Allerjenik Pinus (çam ağacı) polenlerinin Türkiye'deki dağılımları

AKKAYA, Ahmet; MALYER, Hulusi; ALTUNOĞLU, MUSTAFA KEMAL; BICAKCI, ADEM; TOSUNOĞLIU, Aycan; Sapan, Nihat

Allerjenik Pinus (çam ağacı) polenlerinin Türkiye'deki dağılımları

Adem BIÇAKÇI, (Uludağ Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Bursa, Türkiye)

Aycan TOSUNOĞLIU, (Uludağ Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Bursa, Türkiye)

Mustafa Kemal ALTUNOĞLU, (Uludağ Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Bursa, Türkiye)

Ahmet AKKAYA, (Süleyman Demirel Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı, Isparta, Türkiye)

Hulusi MALYER, (Uludağ Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Bursa, Türkiye)

Nihat SAPAN (Uludağ Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Çocuk Allerji Bilim Dalı, Bursa, Türkiye)

Astım Allerji İmmünoloji

189 6

Yıl: 2011 Cilt: 9 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 92 - 100 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Allerjenik Pinus (çam ağacı) polenlerinin Türkiye'deki dağılımları

Öz:

Giriş: Çam ağacı rüzgarla tozlaşan, çok miktarda polen üreten ve polenleri uzak mesafelere dağıtan bir bitki olmasına rağmen allerjenik etkisi düşük seviyeli veya nonallerjik olarak sınıflandırılmaktadır. Bunun yanı sıra son yıllarda yoğun çam polenine maruz kalan duyarlı bireylerin bazı semptomlar gösterdikleri kaydedilmiştir. Gereç ve Yöntem: Bu çalışmada, Türkiye’de Lanzoni/ Burkard cihazı kullanılarak yapılan volümetrik veya Durham cihazı kullanılarak gravimetrik yöntemle gerçekleştirilen 59 farklı bölgedeki atmosferik polen araştırmasında Pinus polenlerinin aylık değişim ve yıllık görülme oranları araştırılmıştır. Ayrıca Avrupa’da ve ülkemizde gerçekleştirilen Pinus polen duyarlılıkları hakkındaki çalışmalar da incelenerek değerlendirilmiştir. Bulgular: Ülkemizde yapılan atmosferik polen çalışmalarının hemen tümünde bu cinsin polenleri oldukça yüksek seviyelerde tespit edilmiştir. Çalışma sonuçlarına göre Pinus polenleri atmosferde tüm yıl boyunca görülebilmekte fakat özellikle nisan-mayıs aylarında yüksek seviyelerde bulunmaktadırlar. Sonuç: Çam poleni, bazı bölgelerde yıllık toplam polen miktarının %50 veya daha fazlası oranında bulunduğundan Türkiye’deki duyarlı bireyler açısından önem taşımaktadır.

Anahtar Kelime:

Konular: Ziraat Mühendisliği

Allergenic Pinus (pine) pollen concentrations in Turkey

Öz:

Objective: Pine tree is a wind pollinated plant which produces high amount of pollen and has a long-distance distribution of pollen grains although allergenic effects of pine pollen have been classified in low or non-allergenic level. In recent years, as well as the extensive amounts of pine pollen-sensitive individuals exposed to show some symptoms that have been reported. Materials and Methods: In this study, monthly variation and annual proportions of Pinus pollen investigated for 59 atmospheric pollen studies in Turkey, which carried out by using Lanzoni/Burkard sampler with volumetric method or by using Durham sampler with gravimetric method. Furthermore, researches evaluated about Pinus pollen sensitivities, performed in Europe and our country. Results: Pollen grains of this genus have been detected in quite high levels in almost all atmospheric pollen studies prepared in our country. According to results of the study, Pinus pollen can be seen in the atmosphere throughout whole year but especially found in high amounts in april-may. Conclusion: Having a contribution over 50% of annual total pollen counts, pine pollens are important for sensitive patients living in Turkey.

Anahtar Kelime:

Konular: Ziraat Mühendisliği

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Yaltırık F. Dendroloji Ders Kitabı I: Gymnospermae. İstanbul Üniversitesi Yayın No 3443, İstanbul 1993.
2. Yıldız B, Aktoklu E. Bitki sistematiği. Ankara: Palme Yayıncılık, 2010.
3. Seçmen Ö, Gemici Y, Görk G, Bekat L, Leblebici E. Tohumlu bitkiler sistematiği. Ege Üniv Fen Fak Kitaplar Serisi No 116, İzmir 2004.
4. Donner J. Türkiye bitkileri yayılış haritaları. Çolak AH (editör). Lazer Ofset Matbaa, 2007.
5. Altintas DU, Karakoc GB, Yilmaz M, Pinar M, Kendirli SG, Cakan H. Relationship between pollen counts and weather variables in East-mediterranean coast of Turkey. Clin Develop Immunol 2004;11:87-96.
6. Bicakci A, Ergun S, Tatlidil S, Malyer H, Ozyurt S, Akkaya A, et al. Airborne pollen grains of Afyon, Turkey. Acta Bot Sin 2002;44:1371-5.
7. Pehlivan S, Bütev F. Aksaray ili atmosferindeki polenlerin araştırılması. J Ins Sci Tech Gazi Univ 1994;7:143-51.
8. Inceoglu O, Pinar NM, Sakiyan N, Sorkun K. Airborne pollen concentration in Ankara, Turkey 1990-1993. Grana 1994;33:158-61.
9. Doğan C, İnceoğlu Ö. Beytepe Kampüsü’nün (Ankara) atmosferik polenleri. II-Otsular. Hacettepe Fen Müh Bil Der 1995;16:69-98.
10. Altunoğlu MK, Kılıç Ö, Bıçakçı A, Akkaya A, Tosunoğlu A, Çelenk S ve ark. Antalya ilinin atmosferik polenleri. XVII. Ulusal Allerji ve Klinik İmmünoloji Kongresi, Antalya 3-7 Kasım 2009.
11. İnce A, Pehlivan S. Serik (Antalya) havasının allerjik polenleri ile ilgili bir araştırma. Gazi Tıp Der 1990;1:35-40.
12. Bilisik A, Yenigun A, Bicakci A, Eliacik K, Canitez Y, Malyer H, et al. An observation study of airborne pollen fall in Didim (SW Turkey): years 2004-2005. Aerobiologia 2008;24:61-6.
13. Bicakci A, Akyalcin H. Analysis of airborne pollen fall in Balikesir, Turkey, 1996-1997. Ann Agric Environ Med 2000;7:5-10.
14. Bilişik A, Akyalçın H, Bıçakçı A. Airborne pollen grains in Savaştepe (Balıkesir). Ekoloji 2008;19,67:8-14.
15. Kaya Z, Aras A. Airborne pollen calendar of Bartin, Turkey. Aerobiologia 2004;1-5.
16. Ture C, Bocuk H. Analysis of airborne pollen grains in Bilecik, Turkey. Environ Monit Assess 2008; DOI 10.1007/s10661-008-0246-1.
17. Ture C, Salkurt E. Airborne pollen grains of Bozuyuk (Bilecik, Turkey). J Integrative Plant Biol 2005;660-7.
18. Celenk S, Bicakci A. Aerobiological investigation in Bitlis, Turkey. Ann Agric Environ Med 2005;12:87-93.
19. Bicakci A, Akkaya A, Malyer H, Turgut E, Sahin U. Airborne pollen grains of Burdur, Turkey. Acta Bot Sin 2000;42:864-7.
20. Bicakci A, Inceoglu O, Sapan N, Malyer H. Airborne pollen calendar of the center of Bursa (Turkey). Aerobiologia 1996;12:43-6.
21. Bicakci A, Tatlıdil S, Sapan N, Malyer H, Canitez Y. Airborne pollen grains in Bursa, Turkey, 1999-2000, Ann Agric Environ Med 2003;10:31-6.
22. Celenk S, Canitez Y, Bicakci A, Sapan N, Malyer H. An aerobiological study on pollen grains in the atmosphere of North-West Turkey. Environ Monit Asses 2009;158:365-80.
23. Bicakci A, Malyer H, Sapan N. Airborne pollen concentration in Görükle campus (Bursa) 1991,1992. Tr J Botany 1997;21:145-53.
24. Bicakci A, Canitez Y, Malyer H, Sapan N. Airborne pollen concentration in Inegol (Bursa), Turkey. Sci Int (Lahore) 1999;11:99-102.
25. Bıçakçı A, Canıtez Y, Öneş Ü, Sapan N, Malyer H. İznik (Bursa) ilçesinin atmosferik polenleri. Ot Sist Bot Derg 1999;6:75-82.
26. Bicakci A, Canitez Y, Malyer H, Sapan N. Airborne pollen grains of Keles, Bursa. Ot Sist Bot Derg 2000;7:179-86.
27. Bıçakçı A, Iphar S, Malyer H, Sapan N. Mudanya ilçesi (Bursa) polen takvimi. UÜ Tıp Fak Derg 1995;1-2- 3:17-21.
28. Bıçakçı A, Canıtez Y, Malyer H, Sapan N. Mustafakemalpaşa (Bursa) İlçesinin Atmosferik Polenleri. FÜ Fen ve Müh Bil Derg 1999;11:7-12.
29. Guvensen A, Uysal I, Celik A, Ozturk M. Analysis of airborne pollen fall in Canakkale, Turkey. Pak J Bot 2005;37:507-18.
30. Bilgiç A, Akyalçın H. Çanakkale Bozcaada’daki Atmosferik Polenler. 19. Ulusal Biyoloji Kongresi, s. 377, Trabzon 23-27 Haziran 2008.
31. Bilgiç A. Gökçeada ve Bozcaada’daki atmosferik polenler. Çanakkale 18 Mart Üniv Fen Bil Ens. Yük Lisans Tezi 2008.
32. Celik A, Guvensen A, Uysal I, Ozturk M. Differences in concentrations of allergenic pollens at different heights in Denizli, Turkey. Pak J Bot 2005;37:519-30.
33. Bursali B, Dogan C. Airborne pollen concentration in Diyarbakır, Turkey, 2004-2005. Aerobiology 2005, Annual Meeting of the Pan American Aerobiology Association Tulsa, Oklahoma 2-6 June 2005.
34. Serbes AB, Kaplan A, Aksoy N, Özdoğan Y, Güneş N. Düzce ili atmosferinin polen analizi. Ulusal Hava Kalitesi Sempozyumu Bildiri Kitabı, Ed. Aydın ME, Özcan; 567-578, Konya 2008.
35. Bicakci A, Olgun G, Aybeke M, Erkan P, Malyer H. Analysis of airborne pollen fall in Edirne, Turkey. Acta Bot Sin 2004;46:1149-54.
36. Gür N. Elazığ havasının allerjik polenleri. Fırat Üniv Fen Bil Ens Doktora Tezi 1997.
37. Altun S. Erzincan ili atmosferindeki polenlerin araştırılması. Gazi Üniv Fen Bil Ens Y Lisans Tezi 2003.
38. Bicakci A, Erken S, Malyer H. Eskişehir İlinin Atmosferik Polenleri. 1st International Symposium on Protection of Natural Environment & Ehrami Karaçam 315- 22, Kütahya 1999.
39. Erkara IP. Concentrations of airborne pollen grains in Sivrihisar (Eskisehir), Turkey. Environ Monit Assess 2008;138:81-91.
40. Bicakci A, Akkaya A, Malyer H, Unlu M, Sapan N. Pollen calendar of Isparta, Turkey. Israel J Plant Sci 2000;48:67-70.
41. Celenk S, Bicakci A, Tamay Z, Guler Z, Altunoglu MK, Canitez Y, et al. Airborne pollen in European and Asian parts of Istanbul. Environ Monit Assess 2010;164:391-402.
42. Guvensen A, Ozturk M. Airborne pollen calendar of Izmir- Turkey. Ann Agric Environ Med 2003;10:37-44.
43. Guvensen A, Ozturk M. Airborne pollen calendar of Buca Izmir-Turkey. Aerobiologia 2002;18:229-37.
44. Güvensen A. Karşıyaka (İzmir) ilçesinin atmosferik polenleri. Ot Sist Bot Derg 2006;13:59-70.
45. Özdoğan Y, Kaplan A. Karabük ili atmosferinin polen analizi. Ulusal Hava Kalitesi Sempozyumu Bildiri Kitabı, Ed. Aydın ME, Özcan 579-586, Konya 2008.
46. Çeter T, Pınar NM, İşlek C, Güney K, Yıldız A. Kastamonu ili atmosferi iki yıllık allerjik polen takvimi. XVI. Ulusal Allerji ve Klinik İmmünoloji Kongresi, Girne-KKTC 19-23 Kasım 2008.
47. Ince A, Kart L, Demir R, Ozyurt MS. Allergenic pollen in the atmosphere of Kayseri, Turkey. Asian Pas J Aller Immunol 2004;22:123-32.
48. İnce A. Kırıkkale atmosferindeki allerjik polenlerin incelenmesi. Tr J Botany 1994;18:43-56.
49. Erkan P, Bicakci A, Aybeke M, Malyer H. Analysis of airborne pollen grains in Kırklareli. Turk J Bot 2011;35:57-65.
50. Altunoglu MK, Toraman E, Temel M, Bicakci A, Kargioğlu M. Analysis of airborne pollen grains in Konya, Turkey, 2005. Pak J Bot 2010;42:765-74.
51. Bicakci A, Benlioglu ON, Erdoğan D. Airborne pollen concentration in Kutahya. Tr J Botany 1999;23:75-81.
52. Ay G, Ozturk M, Bicakci A. Airborne pollen grains of Manisa. Ot Sist Bot Derg 2005;12:41-6.
53. Bilisik A, Bicakci A, Malyer H, Sapan N. Analysis of airborne pollen spectrum in Fethiye-Muğla, Turkey. Fresenius Environmental Bulletin 2008;17:640-6.
54. Tosunoglu A, Bicakci A, Malyer H, Sapan N. Analysis of airborne pollen fall in Koycegiz specially protected area (SW Turkey). Fresenius Environmental Bulletin 2009;18:1860-5.
55. Bicakci A, Malyer H, Tatlidil S, Akkaya A, Sapan N. Airborne pollen grains of Rize, Acta Pharmaecutica Turcica 2002;44:3-9.
56. Bicakci A. Analysis of airborne pollen fall in Sakarya, Turkey. Biologia 2006;61:531-49.
57. Erkan ML, Çeter T, Atıcı AG, Özkaya Ş, Alan Ş, Tuna T ve ark. Samsun ilinin polen ve spor takvimi. XIII. Ulusal Allerji ve Klinik İmmünoloji Kongresi, Antalya 6-10 Kasım 2006.
58. Pehlivan S, Özler H. Sivas ili atmosferindeki polenlerin araştırılması. J Ins Sci Tech Gazi Univ 1995;7:69-77.
59. Erkan P, Bicakci A, Aybeke M. Analysis of airborne pollen fall in Tekirdag, Turkey. Asthma Allergy Immunol 2010;8:46-54.
60. Ayvaz A, Baki A, Doğan C. Trabzon atmosferindeki aeroallerjenlerin mevsimsel dağılımı. Astım Allerji İmmünoloji 2008;6:11-6.
61. Çetin E, Turfan N, Güvensen A. Şanlıurfa ilinin atmosferik polen takvimi. Ot Sist Bot Derg 2009;1:147- 58.
62. Bicakci A, Koc RD, Tatlidil S, Benlioglu ON. Analysis of airborne pollen fall in Usak, Turkey. Pak J Bot 2004;36:711-7.
63. Altunoglu MK, Bicakci A, Celenk S, Canitez Y, Malyer H, Sapan N. Airborne pollen grains in Yalova, Turkey, 2004. Biologia 2008;63/5:658-63.
64. Kaplan A. Airborne pollen grains in Zonguldak, Turkey 2001-2002. Acta Bot Sin 2004;46:668-74.
65. Harris RM, German DF. The incidence of pine pollen reactivity in an allergic atopic population. Ann Allergy 1985;55:678-9.
66. Freeman GL. Pine pollen allergy in northern Arizona. Ann Allergy 1993;70:491-4.
67. Armentia A, Quintero A, Fernandez-Garcia A, Salvador J, Martin-Santos JM. Allergy to pine pollen and pinon nuts: a review of three cases. Ann Allergy 1990;64:49-53.
68. Marcos C, Rodriguez FJ, Luna I, Jato V, Gonzales R. Pinus pollen aerobiology and clinical sensitization in northwest Spain. Ann Allergy Asthma Immunol 2001;87:39-42.
69. Conford CA, Fountain DW, Burr RG. IgE-binding proteins from pine (Pinus radiata D. Don) pollen: evidence for cross-reactivity with ryegrass (Lolium perenne). Int Arch Allergy Appl Immunol 1990;93:41-6.
70. Belmonte J, Roure JM, March X. Aerobiology of Vigo, North-West Spain: atmospheric pollen spectrum and annual dynamics of the most important taxa, and their clinical importance for allergy. Aerobiologia 1998;14:155-63.
71. Subiza J, Jerez M, Jimdnez JA, Narganes MJ, Cabrera M, Varela S, et al. Clinical aspects of allergic disease allergenic pollen and pollinosis in Madrid. J Allergy Clin Immunol 1995;96:15-23.
72. Fang R, Xie S, Wei F. Pollen survey and clinical research in Yunnan, China. Aerobiologia 2001;17:165-9.
73. Gastaminza G, Lombardero M, Bernaola G, Antepara I, Munoz D, Gamboa PM, et al. Allergenicity and cross-reactivity of pine pollen. Clin Experiment Allergy 2009;39:1438-46.
74. Fountain DW, Cornford CA. Aerobiology and allergenicity of Pinus radiata pollen in New Zealand. Grana 1991;30:71-5.
75. Dankaart WF, Smitthuis LO, Blaauw PJ, Spieksma FT. The appearance of pollen in lower airways. Grana 1991;30:113-4.
76. Accorsi CA, Bandini MM, Forlani L, Rivasi F. Pollen grains in human cytology. Grana 1991;30:102-8.
77. Loureiro G, Rabaca MA, Blanco B, Andrade S, Chieira C, Pereira C. Aeroallergens sensitization in an allergic pediatric population of Cova da Beira, Portugal. Allergol et Immunopathol 2005;33:192-8.
78. Gioulekas D, Papakosta D, Damialis A, Spieksma F, Giouleka P, Patakas P. Allergenic pollen records (15 years) and sensitization in patients with respiratory allergy in Thessaloniki, Greece. Allergy 2004;59:174-84.
79. Fereidouni M, Hossini RF, Azad FJ, Assarezadegan MA, Varasteh A. Skin prick test reactivity to common aeroallergens among allergic rhinitis patients in Iran. Allergol et Immunopathol 2009;37:73-9.
80. Gastaminza G, Lombardero M, Ansotegui IJ, Bernaola G, Alergia A. Pinus radiate: alergenos y reactividad cruzada con otros pinos y gramineas. Allergol Immunol Clin 2000;15:69.
81. Schwietz LA, Goetz DW, Whisman BA, Reid MJ. Cross-rectivity among conifer pollens. Ann Allergy Asthma Immunol 2000;84:87-93.
82. Tezcan D, Uzuner N, Turgut CS, Karaman O, Kose S. Retrospective evaluation of epidermal skin prick tests in patients living in Aegean region. Allergol et Immunopathol 2003;31:226-30.
83. Güneser S, Atici A, Cengizler I, Alparslan N. Inhalant allergens: as a cause of respiratory allergy in east Mediterranean area, Turkey. Allergol et Immunopathol 1996;24:116-9.
84. Karabulut H, Karadağ AS, Acar B, Demir M, Babademez MA, Karaşen RM. Ankara Keçiören bölgesinde deri prik testi sonuçlarının meteorolojik ve demografik özelliklere göre değerlendirilmesi. KBB-Forum 2009;8:46-54.
85. Dursun AB, Celik GE, Alan S, Pinar NM, Mungan D, Misirligil Z. Regional pollen load: effect on sensitization and clinical presentation of seasonal allergic rhinitis in patients living in Ankara, Turkey. Allergol et Immunopathol 2008;36:371-8.
86. Bıçakçı A, Canıtez Y, Akkaya A, Malyer H, Sapan N. Bursa ve Türkiye’nin diğer bazı bölgelerindeki atmosferik polen konsantrasyonları. T Klin Allerji-Astım 2000;2:150-5.
87. Bıçakçı A, Çelenk S, Canıtez Y, Malyer H, Sapan N. Türkiye’nin bazı bölgelerinde atmosferik polen çalışmaları. Astım Allerji İmmünoloji 2005;3:131-7.
88. Bıçakçı A, Altunoğlu MK, Bilişik A, Çelenk S, Canıtez Y, Malyer H, Sapan N. Türkiye’nin atmosferik polenleri. Astım Allerji İmmünoloji 2009;7:11-7.

APA	BICAKCI A, TOSUNOĞLIU A, ALTUNOĞLU M, AKKAYA A, MALYER H, Sapan N (2011). Allerjenik Pinus (çam ağacı) polenlerinin Türkiye'deki dağılımları. , 92 - 100.
Chicago	BICAKCI ADEM,TOSUNOĞLIU Aycan,ALTUNOĞLU MUSTAFA KEMAL,AKKAYA Ahmet,MALYER Hulusi,Sapan Nihat Allerjenik Pinus (çam ağacı) polenlerinin Türkiye'deki dağılımları. (2011): 92 - 100.
MLA	BICAKCI ADEM,TOSUNOĞLIU Aycan,ALTUNOĞLU MUSTAFA KEMAL,AKKAYA Ahmet,MALYER Hulusi,Sapan Nihat Allerjenik Pinus (çam ağacı) polenlerinin Türkiye'deki dağılımları. , 2011, ss.92 - 100.
AMA	BICAKCI A,TOSUNOĞLIU A,ALTUNOĞLU M,AKKAYA A,MALYER H,Sapan N Allerjenik Pinus (çam ağacı) polenlerinin Türkiye'deki dağılımları. . 2011; 92 - 100.
Vancouver	BICAKCI A,TOSUNOĞLIU A,ALTUNOĞLU M,AKKAYA A,MALYER H,Sapan N Allerjenik Pinus (çam ağacı) polenlerinin Türkiye'deki dağılımları. . 2011; 92 - 100.
IEEE	BICAKCI A,TOSUNOĞLIU A,ALTUNOĞLU M,AKKAYA A,MALYER H,Sapan N "Allerjenik Pinus (çam ağacı) polenlerinin Türkiye'deki dağılımları." , ss.92 - 100, 2011.
ISNAD	BICAKCI, ADEM vd. "Allerjenik Pinus (çam ağacı) polenlerinin Türkiye'deki dağılımları". (2011), 92-100.

APA	BICAKCI A, TOSUNOĞLIU A, ALTUNOĞLU M, AKKAYA A, MALYER H, Sapan N (2011). Allerjenik Pinus (çam ağacı) polenlerinin Türkiye'deki dağılımları. Astım Allerji İmmünoloji, 9(2), 92 - 100.
Chicago	BICAKCI ADEM,TOSUNOĞLIU Aycan,ALTUNOĞLU MUSTAFA KEMAL,AKKAYA Ahmet,MALYER Hulusi,Sapan Nihat Allerjenik Pinus (çam ağacı) polenlerinin Türkiye'deki dağılımları. Astım Allerji İmmünoloji 9, no.2 (2011): 92 - 100.
MLA	BICAKCI ADEM,TOSUNOĞLIU Aycan,ALTUNOĞLU MUSTAFA KEMAL,AKKAYA Ahmet,MALYER Hulusi,Sapan Nihat Allerjenik Pinus (çam ağacı) polenlerinin Türkiye'deki dağılımları. Astım Allerji İmmünoloji, vol.9, no.2, 2011, ss.92 - 100.
AMA	BICAKCI A,TOSUNOĞLIU A,ALTUNOĞLU M,AKKAYA A,MALYER H,Sapan N Allerjenik Pinus (çam ağacı) polenlerinin Türkiye'deki dağılımları. Astım Allerji İmmünoloji. 2011; 9(2): 92 - 100.
Vancouver	BICAKCI A,TOSUNOĞLIU A,ALTUNOĞLU M,AKKAYA A,MALYER H,Sapan N Allerjenik Pinus (çam ağacı) polenlerinin Türkiye'deki dağılımları. Astım Allerji İmmünoloji. 2011; 9(2): 92 - 100.
IEEE	BICAKCI A,TOSUNOĞLIU A,ALTUNOĞLU M,AKKAYA A,MALYER H,Sapan N "Allerjenik Pinus (çam ağacı) polenlerinin Türkiye'deki dağılımları." Astım Allerji İmmünoloji, 9, ss.92 - 100, 2011.
ISNAD	BICAKCI, ADEM vd. "Allerjenik Pinus (çam ağacı) polenlerinin Türkiye'deki dağılımları". Astım Allerji İmmünoloji 9/2 (2011), 92-100.