Yıl: 2012 Cilt: 14 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 1 - 13 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Profesyonel sporcuların yarışma yönelimleri: cinsiyet, yaş ve spor türü farklılıkları

Öz:
Bu çalışmanın amacı, profesyonel sporcuların cinsiyet, yaş ve spor türü farklılıklarına göre yarışma yönelimlerini araştırmaktır. Araştırma, on bir farklı spor branşında faaliyet gösteren 217 sporcunun katılımları ile gerçekleştirilmiştir. Bu spor branşları, bireysel ve takım sporları türünde gruplandırılmıştır. Çalışmada, Spora Yönelim Ölçeği (SYÖ) kullanılmıştır. Ölçüm aracının Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması gerçekleştirilmiştir. Bulgular, SYÖ’nün Türkçe formunun geçerli ve güvenilir bir ölçüm aracı olduğunu göstermiştir. Sporcuların yarışma yönelimleri, cinsiyet, yaş grupları ve spor türü değişkenleri farklılıklarına göre incelenmiştir. Rekabet, hedef ve kazanma yönelimlerine ilişkin olarak cinsiyet değişkeninin bir farklılık oluşturmadığı belirlenmiştir. Yaş grupları değişkeninde ise, 22 yaş ve üstü sporcuların, 21 yaş ve altı sporculardan, kazanma yöneliminde anlamlı düzeyde yüksek puanlar aldığı belirlenmiştir. Takım sporu yapan sporcuların, bireysel spor yapan sporculara göre ölçeğin tüm alt boyutlarında yüksek puanlar aldığı belirlenmiştir.
Anahtar Kelime:

Konular: Spor Bilimleri

Competıtıve orıentatıons of professıonal athletes: gender, age and sport type dıfferences

Öz:
The aim of this study was to investigate competitive orientations with regard to gender, age and sport type differences in athletes. The study was conducted on 217 athletes from eleven different sport branches. Sport branches were grouped as individual and team sports. The participants completed Sport Orientation Questionnaire (SOQ). The reliability and validity of Turkish version of SOQ was tested. Results showed that the Turkish version of SOQ is a reliable and valid instrument. Athletes’ sport orientation was investigated with regard to gender, age and sport type differences. The gender difference was not evident for competitiveness, win and goal orientation. 22 ages and older group had significantly higher scores than 21 age and younger age group on winning orientation. Team sports athletes had higher scores than individual athletes in every subscale of the sport orientation.
Anahtar Kelime:

Konular: Spor Bilimleri
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Anshel, M. H. Sport psychology: From theory to practice. 3rd Edition. Gorsuch Scorisbrick, Scottsdale, Arizona 1997.
  • Arbuckle, J. L., Werner, W. Amos 4.0 user’s guide, SPSS Inc. 1999.
  • Baldwin, C. K., Caldwell. L. L. Development of the free time motivation scale for adolescents. Journal of Leisure Research. 2003; 35, 129-151.
  • Beaudoin, C. M. Competitive orientations and sport motivation of professional women football players: An ınternet survey. Journal of Sport Behavior. 2006; 29(3), 201-212.
  • Büyüköztürk, Ş. Veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem A Yayıncılık 2004.
  • Büyüköztürk, Ş., Akgün, Ö., Kahveci, Ö., Demirel, F. Güdülenme ve öğrenme stratejileri ölçeği’nin Türkçe formunun geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2004.; 4(2), 207-239.
  • Büyüköztürk, Ş. Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. İkinci baskı. Ankara: Pegem A Yayıncılık 2005.
  • Bryman, A., Cramer, D. Quantitative data Analysis with SPSS for windows: A guide for social scientists. New York: Routledge 1997.
  • Byrne, B.M. Structural equation modeling with LISREL, PRELIS, and SIMPLIS: Basic concepts, applications, and programming, lawrence erbaum associates publisher, New Jersey 1998.
  • Czech, D. R., Burke, K. L., Joyner, A. B., Hardy, C. J. An exploratory investigation of optimism,pessimism, and sport orientation among NCAA division I college athletes. International Sports Journal. 2002; 6(2), 136-145.
  • Elbe, A.M. Testgütekriterien des Deutschen sport orientation questionnaires. Spectrum der Sportwissenschaft 2004, 16, 96-107.
  • Elliot, A. J. Approach and avoidance motivation and achievement goals. Educational Psychology. 1999; 34(3), 169-189.
  • Findlay, L.C., Bowker, A. The link between competitive sport participation and self-concept in early adolescence: A consideration of gender and sport orientation. Journal Youth and Adolescence 2009; 38, 29-40.
  • Gill, D.L. Psychological dynamics of sport. Human Kinetics Champaign, IL. 1986.
  • Gill, D. L., Deeter, T. E. Development of the sport orientation questionnaire. Research Quarterly for Exercise and Sport. 1988; 59(3), 191-202.
  • Gill, D. L., Dzewaltowski, D.A., Deeter, T. E. The relationship of competitiveness and achievement orientation to participation in sport and nonsport activities. Journal of Sport and Exercise Psychology. 1988; 10, 139-150.
  • Gill, D.L. Competitiveness and competitive orientation in sport. In: Singer, R. N., Murphey, M., Tennant, L. K., ed(s). Handbook of research on sport psychology. NewYork: McMillan 1993.
  • Hu, L., Bentler, P.M. Cutoff criteria for fit indexes in covariance structure anaysis: conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling. 1999; 6(1), 1-55.
  • Jamshidi, A., Hossien, T., Sajadi, S. S., Safari, K., Zare, G. The relationship between sport orientation and competitive anxiety in elite athletes. Procedia - Social and Behavioral Sciences. 2011, 30, 1161–1165
  • Joreskog, K., Sörbom, D. LISREL 8: User’s reference guide, Scientific Software International Inc. 2001.
  • Kelley, B.C., Hoffman, S.J., Gill, D. L. The relationship between competitive orientation and religious orientation. Journal of Sport Behavior 1990; 13, 145-156.
  • Kelloway, E.K. Using Lısrel for structural equation modeling: A researcher’s guide, Thousand Oaks, Ca: Sage Publications 1998.
  • Martin, J.J., Ekiund, R. C., Smith, A.L. The relationships among competitiveness, age and ability in distance runners. Journal of Sport Behavior. 1994; 17(4), 258-266.
  • Martin , J.J., Mushett, C. A., Smith, K. L. Athletic ıdentity and sport orientation of adolescent swimmers with disabilities, Adapted Physical Activity Quarterly 1995; 12, 113-123.
  • Nicholls, J.G. The competitive ethos and democratic education. Cambridge, MA: Harvard University Press. 1989.
  • Nunnally, J.C. Psychometric theory. New York: McGraw-Hill. 1978.
  • Özdamar, K. Paket programlar ile istatistiksel veri analizi (2. Baskı). Eskişehir: Kaan Kitabevi. 1999.
  • Pullant, J. SPSS Survival manual: A step-by-step guide to data analysis using spss for windows. Philadelphia, PA: Open University Pres 2001.
  • Ryan, R.M., Deci, E.L. Self determination theory and the facilitation of intrinsic motivation, social development, and well being. American Psychologist. 2000; 55, 68–78.
  • Sheikh, M., Afshari, J., Sheikh, H. Comparing sport orientation between ındividual and team sports, and its relation to sport participation motivation. American Journal of Scientific Research. 2011; 30, 28-35.
  • Skordilis, E.K., Koutsouki, D., Asonitou, K., Evans, E., Jensen, B., Wall, K. Sport Orientations and Goal Perspectives of Wheelchair Athletes. Adapted Physical Activity Quarterly. 2001; 18(3), 304-315.
  • Skordilis, E.K., Sherrill, C., Yilla, A., Koutsouki, D., Stavrou, N. A. Use of the sport orientatıon questionnaire with wheelchair athletes: Examination of evidence for validity. Perceptual and Motor Skil. 2002; 75, 197-207.
  • Smith, D., Bar-Eli, M. Essential readings in sport and exercise psychology, Human Kinetics, Champain, IL. 2007.
  • Stephanie, H., Stuart, B. Measurement of achievement orientations: psychometric measures, gender, and sport differences. European Journal of Sport Science. 2002; 2(5), 1-12.
  • Sümer, N. Yapısal eşitlik modelleri: Temel kavramlar ve örnek uygulamalar. Türk Psikoloji Yazıları. 2000; 3(6), 49-74.
  • Tavşancıl, E. Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım 2002. Tiryaki, Ş. Spor psikolojisi- Kavramlar kuramlar ve uygulama. Ankara: Eylül Kitap ve Yayınevi. 2000.
  • Wann, D.L. Sport psychology. Prentice hall, Upper Saddle River, NJ. 1997.
  • Weinberg, R.S., Gould, D. Foundations of sport & exercise psychology. Human Kinetics, Champaign, IL. 1995.
  • Weinberg, R.S., Gould, D. Foundations of sport & exercise psychology. 3th Edition. Human Kinetics, Champaign, IL. 2003.
  • Weiss, M.R., Caja, E. Motivational orientations and sport behavior. In: Horn, T. S., ed(s). Advances in sport psychology. Human Kinetics, Champaign IL. 2002.
  • Werch, A. Individual differences and intrinsic motivations for sport participation. In: Kremer, J., Trew, K., Ogle, S., ed(s). Young People’s Involvement in Sport. Routledge, London: Taylor & Francis. 1997.
  • Williams, L., Gill, D.L. Motivational orientation: Achievement and competitiveness. In: Gill, D. L., ed(s). Psychological dynamics of sport and exercise. 2nd Edition. Human Kinetics, Champaign, IL. 2000
APA Kiremitci O, GENÇER R, ENGÜR M, DEMİRAY E, BALYAN M (2012). Profesyonel sporcuların yarışma yönelimleri: cinsiyet, yaş ve spor türü farklılıkları. , 1 - 13.
Chicago Kiremitci Olcay,GENÇER RAMAZAN TIMUÇIN,ENGÜR MUSTAFA,DEMİRAY Erdinç,BALYAN MELİH Profesyonel sporcuların yarışma yönelimleri: cinsiyet, yaş ve spor türü farklılıkları. (2012): 1 - 13.
MLA Kiremitci Olcay,GENÇER RAMAZAN TIMUÇIN,ENGÜR MUSTAFA,DEMİRAY Erdinç,BALYAN MELİH Profesyonel sporcuların yarışma yönelimleri: cinsiyet, yaş ve spor türü farklılıkları. , 2012, ss.1 - 13.
AMA Kiremitci O,GENÇER R,ENGÜR M,DEMİRAY E,BALYAN M Profesyonel sporcuların yarışma yönelimleri: cinsiyet, yaş ve spor türü farklılıkları. . 2012; 1 - 13.
Vancouver Kiremitci O,GENÇER R,ENGÜR M,DEMİRAY E,BALYAN M Profesyonel sporcuların yarışma yönelimleri: cinsiyet, yaş ve spor türü farklılıkları. . 2012; 1 - 13.
IEEE Kiremitci O,GENÇER R,ENGÜR M,DEMİRAY E,BALYAN M "Profesyonel sporcuların yarışma yönelimleri: cinsiyet, yaş ve spor türü farklılıkları." , ss.1 - 13, 2012.
ISNAD Kiremitci, Olcay vd. "Profesyonel sporcuların yarışma yönelimleri: cinsiyet, yaş ve spor türü farklılıkları". (2012), 1-13.
APA Kiremitci O, GENÇER R, ENGÜR M, DEMİRAY E, BALYAN M (2012). Profesyonel sporcuların yarışma yönelimleri: cinsiyet, yaş ve spor türü farklılıkları. Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 14(1), 1 - 13.
Chicago Kiremitci Olcay,GENÇER RAMAZAN TIMUÇIN,ENGÜR MUSTAFA,DEMİRAY Erdinç,BALYAN MELİH Profesyonel sporcuların yarışma yönelimleri: cinsiyet, yaş ve spor türü farklılıkları. Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi 14, no.1 (2012): 1 - 13.
MLA Kiremitci Olcay,GENÇER RAMAZAN TIMUÇIN,ENGÜR MUSTAFA,DEMİRAY Erdinç,BALYAN MELİH Profesyonel sporcuların yarışma yönelimleri: cinsiyet, yaş ve spor türü farklılıkları. Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, vol.14, no.1, 2012, ss.1 - 13.
AMA Kiremitci O,GENÇER R,ENGÜR M,DEMİRAY E,BALYAN M Profesyonel sporcuların yarışma yönelimleri: cinsiyet, yaş ve spor türü farklılıkları. Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 2012; 14(1): 1 - 13.
Vancouver Kiremitci O,GENÇER R,ENGÜR M,DEMİRAY E,BALYAN M Profesyonel sporcuların yarışma yönelimleri: cinsiyet, yaş ve spor türü farklılıkları. Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 2012; 14(1): 1 - 13.
IEEE Kiremitci O,GENÇER R,ENGÜR M,DEMİRAY E,BALYAN M "Profesyonel sporcuların yarışma yönelimleri: cinsiyet, yaş ve spor türü farklılıkları." Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 14, ss.1 - 13, 2012.
ISNAD Kiremitci, Olcay vd. "Profesyonel sporcuların yarışma yönelimleri: cinsiyet, yaş ve spor türü farklılıkları". Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi 14/1 (2012), 1-13.