Yıl: 2012 Cilt: 13 Sayı: 49 Sayfa Aralığı: 179 - 216 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

İkinci dünya savaşı yıllarında serteller ve tan gazetesi(1939-1945)

Öz:
Serteller, Sabiha Sertel ve eşi Zekeriya Serte! 'i işaret eden, Türk siyasal ve Türk Basın tarihinin en önemli figürlerinden -olan bir çiftin adtchr. Serte! çifti evlendikleri 1915 tarihinden itibaren Türkiye'nin en seçkin şimal any la ve yönetici kesimlerle aynı toplumsal çevre içinde yer almış, ancak politik görüşlerinin solda olmasıyla, Sosyalist bir dünya görüşü ile donanmış olmalarıyla bu çevreden ayrılmış, bunun sonucunda da hayatların her döneminde değişik zorluklarla kcırşı karşıya kalmışlardır. Tan Gazetesi, Sert ellerin /I tat ürk devrimlerinin kazançlarını savunmakla birlikte yeterli görmeyen, anti-faşist ve anti-empeıyalist tutumlarını, muhalif ve sol düşüncelerini en etkili bir biçimde dile getirdikleri ve İkinci Dünya Savaşı süresince Türk siyasî hayatına damgasını vuran önemli bir yayın organı olmuştur. Savaş içinde eleştirel tutumlarını korumakla birlikte hükümete yakın bir çizgi geliştiren Tan Gazetesi ve Serteller, savaşı Almanların kazanamayacağının anlaşılması ile cesaretlenip, yavaşça ve temkinli bir biçimde hükümet karşıtı bir pozisyona doğru evrilmiş ve dönemin sol düşüncesinin sözcüsü olmuşlardır, ikinci Dünya Savaşı sonrası yeniden kurulan dünyada çok partili hayata geçerken muhalefetin kontrollü bir çerçeve içinde sol düşünceye bulaşmadan rolünü oynamasını bekleyen hükümet, Sertellerin bu muvazaalı örgütlenmede muhalefetin sol parçası olmasını Tan Olayı diye tarihimize geçen bir provokasyonla önlemiştir. Bu olaydan sonra Sertellerin gazetecilik ve politik hayatlarını Türkiye 'de sürdürme olanağı kalmamıştır.
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih

Sertels during world war II and newspaper TAN(1939-I945)

Öz:
The family name 'Serteller-Sertels' refers to two prominent figures in the political and press history of Turkey, Sabiha Sertel and her husband Zekeriya Sertel. From 1915 onwards the Sertel coiiple had been part of the Turkish elite; yet because of their socialist agenda they had to endure several hurdles leading finally to their exclusion from the social community of which once they were member.The newspaper Tan was an important platform in (he Turkish political life, particularly during WW II, which served Sertels to propagate their political opposition that call for preservation of Atatürk's revolutions but that go beyond it to embrace an anti-fascist and anti-imperialist leftist stance. Diverting from the political position in which they had a pro-government leaning while at the same time retaining their critical approach to the WW II, Tan and Sertels gradually assumed the role of advocates of the Turkish left and started to criticize the government when they realized and vira encouraged by the fact that Germany would not able to win the war. At a post WW II time when multi-party political system came into being in Turkey, the role assigned to the opposition by the government was to take form within a controlled framework that denied leftist ideas. To this end, the government sponsored a plot, known as 'Tan Olayi-Tan Incident' in the Turkish
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • 1-Kîtaplar:
  • Baer, M arc David; Selanikli Dönmeler, Doğan Yayıncılık, Birinci Basla, Haziran 2011.
  • Hart, Liddel; İkinci Dünya Savaşı Tarihi, C.1 ve C.2., Yapı Kredi Yayınları, 1. Baskı, İstanbul, Mart 1998
  • Er, Tayfun ; Erguvaniler, Duvar Yayınları, 4. Baskı, 2007.
  • Erduran, Refik Sabiha, Remzi Kitabevi, Birinci Basla, Elcim 2004.
  • Küçük, Yaçın; Türkiye Üzerine Tezler, C.I.,Tekin Yayınevi, 5.baskı, 1985
  • Serte 1, Sabiha; Roman Gibi, Belge Yayınları, İkinci Baskı, 1987.
  • Sertel, Yıldız ; Annem, Sabiha Sertel Kimdi,. Neler Yazdı, Belge Yayınları, 3. Baskı Ocak 2001.
  • Sertel, Zekeriya ; Hatırladıklarım, Gözlem Yayınları, Üçüncü Basım, İstanbul, Mart 1977.
  • Shirer, William L. Nazi İmparatorluğu, €.!.. Yükseliş, Hürriyet Yayınları, Ekim 1979, C.2.,Çöküş, Kasım İ979
  • Söylemezoğlu, Faruk; Ansiklopedik Politika Sözlüğü, İletişim Yayınlan, Çağdaş Liderler Ansiklopedisi Eld, Tarihsiz.
  • Tokmakçıoğlu, Erdoğan; Türk Basın Tarihi, İsim Yayınları, Ankara, Mart 2011.
  • Turan, Şeıafettin; Türk Devrim Tarihi, 3.Kitap, Birinci Bölüm, Bilgi Yayınevi, 2.Baskı, Elam 2005.
  • Yetkin, Çetin; Karşı Devrim 1945-1959, Yeniden Anadolu ve Rumeli Miidafaa-i Hukuk Yayınları, 7. Baskı, Eylül 2009
  • Yıldız, Mustafa- Doğaner, Yasemin; Cumhuriyet Döneminde Sansür 1923-1973, Siyasal Kitabevi Yayınları, Ankara 2007.
  • 2-Makaleler:
  • Ağaoğulları, Mehmet Ali; "Aşırı Milliyetçi Sağ", Geçiş Sürecinde Türkiye içinde, Belge Yayınları, Aralık 1990, s. 189-236.
  • Gökmen, Özgür; "Esat Adil Müstecaplıoğlu", Modern Türkiye'de Siyasal Düşünce, C.8., Sol, İletişim Yayınları,!.baskı, İstanbul 2007, s. 940-947
  • Tuğlacı, Pars ; "Sertel, M. Zekeriya",Çağdaş Türkiye, C.3. Cem Yayınevi, İstanbul. 1990.
  • Vural, Mithat Kadri ;"II.Dünya Savaşı Türkiye'sinde Bir Muhalefet Örneği Olarak 'Tan' Gazetesi", Çağdaş Türkiye Araştırmaları Dergisi, VII /16-17, (Bahar-Güz), s.381-395.
  • 3-Tezler:
  • Biçer, Burcu Ertuna, Erken Cumhuriyet Dönemi Aydını Sabilıa Zekeriya Serlerin Filvir Yazılarında Modernleşme Bağlamında Kadın, Toplum ve Siyaset, yayınlanmamış Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı, Siyaset ve Sosyal Bilimler Bilim Dalı, İstanbul, 2008.
  • Bulut, Ayça; Kemalist Dönem Toplumsal Cinsiyet Politikası ve Kadın Hareketi Çerçevesinde Sabiha Ser tel Üzerine Bir İnceleme", yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara, Haziran, 2002.
  • 4-Gazeteler:
  • Cumhuriyet Gazetesi
  • Tan Gazetesi
  • 5-Internet Kaynakları
  • http://www.filozof.net/Turkce/edebi-sahsiyetler-kisilikler-biyografileri/7725-naci-sadullah-danis-kimdir-hayati.html
  • http://www.edebiyatogretmeni.net/refik_halit_karay.htm
  • http://www.biyografi.info/kisi/burhan-felek
APA ÖZDEMİR A (2012). İkinci dünya savaşı yıllarında serteller ve tan gazetesi(1939-1945). , 179 - 216.
Chicago ÖZDEMİR ALİ ÜLVİ İkinci dünya savaşı yıllarında serteller ve tan gazetesi(1939-1945). (2012): 179 - 216.
MLA ÖZDEMİR ALİ ÜLVİ İkinci dünya savaşı yıllarında serteller ve tan gazetesi(1939-1945). , 2012, ss.179 - 216.
AMA ÖZDEMİR A İkinci dünya savaşı yıllarında serteller ve tan gazetesi(1939-1945). . 2012; 179 - 216.
Vancouver ÖZDEMİR A İkinci dünya savaşı yıllarında serteller ve tan gazetesi(1939-1945). . 2012; 179 - 216.
IEEE ÖZDEMİR A "İkinci dünya savaşı yıllarında serteller ve tan gazetesi(1939-1945)." , ss.179 - 216, 2012.
ISNAD ÖZDEMİR, ALİ ÜLVİ. "İkinci dünya savaşı yıllarında serteller ve tan gazetesi(1939-1945)". (2012), 179-216.
APA ÖZDEMİR A (2012). İkinci dünya savaşı yıllarında serteller ve tan gazetesi(1939-1945). ATATÜRK YOLU DERGİSİ, 13(49), 179 - 216.
Chicago ÖZDEMİR ALİ ÜLVİ İkinci dünya savaşı yıllarında serteller ve tan gazetesi(1939-1945). ATATÜRK YOLU DERGİSİ 13, no.49 (2012): 179 - 216.
MLA ÖZDEMİR ALİ ÜLVİ İkinci dünya savaşı yıllarında serteller ve tan gazetesi(1939-1945). ATATÜRK YOLU DERGİSİ, vol.13, no.49, 2012, ss.179 - 216.
AMA ÖZDEMİR A İkinci dünya savaşı yıllarında serteller ve tan gazetesi(1939-1945). ATATÜRK YOLU DERGİSİ. 2012; 13(49): 179 - 216.
Vancouver ÖZDEMİR A İkinci dünya savaşı yıllarında serteller ve tan gazetesi(1939-1945). ATATÜRK YOLU DERGİSİ. 2012; 13(49): 179 - 216.
IEEE ÖZDEMİR A "İkinci dünya savaşı yıllarında serteller ve tan gazetesi(1939-1945)." ATATÜRK YOLU DERGİSİ, 13, ss.179 - 216, 2012.
ISNAD ÖZDEMİR, ALİ ÜLVİ. "İkinci dünya savaşı yıllarında serteller ve tan gazetesi(1939-1945)". ATATÜRK YOLU DERGİSİ 13/49 (2012), 179-216.