Türkiye’de döviz kuru belirsizliğinin ihracat üzerine etkisi

ESEN, ÖMER

Türkiye’de döviz kuru belirsizliğinin ihracat üzerine etkisi

Ömer ESEN (Atatürk Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İktisat Bölümü, Erzurum, Türkiye)

Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar Dergisi

5 1

Yıl: 2012 Cilt: 49 Sayı: 568 Sayfa Aralığı: 89 - 99 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Türkiye’de döviz kuru belirsizliğinin ihracat üzerine etkisi

Öz:

Ülkelerin ihracat hacimlerinin döviz kurlarındaki değişimlere olan tepkileri dünya ekonomisinin küreselleşmesiyle birlikte dışa açık ekonomilerin en önemli ve temel konularından birisi halini almıştır. Bu bağlamda döviz kuru değişkenliğinin ihracatı hangi aktarım mekanizması kanallarıyla, ne yönde ve ne ölçüde etkileyeceği gibi sorular giderek daha fazla önem kazanmış ve araştırmacıların daha çok ilgisini çekmeye başlamıştır. Bu çalışmada Türkiye’de dalgalı kur sisteminin uygulanmaya başlanıldığı Şubat 2001 sonrası dönemde ortaya çıkan döviz kuru belirsizliği ile ihracat arasındaki ilişkinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda ilişki 2001:Q2 ile 2011:Q3 dönemi arasında üç aylık veriler kullanılarak araştırılmıştır. Ele alınan değişkenler arasındaki ilişkinin yönü ve büyüklüğünü araştırmak üzere Johansen eşbütünleşme ve hata düzeltme modeli uygulanmıştır. Elde edilen ampirik sonuçlara göre, inceleme dönemi için döviz kuru belirsizliği uzun dönemde ihracat hacmini negatif etkilerken kısa dönemde ise böyle bir etkiye sahip olmadığı görülmüştür.

Anahtar Kelime:

Konular: İş İşletme İktisat İşletme Finans

The effect of exchange rate uncertainty on exports in Turkey

Öz:

The response of countries’export volumes to exchange rate volatility has become one of the most important and the basic subjects of open economies with the globalization of world economy. In this context, questions such as through which transmission mechanism channels, to what extend and in what direction that the exchange rate volatility will affect exports have become increasingly important and attracted more attention of the researchers. The purpose of this paper is to analyze the relationship between exchange rate uncertainty and exports in the period starting with February 2001 when Turkey has switched to the floating exchange rate system. To this end, the relationship has been examined through using quarterly data of the term between 2001:Q2 and 2011:Q3. In order to search the direction and size of the association between analyzed variables, Johansen cointegration and error correction model have been employed. The empirical findings of the study reveal that for the period covered while the exchange rate uncertainty affect export volume negatively in long run, it doesn’t have any kind of impacts in the short run.

Anahtar Kelime:

Konular: İş İşletme İktisat İşletme Finans

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

AKHTAR, M.A. and HILTON, R.S. (1984), “Effects of Exchange Rate Uncertainty on German and U.S. Trade”, FRBNY: Federal Reserve Bank of New York, Quarterly Review, 9, 7-16.
ARIZE, A. C. (1996), “The Impact Of Exchange-Rate Uncertainty on Export Growth: Evidence from Korean Data”, International Economic Journal, 10(3), 49-60.
ARIZE, A. C. and MALINDRETOS, J. (1998), “The Long-Run and Short-Run Effects of Exchange-Rate Volatility on Exports: The Case of Australia and New Zealand”, Journal of Economics and Finance, 22(2-3), 43-56.
ARIZE, A. C., MALINDRETOS, J. and KASIBHATLA, K. M. (2003), “Does exchangerate volatility depress export flows: the case of LDC’s” International Advances in Economic Research, 9(1), 7-19.
ARIZE, A. C., OSANG, T. and SLOTTJE, D.J. (2000), “Exchange- Rate Volatility and Foreign Trade: Evidence from Thirteen LDC’s”, Journal of Business and Economic Statistics, 18(1), 10-17.
BAHMANI-OSKOOEE, M. and LTAIFA, N. (1992), “Effects of Exchange Rate Risk on Exports: Crosscountry Analysis”, World Development, 20(8), 1173-1181
BOZKURT, Hilal (2007), Zaman Serileri Analizi, Bursa: Ekin Kitabevi
CABALLERO, R. J. and CORBO, V. (1989), “The Effect of Real Exchange Rate Uncertainty on Exports: Empirical Evidence”, The World Bank Economic Review, 3(2), 263-278
CHOU, W.L. (2000), “Exchange Rate Variability and China’s Exports”, Journal of Comparative Economics, 28, 61–79
CHOWDHURY, A.R.(1993), “Does Exchange Rate Volatility Depress Trade Flows? Evidence From Error-Correction Models”, Review of Economics and Statistics, 75 (4), 700-706.
CUSHMAN, David O. (1983), “The Effects of Real Exchange Rate Risk On International Trade”, Journal of International Economics, 15(1-2), 45-63.
CUSHMAN, David O. (1988), “U.S. Bilateral Trade Flows And Exchange Risk During The Floating Period”, Journal of International Economics, 24, 317-330.
DE GRAUWE, P. (1988), “Exchange Rate Variability And The Slowdown in The Growth of International Trade”, IMF Staff Papers, 35(1), 63-84.
DICKEY, D. A. and FULLER, W. A. (1981), Likelihood Ratio Statistics for Autoregressive Time Series with a Unit Root”, Econometrica, 49, (4), 1057-1072.
ETHIER, W. (1973), “International Trade and the Forward Exchange Market”, The American Economic Review, 63(3), 494- 503.
GRIER, K.B. and SMALLWOOD, A.D. (2007), “Uncertainty and Export Performance: Evidence from 18 Countries”, Journal of Money, Credit and Banking, 39(4), 965–979
GROBAR, L.M. (1993), “The Effect of Real Exchange Rate Uncertainty on LDC Manufactured Exports”, Journal of Development Economics, 41(2), 367-376.
GUJARATI, D.N (1999), Temel Ekonometri, (Çev. Ü. ŞENESEN & G.G. ŞENESEN), İstanbul, Literatür Yayınları.
HOOPER, P. and KOHLHAGEN, S. W. (1978), “The Effect of Exchangerateuncertainty on The Prices and Volume of International Trade”, Journal of International Economics, 8(4), 483–511.
JOHANSEN, S. (1988), “Statistical Analysis in Cointegrated Vectors”, Journal of Economic Dynamics and Control, 12, 231- 254
JOHANSEN, S. (1995), Likelihood–Based Inference in Cointegrated Vector Autoregressive Models, Oxford University Press, New York.
KASMAN, S. and AYHAN, D. (2006), “Macroeconomic Volatility Under Different Exchange Rate Regimes in Turkey”, CBRT: Central Bank Review 2, 37-58
KENEN, P.B. and RODRIK, D. (1986), “Measuring and Analyzing the Effects of Short-Term Volatility in Real Exchange Rates”, The Review of Economics and Statistics, 68(2), 311- 315.
KLEIN, M. W. (1990), “Sectoral Effets of Exchange Rate Volatility on United States Exports”, Journal of International Money and Finance, 9(3), 299- 308.
KORAY, F. and LASTRAPES, W. D. (1989) “Real Exchange Rate Volatility nd U.S. Bilateral Trade: A VAR Approach”, Review of Economics and Statistics, 71(4), 708-712.
MCKENZIE, M.D. and BROOKS, R.D. (1997), “The Impact of Exchange Rate Volatility on German-U.S. Trade Flows” Journal of International Financial Markets, Institutions and Money, 7(1), 73-87.
ONAFOWORA, O. A. and OWOYE, O. (2008), “Exchange Rate Volatility and Export Growth in Nigeria”, Applied Economics, 40(12), 1547-1556
ÖZBAY, P. (1999), “ The Effect of Exchange Rate Uncertainty on Exports: A Case Study for Turkey”, CBRT: The Central Bank of The Republic of Turkey Discussion Paper, 1-14.
ÖZTÜRK, İ. and ACARAVCI, A. (2006), “The Effects of Exchange Rate Volatility on The Turkish Export: An Empirical Investigation”, MPRA Paper No. 332, 2006.
POON, W.C., CHOONG, C.K. and HABIBULLAH, M.S. (2005), “Exchange Rate Volatility and Exports for Selected East Asian Countries”, ASEAN Economic Bulletin, 22(2), 144-159.
POZO, S. (1992), “Conditional Exchange-Rate Volatility and the Volume of International Trade: Evidence from the Early 1900s”, Review of Economics and Statistics, 74(2), 325-329.
QIAN, Y. and VARANGIS, P. (1994), “Does exchange rate volatility hinder export growth?”, Empirical Economics, 19(3), 371-396.
SAATÇİOĞLU, C. ve KARACA, O. (2004), “Döviz Kuru Belirsizliğinin İhracata Etkisi: Türkiye Örneği” Doğuş Üniversitesi Dergisi, 5(2), 183-195.
SAUER, C. and BOHARA, A.K. (2001), “Exchange Rate Volatility and Exports: Regional Differences between Developing and Industrialized Countries”, Review of International Economics, 9(1), 133-152.
SEVÜKTEKİN, M. ve NARGELEÇEKENLER, M. (2010), Ekonometrik Zaman Serileri Analizi - Eviews Uygulamalı, Nobel Yayın Dağıtım, Geliştirilmiş 3. Baskı, p.591.
TARI, R. ve YILDIRIM, Ç. D. (2009), “Döviz Kuru Belirsizliğinin İhracata Etkisi: Türkiye için Bir Uygulama”, Yönetim ve Ekonomi, 16(2), 95-105
ZIVOT, Eric and ANDREWS, D. W. K. (1992), “Further Evidence of Great Crash, the Oil- Price Shock and the Unit Root Hypothesis”, Journal of Business and Economic Statistics, 10(3), 251-270.
OECD, İstatistik Veri Tabanı, http://stats.oecd.org
TUİK, Dış Ticaret İstatistikleri ve Endeksleri, http://www.tuik. gov.tr

APA	ESEN Ö (2012). Türkiye’de döviz kuru belirsizliğinin ihracat üzerine etkisi. , 89 - 99.
Chicago	ESEN ÖMER Türkiye’de döviz kuru belirsizliğinin ihracat üzerine etkisi. (2012): 89 - 99.
MLA	ESEN ÖMER Türkiye’de döviz kuru belirsizliğinin ihracat üzerine etkisi. , 2012, ss.89 - 99.
AMA	ESEN Ö Türkiye’de döviz kuru belirsizliğinin ihracat üzerine etkisi. . 2012; 89 - 99.
Vancouver	ESEN Ö Türkiye’de döviz kuru belirsizliğinin ihracat üzerine etkisi. . 2012; 89 - 99.
IEEE	ESEN Ö "Türkiye’de döviz kuru belirsizliğinin ihracat üzerine etkisi." , ss.89 - 99, 2012.
ISNAD	ESEN, ÖMER. "Türkiye’de döviz kuru belirsizliğinin ihracat üzerine etkisi". (2012), 89-99.

APA	ESEN Ö (2012). Türkiye’de döviz kuru belirsizliğinin ihracat üzerine etkisi. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar Dergisi, 49(568), 89 - 99.
Chicago	ESEN ÖMER Türkiye’de döviz kuru belirsizliğinin ihracat üzerine etkisi. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar Dergisi 49, no.568 (2012): 89 - 99.
MLA	ESEN ÖMER Türkiye’de döviz kuru belirsizliğinin ihracat üzerine etkisi. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar Dergisi, vol.49, no.568, 2012, ss.89 - 99.
AMA	ESEN Ö Türkiye’de döviz kuru belirsizliğinin ihracat üzerine etkisi. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar Dergisi. 2012; 49(568): 89 - 99.
Vancouver	ESEN Ö Türkiye’de döviz kuru belirsizliğinin ihracat üzerine etkisi. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar Dergisi. 2012; 49(568): 89 - 99.
IEEE	ESEN Ö "Türkiye’de döviz kuru belirsizliğinin ihracat üzerine etkisi." Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar Dergisi, 49, ss.89 - 99, 2012.
ISNAD	ESEN, ÖMER. "Türkiye’de döviz kuru belirsizliğinin ihracat üzerine etkisi". Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar Dergisi 49/568 (2012), 89-99.