Yıl: 2011 Cilt: 9 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 279 - 296 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Liderlik davranışlarının orta düzey yöneticiler üzerindeki etkisi ve yöneticilerin tükenmişlik düzeyleri ile ilişkisi; Kuşadası otel işletmelerinde bir araştırma

Öz:
İşletmelerde çalışanların başarısı, örgütsel birliktelik, takım çalışması ve örgütsel bağlılık gibi birçok özellik liderlik süreci sonucunda sağlandığı gibi, çalışanların tükenmişlik duygularını da doğrudan etkilemektedir. Aynı zamanda, liderliğin başarısının ölçülmesi, liderin taşıdığı özelliklerin niteliğine bağlı olduğu kadar,etkilediği grubun bu özelliklerden etkilenme derecesine de bağlıdır. Bu çalışmada dönüşümcü ve etkileşimci liderlik tiplerinin alt boyutlarıyla ele alınması sonucunda çalışanların bu boyutları nasıl algıladıkları ve tükenmişlik düzeyleri ile ilişkisiaraştırılmıştır. Dönüşümcü liderlik için; karizma/ilham verme, entelektüel uyarım ve bireysel destek boyutları, etkileşimci liderlik için; ödüle bağlılık, istisnalarla yönetim (aktif) ve istisnalarla yönetim (pasif) boyutları ve tükenmişlik için Maslach’ın Tükenmişlik Envanterine göre, duygusal tükenme, duyarsızlaşma ve kişisel başarı boyutları elealınmıştır. Çalışmada Kuşadası Bölgesi’nde faaliyet gösteren beş yıldızlı otel işletmelerinde çalışan 116 orta düzey yönetici örneklem olarak seçilmiştir ve yöneticilerinin algıladıkları liderlik davranışlarının orta düzey yöneticilerin tükenmişlik düzeyleri üzerine etkisi ölçülmeye çalışılmıştır. Korelasyon analizi sonuçlarına göre; dönüşümcü liderlerin entelektüel uyarım davranışlarının, izleyenlerinin duygusal tükenmişlik duygularını azalttığı, bunun yanı sıra yine dönüşümcü liderliğin karizmailham verme davranış özelliğinin, izleyenlerin kendilerini başarısız olarak değerlendirmelerini azalttığı ortaya çıkmıştır. Ayrıca, etkileşimci liderliğin bireysel destek davranışının, izleyenlerin duyarsızlaşmasını azalttığını gösteren sonuçlara ulaşılmıştır. Regresyon analizine göre; konaklama işletmelerinde vasıflı liderliği temsil eden liderlik davranışının, dönüşümcü liderliğin alt boyutu olan entelektüel uyarım davranış şekli olduğu ortaya çıkmıştır. Ayrıca etkileşimci liderliğin istisnalarla yönetim –pasif- boyutunun ise işgörenlerin tükenmişlik düzeyini önemli oranda etkilediği belirlenmiştir.
Anahtar Kelime:

Konular: İş Otelcilik, Konaklama, Spor ve Turizm İşletme İktisat İşletme Finans Davranış Bilimleri

The effect of leadership behaviours on mid-level managers and its relationship with burnout levels of managers: A research in Kuşadasi hotel enterprises

Öz:
Many concepts such as the success of employees, organisational unity, teamwork, and organisational commitment in enterprises are achieved as a result of leadership process, but they also directly affect burnout feelings of employees. Besides, the measurement of leadership success depends on both the quality the characteristics that the leaders have and the effect level of that group being exposured by these characteristics. As a result of dealing with transformational and transactional leadership types with their sub-dimensions, this study examines how these dimensions are perceived by the employees and its relation with burnout level. For the transformational leadership, charisma/inspiration, intellectual motive, and individual supportive dimensions are considered while addiction to reward, dimensions of management with exceptions (active), and management with exceptions (passive) for transactional leadership and also in order for burnout, emotional burnout, desensitization, and personal success factors are handled according to Maslach Burnout Envantery In the present study, 116 mid-level managers working in five-star hotels located in Kuşadası region as a sample. The effect of leadership behaviours perceived by the managers on the burnout level of mid-level manager behaviours are attempted to be measured. According to the correlation analysis results, there is a significant relationship displaying that intellectual motive behaviours of transformational leaders increase emotional burnout of their followers and further more, charisma/inspiration feature of transactional leadership has influence on rising personal success. Besides, individual supportive behaviour of transactional leadership has been found out to decrease the desensitization of their followers.When regression analysis results considered, they showed that leadership behaviour representing qualified leadership in lodging enterprises is an intellectual motive behaviour which is a sub dimension of transformational leadership. Moreover, the passive dimension of management with exceptions of transactional leadership has been determined to remarkably affect burnout level of employees.
Anahtar Kelime:

Konular: İş Otelcilik, Konaklama, Spor ve Turizm İşletme İktisat İşletme Finans Davranış Bilimleri
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Bass, B. M., ve Avolio, B. J. 1993. Multifactor Leadership Questionnaire. Palo Alto,CA: Consulting Psychologists Pres.
  • Bass, B. M., ve Steidlmeier, P. (1999) Ethics, character and authentic transformational leadership behavior, Leadership Quarterly, Vol 10, No :2, 181-217.
  • Blayney C. ve Blotnicky K. (2010) Leadership in the Hotel Industry; Evidence from Canada. International Journal of Management and Marketing Research, Vol. 3, No. 3, 53-66.
  • Brownell Judi,(2008) “Leading on land and sea: Competencies and context”, International Journal of Hospitality Management, Vol.27, Issue 2 June, pp.137-150
  • Cordes C. L., Dougherty T. W., Bulum M., (1997). Pattern of Burnout Among Managers and Professionals: A Comparasion of Models. Journal of Organizational Behavior, 18 (6): 685-701.
  • Cordes, D., Daugherty, T.W., 1993. A review and an integration of research on job burnout. Academy of Management Review 18 (4), 621–656.
  • Eren, E.(2004) Örgütsel Davranış ve Yönetim Psikolojisi. Beta Yayınları, 7.Baskı, İstanbul
  • Gill, A.S., Flaschmer, A.B. ve Shachar, M. (2006). Mitigating stres and burnout by implementing transformational leadership. International Journal of Contemporary Hospitality Management. 18 (6), 469-481.
  • Jung, D. I.. (2001). Transformational and transactional leadership and their effects on creativity in groups. Creativity Research
  • Kim, H.J., Shin, K.H., Umbreit, W.T. (2007) Hotel job burnout: kThe role of personality characteristics. Hospitality Management 26, 421-434.
  • Kinnear, P.R. ve Gray, C.D. (2004) SPSS 12 Made Simple. USA: Taylor & Francis. Maslach, C., Jackson, S.E. (1981) The measurement of experienced burnout. Journal of Occupational Behavior 2, 99–113.
  • Maslach, C. (1982) Burnout: The Cost of Caring. Prentice-Hall, Englewood Cliffs, NJ.
  • Mullins L.L. (1998). Managing People in the Hospitality Industry, Third Edition, Addison Wesley Longman Limited Edinburg Gate, England
  • Örmen U. (1993) Tükenmişlik Duygusu ve Yöneticiler Üzerinde Bir Uygulama, Yayınlanmamıs Yüksek Lisans Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. İstanbul.
  • Raub, S., L. Alverez ve R. Khanna, (2006). The Different Roles of Corporate and Unit Level Resources Managers in the Hospitality Industry International Journal Of Contemporary Hospital Management, Vol.18, No.2: 135-144
  • Sünter, A.T., Canbaz S., Dabak S., Öz H., Peksen Y., (2006) Pratisyen Hekimlerde Tükenmişlik, İşe Balı Gerginlik ve İş Doyumu Düzeylerinin İncelenmesi, Genel Tıp Dergisi, 16(1):9-14.
  • Tesone V. Dana, 2005. The Hospitality/ Tourism Academic Leader as Catalytic Agent: A Model For Sustainable Institutional Change Hospitality Management, Vol. 24 pp.137-149
  • Testa R.Mark (2007). A Deeper Look at National Culture and Leadership in the Hospitality Industry. Hospitality Management, Vol:26, pp.468-484
  • Tracey, J. B. ve Hinkin, T. R. (1998) Transformational leadership or effective Contemporary Management Research management practices? Group and Organization Management, Vol. 23, No. 3, 220-236.
  • Ülgen Hayri, Mirze S.K. (2004). İşletmelerde Stratejik Yönetim, Literatür Yayıncılık,İstanbul
  • Walker R.J. (2006). Introduction to hospitality, Pearson Prentice Hall, New Jersey.
  • Yukl, G. 2002. Leadership in organizations, Prentice Hall, New Jersey, USA
  • Zopiatis, A. ve Constanti, P. 2010. Leadership styles and burnout is there an association ? International Journal of Contemporary Hospitality Management. 22 (3), 300-320.
APA Güzel T, AKGÜNDÜZ y (2011). Liderlik davranışlarının orta düzey yöneticiler üzerindeki etkisi ve yöneticilerin tükenmişlik düzeyleri ile ilişkisi; Kuşadası otel işletmelerinde bir araştırma. , 279 - 296.
Chicago Güzel Tülay,AKGÜNDÜZ yilmaz Liderlik davranışlarının orta düzey yöneticiler üzerindeki etkisi ve yöneticilerin tükenmişlik düzeyleri ile ilişkisi; Kuşadası otel işletmelerinde bir araştırma. (2011): 279 - 296.
MLA Güzel Tülay,AKGÜNDÜZ yilmaz Liderlik davranışlarının orta düzey yöneticiler üzerindeki etkisi ve yöneticilerin tükenmişlik düzeyleri ile ilişkisi; Kuşadası otel işletmelerinde bir araştırma. , 2011, ss.279 - 296.
AMA Güzel T,AKGÜNDÜZ y Liderlik davranışlarının orta düzey yöneticiler üzerindeki etkisi ve yöneticilerin tükenmişlik düzeyleri ile ilişkisi; Kuşadası otel işletmelerinde bir araştırma. . 2011; 279 - 296.
Vancouver Güzel T,AKGÜNDÜZ y Liderlik davranışlarının orta düzey yöneticiler üzerindeki etkisi ve yöneticilerin tükenmişlik düzeyleri ile ilişkisi; Kuşadası otel işletmelerinde bir araştırma. . 2011; 279 - 296.
IEEE Güzel T,AKGÜNDÜZ y "Liderlik davranışlarının orta düzey yöneticiler üzerindeki etkisi ve yöneticilerin tükenmişlik düzeyleri ile ilişkisi; Kuşadası otel işletmelerinde bir araştırma." , ss.279 - 296, 2011.
ISNAD Güzel, Tülay - AKGÜNDÜZ, yilmaz. "Liderlik davranışlarının orta düzey yöneticiler üzerindeki etkisi ve yöneticilerin tükenmişlik düzeyleri ile ilişkisi; Kuşadası otel işletmelerinde bir araştırma". (2011), 279-296.
APA Güzel T, AKGÜNDÜZ y (2011). Liderlik davranışlarının orta düzey yöneticiler üzerindeki etkisi ve yöneticilerin tükenmişlik düzeyleri ile ilişkisi; Kuşadası otel işletmelerinde bir araştırma. Yönetim Bilimleri Dergisi, 9(2), 279 - 296.
Chicago Güzel Tülay,AKGÜNDÜZ yilmaz Liderlik davranışlarının orta düzey yöneticiler üzerindeki etkisi ve yöneticilerin tükenmişlik düzeyleri ile ilişkisi; Kuşadası otel işletmelerinde bir araştırma. Yönetim Bilimleri Dergisi 9, no.2 (2011): 279 - 296.
MLA Güzel Tülay,AKGÜNDÜZ yilmaz Liderlik davranışlarının orta düzey yöneticiler üzerindeki etkisi ve yöneticilerin tükenmişlik düzeyleri ile ilişkisi; Kuşadası otel işletmelerinde bir araştırma. Yönetim Bilimleri Dergisi, vol.9, no.2, 2011, ss.279 - 296.
AMA Güzel T,AKGÜNDÜZ y Liderlik davranışlarının orta düzey yöneticiler üzerindeki etkisi ve yöneticilerin tükenmişlik düzeyleri ile ilişkisi; Kuşadası otel işletmelerinde bir araştırma. Yönetim Bilimleri Dergisi. 2011; 9(2): 279 - 296.
Vancouver Güzel T,AKGÜNDÜZ y Liderlik davranışlarının orta düzey yöneticiler üzerindeki etkisi ve yöneticilerin tükenmişlik düzeyleri ile ilişkisi; Kuşadası otel işletmelerinde bir araştırma. Yönetim Bilimleri Dergisi. 2011; 9(2): 279 - 296.
IEEE Güzel T,AKGÜNDÜZ y "Liderlik davranışlarının orta düzey yöneticiler üzerindeki etkisi ve yöneticilerin tükenmişlik düzeyleri ile ilişkisi; Kuşadası otel işletmelerinde bir araştırma." Yönetim Bilimleri Dergisi, 9, ss.279 - 296, 2011.
ISNAD Güzel, Tülay - AKGÜNDÜZ, yilmaz. "Liderlik davranışlarının orta düzey yöneticiler üzerindeki etkisi ve yöneticilerin tükenmişlik düzeyleri ile ilişkisi; Kuşadası otel işletmelerinde bir araştırma". Yönetim Bilimleri Dergisi 9/2 (2011), 279-296.