Geçiş ekonomilerinde enflasyon oranı belirleyicileri; Panel veri analizi

AĞAYEV, Seymur

Geçiş ekonomilerinde enflasyon oranı belirleyicileri; Panel veri analizi

Seymur AĞAYEV (Rize Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İktisat Bölümü, Rize, Türkiye)

Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi

3 0

Yıl: 2012 Cilt: 12 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 59 - 71 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Geçiş ekonomilerinde enflasyon oranı belirleyicileri; Panel veri analizi

Öz:

Bu çalışmada panel veri yöntemleri kullanılarak, 23 geçiş ekonomisi ve nispeten farklı sosyo-ekonomik özelliklere sahip alt gruplar için enflasyon oranının belirleyicileri, 1998-2008 dönemi için saptanmaya çalışılmıştır. İktisat teorisinde Monetaristler ve Keynesyenler arasında enflasyon nedenleri konusunda ciddi görüş ayrılıkları vardır. Şöyle ki, Monetaristler enflasyonun parasal genişlemeden kaynaklandığını, Keynesyenler ise parasal genişlemenin bir sonuç olduğunu ve verimlilik artışından daha yüksek olan ücret artışlarının enflasyona neden olduğunu savunmaktalar. Bu açıdan bakıldığında, çalışmada uygulanan sabit etkili, rastsal etkili ve ortak etkili model sonuçları Keynesyen görüşü desteklemektedir. Şöyle ki, 23 ülke ve alt gruplarına ait bağlaşımlar ücret artışlarının enflasyon oranını güçlü şekilde etkilediğini gösterirken, parasal genişleme için herhangi bir enflasyonist etki bulunamamıştır. Ayrıca, sonuçlar tüm gruplar için döviz kuru artışlarının da enflasyonist olduğunu gösterir. Enflasyon ataletinin ise Doğu Avrupa’nın geçiş ekonomilerinde geçerli olduğu, eski Sovyetler Birliği ülkelerinde böyle bir durumun olmadığı bulunmuştur.

Anahtar Kelime:

Determinants of inflation rate in transition economies; Panel data analysis

Öz:

Using panel data analysis, this paper examines the determinants of inflation rate in 23 transition economies and in relatively different socio-economical subgroups for the period of 1998-2008. There is a controversy between Monetarists and Keynesians about the causes of inflation. While Monetarists see inflation as outcomes of monetary expansion, Keynesians see monetary expansion as a result and argue that extreme wage increases above productivity cause inflation. Results obtai from fixed, random and common effects estimators support Keynesian view. Namely, while regressions for 23 transition countries and for subgroups show that nominal wage increases strongly affect inflation rate, monetary expansion fail to influence inflation. In addition to wage increases, the results of analysis for all country groups confirm that exchange rate increases also have strong influence on inflation generating. From the finding it is concluded also that inflation inertia is one of key determinant of inflation in Eastern European transition countries, but is not in former Soviet Union transition countries.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Baltagi, Badi H. (2005). Econometric Analysis of Panel Data, Third Edition, John Wiley & Sons Ltd, England.
Barbakadze, Ivane (2008). Explaining Inflation in Georgia: Do Exchange Rate and Nominal Wage Matter?, The National Bank Georgia Working Paper WP4.
Botrić, V. ve Cota, B. (2006). Sources of Inflation in Transition Economy: The Case of Croatia, Ekonomski Pregled, 57(12), 835-855.
Brada, J.C. ve Kutan, A.M. (1999). The End of Moderate Inflation in Tree Transition Economies?, The William Davidson Institute Working Paper, 230.
Coorey, S., Mecagni, M. ve Offerdal, E. (1996). Disinflation in Transition Economies: The Role of Relative Price Adjustment, IMF Working Paper WP/96/138.
Cottarelli, C., Griffiths, M. ve Moghadam, R. (1998). The Nonmonetary Determinants of Inflation: A Panel Data Study, IMF Working Papers WP/98/23.
Cukierman, A., Miller, G.P. ve Neyapti, B. (2002). Central Bank Reform, Liberalization and Inflation in Transition Economies an International Perspective, Journal of Monetary Economics, 49, 237–264.
De Melo, M., Denizer, C. ve Gelb, A. (1996). From Plan to Market: Patterns of Transition, The World Bank Polcy Research Working Paper, 1564.
EBRD. Transition Report (Farklı Sayılar: 2002-2009). European Bank for Reconstruction and Development, London.
Fischer, S., Sahay, R. ve Vegh, C.A. (1996). Stabilization and Growth in Transition Economies: The Early Experience, IMF Working Paper WP/96/31.
Fischer, S., Sahay, R. ve Vegh, C.A. (1998). From Transition to Market: Evidence and Growth Prospects, IMF Working Paper WP/98/52.
Greene, William H. (2000). Econometric Analysis, Fourth Edition, Upper Saddle River Prentice Hall, New Jersey.
Grigorian, D., Khachatryan, A. ve Sargsyan, G. (2004). Exchange Rate, Money, And Wages: What Is Driving Prices In Armenia?, IMF Working Paper WP/04/229.
Hernandez-Cata, Ernesto (1999). Price Liberalization, Money Growth, and Inflation During the Transition to a Market Economy, IMF Working Paper WP/99/76.
Hsiao, Cheng (2003). Analysis of Panel Data, Second Edition, Cambridge University Press, Cambridge.
Inoue, Takeshi (2005). The Determinants of Inflation Rate in Transition Countries – A Panel Data Analysis, Bulletin of the Japan Association for Comparative Economic Studies, 42/1, 15-23.
Kim, Byung-Yeon (2001). Determinants of Inflation in Poland: A Structural Cointegration Approach, Bank of Finland Institute for Economies in Transition Discussion Papers, 16.
Leheyda, Nina (2005). Determinants of Inflation in Ukraine: a Cointegration Approach, The Periphery of the Euro: Monetary and Exchange Rate Policy in CIS Countries. Ashgate. Aldershot, U.K., 313-46.
Levin, A., Lin, C. ve Chu, C. (2002). Unit Root Tests in Panel Data: Asymptotic and Finite-Sample Properties, Journal of Econometrics, 108, 1–24.
Lissovolik, Bogdan (2003). Determinants of Inflation in a Transition Economy: The Case of Ukraine, IMF Working Paper WP/03/126.
Loungani, P. ve Sheets, N. (1995). Central Bank Independence, Inflation and Growth in Transition Economies, Board of Governors of the Federal Reserve System International Finance Discussion Papers, 519.
Lybek, Tonny (1999). Central Bank Autonomy, and Inflation and Output Performance in the Baltic States, Russia, and Other Countries of Former Soviet Union, 1995-97, IMF Working Paper WP/99/4.
Maddala, Gangadharrao Soundalyarao (2001). Introduction to Econometrics, Third Edition, John Wiley & Sons Ltd, England.
Maliszewski, Wojciech (2003). Modeling Inflation in Georgia, IMF Working Paper WP/03/212.
Siliverstovs, B. ve Bilan, O. (2005). Modelling Inflation Dynamics in Transition Economies: The Case of Ukraine, DIW Berlin Discussion Papers, 476.
Stock, J.H. ve Watson, M.W. (2003). Introduction to Econometrics, Addison-Wesley, Boston USA.
World Bank (2002). Transition: The First Ten Years: Analysis and Lessons For Eastern Europe and the Former Soviet Union

APA	AĞAYEV S (2012). Geçiş ekonomilerinde enflasyon oranı belirleyicileri; Panel veri analizi. , 59 - 71.
Chicago	AĞAYEV Seymur Geçiş ekonomilerinde enflasyon oranı belirleyicileri; Panel veri analizi. (2012): 59 - 71.
MLA	AĞAYEV Seymur Geçiş ekonomilerinde enflasyon oranı belirleyicileri; Panel veri analizi. , 2012, ss.59 - 71.
AMA	AĞAYEV S Geçiş ekonomilerinde enflasyon oranı belirleyicileri; Panel veri analizi. . 2012; 59 - 71.
Vancouver	AĞAYEV S Geçiş ekonomilerinde enflasyon oranı belirleyicileri; Panel veri analizi. . 2012; 59 - 71.
IEEE	AĞAYEV S "Geçiş ekonomilerinde enflasyon oranı belirleyicileri; Panel veri analizi." , ss.59 - 71, 2012.
ISNAD	AĞAYEV, Seymur. "Geçiş ekonomilerinde enflasyon oranı belirleyicileri; Panel veri analizi". (2012), 59-71.

APA	AĞAYEV S (2012). Geçiş ekonomilerinde enflasyon oranı belirleyicileri; Panel veri analizi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12(1), 59 - 71.
Chicago	AĞAYEV Seymur Geçiş ekonomilerinde enflasyon oranı belirleyicileri; Panel veri analizi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 12, no.1 (2012): 59 - 71.
MLA	AĞAYEV Seymur Geçiş ekonomilerinde enflasyon oranı belirleyicileri; Panel veri analizi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, vol.12, no.1, 2012, ss.59 - 71.
AMA	AĞAYEV S Geçiş ekonomilerinde enflasyon oranı belirleyicileri; Panel veri analizi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2012; 12(1): 59 - 71.
Vancouver	AĞAYEV S Geçiş ekonomilerinde enflasyon oranı belirleyicileri; Panel veri analizi. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi. 2012; 12(1): 59 - 71.
IEEE	AĞAYEV S "Geçiş ekonomilerinde enflasyon oranı belirleyicileri; Panel veri analizi." Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 12, ss.59 - 71, 2012.
ISNAD	AĞAYEV, Seymur. "Geçiş ekonomilerinde enflasyon oranı belirleyicileri; Panel veri analizi". Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 12/1 (2012), 59-71.