İleri yaşlı kalça kırıklı hastalarda aydınlatılmış onam ve yeterlilik sorunu

Atıcı, Elif; ATICI, Teoman; ŞAHİN, Namık

İleri yaşlı kalça kırıklı hastalarda aydınlatılmış onam ve yeterlilik sorunu

Namık ŞAHİN, (Şevket Yılmaz Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Ortopedi ve Travmatoloji Kliniği, Bursa, Türkiye)

Teoman ATICI, (Uludağ Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı, Bursa, Türkiye)

Elif ATICI (Uludağ Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Tıp Tarihi ve Etik Anabilim Dalı, Bursa, Türkiye)

Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi

3 0

Yıl: 2011 Cilt: 37 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 49 - 52 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

İleri yaşlı kalça kırıklı hastalarda aydınlatılmış onam ve yeterlilik sorunu

Öz:

Yaşlı nüfusun giderek artmasına paralel olarak bu yaş grubunda uygulanan cerrahi işlemlerin sayısı da giderek artmakta ve bu durum yeterlilik ya da karar verme kapasitesi sorununu daha çok tartışılır hale getirmektedir. Yaşlı hastalarda cerrahi tedavi için alman aydınlatılmış onam işleminde çeşitli zorluklar yaşanmaktadır. İletişimi bozabilen bazı fiziksel yetersizlikler (işitme kaybı gibi) ve yaşla birlikte artan eşlik eden hastalıklar kavramayı bozabilmektedir. Bu durumda, hastanın onamı alınırken, aydınlatılmış onam venneye yeterli olup olmadığı önemli bir soru haline gelmektedir. Hekim hasta ilişkisinde etik ilkeler, ancak yeterli hastanın kendisine ne yapılıp yapılamayacağına karar verme hakkına sahip olduğunu vurgular. Bu makalede kalça kırıklı yaşlı bir hasta ve hastanın karar verme kapasitesinin değerlendirilmesindeki etik sorunlar analiz edilmektedir.

Anahtar Kelime:

Konular: Genel ve Dahili Tıp Geriatri ve Gerontoloji

Informed consent and decision-making capacity of elderly patients with hip fracture

Öz:

With the increased population of aging people, the number of surgeries employed on this age group also increases and as a result, the competency or decision-making capacity has become a question of debate. Various difficulties have been emerged for the informed consent process of the treatment of elderly patients. There may be physical failings, such as hearing loss, which disrupt the communication and together with the addition of concomitant diseases of the older age can impair comprehension. In such situations, to obtain consent from the patient becomes an important question, whether the patient is capable of giving informed consent or not. The ethical principles of the physician-patient relationship emphasize the right of a patient with decision-making capacity to decide what will or will not be done to him/her. Here we report a case of an elderly patient with hip fracture and an analysis about the question of ethical evaluation of decision-making capacity.

Anahtar Kelime:

Konular: Genel ve Dahili Tıp Geriatri ve Gerontoloji

Belge Türü: Makale Makale Türü: Olgu Sunumu Erişim Türü: Bibliyografik

1. Adrese dayalı nüfus kayıt sistemi 2010 yılı sonuçları. T.C. Başbakanlık Türkiye İstatistik Kurumu Haber Bülteni 2011;19:1-2.
2. Cummings SR, Rubin SM, Black D. The future of hip fractures in the United States. Numbers, costs, and potential effects of postmenopausal estrogen. Clin Orthop Relat Res 1990;252:163-6.
3. Rodop O, Mahiroğulları M, Tırmık U, Keklikçi K, Şen H. İleri yaşla birlikte artan intertrokanterik kırık insidansı. Eklem Hastalıkları ve Cerrahisi 2009; 20(3):131-5.
4. Mutlu M, Bilgen MS, Durak K. İntertrokanterik femur kırıklarında kalkarlı parsiyel protez ile dinamik kalça vidası uygulamalarının karşılaştırmalı sonuçları. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2008; 34(2):31-9.
5. Şerifoğlu R, Bilgen MS, Atıcı T, Bilgen OF, Yılmazlar A. Artroplastide derin ven trombozu profilaksisinde aktif ve erken hareketin etkinliği. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2007; 33(3): 127-34.
6. Evans DA. Estimated prevalence of Alzheimer's disease in the United States. MilbankQ 1990; 68(2):267-9.
7. Şahin EM, Özer C, Ölüç F, Tunç Z. Huzurevinde kalan yaşlılarda demans ve depresyon. Turkish Journal of Geriatrics 2005; 8(l):22-4.
8. Weinstock R, Copelan R, Bagheri A. Competence to give infonned consent for medical procedures. Bull Am Acad Psychiatry Law 1984; 12(2): 117-25.
9. Paillaud E, Ferrand E, Lejonc JL et al. Medical infonnation and surrogate designation: results of a prospective study in elderly hospitalised patients. Age Ageing 2007; 36(3):274-9.
10. Somogyi-Zalud E, Zhong Z, Hamel MB, Lynn J. The use of life-sustaining treatments in hospitalized persons aged 80 and older. J Am Geriatr Soc 2002; 50(5):930-4.
11. Yellen SB, Cella DF, Leslie WT. Age and clinical decision making in oncology patients. J Natl Cancer Inst 1994; 86(23): 1766-70.
12. Atıcı E. Hasta - Hekim İlişkisi Kavramı. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2007; 33(l):45-50.
13. Eyler LT, Jeste DV. Enhancing the informed consent process: a conceptual overview. Behav Sci Law 2006; 24 (4):553-68.
14. Kim SY, Appelbaum PS. The capacity to appoint a proxy and the possibility of concurrent proxy directives. Behav Sci Law 2006; 24(4):469-78.
15. Keskinoğlu P, Ucku R, Yener G et al. Reliability and validity of revised Turkish version of Mini Mental State Examination (rMMSE-T) in community-dwelling educated and uneducated elderly. International Journal of Geriatric Psychiatry 2009; 24:1242-50.
16. Kim SY, Karlawish JH, Caine ED. Current state of research on decision-making competence of cognitively impaired elderly persons. Am J Geriatr Psychiatry 2002; 10(2):151-65.
17. Rosin AJ, Dijk Y. Subtle ethical dilemmas in geriatric management and clinical research. Clin Ethics 2009; 4:187-94.
18. Emanuel EJ, Emanuel LL. Proxy decision making for incompetent patients. An ethical and empirical analysis JAMA 1992; 267(15):2067-71
19. Appelbaum PS, Grisso T. Assessing patients' capacities to consent to treatment. N Engl J Med 1988; 319(25):1635-38.
20. Epstein LC, Lasagna L. Obtaining informed consent. Form or substance. Arch Intern Med 1969; 123(6):682-8
21. Stein J, Brady Wagner LC. Is informed consent a "yes or no" response? Enhancing the shared decision-making process for persons with aphasia. Top Stroke Rehabil 2006; 13(4):42-6.

APA	ŞAHİN N, ATICI T, Atıcı E (2011). İleri yaşlı kalça kırıklı hastalarda aydınlatılmış onam ve yeterlilik sorunu. , 49 - 52.
Chicago	ŞAHİN Namık,ATICI Teoman,Atıcı Elif İleri yaşlı kalça kırıklı hastalarda aydınlatılmış onam ve yeterlilik sorunu. (2011): 49 - 52.
MLA	ŞAHİN Namık,ATICI Teoman,Atıcı Elif İleri yaşlı kalça kırıklı hastalarda aydınlatılmış onam ve yeterlilik sorunu. , 2011, ss.49 - 52.
AMA	ŞAHİN N,ATICI T,Atıcı E İleri yaşlı kalça kırıklı hastalarda aydınlatılmış onam ve yeterlilik sorunu. . 2011; 49 - 52.
Vancouver	ŞAHİN N,ATICI T,Atıcı E İleri yaşlı kalça kırıklı hastalarda aydınlatılmış onam ve yeterlilik sorunu. . 2011; 49 - 52.
IEEE	ŞAHİN N,ATICI T,Atıcı E "İleri yaşlı kalça kırıklı hastalarda aydınlatılmış onam ve yeterlilik sorunu." , ss.49 - 52, 2011.
ISNAD	ŞAHİN, Namık vd. "İleri yaşlı kalça kırıklı hastalarda aydınlatılmış onam ve yeterlilik sorunu". (2011), 49-52.

APA	ŞAHİN N, ATICI T, Atıcı E (2011). İleri yaşlı kalça kırıklı hastalarda aydınlatılmış onam ve yeterlilik sorunu. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 37(1), 49 - 52.
Chicago	ŞAHİN Namık,ATICI Teoman,Atıcı Elif İleri yaşlı kalça kırıklı hastalarda aydınlatılmış onam ve yeterlilik sorunu. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 37, no.1 (2011): 49 - 52.
MLA	ŞAHİN Namık,ATICI Teoman,Atıcı Elif İleri yaşlı kalça kırıklı hastalarda aydınlatılmış onam ve yeterlilik sorunu. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, vol.37, no.1, 2011, ss.49 - 52.
AMA	ŞAHİN N,ATICI T,Atıcı E İleri yaşlı kalça kırıklı hastalarda aydınlatılmış onam ve yeterlilik sorunu. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2011; 37(1): 49 - 52.
Vancouver	ŞAHİN N,ATICI T,Atıcı E İleri yaşlı kalça kırıklı hastalarda aydınlatılmış onam ve yeterlilik sorunu. Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2011; 37(1): 49 - 52.
IEEE	ŞAHİN N,ATICI T,Atıcı E "İleri yaşlı kalça kırıklı hastalarda aydınlatılmış onam ve yeterlilik sorunu." Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 37, ss.49 - 52, 2011.
ISNAD	ŞAHİN, Namık vd. "İleri yaşlı kalça kırıklı hastalarda aydınlatılmış onam ve yeterlilik sorunu". Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 37/1 (2011), 49-52.