Türk toplumunun hayvan hakları kavramına yaklaşımının belirlenmesine yönelik bir araştırma: I. demografik özelliklere göre tutum analizi

ÖZKUL, TÜREL; Uzabacı, Ender; SARIBAŞ, Taner; YÜKSEL, ERHAN

Türk toplumunun hayvan hakları kavramına yaklaşımının belirlenmesine yönelik bir araştırma: I. demografik özelliklere göre tutum analizi

Türel ÖZKUL, (Uludağ Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Veteriner Hekimliği Tarihi ve Deontoloji Anabilim Dalı, Bursa, Türkiye)

Taner SARIBAŞ, (Ümitköy Pet Hospital, TR-06810 Çayyolu, Ankara, Türkiye)

Ender UZABACI, (Uludağ Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Biyoistatistik Anabilim Dalı, Bursa, Türkiye)

Erhan YÜKSEL (Erciyes Üniversitesi, Veteriner Fakültesi, Veteriner Hekimliği Tarihi ve Deontoloji Anabilim Dalı, Kayseri, Türkiye)

Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi

15 0

Yıl: 2013 Cilt: 19 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 167 - 171 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Türk toplumunun hayvan hakları kavramına yaklaşımının belirlenmesine yönelik bir araştırma: I. demografik özelliklere göre tutum analizi

Öz:

Bu çalışma, Türk toplumunun hayvan hakları konusunda bilinç düzeyi ve algısına yönelik saptamalar yapmak amacıyla gerçekleştirildi. Bu amaçla hazırlanan anket, Türkiye’nin coğrafi bölgelerini temsil eden yedi ilde değişik meslek, yaş ve cinsiyet gruplarından 2016 kişiye yüz yüze görüşme tekniği ile uygulandı. Anket verilerinin SPSS istatistik programı ile analizi sonucunda: büyükşehirlerde yaşayanların (P<0.001), kırk yaşın üstünde olanların (P=0.002), aylık gelirleri 1.000 TL’nin üzerinde olanların (P=0.015), bayanların (P<0.001) ve öğretmenlerin (P<0.001), diğer demografik gruplara kıyasla, hayvan hakları konusunda daha pozitif tutum sergiledikleri; hayvan hakları konusundaki tutum ile eğitim düzeyi arasında pozitif bir ilişki olduğu gözlendi (P=0.005).

Anahtar Kelime: demografi kadın cinsiyet farklılıkları insan erkek yaş farklılıkları tutum etüt Türkiye hayvan refahı coğrafi dağılım

Konular: Davranış Bilimleri

A survey to identify the Turkish people’s approach on animal rights concept: I. attitude analysis by demographic traits

Öz:

The present study was undertaken to determine the Turkish people’s cognitive level and perception on the concept of animal rights. For this aim, a sample of totally 2016 individuals was created from different groups of profession, age and gender. A questionnaire was developed for collecting data and was applied to participants in seven provinces representing geographical regions of Turkey. The survey was applied by interviewing with 2016 participants individually. The data obtained from questionnaire were analysed statistically and the results are given below: Those living in metropolitan (P<0.001), and over the age of forty (P=0.002), with incomes over 1.000 Turkish Liras per month (P= 0.015), women (P<0.001) and teachers (P<0.001) are showed more positive attitude towards animal rights than the other demographic groups. Positive attitude towards animals is also increased with the increase in educational level (P=0.005).

Anahtar Kelime: age differences attitudes surveys Turkey animal welfare geographical distribution demography women sex differences man men

Konular: Davranış Bilimleri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Anonim: Animal Rights Movement. In, Bekoff M, Meaney CA (Eds): Encyclopedia of Animal Rights and Animal Welfare. 2nd ed., pp. 50-53, Greenwood Press, 1998.
2. Ertan B: Canlı Hakları: Çevrebilim Açısından. Doktora Tezi, Ankara Üniv. Sosyal Bil. Enst., 1998.
3. Singer P: Hayvan Özgürleşmesi. (Çev.: Hayrullah Doğan). Ayrıntı Yayınları, İstanbul, 2002.
4. Sungurbey İ: Hayvan Hakları: Bir İnsanlık Kitabı. İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi Yayınları, İstanbul, 1993.
5. Başağaç RT, Öztürk R, Koluman A: Hayvan-İnsan Sözleşmesi Üzerine. II. Ulusal Tıbbi Etik Kongresi, s. 97-104, Kapadokya, 18-20 Ekim 2001.
6. Regenstein L: Animal Rights, Endangered Species and Human Survival. In, Sınger P (Eds): In Defens of Animals. pp. 118-132, Harper&Row, Publisher, New York, 1985.
7. Menteş Gürler A, Osmanağaoğlu Ş: Türkiye’de hayvanları koruma kanununun tarihsel gelişimi. Kafkas Univ Vet Fak Derg, 15 (3): 325-330, 2009.
8. Özkul T: AB’ye Uyum Sürecinde Türk Veteriner Hekimliğine Bir Bakış. I. Ulusal Veteriner Hekimliği Tarihi ve Mesleki Etik Sempozyumu Bildiri Kitabı, s. 283-304, Elazığ, 30 Mart-1 Nisan 2006.
9. Anonim: Veteriner Sağlık Sektörü Algılama, İhtiyaç ve Beklentiler Araştırması. Avrupa Birliği Uyum Sürecinde Veteriner Hekimlik ve Hayvan Sağlığı Ürünleri, Ankara, 2005.
10. Ozen A, Ozturk R, Yasar A, Armutak A, Basagac RT, Ozgur A, Seker I, Yerlikaya H: An attitude of veterinary practitioners towards animal rights in Turkey. Veterinární Medicína, 49 (8): 298-304, 2004.
11. Yerlikaya H, Ozen A, Yasar A, Armutak A, Ozturk R, Bayrak S, Gezman A, Şeker I: A survey of attitudes of Turkish veterinary students and educators about animal use in research. Veterinární Medicína, 49 (11): 413-420, 2004.
12. Anonim: Türkiye İstatistik Kurumu, Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi, 2007 Yerleşim Yeri Nüfusları. http://tuikapp.tuik.gov.tr/adnksdagitapp/adnks.zul, Erişim tarihi: 14.03.2008.
13. Lake C, Harper PC: Kamuoyu Araştırmaları. (Çev.: Nurettin Güz) Altın Küre Yayınları, Ankara, 2002.
14. Wuensch KL, Jenkins KW, Poteat GM: Misanthropy, idealism and attitudes towards animals. Anthrozoös, 15, 139-149, 2002.
15. Sharp HW, Wuensch KL, Eppler MA, Harju BL: Narcissism, empathy and attitudes towards animals. Presented at the Spring Conference of the North Carolina Psychological Association and North Carolina Psychological Foundation, April, 2006.
16. Allen MD: Teasing out the linkage between public opinion on environmentalism and animal rights. Annual Meeting of the Midwest Political Science Association, Chicago, IL, 7-10 April, 2005.
17. Anonim: On the Sacrifices of the Natural Order For Human Life. http://www.trinity.edu/mkearl/critter.html, Accessed: 25.07.2010.
18. Fielding WJ, Samuels D, Mather J: Attitudes and actions of West Indian dog owners towards neutering their animals: A gender issue? Anthrozoos, 15 (3): 206-226, 2002.
19. Jamison WV, William ML: Rights of animals, perceptions of science, and political activism: Profile of American animal rights activists. Science, Technology, and Human Values, 17, 438-458, 1992.
20. Jerolmack C: Tracing the profile of animal rights supporters: A Preliminary investigation. Society and Animals, 11 (3): 245-263, 2003.
21. Lowe BM, Caryn FG: Animal rights as a post-citizenship movement. Society and Animals, 10 (2): 203-215, 2002.
22. Eldridge JJ, Gluck JP: Gender differences in attitudes toward animal research. Ethics Behav, 6, 239-256, 1996.
23. Herzog JR, Harold A, Betchart NS, Pittman RB: Gender, sex role orientation, and attitudes toward animals. Anthrozoös, 4, 184-191, 1991.
24. Pifer L, Shimizu K, Pifer R: Public attitudes toward animal research: Some international comparisons. Society and Animals, 4 (1): 37-52, 1994.
25. Pifer L: Exploring the gender gap in young adults’ attitudes about animal research. Society and Animals, 2 ( 2): 95-113, 1996.
26. Signal TD, Taylor N: Attitudes to animals: Demographics within a community sample. Society and Animals, 14 (2): 147-157, 2006.
27. Mara M: Consumer Concerns about animal welfare and the ımpact on food choice Italian report on laddering interview, Published by University of Pisa, 2000.
28. Garner R: Political Animals. New York: St. Martin’s Press, 1998.
29. Rollin BE: An Introduction to Veterinary Medical Ethics: Theory and Cases. 2nd ed., Blackwell Publishing, 2006.
30. Van Leire KD, Riley ED: The social bases of environmental concern: A review of hypotheses, explanations and empirical evidence. Public Opinion Quarterly, 44, 181-197, 1980.

APA	ÖZKUL T, SARIBAŞ T, Uzabacı E, YÜKSEL E (2013). Türk toplumunun hayvan hakları kavramına yaklaşımının belirlenmesine yönelik bir araştırma: I. demografik özelliklere göre tutum analizi. , 167 - 171.
Chicago	ÖZKUL TÜREL,SARIBAŞ Taner,Uzabacı Ender,YÜKSEL ERHAN Türk toplumunun hayvan hakları kavramına yaklaşımının belirlenmesine yönelik bir araştırma: I. demografik özelliklere göre tutum analizi. (2013): 167 - 171.
MLA	ÖZKUL TÜREL,SARIBAŞ Taner,Uzabacı Ender,YÜKSEL ERHAN Türk toplumunun hayvan hakları kavramına yaklaşımının belirlenmesine yönelik bir araştırma: I. demografik özelliklere göre tutum analizi. , 2013, ss.167 - 171.
AMA	ÖZKUL T,SARIBAŞ T,Uzabacı E,YÜKSEL E Türk toplumunun hayvan hakları kavramına yaklaşımının belirlenmesine yönelik bir araştırma: I. demografik özelliklere göre tutum analizi. . 2013; 167 - 171.
Vancouver	ÖZKUL T,SARIBAŞ T,Uzabacı E,YÜKSEL E Türk toplumunun hayvan hakları kavramına yaklaşımının belirlenmesine yönelik bir araştırma: I. demografik özelliklere göre tutum analizi. . 2013; 167 - 171.
IEEE	ÖZKUL T,SARIBAŞ T,Uzabacı E,YÜKSEL E "Türk toplumunun hayvan hakları kavramına yaklaşımının belirlenmesine yönelik bir araştırma: I. demografik özelliklere göre tutum analizi." , ss.167 - 171, 2013.
ISNAD	ÖZKUL, TÜREL vd. "Türk toplumunun hayvan hakları kavramına yaklaşımının belirlenmesine yönelik bir araştırma: I. demografik özelliklere göre tutum analizi". (2013), 167-171.

APA	ÖZKUL T, SARIBAŞ T, Uzabacı E, YÜKSEL E (2013). Türk toplumunun hayvan hakları kavramına yaklaşımının belirlenmesine yönelik bir araştırma: I. demografik özelliklere göre tutum analizi. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 19(1), 167 - 171.
Chicago	ÖZKUL TÜREL,SARIBAŞ Taner,Uzabacı Ender,YÜKSEL ERHAN Türk toplumunun hayvan hakları kavramına yaklaşımının belirlenmesine yönelik bir araştırma: I. demografik özelliklere göre tutum analizi. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 19, no.1 (2013): 167 - 171.
MLA	ÖZKUL TÜREL,SARIBAŞ Taner,Uzabacı Ender,YÜKSEL ERHAN Türk toplumunun hayvan hakları kavramına yaklaşımının belirlenmesine yönelik bir araştırma: I. demografik özelliklere göre tutum analizi. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, vol.19, no.1, 2013, ss.167 - 171.
AMA	ÖZKUL T,SARIBAŞ T,Uzabacı E,YÜKSEL E Türk toplumunun hayvan hakları kavramına yaklaşımının belirlenmesine yönelik bir araştırma: I. demografik özelliklere göre tutum analizi. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi. 2013; 19(1): 167 - 171.
Vancouver	ÖZKUL T,SARIBAŞ T,Uzabacı E,YÜKSEL E Türk toplumunun hayvan hakları kavramına yaklaşımının belirlenmesine yönelik bir araştırma: I. demografik özelliklere göre tutum analizi. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi. 2013; 19(1): 167 - 171.
IEEE	ÖZKUL T,SARIBAŞ T,Uzabacı E,YÜKSEL E "Türk toplumunun hayvan hakları kavramına yaklaşımının belirlenmesine yönelik bir araştırma: I. demografik özelliklere göre tutum analizi." Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 19, ss.167 - 171, 2013.
ISNAD	ÖZKUL, TÜREL vd. "Türk toplumunun hayvan hakları kavramına yaklaşımının belirlenmesine yönelik bir araştırma: I. demografik özelliklere göre tutum analizi". Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 19/1 (2013), 167-171.