Örgütsel adalet ile iş doyumu ilişkisi: Ampirik bir çalışma

YELBOĞA, Atilla

Örgütsel adalet ile iş doyumu ilişkisi: Ampirik bir çalışma

Atilla YELBOĞA (Ankara Üniversitesi, Ölçme ve Değerlendirme Uygulama ve Araştırma Merkezi, Ankara, Türkiye)

Ege Akademik Bakış

15 6

Yıl: 2012 Cilt: 12 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 171 - 182 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Örgütsel adalet ile iş doyumu ilişkisi: Ampirik bir çalışma

Öz:

Örgütlerdeki ortak ve işbirliğine dayanan hareketlerin temel esaslarından birisi olan örgütsel adalet, endüstri ve örgüt psikolojisi, insan kaynakları yönetimi ve örgütsel davranış alanlarında incelenmekte olan bir konudur. İş doyumu ise örgütsel araştırmalarda en çok incelenen konulardan biri olması yanında adalet algıları ile ilişkili bir kavramdır. Bu araştırmanın amacı örgütsel adalet algısı ve iş doyumu ilişkisini incelemektir. Araştırma Türkiye’de otomotiv sektöründe faaliyet gösteren bir işletmede, 310 işgörenin katılımıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırma bulgularına göre, örgütsel adalet algısı, iş doyumunu belirleyen etmenlerden biri olarak ortaya konmaktadır. Boyutlar açısından bakıldığında ise, dağıtım adaleti ve kişilerarası adalet algısının iş doyumu üzerinde etkili olmasına karşın, işlemsel ve bilgisel adalet algıları açısından herhangi bir etkinin olmadığı tespit edilmiştir.

Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Ambrose, M., Hess, R.L. and Ganesan, S. (2007) “The Relationship Between Justice And Attitudes: An Examination of Justice Effects on Event and System- Related Attitudes” Organization Behavior and Human Decision Processes, 103(1):21-36.
Beugre, C.D., Baron, R.A. (2001) “Perceptions of Systemic Justice: The Effects of Distributive, Procedural and Interactional Justice” Journal of Applied Social Psychology, 31(2):324-339.
Bies, R. J. (2005) “Are Procedural and Interactional Justice Conceptually Distinct?” J. Greenberg et all (eds.) The Handbook of Organizational Justice, Mahwah, NJ Erlbaum.
Blau, G., Tatum, D.S., Ward-Cook, K., Dobria, L. and McCoy, K. (2005) “Testing for Time-Based Correlates of Perceived Gender Discrimination” Journal of Allied Health, 34(3):130-137.
Bryne, Z.S., Miller, B.K. (2009) “Is Justice The Same For Everyone? Examining Fairness Items Using Multiple- Group Analysis?” Journal of Business and Psychology, 24:51-64.
Büyüköztürk, Ş. (2006) Sosyal Bilimler İçin Veri Analizi El Kitabı, Ankara, Pegem Akademi Yayıncılık.
Cobb, A.T., Frey, F.M. (1996) “The Effects of Leader Fairness and Pay Outcomes on Superior/Subordinate Relations” Journal of Applied Social Psychology, 26:1401- 1426.
Cohen-Charash, Y., Spector, P.E. (2001) “The Role of Justice in Organizations: A Meta-Analysis” Organizational Behavior and Human Decision Processes, 86(2): 278-321.
Colquitt, J.A. (2001) “On The Dimensionality Of Organizational Justice: A Construct Validation of A Measure” Journal of Applied Psychology, 86(3):386-400.
Colquitt, J.A., Conlon, D.E., Wesson, M.J., Porter, C.O. and Ng, K.Y. (2001) “Justice at the Millenium: A Meta Analytic Review of 25 Years of Organizational Justice Research” Journal of Applied Psychology, 86(3):425- 445.
Colquitt, J.A., Greenberg, J., and Zapata-Phelan, C.P. (2005) “What Is Organizational Justice? A Historical Overview” Greenberg et all(eds.) The Handbook of Organizational Justice, Mahwah, NJ Erlbaum.
Colquitt, J.A., Noe, R.A., & Jackson, C.L. (2002) “Justice In Teams: Antecedents and Consequences of Procedural Justice Climate” Personnel Psychology, 55(1):83-109.
Dailey, R.C., Kirk, D.J. (1992) “Distributive and Procedural Justice As Antecedents of Job Dissatisfaction and Intent to Turnover” Human Relations, 45(3): 305- 317.
DeConinck, J. B., & Stilwell, D. C. (2004) “Incorporating Organizational Justice, Role States, Pay Satisfaction and Supervisor Satisfaction in A Model Of Turnover Intentions” Journal of Business Research, 57: 225-231.
Donovan, J.J. (2001) “Work Motivation” Anderson et all (eds.) Handbook of Industrial, Work & Organizastional Pscyhology, London, Sage Publication.
Foley, S., Hang-Yue, N. and Wong, A. (2005) “Perceptions of Discrimination and Justice are There Gender Differences in Outcomes?” Groups & Organization Management, 30(4):421-450.
Foley, S., Kidder, D.L., & Powell, G.N. (2002) “The Perceived Glass Ceiling and Justice Perceptions: An Investigation of Hispanic Law Associates” Journal of Management, 28(4):471-496.
Folger, R., Cropanzano, R. (1998) Organizational Justice And Human Resource Management, Thousand Oaks, Sage Publications.
Folger, R. and Konovsky, M.A. (1989) “Effects Of Procedural and Distributive Justice on Reactions to Pay Raise Decisions” Academy of Management Journal, 32:115-130.
Fryxell, G.E., Gordon, M.E. (1989) “Workplace Justice and Job Satisfaction as Predictors of Satisfaction With Unions and Management” Academy of Management Journal, 32: 851-866.
Greenberg, J. (1987) “A Taxonomy of Organizational Justice Theories” Academy of Management Review, 12:9- 12.
Greenberg, J. (1990) “Organizational Justice: Yesterday,Today, and Tomorrow” Journal of Management, 16(2):399-432.
Greenberg, J. (1993) “The Social Side Of Fairness: Interpersonal and Informational Classes of Organizational Justice” Cropanzano (eds.) Justice In The Workplace: Approaching Fairness In Human Resource Management,
Hillsale, NJ Lawrence Erlbaum Associates. Greenberg, J. and Bies, R.J. (1992) “Establishing The Role of Empirical Studies of Organizational Justice in Philosopical Inquiries into Business Ethics” Journal of Business Ethics, 11(5-6):433-444.
Karabay, E.Z. (2004) “Kamuda Ve Özel Sektörde Örgütsel Adalet Algısı İle Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkiler” Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü.
Konovsky, M.A. (2000) “Understanding Procedural Justice and Its Impact on Business Organizations” Journal of Management, 26(3):489-511.
Konovsky, M. A., Folger, R. and Cropanzano, R. (1987) “Relative Effects of Procedural and Distributive Justice on Employee Attitudes” Representative Research in Social Psychology, 17:15-24.
Köse, S., Kartal, B. ve Kayalı, N. (2003) “Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ve Tutuma İlişkin Faktörlerle İlişkisi Üzerine Bir Araştırma” Erciyes Üniversitesi iktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 20:1-19.
Lawson, K.J., Noblet, A.J. and Rodwell, J.J.(2009) “Promoting Employee Well Being:The Relevance of The Work Characteristics and Organizational Justice” Health Promotion International, 24(3):223-233.
Lee, C., Pillutla, M. and Law, K. (2000) “Power- Distance, Gender and Organizational Justice” Journal of Management, 26(4):685-704.
Lemons, M.A. (2003) “Contextual and Cognitive Determinants of Procedural Justice Perceptions in Promotion Barriers for Women” Sex Roles, 49(5-6): 247-264.
Martin, C.L., Bennett, N. (1996) “The Role Of Justice Judgements in Explaining the Relationship Between Job Satisfaction and Organizational Commitment” Group& Organizational Management, 21:84-104.
Muchinsky, P.M. (2002) Psychology Applied To Work, 6th Edition, Wadsworth Publishing Company.
Nowakovski, J.M., Conlon, D.E., (2005) “Organizational Justice: Looking Back, Looking Forward” International Journal of Conflict Management. 16(1):4-29.
Özmen, Ö.N., Arbak, Y. ve Özer Süral, P. (2007) “Adalete Verilen Değerin Adalet Algıları Üzerindeki Etkisinin Sorgulanmasına İlişkin Bir Araştırma” Ege Akademik Bakış, 7(1):17-33.
Phillips, J.M. (2002) “Antecedents And Consequences of Procedural Justice Perceptions in Hierarchical Decision-Making Teams” Small Group Research, 33(1): 32-64.
Ployhart, R. E., & Ryan, A. M. (1997) “Toward An Explanation of Applicant Reactions: An Examination of Organizational Justice and Attribution Frameworks” Organizational Behavior and Human Decision Process, 72(3):308-335.
Rust, J., Golombok, S. (1992) Modern Psychometrics: The Science Of Psychological Assessment, New York, Routledge.
Robinson, K.L. (2004) “The Impact of Individual Differences on the Relationship Between Employee of Organizational Justice and Organizational Outcome Variables” A Dissertation Presented to the Faculty of the California School of Organizational Studies, San Diego, Alliant International University.
Schappe, S.P. (1998) “Understanding Employee Job Satisfaction: The Importance of Procedural and Distributive Justice” Journal of Business and Psychology, 12(4):493-503.
Schultz, D.P., Schultz, S.E. (2005) Psychology And İndustry Today, 9th Edition, New York, Macmillan Publishing.
Spector, P.E. (1985) “Measurement of Human Service Staff Satisfaction: Development of The Job Satisfaction Survey” American Journal of Community Psychology, 13:693-713.
Şeşen, H., Basım, H.N.(2010) “Çalışanların Adalet Algısının Örgütsel Vatandaşlık Davranışına Etkisi: İş Tatmininin Aracılık Rolü” ODTU Gelişme Dergisi, 37:171-193.
Uysal, I.D. (2004) “Örgütsel Adalet: Ortaya Çıkışı, Kuramsal Yaklaşımlar ve Bugünkü Durumu” Türk Psikoloji Yazıları, 7(13):25-43.
Viswesvaran, C., Ones, D.S. (2002) “Examining The Construct of Organizational Justice: A Meta-Analytic Evaluation of Relations with Work Attitudes and Behaviors” Journal of Business Ethics, 38:193-203.
Yelboğa, A. (2009) “Validity And Reliability of the Turkish Version of the Job Satisfaction Survey ” World Applied Sciences Journal, 6(8):1066-1072.
Yıldırım, F. (2007) “İş Doyumu ile Örgütsel Adalet İlişkisi” Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 62(1):253-278.
Yürür, S.(2008) “Örgütsel Adalet ile İş Tatmini ve Çalışanların Bireysel Özellikleri Arasındaki İlişkilere Yönelik Bir Araştırma” Süleyman Demirel Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 13(2):295-312.
Zapata-Phelan, C.P., Colquitt, J.A., Scott, B. A. and Livingston, B. (2009) “Procedural Justice, Interactional Justice, and Task Performance: The Mediating Role of Intrinsic Motivation” Organizational Behavior and Human Decision Processess,108:93-105.

APA	YELBOĞA A (2012). Örgütsel adalet ile iş doyumu ilişkisi: Ampirik bir çalışma. , 171 - 182.
Chicago	YELBOĞA Atilla Örgütsel adalet ile iş doyumu ilişkisi: Ampirik bir çalışma. (2012): 171 - 182.
MLA	YELBOĞA Atilla Örgütsel adalet ile iş doyumu ilişkisi: Ampirik bir çalışma. , 2012, ss.171 - 182.
AMA	YELBOĞA A Örgütsel adalet ile iş doyumu ilişkisi: Ampirik bir çalışma. . 2012; 171 - 182.
Vancouver	YELBOĞA A Örgütsel adalet ile iş doyumu ilişkisi: Ampirik bir çalışma. . 2012; 171 - 182.
IEEE	YELBOĞA A "Örgütsel adalet ile iş doyumu ilişkisi: Ampirik bir çalışma." , ss.171 - 182, 2012.
ISNAD	YELBOĞA, Atilla. "Örgütsel adalet ile iş doyumu ilişkisi: Ampirik bir çalışma". (2012), 171-182.

APA	YELBOĞA A (2012). Örgütsel adalet ile iş doyumu ilişkisi: Ampirik bir çalışma. Ege Akademik Bakış, 12(2), 171 - 182.
Chicago	YELBOĞA Atilla Örgütsel adalet ile iş doyumu ilişkisi: Ampirik bir çalışma. Ege Akademik Bakış 12, no.2 (2012): 171 - 182.
MLA	YELBOĞA Atilla Örgütsel adalet ile iş doyumu ilişkisi: Ampirik bir çalışma. Ege Akademik Bakış, vol.12, no.2, 2012, ss.171 - 182.
AMA	YELBOĞA A Örgütsel adalet ile iş doyumu ilişkisi: Ampirik bir çalışma. Ege Akademik Bakış. 2012; 12(2): 171 - 182.
Vancouver	YELBOĞA A Örgütsel adalet ile iş doyumu ilişkisi: Ampirik bir çalışma. Ege Akademik Bakış. 2012; 12(2): 171 - 182.
IEEE	YELBOĞA A "Örgütsel adalet ile iş doyumu ilişkisi: Ampirik bir çalışma." Ege Akademik Bakış, 12, ss.171 - 182, 2012.
ISNAD	YELBOĞA, Atilla. "Örgütsel adalet ile iş doyumu ilişkisi: Ampirik bir çalışma". Ege Akademik Bakış 12/2 (2012), 171-182.