Yıl: 2011 Cilt: 11 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 280 - 284 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Koroner arter ektazisi: Koroner anjiyografi uygulanan hastalardaki sıklığı ve aterosklerotik risk faktörleri ile ilişkisi - Özgün Araştırma

Öz:
Amaç: Koroner arter ektazisi (KAE), koroner arterlerin bölgesel ya da yaygın anevrizmal dilatasyonu olarak tanımlanır. Biz bu çalışmada merkezimizdeki KAE sıklığını belirlemeyi ve izole KAE ve koroner arter hastalığı (KAH)’nın eşlik ettiği KAE’li hastalar arasında klinik ve anjiyografik karakteristikleri karşılaştırmayı amaçladık. Yöntemler: Şubat 2004-Aralık 2005 tarihleri arasında koroner anjiyografi uygulanan 12.514 hastanın kayıtları geriye dönük olarak 2 bağımsız operatör tarafından değerlendirildi. Koroner arter çapları bilgisayarlı niceliksel anjiyografi ile ölçüldü. Tüm hastaların KAH risk faktörleri belirlendi. İstatistiksel analizde eşleştirilmemiş Student t-testi ve Ki-kare testi kullanıldı. Bulgular: İki yüz bir hastaya KAE tanısı konuldu ve insidansı %1.59 olarak belirlendi. Hastaların çoğunluğu erkekti (%78). Ortalama yaş 61±10.8 yıl idi (yaş aralığı, 25 ile 82 yıl). Vakalar izole KAE (Grup 1) (%14.9) ve KAH’ın eşlik ettiği KAE (Grup 2) (%85.1) olmak üzere 2 gruba ayrıldı. Gruplar KAH risk faktörleri yönünden karşılaştırıldığında oranlar benzerdi. Arteriyel tutulum sıklığı: Sağ koroner arter (RCA), %54.3; sirkumfleks arter (Cx), %48.3; sol ön inen arter (LAD), %40.4 şeklinde idi. KAE’li vakaların %64.2’sinde bir ana damarda tutulum varken, %9’unda her 3 damarda da tutulum mevcuttu. İzole KAE’de en yaygın Cx’te görülmekteydi (%53.3). Ektazi yayılımı modifiye Markis sınıflaması ve Harikrishnan sınıflaması ile belirlendi. En sık tutulum Markis tip 4 ve Harikrishnan tip 4a şeklinde idi. En sık klinik sunum şekli her iki grupta da atipik angina olmasına rağmen, akut koroner sendrom Grup 1’de daha fazlaydı (p=0.018).Sonuç: Her 2 hasta grubunda KAH risk faktörleri ve klinik başvuru şekilleri oldukça benzerdi ve bu durum ortak etyopatogenezi düşündürmekteydi.
Anahtar Kelime:

Konular: Tıbbi Araştırmalar Deneysel Kalp ve Kalp Damar Sistemi

Coronary artery ectasia: its frequency and relationship with atherosclerotic risk factors

Öz:
Objective: Coronary artery ectasia (CAE) is defined as local or generalized aneurysmal dilatation of the coronary arteries. We aimed to determine the frequency of CAE at our center and to compare clinical and angiographic characteristics between patients with isolated CAE and CAE with coronary artery disease (CAD).Methods: From February 2004 to December 2005, 12.514 patients were retrospectively analyzed by two independent operators who underwent coronary angiography. Coronary artery diameters were measured using qualitative computed angiography. CAD risk factors were recorded for all patients. Unpaired Student’s t-test and Chi-square test were used for statistical analysis. Results: CAE was diagnosed in 201 patients (1.59%). The majority (78%) were male. The mean age was 61±10.8 years (range, 25 to 82 years). The cases were divided into 2 groups as isolated CAE (Group 1) (14.9%) and CAE with CAD (Group 2) (85.1%). The risk factors of CAD were similar between two groups. The frequency of arterial involvement was: the right coronary artery (RCA) 54.3%; circumflex artery (Cx), 48.3%; the left anterior descending artery (LAD), 40.4%. CAE affected only one major vessel in 64.2% of cases and all 3 vessels in 9%. Isolated CAE was most commonly detected in Cx (47%). The type of CAE was determined according to Markis and Harikrishnan classification. The most prevalent involvement was Markis type 4 and Harikrishnan type 4a. Although atypical angina was the most common clinical presentation in both groups, acute coronary syndrome was more frequent in Group 2 (p=0.018).Conclusion: The risk factors of CAD and the manner of clinical presentation were considerably similar in both groups and this situation was consistent with similar etiopathogenesis of two diseases.
Anahtar Kelime:

Konular: Tıbbi Araştırmalar Deneysel Kalp ve Kalp Damar Sistemi
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • 1 Falsetti HL, Carrol RJ. Coronary artery aneurysm. A review of the literature with a report of 11 new cases. Chest 1976: 69; 630-6. doi:10.1378/chest.69.5.630
  • 2. Swanton RH, Thomas ML, Coltart DJ, Jenkins BS, Webb- Peploe MM, Williams BT. Coronary artery ectasia -a variant of occlusive coronary arteriosclerosis. Br Heart J 1978; 40: 393-400. doi:10.1136/hrt.40.4.393
  • 3. Hartnell GG, Parnell BM, Pridie RB. Coronary artery ectasia. Its prevalence and clinical significance in 4993 patients. Br Heart J 1985: 54; 392-5. doi:10.1136/hrt.54.4.392
  • 4. Markis JE, Joffe CD, Cohn PF, Feen DJ, Herman MV, Gorlin R. Clinical significance of coronary arterial ectasia. Am J Cardiol 1976; 37: 217-22. doi:10.1016/0002-9149(76)90315-5
  • 5. Oliveros RA, Falsetti HL, Carroll RJ, Heinle RA, Ryan GF. Atherosclerotic coronary artery aneurysm. Report of five cases and review of literature. Arch Intern Med 1974; 134: 1072-6. doi:10.1001/archinte.134.6.1072
  • 6. Swaye PS, Fisher LD, Litwin P, Vignola PA, Judkins MP, Kemp HG, et al. Aneurysmal coronary artery disease. Circulation 1983; 67: 134-8.
  • 7. Harikrishnan S, Krishnakumar N, Jaganmohan T. Coronary artery ectasia-is it time for reappraisal? Clin Cardiol 2007; 30: 536. doi:10.1002/clc.20216
  • 8. DeRouen TA, Murray JA, Owen W. Variability in the analysis of coronary arteriograms. Circulation 1977; 55: 324-8.
  • 9. Yılmaz H, Sayar N, Yılmaz M, Tangürek B, Çakmak N, Gürkan U, et al. Coronary artery ectasia: clinical and angiographical evaluation. Türk Kardiyol Dern Arş 2008; 36: 530-5.
  • 10. Akçay S, Türker Y, Özaydın M, Yücel H, Altınbaş A. Frequency of coronary artery ectasia among patients undergoing cardiac catheterization. Anadolu Kardiyol Derg 2010; 10: 191.
  • 11. Syed M, Lesch M. Coronary artery aneurysm: a review. Prog Cardiovasc Dis 1997; 40: 77-84. doi:10.1016/S0033-0620(97)80024-2
  • 12. Yip HK, Chen MC, Wu CJ, Hang CL, Hsieh KY, Fang CY, et al. Clinical features and outcome of coronary artery aneurysm in patients with acute myocardial infarction undergoing a primary percutaneous coronary intervention. Cardiology 2002; 98: 132-40. doi:10.1159/000066322
  • 13. Demopoulos VP, Olympios CD, Fakiolas CN, Pissimissis EG, Economides NM, Adamopoulou E, et al. The natural history of aneurysmal coronary artery disease. Heart 1997; 78: 136-41.
  • 14. Giannoglou GD, Antoniadis AP, Chatzizisis YS, Damvopoulou E, Parcharidis GE, Louridas GE. Prevalence of ectasia in human coronary arteries in patients in northern Greece referred for coronary angiography. Am J Cardiol 2006; 98: 314-8. doi:10.1016/j.amjcard.2006.02.034
  • 15. Pinar Bermúdez E, López Palop R, Lozano Martínez-Luengas I, Cortés Sánchez R, Carrillo Sáez P, Rodríguez Carreras R, et al. Coronary ectasia: prevalence, and clinical and angiographic characteristics. Rev Esp Cardiol 2003; 56: 473-9. doi:10.1157/13047012
  • 16. Harikrishnan S, Sunder KR, Tharakan J, Titus T, Bhat A, Sivasankaran S, et al. Coronary artery ectasia: angiographic, clinical profile and follow-up. Indian Heart J 2000; 52: 547-53.
  • 17. Bove AA, Vlietstra RE. Spasm in ectatic coronary arteries. Mayo Clin Proc 1985; 60: 822-6.
  • 18. Suzuki H, Takeyama Y, Hamazaki Y, Namiki A, Koba S, Matsubara H, et al. Coronary spasm in patients with coronary ectasia. Cathet Cardiovasc Diagn 1994; 32: 1-7. doi:10.1002/ccd.1810320102
  • 19. Perlman PE, Ridgeway NA. Thrombus and anticoagulation therapy in coronary ectasia. Clin Cardiol 1989; 12: 541-2. doi:10.1002/clc.4960120912
  • 20. Huikuri HV, Mallon SM, Myerburg RJ. Cardiac arrest due to spontaneous coronary artery dissection in a patient with coronary ectasia--a case report. Angiology 1991; 42: 148-51. doi:10.1177/000331979104200210
  • 21. Kruger D, Stierle U, Herrmann G, Simon R, Sheikhzadeh A. Exercise-induced myocardial ischemia in isolated coronary artery ectasias and aneurysms ("dilated coronopathy"). J Am Coll Cardiol 1999; 34: 1461-70.
  • 22. Papadakis MC, Manginas A, Cotileas P, Demopoulos V, Voudris V, Pavlides G, et al. Documentation of slow coronary flow by the TIMI frame count in patients with coronary ectasia. Am J Cardiol 2001; 88: 1030-2. doi:10.1016/S0002-9149(01)01984-1
  • 23. Güleç S, Atmaca Y, Kılıçkap M, Akyürek O, Aras O, Oral D. Angiographic assessment of myocardial perfusion in patients with isolated coronary artery ectasia. Am J Cardiol 2003; 91: 996-9.
  • 24. Hamaoka K, Onouchi Z, Kamiya Y, Sakata K. Evaluation of coronary flow velocity dynamics and flow reserve in patients with Kawasaki disease by means of a Doppler guide wire. J Am Coll Cardiol 1998; 31: 833-40. doi:10.1016/S0735-1097(98)00019-9
  • 25. al-Harthi SS, Nouh MS, Arafa M, al-Nozha M. Aneurysmal dilatation of the coronary arteries: diagnostic patterns and clinical significance. Int J Cardiol 1991; 30: 191-4. doi:10.1016/0167-5273(91)90094-6
  • 26. Rab ST, Smith DW, Alimurung BN, Rab R, King SB 3rd. Thrombolytic therapy in coronary ectasia and acute myocardial infarction. Am Heart J 1990; 119: 955-7. doi:10.1016/S0002-8703(05)80338-2
  • 27. Türker Y, Özaydın M, Yücel H. Heart rate variability and heart rate recovery in patients with coronary artery ectasia. Coron Artery Dis 2010; 21: 8-12.
  • 28. Sorrell VL, Davis MJ, Bove AA. Origins of coronary artery ectasia. Lancet 1996; 347: 136-7. doi:10.1016/S0140-6736(96)90335-9
  • 29. Yetkin E, Waltenberger J. Novel insights into an old controversy: is coronary artery ectasia a variant of coronary atherosclerosis? Clin Res Cardiol 2007; 96: 331-9. doi:10.1007/s00392-007-0521-0
  • 30. Demopoulos V, Dalampiras P, Sifaki M, Olympos C, Foussas S, Cokkinos DV. Isolated coronary artery ectasia does not have a benign long-term prognosis (abstract). J Am Coll Cardiol 1999;33(Suppl A):1128-40.
APA AKSU T, UYGUR B, KOŞAR DURUKAN M, GURAY U, ARAT N, KORKMAZ Ş, Colak A (2011). Koroner arter ektazisi: Koroner anjiyografi uygulanan hastalardaki sıklığı ve aterosklerotik risk faktörleri ile ilişkisi - Özgün Araştırma. , 280 - 284.
Chicago AKSU Tolga,UYGUR Belma,KOŞAR DURUKAN Mine,GURAY UMIT,ARAT Nurcan,KORKMAZ Şule,Colak Ayse Koroner arter ektazisi: Koroner anjiyografi uygulanan hastalardaki sıklığı ve aterosklerotik risk faktörleri ile ilişkisi - Özgün Araştırma. (2011): 280 - 284.
MLA AKSU Tolga,UYGUR Belma,KOŞAR DURUKAN Mine,GURAY UMIT,ARAT Nurcan,KORKMAZ Şule,Colak Ayse Koroner arter ektazisi: Koroner anjiyografi uygulanan hastalardaki sıklığı ve aterosklerotik risk faktörleri ile ilişkisi - Özgün Araştırma. , 2011, ss.280 - 284.
AMA AKSU T,UYGUR B,KOŞAR DURUKAN M,GURAY U,ARAT N,KORKMAZ Ş,Colak A Koroner arter ektazisi: Koroner anjiyografi uygulanan hastalardaki sıklığı ve aterosklerotik risk faktörleri ile ilişkisi - Özgün Araştırma. . 2011; 280 - 284.
Vancouver AKSU T,UYGUR B,KOŞAR DURUKAN M,GURAY U,ARAT N,KORKMAZ Ş,Colak A Koroner arter ektazisi: Koroner anjiyografi uygulanan hastalardaki sıklığı ve aterosklerotik risk faktörleri ile ilişkisi - Özgün Araştırma. . 2011; 280 - 284.
IEEE AKSU T,UYGUR B,KOŞAR DURUKAN M,GURAY U,ARAT N,KORKMAZ Ş,Colak A "Koroner arter ektazisi: Koroner anjiyografi uygulanan hastalardaki sıklığı ve aterosklerotik risk faktörleri ile ilişkisi - Özgün Araştırma." , ss.280 - 284, 2011.
ISNAD AKSU, Tolga vd. "Koroner arter ektazisi: Koroner anjiyografi uygulanan hastalardaki sıklığı ve aterosklerotik risk faktörleri ile ilişkisi - Özgün Araştırma". (2011), 280-284.
APA AKSU T, UYGUR B, KOŞAR DURUKAN M, GURAY U, ARAT N, KORKMAZ Ş, Colak A (2011). Koroner arter ektazisi: Koroner anjiyografi uygulanan hastalardaki sıklığı ve aterosklerotik risk faktörleri ile ilişkisi - Özgün Araştırma. Anadolu Kardiyoloji Dergisi, 11(4), 280 - 284.
Chicago AKSU Tolga,UYGUR Belma,KOŞAR DURUKAN Mine,GURAY UMIT,ARAT Nurcan,KORKMAZ Şule,Colak Ayse Koroner arter ektazisi: Koroner anjiyografi uygulanan hastalardaki sıklığı ve aterosklerotik risk faktörleri ile ilişkisi - Özgün Araştırma. Anadolu Kardiyoloji Dergisi 11, no.4 (2011): 280 - 284.
MLA AKSU Tolga,UYGUR Belma,KOŞAR DURUKAN Mine,GURAY UMIT,ARAT Nurcan,KORKMAZ Şule,Colak Ayse Koroner arter ektazisi: Koroner anjiyografi uygulanan hastalardaki sıklığı ve aterosklerotik risk faktörleri ile ilişkisi - Özgün Araştırma. Anadolu Kardiyoloji Dergisi, vol.11, no.4, 2011, ss.280 - 284.
AMA AKSU T,UYGUR B,KOŞAR DURUKAN M,GURAY U,ARAT N,KORKMAZ Ş,Colak A Koroner arter ektazisi: Koroner anjiyografi uygulanan hastalardaki sıklığı ve aterosklerotik risk faktörleri ile ilişkisi - Özgün Araştırma. Anadolu Kardiyoloji Dergisi. 2011; 11(4): 280 - 284.
Vancouver AKSU T,UYGUR B,KOŞAR DURUKAN M,GURAY U,ARAT N,KORKMAZ Ş,Colak A Koroner arter ektazisi: Koroner anjiyografi uygulanan hastalardaki sıklığı ve aterosklerotik risk faktörleri ile ilişkisi - Özgün Araştırma. Anadolu Kardiyoloji Dergisi. 2011; 11(4): 280 - 284.
IEEE AKSU T,UYGUR B,KOŞAR DURUKAN M,GURAY U,ARAT N,KORKMAZ Ş,Colak A "Koroner arter ektazisi: Koroner anjiyografi uygulanan hastalardaki sıklığı ve aterosklerotik risk faktörleri ile ilişkisi - Özgün Araştırma." Anadolu Kardiyoloji Dergisi, 11, ss.280 - 284, 2011.
ISNAD AKSU, Tolga vd. "Koroner arter ektazisi: Koroner anjiyografi uygulanan hastalardaki sıklığı ve aterosklerotik risk faktörleri ile ilişkisi - Özgün Araştırma". Anadolu Kardiyoloji Dergisi 11/4 (2011), 280-284.