313-315.
  • 5. Kidd L, Shand E, Beavis R, Taylor Z, Dunstan F,Tuthill D. Prescribing competence of junior doctors: does it add up? Arch Dis Child 2010;95:219-221.
  • 6. Ross S, Loke YK. Do educational interventions improve prescribing by medical students and junior doctors? A systematic review. Br J Clin Pharmacol 2009;67:662-670.
  • 7. Likic R, Maxwell SR. Prevention of medication errors: teaching and training. Br J Clin Pharmacol 2009;67:656-661.
  • 8. Hilmer SN, Seale JP, Le Couteur DG, Crampton R, Liddle C. Do medical courses adequately prepare interns for safe and effective prescribing in New South Wales public hospitals? Intern Med J 2009;39:428–434.
  • 9. Tobaiqy M, McLay J, Ross S. Foundation year 1 doctors and clinical pharmacology and therapeutics teaching. A retrospective view in light of experience. Br J Clin Pharmacol 2007;64:363-372.
  • 10. Maxwell S, Walley T. Teaching safe and effective prescribing in UK medical schools: a core curriculum for tomorrow's doctors. Br J Clin Pharmacol 2003;55:496-503.
  • 11. Sandilands EA, Reid K, Shaw L, et al. Impact of a focussed teaching programme on practical prescribing skills among final year medical students. Br J Clin Pharmacol 2011;71:29-33.
  • 12. Guney Z, Uluoglu C, Yucel B, Coskun O. The impact of rational pharmacotherapy training reinforced via prescription audit on the prescribing skills of fifth-year medical students. Int J Clin Pharmacol Ther 2009; 47: 671-678.
  • 13. Akici A, Kalaça S, Ugurlu MU, Karaalp A, Cali Ş, Oktay S. Impact of a short postgraduate course in rational pharmacotherapy for general practitioners. Br J Clin Pharmacol 2004;57:310-321.
  • 14. Akici A, Kalaca S, Goren MZ, et al. Comparison of rational pharmacotherapy decision-making competence of general practitioners with intern doctors. Eur J Clin Pharmacol 2004;60:75-82.
  • 15. Karaalp A, Akici A, Kocabaşoğlu YE, Oktay S. What do graduates think about a two-week rational pharmacotherapy course in the fifth year of medical education? Med Teach 2003;25:515-521.
  • 16. Tichelaar J, Richir MC, Avis HJ, Scholten HJ, Antonini NF, De Vries TP. Do medical students copy the drug treatment choices of their teachers or do they think for themselves? Eur J Clin Pharmacol 2010;66:407-412.
  • 17. Aronson JK. Medication errors: definitions and classification. Br J Clin Pharmacol 2009;67:599-604.
  • 18. Toklu HZ, Uysal MK. The knowledge and attitude of the Turkish community pharmacists toward pharmacovigilance in the Kadikoy district of Istanbul. Pharm World Sci 2008;30:556-562.
APA HOCAOĞLU N, GÜVEN H, GİDENER S, TUNÇOK Y, KALKAN Ş, Gumustekin M, Gelal A (2011). Dokuz eylül üniversitesi tıp fakültesi dördüncü sınıf Öğrencilerinin akılcı ilaç kullanım becerileri üzerine Akılcı ilaç kullanım kursunun kısa dönem etkileri. , 15 - 24.
Chicago HOCAOĞLU Nil,GÜVEN HÜLYA,GİDENER Sedef,TUNÇOK YESIM,KALKAN Şule,Gumustekin Mukaddes,Gelal Ayse Dokuz eylül üniversitesi tıp fakültesi dördüncü sınıf Öğrencilerinin akılcı ilaç kullanım becerileri üzerine Akılcı ilaç kullanım kursunun kısa dönem etkileri. (2011): 15 - 24.
MLA HOCAOĞLU Nil,GÜVEN HÜLYA,GİDENER Sedef,TUNÇOK YESIM,KALKAN Şule,Gumustekin Mukaddes,Gelal Ayse Dokuz eylül üniversitesi tıp fakültesi dördüncü sınıf Öğrencilerinin akılcı ilaç kullanım becerileri üzerine Akılcı ilaç kullanım kursunun kısa dönem etkileri. , 2011, ss.15 - 24.
AMA HOCAOĞLU N,GÜVEN H,GİDENER S,TUNÇOK Y,KALKAN Ş,Gumustekin M,Gelal A Dokuz eylül üniversitesi tıp fakültesi dördüncü sınıf Öğrencilerinin akılcı ilaç kullanım becerileri üzerine Akılcı ilaç kullanım kursunun kısa dönem etkileri. . 2011; 15 - 24.
Vancouver HOCAOĞLU N,GÜVEN H,GİDENER S,TUNÇOK Y,KALKAN Ş,Gumustekin M,Gelal A Dokuz eylül üniversitesi tıp fakültesi dördüncü sınıf Öğrencilerinin akılcı ilaç kullanım becerileri üzerine Akılcı ilaç kullanım kursunun kısa dönem etkileri. . 2011; 15 - 24.
IEEE HOCAOĞLU N,GÜVEN H,GİDENER S,TUNÇOK Y,KALKAN Ş,Gumustekin M,Gelal A "Dokuz eylül üniversitesi tıp fakültesi dördüncü sınıf Öğrencilerinin akılcı ilaç kullanım becerileri üzerine Akılcı ilaç kullanım kursunun kısa dönem etkileri." , ss.15 - 24, 2011.
ISNAD HOCAOĞLU, Nil vd. "Dokuz eylül üniversitesi tıp fakültesi dördüncü sınıf Öğrencilerinin akılcı ilaç kullanım becerileri üzerine Akılcı ilaç kullanım kursunun kısa dönem etkileri". (2011), 15-24.
APA HOCAOĞLU N, GÜVEN H, GİDENER S, TUNÇOK Y, KALKAN Ş, Gumustekin M, Gelal A (2011). Dokuz eylül üniversitesi tıp fakültesi dördüncü sınıf Öğrencilerinin akılcı ilaç kullanım becerileri üzerine Akılcı ilaç kullanım kursunun kısa dönem etkileri. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 25(1), 15 - 24.
Chicago HOCAOĞLU Nil,GÜVEN HÜLYA,GİDENER Sedef,TUNÇOK YESIM,KALKAN Şule,Gumustekin Mukaddes,Gelal Ayse Dokuz eylül üniversitesi tıp fakültesi dördüncü sınıf Öğrencilerinin akılcı ilaç kullanım becerileri üzerine Akılcı ilaç kullanım kursunun kısa dönem etkileri. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 25, no.1 (2011): 15 - 24.
MLA HOCAOĞLU Nil,GÜVEN HÜLYA,GİDENER Sedef,TUNÇOK YESIM,KALKAN Şule,Gumustekin Mukaddes,Gelal Ayse Dokuz eylül üniversitesi tıp fakültesi dördüncü sınıf Öğrencilerinin akılcı ilaç kullanım becerileri üzerine Akılcı ilaç kullanım kursunun kısa dönem etkileri. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, vol.25, no.1, 2011, ss.15 - 24.
AMA HOCAOĞLU N,GÜVEN H,GİDENER S,TUNÇOK Y,KALKAN Ş,Gumustekin M,Gelal A Dokuz eylül üniversitesi tıp fakültesi dördüncü sınıf Öğrencilerinin akılcı ilaç kullanım becerileri üzerine Akılcı ilaç kullanım kursunun kısa dönem etkileri. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2011; 25(1): 15 - 24.
Vancouver HOCAOĞLU N,GÜVEN H,GİDENER S,TUNÇOK Y,KALKAN Ş,Gumustekin M,Gelal A Dokuz eylül üniversitesi tıp fakültesi dördüncü sınıf Öğrencilerinin akılcı ilaç kullanım becerileri üzerine Akılcı ilaç kullanım kursunun kısa dönem etkileri. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2011; 25(1): 15 - 24.
IEEE HOCAOĞLU N,GÜVEN H,GİDENER S,TUNÇOK Y,KALKAN Ş,Gumustekin M,Gelal A "Dokuz eylül üniversitesi tıp fakültesi dördüncü sınıf Öğrencilerinin akılcı ilaç kullanım becerileri üzerine Akılcı ilaç kullanım kursunun kısa dönem etkileri." Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 25, ss.15 - 24, 2011.
ISNAD HOCAOĞLU, Nil vd. "Dokuz eylül üniversitesi tıp fakültesi dördüncü sınıf Öğrencilerinin akılcı ilaç kullanım becerileri üzerine Akılcı ilaç kullanım kursunun kısa dönem etkileri". Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 25/1 (2011), 15-24.