Yıl: 2012 Cilt: 41 Sayı: 196 Sayfa Aralığı: 258 - 272 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Resimli çocuk kitaplarının fiziksel, içerik ve resimleme özellikleri açısından incelenmesi

Öz:
Çocuk edebiyatı ürünleri, çocuklarda okuma zevki oluşturacak ve onları yaratıcı düşünmeye sevkedecek nitelikte olmalıdır. Bu nedenle çocuk kitaplarında fiziksel, içerik ve resimleme özelliklerine özen gösterilmesi gerekir. Araştırmada ilköğretim birinci sınıf öğrencilerine yönelik resimli çocuk kitaplarının fiziksel, içerik ve resimleme özellikleri açısından durumunun belirlenmesi amaçlanmıştır. Araştırmada betimsel modele başvurulmuştur. Elde edilen verilerin toplanması, analizi ve yorumlanmasında nitel araştırma yöntemi kullanılmıştır. Verilerin toplanması amacıyla doküman incelemesi yapılmıştır. Araştırmanın evrenini ilköğretim birinci sınıf öğrencilerine yönelik ve ilk baskısı 2005-2010 yılları arasında yapılan resimli çocuk kitapları (hikâye ve masal), örneklemini ise evrenden rastgele örnekleme yöntemi ile seçilen 120 resimli çocuk kitabı oluşturmaktadır. Verilerin çözümlenmesinde betimsel analiz kullanılmıştır. Araştırma sonucunda incelenen kitaplarda dayanıklı cilt kullanılmadığı, konu çeşitliliğinin bulunmadığı, resimlerin dörtte üçünün hayali ögelerden oluştuğu, yazı/resim oranının istenilen düzeyde olmadığı belirlenmiştir. Buna karşılık kitapların çoğunda dilbilgisi kurallarına uyulduğu ve resim/metin ilişkisine dikkat edildiği görülmektedir.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel

A study of children’s books related to physical structures, content and illustrations

Öz:
Products of children literature should be able to create pleasure of reading in children and lead them creative thinking. So it is essential to pay attention to structure, content and illustration of children’s books. In this research it is aimed to determine the situation of primary school students’ children’s picture books in terms of physical structure, content and illustration. In the study descriptive model was used and a qualitative research method was used to collect, analyze and interpret the research data. In order to collect data document analysis were conducted. The population of this research was the first grade students’ children’s picture books whose first editions were between the years 2005-2010. The sample of the research consists of 120 children’s picture books which were chosen through random method. Data gathered from the research were analyzed through descriptive analysis techniques. As a result of research it is ascertained that in the books durable bindings weren’t used, there aren’t any subject variety, three out of four illustrations are consist of imaginary items, writing/illustration proportion is not at an adequate level. On the other hand in most of the books grammatical rules were followed correctly and writing/ illustration were related to each other.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • AKAL, A. (2007). “Çocuklar İçin Üretilen Edebiyat Kitaplarına Farklı Bakış Açılarından Çözümlemeci Bir Yaklaşım: Masal, Öykü ve Şiirlerle Liderlik Eğitimi”, II. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu Bildiri Kitabı, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi, Ankara.
  • ANDERSON, N. A. (2006). Elementary Children’s Literature: The Basics for Teachers and Parents, Pearson/A and B, Boston.
  • ARGAN, M. T., ARGAN, M. ve KURULGAN, M. (2008). “Kitaplara İlişkin Biçimsel Özelliklerin Okuyucu Tutumları Üzerine Etkisi”, Bilgi Dünyası, 9-1, 179-206.
  • ARİZPE, E., ve STYLES, M. (2003). Children Reading Pictures: İnterpreting Visual Texts, Routledge Falmer, London; New York.
  • ASLAN, C. (2007). “Yazınsal Nitelikli Çocuk Kitaplarının Çocuğun Gelişim Sürecindeki Yeri”, II. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu Bildiri Kitabı, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi, Ankara.
  • BUYURGAN, S. ve BUYURGAN, U. (2007). Sanat Eğitimi ve Öğretimi,. PegemA Yayınları, Ankara.
  • BROOKSHİRE, J., SCHARFF, L. F. V., ve MOSES, L. E. (2002). “The Influence of Illustrations on Children’s Book Preferences and Comprehension”, Reading Psychology, 23 (4), 323-339.
  • CELEPOĞLU, A. (2007). “Çocuk Yayınları ve Bu Yayınlarda Bulunması Gereken Temel Unsurlar”, Eğitim Fakülteleri İçin Çocuk Edebiyatı, (Editörler) Ömer Yılar ve Lokman Turan, Ankara:Pegem-A Yayıncılık. s. 37-66.
  • DURSUNOĞLU, H. (2007). “Çocuk-Edebiyat ve Çocuk Edebiyatı”, Eğitim Fakülteleri İçin Çocuk Edebiyatı, (Editörler) Ömer Yılar ve Lokman Turan, Ankara:Pegem-A Yayıncılık.s. 1-36.
  • ERDAL, G. (2007). “Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları Çocuk Kitaplarının Resimlemelerine genel Bakış”, II. Ulusal Çocuk ve Gençlik Edebiyatı Sempozyumu Bildiri Kitabı, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi, Ankara.
  • FANG, Z. (1996). “Illustrations, text, and the child reader: What are pictures in storybooks for?”, Reading Horizons, 37 (2), 130-142.
  • GÖNEN, M. ve GÜLER, T. (2011). “The Environment and Its Place in Children’s Picture Story Books”, Procedia Social and Behavioral Sciences, 15, 3633-3639.
  • GÜLEÇ, H. ve GÖNEN M. (1997). “1974-1993 Yılları Arasında Türkçe Basılmış Olan Resimli Öykü Kitaplarının Resimlendirilme ve Fiziksel Özellikleri Yönünden İncelenmesi”, Türk Kütüphaneciliği Dergisi, 11, 1: 42-53.
  • GÜLERYÜZ, H. (2006). Yaratıcı Çocuk Edebiyatı, Pegem-A Yayıncılık, Ankara.
  • HOPPE, A. (2004). “Half the Story: Text and Illustration in Picture Books”, Horn Book Magazine, 80 (1), 41-50.
  • HUCK, C. D., KİEFER, B. Z., HEPLER, S. ve HİCKMAN, J. (2004). Children’s Literature in the Elementary School. (8th Ed.), Mc Graw Hill, New York.
  • JUSTICE, L., M. ve KADERAVEK, J. (2002). “Using Shared Storybook Reading to Promote Emergent Literacy”, Teaching Exceptional Children, 34, 8-13.
  • KARAKUŞ, I., Ş. (2006). Çocuk Edebiyatı Ürünlerinin Okuma Gelişimine Etkisi, Gazi Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara.
  • KAVCAR, C.; OĞUZKAN, F. ve SEVER, S. (2004). Türkçe Öğretimi, Engin Yayıncılık, Ankara.
  • KIRIŞOĞLU, O., T. (2002). Sanatta Eğitim Görmek Anlamak Yaratmak, PegemA Yayınları, Ankara.
  • LEWİS, D. (2006). Reading Contemporary Picturebooks, Picturing Text, Routledge, New York.
  • MALTEPE, S. (2009). “Türkçe Öğretmeni Adaylarının Çocuk Edebiyatı Ürünlerini Seçebilme Yeterlilikleri”, Balıkesir Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12 (21), 398-412.
  • MANNİNG, M. (2004). “Visual Cues, Teaching”, K-8, 34 (6), 91-92.
  • NİKOLAJEVA, M. ve SCOTT, C. (2000). “The Dynamics of Picturebook Communication”, Children’s Literature in Education, 31, 225-239.
  • OĞUZKAN, F. (1997). Yerli ve Yabancı Yazarlardan Örnekler ve Çocuk Edebiyatı, Emel Matbaacılık, Ankara.
  • ÖZKAN, N. ve YILMAZ, B. (2001). “Çocuk Kitaplarında Dil Sorunu, Bilgi Dünyası”, 2 (2), 147-168.
  • ÖZGİDER, D., S. (2010). Türkiye ve İngiltere’de Çocuk Kitaplarının Biçimsel ve İçerik Özellikleri Açısından Karşılaştırılması, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Ankara.
  • SARI, N. (2006). Çocuk Kitapları İllüstrasyonları Üzerine Bir Araştırma ve Bir Örnekleme. Dokuz Eylül Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü,(Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), İzmir.
  • SEVER, S. (1993). “Çocuk Kitaplarında Dil Sorunları”, Eğitim Dergisi, 3, 14-21.
  • SEVER, S. (1995). “Çocuk Kitaplarında Bulunması Gereken Yapısal ve Eğitsel Özellikler”, Abece Dergisi, 107, 14-15.
  • SEVER, S. (2008). Çocuk ve Edebiyat, Tudem Yayınevi, İzmir.
  • ŞİRİN, M. (2007). Çocuk Edebiyatı Kültürü, Kök Yayıncılık, Ankara.
  • TAŞDEMİR, M. (2005) “Eğitsel Bir Materyal Olarak Çocuk Hikâye ve Romanlarının Nitelik Düzeyi”, Milli Eğitim, 168, 7-29.
  • TEMPLE, C.; MARTİNEZ, M. ve YOKOTA, J.(2006). Childrens Books in Childrens Hands: An Intoduction to Their Literature (3rd Edition), Allyn and Bacon, Boston.
  • TOMLİNSON, C. M., ve LYNCH-BROWN, C. (2002). Essentials of Children’s Literature, Allyn and Bacon, Boston.
  • TRİM, M. (2004). Growing And Knowing A Selection Guide For Children Literature, Deutch: Die Deutsche Bibliothek.
  • WASON-ELLAM, L. (2010). “Children’s Literature as a Springboard to Place-Based Embodied Learning”, Environmental Education Research, 16, 3: 279-294.
  • WİLSON, A. (2000). “Children’s Reading for Pleasure: Implications for Publishers”, Talespinner, 9, 4-9.
  • YALÇIN, A. ve AYTAŞ, G. (2005). Çocuk Edebiyatı, Akçağ Yayınları, Ankara.
  • YALDIZ, H. T. (2006). Masalların Çocuk Eğitimi Açısından İncelenmesi (Sarayönü Örneği), Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Konya.
  • YAVUZER, H. (2011). Resimleriyle Çocuk, Remzi Kitapevi, İstanbul.
  • YILDIRIM, A. ve ŞİMŞEK, H. (2003). Sosyal Bilimlerde Nitel Araştırma Yöntemleri, Seçkin Yayıncılık, Ankara.
  • YILDIZ, Ç. (2009). İlköğretim Öğrencilerinin Çocuk Kitaplarına İlişkin Görüşleri. Anadolu Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, (Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi), Eskişehir.
APA Gonen M, UYGUN M, ERDOĞAN Ö, KATRANCI M (2012). Resimli çocuk kitaplarının fiziksel, içerik ve resimleme özellikleri açısından incelenmesi. , 258 - 272.
Chicago Gonen Mubeccel,UYGUN Mehmet,ERDOĞAN ÖZGE,KATRANCI MEHMET Resimli çocuk kitaplarının fiziksel, içerik ve resimleme özellikleri açısından incelenmesi. (2012): 258 - 272.
MLA Gonen Mubeccel,UYGUN Mehmet,ERDOĞAN ÖZGE,KATRANCI MEHMET Resimli çocuk kitaplarının fiziksel, içerik ve resimleme özellikleri açısından incelenmesi. , 2012, ss.258 - 272.
AMA Gonen M,UYGUN M,ERDOĞAN Ö,KATRANCI M Resimli çocuk kitaplarının fiziksel, içerik ve resimleme özellikleri açısından incelenmesi. . 2012; 258 - 272.
Vancouver Gonen M,UYGUN M,ERDOĞAN Ö,KATRANCI M Resimli çocuk kitaplarının fiziksel, içerik ve resimleme özellikleri açısından incelenmesi. . 2012; 258 - 272.
IEEE Gonen M,UYGUN M,ERDOĞAN Ö,KATRANCI M "Resimli çocuk kitaplarının fiziksel, içerik ve resimleme özellikleri açısından incelenmesi." , ss.258 - 272, 2012.
ISNAD Gonen, Mubeccel vd. "Resimli çocuk kitaplarının fiziksel, içerik ve resimleme özellikleri açısından incelenmesi". (2012), 258-272.
APA Gonen M, UYGUN M, ERDOĞAN Ö, KATRANCI M (2012). Resimli çocuk kitaplarının fiziksel, içerik ve resimleme özellikleri açısından incelenmesi. Milli Eğitim, 41(196), 258 - 272.
Chicago Gonen Mubeccel,UYGUN Mehmet,ERDOĞAN ÖZGE,KATRANCI MEHMET Resimli çocuk kitaplarının fiziksel, içerik ve resimleme özellikleri açısından incelenmesi. Milli Eğitim 41, no.196 (2012): 258 - 272.
MLA Gonen Mubeccel,UYGUN Mehmet,ERDOĞAN ÖZGE,KATRANCI MEHMET Resimli çocuk kitaplarının fiziksel, içerik ve resimleme özellikleri açısından incelenmesi. Milli Eğitim, vol.41, no.196, 2012, ss.258 - 272.
AMA Gonen M,UYGUN M,ERDOĞAN Ö,KATRANCI M Resimli çocuk kitaplarının fiziksel, içerik ve resimleme özellikleri açısından incelenmesi. Milli Eğitim. 2012; 41(196): 258 - 272.
Vancouver Gonen M,UYGUN M,ERDOĞAN Ö,KATRANCI M Resimli çocuk kitaplarının fiziksel, içerik ve resimleme özellikleri açısından incelenmesi. Milli Eğitim. 2012; 41(196): 258 - 272.
IEEE Gonen M,UYGUN M,ERDOĞAN Ö,KATRANCI M "Resimli çocuk kitaplarının fiziksel, içerik ve resimleme özellikleri açısından incelenmesi." Milli Eğitim, 41, ss.258 - 272, 2012.
ISNAD Gonen, Mubeccel vd. "Resimli çocuk kitaplarının fiziksel, içerik ve resimleme özellikleri açısından incelenmesi". Milli Eğitim 41/196 (2012), 258-272.