Akran eğitiminin üniversite öğrencilerinin cinsel sağlık konusundaki bilgi düzeylerine etkisi

Kavlak, Oya; donmez, sevgül; ŞİRİN, Ahsen; DAĞ, Hande

Akran eğitiminin üniversite öğrencilerinin cinsel sağlık konusundaki bilgi düzeylerine etkisi

Hande DAĞ, (Ege Üniversitesi, Hemşirelik Fakültesi, Kadın Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Anabilim, Dalı, İzmir, Türkiye)

Sevgül DÖNMEZ, (Ege Üniversitesi, Hemşirelik Fakültesi, Kadın Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Anabilim, Dalı, İzmir, Türkiye)

Ahsen ŞİRİN, (Ege Üniversitesi, Hemşirelik Fakültesi, Kadın Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Anabilim, Dalı, İzmir, Türkiye)

Oya KAVLAK (Ege Üniversitesi, Hemşirelik Fakültesi, Kadın Sağlığı ve Hastalıkları Hemşireliği Anabilim, Dalı, İzmir, Türkiye)

Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi

33 15

Yıl: 2012 Cilt: 15 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 10 - 17 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Akran eğitiminin üniversite öğrencilerinin cinsel sağlık konusundaki bilgi düzeylerine etkisi

Öz:

Bu çalışma, üniversite öğrencilerinin cinsel ve üreme sağlığı konusunda bilgi düzeyleri üzerine akran eğitiminin etkisini incelemek amacıyla ön test-son test deneme modeli türünde yapılmıştır. Araştırmanın örneklemini 331 üniversite öğrencisi oluşturmuştur. Şubat-Haziran 2009 tarihleri arasında araştırmacılar tarafından eğitilen sağlık öğrencilerinden oluşan 20 kişilik akran eğitimci grubunun eğitim verdiği üniversite öğrencilerinin bilgi düzeyleri “Cinsel ve Üreme Sağlığı Bilgi Düzeyi Ölçme Anketi” kullanılarak saptanmıştır. Çalışmada, öğrencilerin %61’inin daha önce üreme sağlığıyla ilgili eğitim almadığı saptanmıştır. Öğrencilerin en sık kullandıkları bilgi kaynağı kitap-internet-arkadaş olarak saptanmış olup, %37’si bu bilgileri sağlık çalışanından almak istemektedir. Öğrencilerin %25’inin doğum kontrol yöntemi kullandıkları saptanmıştır. Eğitim sonrası öğrencilerin %18,1’inin bilgi değişim düzeyi değişmezken ve %81.3’ünün artmış olduğu, ön test ve son test bilgi durumunu karşılaştırmak için yapılan ki kare analizinde anlamlı fark elde edilmiştir (x2=30.609, p<0.05). Akran eğitiminin gençlerin cinsel ve üreme sağlığı bilgilerini arttırmada etkili olduğu sonucuna varılmıştır.

Anahtar Kelime:

Konular: Tıbbi İnformatik Eğitim, Eğitim Araştırmaları Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri Eğitim, Özel Hemşirelik Psikoloji Davranış Bilimleri

University youth reproductive and sexual health knowledge and peer education

Öz:

University Youth Reproductive and Sexual Health Knowledge and Peer Education This study was made to analyze the effects of peer education on reproductive and sexual health knowledge level of the university youth by using pre-post test pre-experimental model. The sample was composed of 331 students. The knowledge level of them who were trained by peer educators were measured by using Sexual and Reproductive Health Knowledge Level Measurement Questionnairebetween February- June 2009.The study was determined that 61% of the students never had education about reproductive health. The common knowledge source of the students were found books-internet-friends and 37% of them want to take it from the health staff. 25% of them were using birth controlling methods. The students’ level of knowledge change was found that 18.1% unchanged and 81.3% increased. The chi-square analysis was made to compare the knowledge level of pre-post test and found no significant difference (x2= 30,609, p<0.05). Peer education was found effective in improving knowledge.

Anahtar Kelime:

Konular: Tıbbi İnformatik Eğitim, Eğitim Araştırmaları Sağlık Bilimleri ve Hizmetleri Eğitim, Özel Hemşirelik Psikoloji Davranış Bilimleri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Akdolun Balkaya N. Üreme sistemi enfeksiyonları ve cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar. Şirin A. editör. Kavlak, O. Editör yardımcısı. Kadın Sağlığı. 1. Baskı. İzmir. Bedray Basım Yayıncılık; 2008.p.348-408.
Akın A, Bahar Ş, Dilek A, Erdem M, Hodoğlugil N, Saka G ve ark. Adölesanların cinsel ve üreme sağlığını etkileyen faktörler projesi raporu. Hacettepe Üniversitesi Kadın Sağlığı Uygulama ve Araştırma Merkezi. Halk Sağlığı Anabilim Dalı. Ankara: 2003.p.40-80.
Aladağ M, Tezer E. Üniversite Öğrencilerine Yönelik Bir Akran Danışmanlığı Programı İçin İhtiyaç Taraması Çalışması. Ege Eğitim Dergisi 2007;(8)2:19–36.
Bal Yılmaz H, Kavlak O, Ünsal Atan Ş. Sexual Activity, Knowledge and Contraseptive Usage by Gender Among University Students in Turkey. The European Journal Of Contraseption and Reproductive Health Care 2010;15(6):443-440. (doi:10.3109/13625187.2010.515045).
Borgia P, Marinacci C, Schifano P, Perucci CA.Is Peer Education The Best Approach for Hiv Prevention in Schools? Journal of Adolescent Health 2005;36:508–16.
Brown B, Larson R.The Kaleidoscope of adolescence: experiences of the world’s youth at the beginning of the 21st century. Brown B., Larson RW and Saraswathi TS. Eds. The World’s Youth: Adolescence in Eight Regions of the Globe. United Kingdom. Cambridge University Press; 2002. p.5
Caron F, Godin G, Otis J, Lambert LD. Evaluation of a Theoretically Based Aids/ Std Peer Education Program on Postponing Sexual Intercourse and on Condom Use Among Adolescents Attending High School. Health Education Research Theory & Practice Pages 2004;19(2):185-197.
Dejong J, El-Khoury G. Reproductive Health of Arab Young People. British Medical Journal 2006; 333(21):849-851.
Deniz Ü, Kurt M, Önder Ö.R, Acuner A. Cinsel Yolla Bulaşan Enfeksiyonlar Konusundaki Üniversite Öğrencilerinin Görüşleri. Türk HIV/AIDS Dergisi 2004;7(2):63-8.
Didem A, Aktan K, Tuğrul E. Üniversite Öğrencileri Güvenli Cinselliği Nasıl Algılıyor? Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi 2005;14(6):130.
Giray H, Kılıç B. Bekar Kadınlar ve Üreme Sağlığı. Sürekli Tıp Eğitimi Dergisi 2004;13(8):286.
Gökengin D, Yamazhan T, Özkaya D. Sexual Knowledge, Attitudes, and Risk Behaviors of Students in Turkey. Journal of School Health 2003;73(7):258-263.
Kaya F, Serin Ö, Genç A. Eğitim Fakültesi Birinci Sınıf Öğrencilerinin Cinsel Yaşamlarına İlişkin Yaklaşımlarının Belirlenmesi. Türk Silahlı Kuvvetleri Koruyucu Hekimlik Bülteni 2007; 6(6):441-48.
Mellanby AR, Newcombe RG, Rees J, Tripp HJ. A Comparative Study of Peer-Led and School Sex Education. Health Education Research Theory & Practice 2001;16(4):481-492.
Monasch R, Mahy M.Preventing HIV in young people: a systematic review of the evidence from developing countries. Ross D., Dick B. and Ferguson, J. Editors.
WHO and Inter-Agency Task Team (IATT) on HIV and Young People. Geneva. WHO; 2006. p.15-35.
Özan S, Aras Ş, Şemin S, Orçın E. Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğrencilerinin Cinsel Tutum ve Davranış Özellikleri. DEÜ Tıp Fakültesi Dergisi 2004;18(1):27-39.
Özcebe H, Akın L. Letter to The Editor: Effects of Peer Education on Reproductive Health Knowledge for Adolescents Living in Rural Areas of Turkey. Journal of Adolescent Health 2003;33(4):217–18.
Özcebe H, Ünalan T, Türkyılmaz S, Coşkun Y. Türkiye Gençlerde Cinsel Sağlık ve Üreme Sağlığı Araştırması Sonuç Raporu. Nüfus Bilim Derneği ve Unfpa. Ankara. Damla Matbacılık; 2007.p.13-24.
Pınar G, Doğan N, Ökdem Ş, Algıer L, Öksüz E. Özel Bir Üniversitede Okuyan Öğrencilerin Cinsel Sağlıkla İlgili Bilgi Tutum ve Davranışları. Tıp Araştırmaları Dergisi 2009;7(2):105 -113.
Schover Lr, Jenkins R, Sui D, Adams JH, Marion MS, Jackson KE.Randomized Trial of Peer Counseling on Reproductive Health in African American Breast Cancer Survivors. Journal of Clinical Oncology 2006;24(10):1620-26.
Simbar M, Tehrani FR, Hashemi Z. Reproductive Health Knowledge, Attitudes and Practices of Iranian College Students. La Revue De Santé De La Méditerranée Orientale 2005;11(5/6):888-897.
Siyez DM, Siyez E. Üniversite Öğrencilerinin Cinsel Yolla Bulaşan Hastalıklara İlişkin Bilgi Düzeylerinin İncelenmesi. Türk Üroloji Dergisi 2009; 35(1):49-55.
Smith MU, Dane FC, Archer ME, Devereaux RS, Katner HP. Students Together Against Negative Decisions (Stand): Evaluation of a School-Based Sexual Risk Reduction Intervention in The Rural South. Aıds Education Prevention 2000;12(1):49-70.
Şen E, Kavlak O. Adölesanların Kontraseptif Yöntem Bilgisi ve Yöntem Kullanımları: Sistematik İnceleme. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Derneği Dergisi 2009;1:38-51.
Zhang D, Bi Y, Maddock JE, Shiyue LI. Sexual and Reproductive Health Knowledge Among Female College Students in Wuhan, China. Asia-Pacific Journal of Public Health 2010;22(1):118-126.

APA	DAĞ H, donmez s, ŞİRİN A, Kavlak O (2012). Akran eğitiminin üniversite öğrencilerinin cinsel sağlık konusundaki bilgi düzeylerine etkisi. , 10 - 17.
Chicago	DAĞ Hande,donmez sevgül,ŞİRİN Ahsen,Kavlak Oya Akran eğitiminin üniversite öğrencilerinin cinsel sağlık konusundaki bilgi düzeylerine etkisi. (2012): 10 - 17.
MLA	DAĞ Hande,donmez sevgül,ŞİRİN Ahsen,Kavlak Oya Akran eğitiminin üniversite öğrencilerinin cinsel sağlık konusundaki bilgi düzeylerine etkisi. , 2012, ss.10 - 17.
AMA	DAĞ H,donmez s,ŞİRİN A,Kavlak O Akran eğitiminin üniversite öğrencilerinin cinsel sağlık konusundaki bilgi düzeylerine etkisi. . 2012; 10 - 17.
Vancouver	DAĞ H,donmez s,ŞİRİN A,Kavlak O Akran eğitiminin üniversite öğrencilerinin cinsel sağlık konusundaki bilgi düzeylerine etkisi. . 2012; 10 - 17.
IEEE	DAĞ H,donmez s,ŞİRİN A,Kavlak O "Akran eğitiminin üniversite öğrencilerinin cinsel sağlık konusundaki bilgi düzeylerine etkisi." , ss.10 - 17, 2012.
ISNAD	DAĞ, Hande vd. "Akran eğitiminin üniversite öğrencilerinin cinsel sağlık konusundaki bilgi düzeylerine etkisi". (2012), 10-17.

APA	DAĞ H, donmez s, ŞİRİN A, Kavlak O (2012). Akran eğitiminin üniversite öğrencilerinin cinsel sağlık konusundaki bilgi düzeylerine etkisi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 15(1), 10 - 17.
Chicago	DAĞ Hande,donmez sevgül,ŞİRİN Ahsen,Kavlak Oya Akran eğitiminin üniversite öğrencilerinin cinsel sağlık konusundaki bilgi düzeylerine etkisi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 15, no.1 (2012): 10 - 17.
MLA	DAĞ Hande,donmez sevgül,ŞİRİN Ahsen,Kavlak Oya Akran eğitiminin üniversite öğrencilerinin cinsel sağlık konusundaki bilgi düzeylerine etkisi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, vol.15, no.1, 2012, ss.10 - 17.
AMA	DAĞ H,donmez s,ŞİRİN A,Kavlak O Akran eğitiminin üniversite öğrencilerinin cinsel sağlık konusundaki bilgi düzeylerine etkisi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2012; 15(1): 10 - 17.
Vancouver	DAĞ H,donmez s,ŞİRİN A,Kavlak O Akran eğitiminin üniversite öğrencilerinin cinsel sağlık konusundaki bilgi düzeylerine etkisi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2012; 15(1): 10 - 17.
IEEE	DAĞ H,donmez s,ŞİRİN A,Kavlak O "Akran eğitiminin üniversite öğrencilerinin cinsel sağlık konusundaki bilgi düzeylerine etkisi." Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 15, ss.10 - 17, 2012.
ISNAD	DAĞ, Hande vd. "Akran eğitiminin üniversite öğrencilerinin cinsel sağlık konusundaki bilgi düzeylerine etkisi". Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 15/1 (2012), 10-17.