Mental, mobilite ve fonksiyonel özürlülüğün yaşlılarda sağlıkla ilgili yaşam kalitesi ve yaşam memnuniyeti üzerine etkisi: Karşılaştırmalı çalışma

ŞİMŞEK TARSUSLU, Tülay; ÖZTÜRK, Asuman; TÜTÜN YÜMİN, EYLEM; SERTEL, Meral; YÜMİN, Murat

Mental, mobilite ve fonksiyonel özürlülüğün yaşlılarda sağlıkla ilgili yaşam kalitesi ve yaşam memnuniyeti üzerine etkisi: Karşılaştırmalı çalışma

Tülay ŞİMŞEK TARSUSLU, (Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Kemal Demir Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Yüksek Okulu, Bolu, Türkiye)

EYLEM TÜTÜN YÜMİN, (Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Kemal Demir Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Yüksek Okulu, Bolu, Türkiye)

Meral SERTEL, (Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Kemal Demir Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Yüksek Okulu, Bolu, Türkiye)

Asuman ÖZTÜRK, (Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Kemal Demir Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon Yüksek Okulu, Bolu, Türkiye)

Murat YÜMİN (67 Nolu Aile Hekimliği, Bolu, Türkiye)

Türk Geriatri Dergisi

6 0

Yıl: 2011 Cilt: 14 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 321 - 330 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Mental, mobilite ve fonksiyonel özürlülüğün yaşlılarda sağlıkla ilgili yaşam kalitesi ve yaşam memnuniyeti üzerine etkisi: Karşılaştırmalı çalışma

Öz:

Giriş: Bu çalışma, yaşlı bireylerde mental, mobilite ve fonksiyonel özrün huzurevinde ve evde yaşayan yaşlı bireylerde sağlıkla ilgili yaşam kalitesi ve yaşam memnuniyeti üzerine etkisini incelemek amacıyla yapılmıştır. Gereç ve Yöntem: Çalışmaya huzur evinde yaşayan yaş ortalaması 59 yaşlı birey ile evde yaşayan 98 yaşlı birey dahil edilmiştir. Değerlendirmeler için Nottingham Sağlık Profili (NHP), Yaşam Memnuniyeti Skalası (YMS), Fiziksel Mobilite Skalası (FMS), Fonksiyonel Bağımsızlık Ölçümü (FIM), Mini Mental Test (MMT) kullanılmıştır. Bulgular: Huzurevinde yaşayan bireylerle evde yaşayan bireylerde FMS, MMT, NHP, FIM arası nda anlamlı bir fak bulunmuş (p<0.05), YMS açısından bir fark bulunmamıştır (p>0.05). Evde yaşayan bireylerde NHP ile FMS, MMT, YMS ve FIM arasında bir ilişki bulunmuştur (p<0.05). Huzurevinde yaşayan yaşlı bireylerde ise NHP ile FMS ve MMT arasında bir ilişki bulunmuştur (p<0.05). Sonuç: Mobilite, mental ve fonksiyonel yeteneklerin arttırılması huzurevinde ve ev ortamında yaşayan yaşlı bireylerde, sağlıkla ilgili yaşam kalitesi ve yaşam memnuniyetinin arttırılmasında önemli faktörlerdir.

Anahtar Kelime:

Konular: Genel ve Dahili Tıp Rehabilitasyon Temel Sağlık Hizmetleri Geriatri ve Gerontoloji Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri

Effects of mental, functional and mobility disabilities on the health related quality of life and life satisfaction in elderly individuals: A comparative study

Öz:

Introduction: The aim of this study was to evaluate the effects of mental, functional and mobility disabilities on the health related quality of life and life satisfaction of elderly living at home or nursing home. Materials and Method: 59 elder people living in a nursing home, and 98 elder people living in the family environment were included in this study. Nottingham Health Profile (NHP), Life Satisfaction Scale (LSS), Physical Mobility Scale (PMS), Functional Independence Measurement (FIM), Mini Mental Test (MMT) were used for evaluations. Results: A significant difference was found in PMS, MMT, NHP, FIM (p<0.05) between elderly individuals living in nursing home and those living in the family environment. However there was no difference in LSS (p>0.05). There was a relation between NHP and PMS, MMT, LSS, FIM (p<0.05) for the elderly individuals living in family environment. For the elderly individuals living in nursing home a relation was found between NHP and PMS, MMT (p<0.05). Conclusion: Mobility, mental and functional levels are important factors in increasing health related quality of life and life satisfaction in elderly individuals living in nursing homes and in the family environment.

Anahtar Kelime:

Konular: Genel ve Dahili Tıp Rehabilitasyon Temel Sağlık Hizmetleri Geriatri ve Gerontoloji Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. World Health Organization. WHOQOL, study Protocol. Division of Mental Health, WHO Geneva, Switzerland, MNH/PSH/93.9, 1993, p 60.
2. Padoani W, Buono MD, Marietta P, Scocco PC, Zaghi PC, de Leo D. Cognitive performance and quality of life in a sample of 220 nondemented elderly people. Arch Gerontol Geriatr 1998;6:373-80.
3. Borglin G, Hellström Y, Hagberg B, Edberg AK, Westergren A, Hallberg IR. Psychometric testing of a quality of life scale among Swedish people 75 years and above in need of help with Activities of Daily Living or not. Clin Eff Nurs 2006;9S1:e25- 43.
4. Farquhar M. Elderly people’s definitions of quality of life. Soc Sci Med 1995;41:1439-46. (PMID:8560312).
5. Borg C, Hallberg IR, Blomqvist K. Life satisfaction among older people (65+) with reduced self-care capacity: the relationshio to social, health and financial aspects. J Clin Nurs 2006;15:607-618 (PMID:16629970).
6. Spiro A, Bosse R. Relations between halth-related quality of life and well-being: the gerontologist’s new clothes. Int J Aging Hum Dev 2000;50:297-318. (PMID:11087109).
7. Özer M. A study on the life satisfaction of elderly individuals living in family environment and nursing homes. Turkish Journal of Geriatrics 2004;7:33-6.
8. Borg C, Fagrström C, Balducci C, et al. Life satisfaction in 6 European countries: the relationship to health, self-esteem, and social and financial resources among people (aged 65-89) with reduced functional capacity. Geriatr Nurs 2008;29:48-57. (PMID:18267177).
9. Pressman SD, Cohen S. Does positive affect influence health? Psychol Bull 2005;131:925-71. (PMID:16351329).
10. Finlayson M. Changes predicting long-term care use among the oldest-old. Gerontologist 2002;42:443-53. (PMID:12145372).
11. McCamish-Svensson C, Samuelsson G, Hagberg B, Svensson T, Dehlin O. Social relationships and health as predictors of life satisfaction in advanced old age: Results from a Swedish longitudinal study. Int J Aging Hum Dev 1999;48:301–24. (PMID:10498018).
12. Hernandez CR, Fernandez VL, Alonso TO. Satisfaction with life related to functionality in active elderly people. Actas Esp Psiquiatr 2009;37:61-7.
13. Collins AL, Goldman N, Rodriguez G. Is positive well-being protective of mobility limitations among older adults? J Gerontol Psychol Sci 2008;63:321-7. (PMID:19092034).
14. Kaplan RM, Bush JW, Berry CC. Health status: types of validity and the index of well-being. Health Serv Res 1976;11:478- 507. (PMID:1030700).
15. Groessl EJ, Kaplan RM, Rejeski WJ, et al. Health-related quality of life in older adults at risk for disability. Am J Prev Med 2007;33:214-8. (PMID:17826582).
16. Metz DH. Mobility of older people and their quality of life. Transport Policy 2000;7:149-52.
17. Hellström Y, Hallberg IR. Perspectives of elderly people receiving home help on health, care and quality of life. Health Soc Care Community 2001;9:61-71. (PMID:11560722).
18. Chalise HN, Saito T, Kai I. Functional disability in activities of daily living and instrumental activities of daily living among Nepalese Newar elderly. Public Health 2008;122:394-6. (PMID:17888469).
19. Baro E, Ferrer M, Vazquez O, et al. Using the Nottingham Health Profile (NHP) among older adult inpatients with varying cognitive function. Quality Life Res 2006;15:575-85. (PMID:16688491).
20. Gueldner SH, Loeb S, Morris D, Penrod J, Bramlett M, Johnston L, Schlotzhauer P. A comparison of life satisfaction and mood in nursing home residents and community-dwelling elders. Arch Psychiatr Nurs 2001;XV(5):232-40. (PMID:11584352).
21. Kücükdeveci AA, McKenna SP, Kutlay S, Gürsel Y, Whalley D, Arasil T. The development and psychometric assessment of the Turkish version of the Nottingham Health Profile. Int J Rehabil Res 2000;23:31-8. (PMID:10826123).
22. Diener E, Emmons RA, Larsen RJ. The satisfaction with life scale. J Pers Assess 1985;49:71-5. (PMID:16367493).
23. Küçükdeveci AA, Yavuzer G, Elhan AH, Sonel B, Tennant A. Adaptation of the Functional Independence Measure for use in Turkey. Clin Rehabil 2001;15:311-9. (PMID:11386402).
24. Nitz JC, Hourigan SR. Measuring mobility in frail older people: reliability and validity of the Physical Mobility Scale. Australian J Ageing 2006;25:31-5.
25. Güngen C, Ertan T, Eker E, Yaflar R, Engin F. Standardize Mini Mental Test’in Türk toplumunda hafif demans tan›s›nda geçerlilik ve güvenirliği. Türk Psikiyatri Dergisi 2002;273-82. (PMID:12794644).
26. Garatachea N, Molinero O, Martinez-Garcia R, Jimnez-Jimenez R, Gonzalez-Gallego J, Marquez S. Feeling of well being in elderly people: relationship to physical activity and physical function. Arch Gerontol Geriatr 2009;48:306-12. (PMID:18394730).
27. Girzadas PM, Counte ML, Glandon GL, Tancredi D. An analysis of elderly health and life satisfaction. Behav Health Aging 1993;3: 103–17.
28. Dirik A, Cavlak U, Akdağ B. Identifying the relationship among mental status, functional independence and mobility level in Turkish institutionalized elderly: gender differences. Arch Gerontol Geriatr 2006;42:339-50. (PMID: 16289366).

APA	ŞİMŞEK TARSUSLU T, TÜTÜN YÜMİN E, SERTEL M, ÖZTÜRK A, YÜMİN M (2011). Mental, mobilite ve fonksiyonel özürlülüğün yaşlılarda sağlıkla ilgili yaşam kalitesi ve yaşam memnuniyeti üzerine etkisi: Karşılaştırmalı çalışma. , 321 - 330.
Chicago	ŞİMŞEK TARSUSLU Tülay,TÜTÜN YÜMİN EYLEM,SERTEL Meral,ÖZTÜRK Asuman,YÜMİN Murat Mental, mobilite ve fonksiyonel özürlülüğün yaşlılarda sağlıkla ilgili yaşam kalitesi ve yaşam memnuniyeti üzerine etkisi: Karşılaştırmalı çalışma. (2011): 321 - 330.
MLA	ŞİMŞEK TARSUSLU Tülay,TÜTÜN YÜMİN EYLEM,SERTEL Meral,ÖZTÜRK Asuman,YÜMİN Murat Mental, mobilite ve fonksiyonel özürlülüğün yaşlılarda sağlıkla ilgili yaşam kalitesi ve yaşam memnuniyeti üzerine etkisi: Karşılaştırmalı çalışma. , 2011, ss.321 - 330.
AMA	ŞİMŞEK TARSUSLU T,TÜTÜN YÜMİN E,SERTEL M,ÖZTÜRK A,YÜMİN M Mental, mobilite ve fonksiyonel özürlülüğün yaşlılarda sağlıkla ilgili yaşam kalitesi ve yaşam memnuniyeti üzerine etkisi: Karşılaştırmalı çalışma. . 2011; 321 - 330.
Vancouver	ŞİMŞEK TARSUSLU T,TÜTÜN YÜMİN E,SERTEL M,ÖZTÜRK A,YÜMİN M Mental, mobilite ve fonksiyonel özürlülüğün yaşlılarda sağlıkla ilgili yaşam kalitesi ve yaşam memnuniyeti üzerine etkisi: Karşılaştırmalı çalışma. . 2011; 321 - 330.
IEEE	ŞİMŞEK TARSUSLU T,TÜTÜN YÜMİN E,SERTEL M,ÖZTÜRK A,YÜMİN M "Mental, mobilite ve fonksiyonel özürlülüğün yaşlılarda sağlıkla ilgili yaşam kalitesi ve yaşam memnuniyeti üzerine etkisi: Karşılaştırmalı çalışma." , ss.321 - 330, 2011.
ISNAD	ŞİMŞEK TARSUSLU, Tülay vd. "Mental, mobilite ve fonksiyonel özürlülüğün yaşlılarda sağlıkla ilgili yaşam kalitesi ve yaşam memnuniyeti üzerine etkisi: Karşılaştırmalı çalışma". (2011), 321-330.

APA	ŞİMŞEK TARSUSLU T, TÜTÜN YÜMİN E, SERTEL M, ÖZTÜRK A, YÜMİN M (2011). Mental, mobilite ve fonksiyonel özürlülüğün yaşlılarda sağlıkla ilgili yaşam kalitesi ve yaşam memnuniyeti üzerine etkisi: Karşılaştırmalı çalışma. Türk Geriatri Dergisi, 14(4), 321 - 330.
Chicago	ŞİMŞEK TARSUSLU Tülay,TÜTÜN YÜMİN EYLEM,SERTEL Meral,ÖZTÜRK Asuman,YÜMİN Murat Mental, mobilite ve fonksiyonel özürlülüğün yaşlılarda sağlıkla ilgili yaşam kalitesi ve yaşam memnuniyeti üzerine etkisi: Karşılaştırmalı çalışma. Türk Geriatri Dergisi 14, no.4 (2011): 321 - 330.
MLA	ŞİMŞEK TARSUSLU Tülay,TÜTÜN YÜMİN EYLEM,SERTEL Meral,ÖZTÜRK Asuman,YÜMİN Murat Mental, mobilite ve fonksiyonel özürlülüğün yaşlılarda sağlıkla ilgili yaşam kalitesi ve yaşam memnuniyeti üzerine etkisi: Karşılaştırmalı çalışma. Türk Geriatri Dergisi, vol.14, no.4, 2011, ss.321 - 330.
AMA	ŞİMŞEK TARSUSLU T,TÜTÜN YÜMİN E,SERTEL M,ÖZTÜRK A,YÜMİN M Mental, mobilite ve fonksiyonel özürlülüğün yaşlılarda sağlıkla ilgili yaşam kalitesi ve yaşam memnuniyeti üzerine etkisi: Karşılaştırmalı çalışma. Türk Geriatri Dergisi. 2011; 14(4): 321 - 330.
Vancouver	ŞİMŞEK TARSUSLU T,TÜTÜN YÜMİN E,SERTEL M,ÖZTÜRK A,YÜMİN M Mental, mobilite ve fonksiyonel özürlülüğün yaşlılarda sağlıkla ilgili yaşam kalitesi ve yaşam memnuniyeti üzerine etkisi: Karşılaştırmalı çalışma. Türk Geriatri Dergisi. 2011; 14(4): 321 - 330.
IEEE	ŞİMŞEK TARSUSLU T,TÜTÜN YÜMİN E,SERTEL M,ÖZTÜRK A,YÜMİN M "Mental, mobilite ve fonksiyonel özürlülüğün yaşlılarda sağlıkla ilgili yaşam kalitesi ve yaşam memnuniyeti üzerine etkisi: Karşılaştırmalı çalışma." Türk Geriatri Dergisi, 14, ss.321 - 330, 2011.
ISNAD	ŞİMŞEK TARSUSLU, Tülay vd. "Mental, mobilite ve fonksiyonel özürlülüğün yaşlılarda sağlıkla ilgili yaşam kalitesi ve yaşam memnuniyeti üzerine etkisi: Karşılaştırmalı çalışma". Türk Geriatri Dergisi 14/4 (2011), 321-330.