Huzurevindeki yaşlılarda kronik hastalık sıklığı ve ilaç kullanımları

DEMİR, GÖKÇE; Ünsal, Ayla; ÖZKAN ÇOBAN, Ayden; ARSLAN GÜROL, Gülşah

Huzurevindeki yaşlılarda kronik hastalık sıklığı ve ilaç kullanımları

Ayla ÜNSAL, (Ahi Evran Üniversitesi, Sağlık Yüksekokulu, Hemşirelik, Kırşehir, Türkiye)

Gökçe DEMİR, (Ahi Evran Üniversitesi, Sağlık Yüksekokulu, Hemşirelik, Kırşehir, Türkiye)

Ayden ÖZKAN ÇOBAN, (Adnan Menderes Üniversitesi, Aydın Sağlık Yüksek Okulu, Hemşirelik Bölümü, Aydın, Türkiye)

Gülşah ARSLAN GÜROL (Celal Bayar Üniversitesi, Sağlık Yüksek Okulu, Hemşirelik Bölümü, Manisa, Türkiye)

Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi

18 5

Yıl: 2011 Cilt: 12 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 5 - 10 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Huzurevindeki yaşlılarda kronik hastalık sıklığı ve ilaç kullanımları

Öz:

AMAÇ: Bu araştırmanın amacı, huzurevindeki yaşlılarda kronik hastalık sıklığını ve ilaç kullanımlarını belirlemektir.GEREÇ ve YÖNTEM: Veriler, Türkiye'nin iki ilinde yer alan üç huzurevinde yaşayan 126 bireyden Ekim-Aralık 2009 tarihleri arasında toplanmıştır. Veri toplama aracı olarak araştırmacılar tarafından geliştirilen soru formu kullanılmıştır. Veriler yüzdelik ve ki-kare testleri ile değerlendirilmiştir.BULGULAR: Yaşlıların %81.7'inde en az bir kronik hastalığın olduğu saptanmıştır. En sık rastlanan kronik hastalık hipertansiyondur (%22.3). Yaşlıların %75.4'ünün reçeteli, %7.9'unun reçetesiz, %5.6'sının hem reçeteli hem reçetesiz ilaç kullandığı, %11.1'inin ise hiç ilaç kullanmadığı saptanmıştır. Antihipertansif (%26.4), antiromatizmal (%23.5), antidiyabetik ve kardiyovasküler ilaçlar (%8.8) en sık kullandıkları reçeteli ilaçlardır. En sık kullandıkları reçetesiz ilaçlar ise analjeziklerdir. Yaşlıların sadece %4.5'i kullandıkları ilaçların yan etkilerinin olduğunu ifade etmiştir. Bu yan etkiler ise ağız kuruluğu, baş dönmesi, ishal ve mide yanması şeklindedir. Kronik hastalık varlığı ile yaş ve cinsiyet arasında anlamlı bir fark saptanmamıştır (p>0.05).SONUÇ: Huzurevinde yaşayan bireylere kronik hastalık yönetimi ve ilaç kullanımı hakkında bilgiler verilebilir.

Anahtar Kelime:

Konular: Genel ve Dahili Tıp Geriatri ve Gerontoloji Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri Pediatri

The prevalance of chronic disease and drug use of the olders living in nursing home

Öz:

OBJECTIVE: This study was conducted for the purpose of determining the prevalence of the chronic disease and drug use of the elderly living in nursing home.MATERIALS and METHODS: Data had obtained from 126 individuals at three nursing home in two cities in Turkey between October and December 2009. A questionnaire form developed by the researchers was used as the data gathering tool. For analysis of data, percentage and Chi-square had been used.RESULTS: 81.7% of the elderly had at least one diagnosed chronic disease. The most frequently diagnosed disease was hypertension (22.3%). The elderly used prescribed (75.4%), prescribed-over the counter (7.9%), both prescribed and prescribed-over the counter (5.6%). The elderly said that we didn't used drug (11.1%). The most frequently used drugs were antihypertensive (26.4%), antirheumatismal (23.5%), antidiabetic and cardiovascular (8.8%) drugs. Analgesics were the most used drugs as over the counter. Four-five percent only of elderly had complained about the side effects of the drugs such as stomach fewer, diarrhea, xerostomia, and vertigo. No association was found among having chronic disease and age, gender (p>0.05).CONCLUSION: The elderly living in nursing home were trained about chronic disease management and drug use.

Anahtar Kelime:

Konular: Genel ve Dahili Tıp Geriatri ve Gerontoloji Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri Pediatri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1) Bayık A, Özgür G, Özsoy SA, Erefe İ, Emeç AU, Özer M, Ergül Ş, Dülgerler Ş. Huzurevinde yaşayan yaşlıların fiziksel sağlık sorunları ve hastalıklarına yönelik ilaç kullanma davranışları. Turk J Geriatr 2002;5:68-74.
2) Gümüş AB, Engin E, Özgür G. Bir huzurevinde yaşayan ve bilişsel bozukluğu olmayan yaşlıların uyku düzeni özelliklerinin incelenmesi. Turk J Geriatr 2009;12:138-46.
3) Marengoni A, Winblad B, Karp A, Fratiglioni L. Prevalence of chronic diseases and multimorbidity among the elderly population in Sweden. Am J Public Health 2008;98:1198-200.
4) Çivi S, Tanrıkulu MZ. Yaşlılarda bağımlılık ve fiziksel yetersizlik düzeyleri ile kronik hastalıkların prevalansını saptamaya yönelik epidemiyolojik çalışma. Turk J Geriatr 2000;3:85-90.
5) Arslan GG, Eşer İ. Yaşlıların kendi kendine ilaç kullanımına uyumu ve hemşirenin rolü. Ege Üniversitesi Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2005;21:147-57.
6) Kutsal YG. Yaşlılarda çoklu ilaç kullanımı. Turk J Geriatr 2006;9:37-44.
7) Özdemir L, Koçoğlu G, Sümer H, Nur N, Polat H, Aker A, Bakıcı Z. Sivas il merkezinde yaşlı nüfusta bazı kronik hastalıkların prevalansı ve risk faktörleri. Cumhuriyet Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2005;27:89-94.
8) Gülbayrak C, Açık Y, Oğuzöncül AF, Deveci SE, Ozan AT. Yenimahalle eğitim araştırma sağlık ocağına başvuran yaşlılardaki kronik hastalıkların sıklığı ve maliyeti. Eurasion J Medicine 2003;35:7-12.
9) Dolu İÇ, Bilgili N. Ankara’da yaşayan bir grup yaşlı bireyde ilaç kullanım uygulamaları ve ilaç bilgi düzeylerinin belirlenmesi. TAF Preventive Medicine Bulletin 2010;9:37-44.
10) Lawlor DA, Patel R, Ebrahim S. Association between falls in elderly women and chronic diseases and drug use: cross sectional study. BMJ 2003;327:712-7.
11) Arslan Ş, Atalay A, Kutsal YG. Yaşlılarda ilaç tüketimi. Turk J Geriatr 2000;3:56-60.
12) Esengen Ş, Seçkin Ü, Borman P, Bodur H, Kutsal YG, Yücel M. Huzur evinde yaşayan bir grup yaşlıda fonksiyonel-kognitif değerlendirme ve ilaç kullanımı. Turk J Geriatr 2000;3:6-10.
13) Barré E, Bisseux L, Chiadmi F, Toledano A, Cisternino S, Schlatter J, Champault G, Ratiney R, Fontan JE. Drug interactions in an elderly population. Prospective assessment of their frequency and seriousness among 56 patients. Presse Med 2005;34:837-41.
14) Black L, Runken MC, Eaddy M, Shah M. Chronic disease prevalence and burden in elderly men: An analysis of medicare medical claims data. J Health Care Finance 2007;33:68-78.
15) Diker J. Körfez 6 Nolu Sağlık Ocağı ile Yüzbaşılar Sağlık Ocağı bölgelerinde 65 yaş üzerindeki kişilerde kronik hastalıklar ve ilaç kullanımı. Turk J Geriatr 2000;3:91-7.
16) Aylaz R, Güneş G, Karaoğlu L. Huzurevinde yaşayan yaşlıların sosyal, sağlık durumları ve günlük yaşam aktivitelerinin değerlendirilmesi. İnönü Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2005;12:177-83.
17) Öğüt S, Polat M, Orhan H, Küçüköner E. Isparta ve Burdur Huzurevlerinde kalan yaşlıların sosyodemografik durumları ve beslenme tercihleri. Turk J Geriatr 2008;11:82-7.
18) Güngör N, Nehir S, Özbaşaran F. Manisa kent merkezindeki huzurevinde kalan yaşlıların sosyo-demografik özelliklerinin beslenme durumları üzerine etkisi. Turk J Geriatr 2005;8:195-204.
19) Aksoydan E. Ankara’da kendi evinde ve huzurevinde yaşayan yaşlıların sağlık ve beslenme durumlarının saptanması. Turk J Geriatr 2006;9:150-7.
20) Hacıhasanoğlu R, Yıldırım A, Karakurt P. Birinci basamakta 65 yaş ve üzeri yaşlı bireylere verilen ilaç eğitiminin ilaç yönetimleri üzerine etkisi. Turk J Geriatr 2010;13:99-104.
21) Tokem Y, Karadakovan A. Yaşlı bireylere verilen bireyselleştirilmiş ilaç eğitim programının ilaç yönetimleri üzerine etkisinin incelenmesi. Sağlık ve Toplum 2004;14:79-87.
22) Dedeli Ö, Fadıloğlu Ç, Turan İ. Bor S. İzmir huzurevlerindeki yaşlılarda fekal inkontinans sıklığı ve yaşam kalitesi üzerine etkisi. Turk J Geriatr 2008;11:33-41.
23) Kesioğlu P, Bilgiç N, Pıçakçıefe M, Uçku R. İzmir Çamdibi 1 Nolu Sağlık Ocağı bölgesi yaşlılarında yetersizlik ve kronik hastalık prevalansı. Turk J Geriatr 2003;6:27-30.
24) Oskay EM, Onsuz MF, Topuzoğlu A. İzmir’de bir sağlık ocağında başvuranların hipertansiyon hakkındaki bilgi, tutum ve görüşlerinin değerlendirilmesi. Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2010;11:3-9.
25) Grad R, Tamblyn R, McLeod PJ, Snell L, Illescas A, Boudreau D. Does knowledge of drug prescribing predict drug management of standardized patients in office practice? Med Educ 1997;31:132-7.

APA	Ünsal A, DEMİR G, ÖZKAN ÇOBAN A, ARSLAN GÜROL G (2011). Huzurevindeki yaşlılarda kronik hastalık sıklığı ve ilaç kullanımları. , 5 - 10.
Chicago	Ünsal Ayla,DEMİR GÖKÇE,ÖZKAN ÇOBAN Ayden,ARSLAN GÜROL Gülşah Huzurevindeki yaşlılarda kronik hastalık sıklığı ve ilaç kullanımları. (2011): 5 - 10.
MLA	Ünsal Ayla,DEMİR GÖKÇE,ÖZKAN ÇOBAN Ayden,ARSLAN GÜROL Gülşah Huzurevindeki yaşlılarda kronik hastalık sıklığı ve ilaç kullanımları. , 2011, ss.5 - 10.
AMA	Ünsal A,DEMİR G,ÖZKAN ÇOBAN A,ARSLAN GÜROL G Huzurevindeki yaşlılarda kronik hastalık sıklığı ve ilaç kullanımları. . 2011; 5 - 10.
Vancouver	Ünsal A,DEMİR G,ÖZKAN ÇOBAN A,ARSLAN GÜROL G Huzurevindeki yaşlılarda kronik hastalık sıklığı ve ilaç kullanımları. . 2011; 5 - 10.
IEEE	Ünsal A,DEMİR G,ÖZKAN ÇOBAN A,ARSLAN GÜROL G "Huzurevindeki yaşlılarda kronik hastalık sıklığı ve ilaç kullanımları." , ss.5 - 10, 2011.
ISNAD	Ünsal, Ayla vd. "Huzurevindeki yaşlılarda kronik hastalık sıklığı ve ilaç kullanımları". (2011), 5-10.

APA	Ünsal A, DEMİR G, ÖZKAN ÇOBAN A, ARSLAN GÜROL G (2011). Huzurevindeki yaşlılarda kronik hastalık sıklığı ve ilaç kullanımları. Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 12(3), 5 - 10.
Chicago	Ünsal Ayla,DEMİR GÖKÇE,ÖZKAN ÇOBAN Ayden,ARSLAN GÜROL Gülşah Huzurevindeki yaşlılarda kronik hastalık sıklığı ve ilaç kullanımları. Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 12, no.3 (2011): 5 - 10.
MLA	Ünsal Ayla,DEMİR GÖKÇE,ÖZKAN ÇOBAN Ayden,ARSLAN GÜROL Gülşah Huzurevindeki yaşlılarda kronik hastalık sıklığı ve ilaç kullanımları. Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, vol.12, no.3, 2011, ss.5 - 10.
AMA	Ünsal A,DEMİR G,ÖZKAN ÇOBAN A,ARSLAN GÜROL G Huzurevindeki yaşlılarda kronik hastalık sıklığı ve ilaç kullanımları. Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2011; 12(3): 5 - 10.
Vancouver	Ünsal A,DEMİR G,ÖZKAN ÇOBAN A,ARSLAN GÜROL G Huzurevindeki yaşlılarda kronik hastalık sıklığı ve ilaç kullanımları. Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi. 2011; 12(3): 5 - 10.
IEEE	Ünsal A,DEMİR G,ÖZKAN ÇOBAN A,ARSLAN GÜROL G "Huzurevindeki yaşlılarda kronik hastalık sıklığı ve ilaç kullanımları." Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi, 12, ss.5 - 10, 2011.
ISNAD	Ünsal, Ayla vd. "Huzurevindeki yaşlılarda kronik hastalık sıklığı ve ilaç kullanımları". Adnan Menderes Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 12/3 (2011), 5-10.