Beden eğitimi öğretmenlerinin örgütsel bağlılıkları ve örgütsel vatandaşlık davranışlarının incelenmesi

AYCAN, Ali; Tabuk, Mustafa Ertan; GÖRÜN, Levent

Beden eğitimi öğretmenlerinin örgütsel bağlılıkları ve örgütsel vatandaşlık davranışlarının incelenmesi

Ali AYCAN, (Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Beden Eğitimi ve Spor Yüksek Okulu, Bolu, Türkiye)

Levent GÖRÜN, (MEB Yunus Emre İlköğretim Okulu, Antalya, Türkiye)

MUSTAFA ERTAN TABUK (Rize Üniversitesi, Fındıklı Meslek Yüksek Okulu Rize, Türkiye)

Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi

5 3

Yıl: 2012 Cilt: 14 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 29 - 41 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Beden eğitimi öğretmenlerinin örgütsel bağlılıkları ve örgütsel vatandaşlık davranışlarının incelenmesi

Öz:

Bu çalışmanın amacı, beden eğitimi öğretmenlerinin örgütsel bağlılıkları ile örgütsel vatandaşlık davranışlarının incelenmesidir. Araştırmanın çalışma evrenini, Bolu ve Düzce il merkezleri kamu ilk ve orta öğretim okullarında görev yapan beden eğitimi öğretmenleri, örneklemini ise 39’ u bayan, 71’i erkek olmak üzere toplam 110 beden eğitimi öğretmeni oluşturmuştur. Beden eğitimi öğretmenlerinin örgütsel bağlılıklarına ilişkin veriler “Örgütsel Bağlılık Ölçeği” kullanılarak elde edilmiştir. Beden eğitimi öğretmenlerinin örgütsel vatandaşlık davranışlarına ilişkin veriler ise “Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Ölçeği” ile elde edilmiştir. Araştırma sonucunda, öğretmenlerin duygusal ve zorunlu bağlılık düzeyleri ile son çalıştıkları okulda çalışma süreleri arasında pozitif bir ilişkinin bulunduğu tespit edilmiştir. Aynı zamanda, öğretmenlerin duygusal ve zorunlu bağlılık düzeyleri ile “diğerkâmlık”, “vicdanlılık”, “centilmenlik” ve “sivil erdem” davranış düzeyleri arasında pozitif bir ilişki de tespit edilmiştir. Devam bağlılığının ise, hiçbir değişken ile arasında hiçbir düzeyde ve yönde bir ilişkinin olmadığı belirlenmiştir.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel Spor Bilimleri Davranış Bilimleri

An ınvestıgatıon over organızatıonal commıtment and organızatıonal cıtızenshıp behavıour of the physıcal educatıon teachers

Öz:

The purpose of this study is to investigate the organizational commitment and organizational citizenship behavior of physicaL education teachers. The study was conducted on the basis of the selected population of primary and secondary public school physical education teachers from the city centers of Bolu and Duzce, the sampling of which was also selected as 110 physical education teachers, including 39 female and 71 male. The data related with organizational commitment level were collected by means of “Organizational Commitment Scale”. The data referring the organizational citizenship behavior of the Physical Education and teachers in sport were gathered from “Organizational Citizenship Behavior Scale”. As a result of the study, a significant correlation was reached between the affective/continuance commitment levels of the teachers and the tenure of those who worked for the latest schools. Also, it was found to be another correlation between the affective/continuance commitment levels of the teachers and the levels of altruism, conscientiousness, courtesy, civic virtue ve sportsmanship. For the normative commitment, no any other correlations were found to be in relation with any of the variables.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel Spor Bilimleri Davranış Bilimleri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Allen, N.J. & Grısaffe, D.B. Employee Commitment to the Organization and Customer Reactions Mapping the Linkages. Human Resource Management Review, 2001; 11, 209–236.
Allison, B.J., Voss, R.S. & Dryer, S. Student Classroom and Career Success: The Role of Organizational Citizenship Behavior. Journal of Education for Business, 2001; 76 (5), 282-288.
Aytaç, Ö. Örgütler: Sosyolojik Bir Perspektif. Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2004; 14 (1), 189-217.
Akgül, A. & Çevik, O. İstatistiksel Analiz Teknikleri. Ankara: Emek Ofset Ltd. Şti. 2005. Aslan, Ş. Örgütsel Vatandaşlık Davranışı ile Örgütsel Bağlılık ve Mesleğe Bağlılık Arasındaki İlişkilerin Araştırılması. Yönetim ve Ekonomi, 2008; 15(2), 163-178.
Balay, R. Küreselleşme, Bilgi Toplumu ve Eğitim. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 2004; 37 (2), 61-82.
Basım, H.N. & Şeşen, H. Örgütsel Vatandaşlık Davranışı Ölçeği Uyarlama ve Karşılaştırma Çalışması. Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, 2006; 6 (4), 83- 101.
Bergman, M.E. The Relationship Between Affective and Normative Commitment: Review and Research Agenda. Journal of Organizational Behavior, 2006; 27, 645–663.
Boylu, Y., Pelit, E. & Güçer, E. Akademisyenlerin Örgütsel Bağlılık Düzeyleri Üzerine Bir Araştırma. Finans Politik ve Ekonomik Yorumlar, 2007; 44 (511), 55-74.
Bukhari, Z. Key Antecedents of Organizational Citizenship Behavior (OCB) in the Banking Sector of Pakistan. International Journal of Business and Management December, 2008; 3 (12), 106-11.
Çınar, A.F. Organizasyonel Davranış Alanında Yeni Bir Yaklaşım: Organizasyonel Yurttaşlık Kavramı, Endüstri İlişkileri ve İnsan Kaynakları Dergisi, 2001;3(1), web, http://www.isgucdergi.org Daft, R.L. Organization Theory and Design (8th ed.). Ohio: South Western College Pub. 2004.
Demirel, Y. Örgütsel Bağlılık ve Üretkenlik Karşıtı Davranışlar Arasındaki İlişkiye Kavramsal Bir Yaklaşım. İstanbul Ticaret Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2009; 15 (8), 115-132.
Gürkan, G.Ç. Örgütsel Bağlılık: Örgütsel İklimin Örgütsel Bağlılık Üzerine etkisi ve Trakya Üniversitesi’nde Örgüt İklimi İle Örgütsel Bağlılık Arasındaki İlişkinin Araştırılması. Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Edirne, Türkiye. 2006.
Jeffrey, A., Erez, A. & Johnson, D. E. The Nature and Dimensionality of Organizational Citizenship Behavior: A Critical Review and Meta-Analysis. Journal of Applied Psychology, 2002;87 (1), 52–65.
Jawahar, I.M. & Stone, T.H. Associations Among Altruism, Burnout Dimensions, and Organizational Citizenship Behaviour. Work and Stress, 2005; 19 (1), 93-100.
Karataş S. & Güleş, H. İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin İş Tatmini ile Örgütsel Bağlıkları Arasındaki İlişki. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2010; 3 (2), 74-89.
Kurşunoğlu, A., Bakay, E. & Tanrıören, A. İlköğretim Okulu Öğretmenlerinin Örgütsel Bağlılık Düzeyleri. Pamukkale Üniversitesi Eğitim Fakültes Dergisi, 2010; 28 (2), 101-115.
Meyer, J.P. & Allen, N.J.A Three-component Conceptualization of Organizational Commitment. Human Resource Management Review, 1991; 1, 61-98.
Meyer, J.P., Allen, N.J. & Smith, C.A. Commitment to Organizations and Occupations: Extension and Test of a Three-component Conceptualization. Journal of Applied Psychology, 1993; 78, 538-551.
Meyer, J.P. & Allen, N. J. Commitment in The Workplace. CA: Thousand Oaks SAGE Publications, 1997.
Meyer, J.P., Stanley, D. J., Herscovitch, L. & Topolnytsky, L.. Affective, Continuance and Normative Commitment to the Organization: A Meta-analysis of Antecedents, Correlates, and Consequences. Journal of Vocational Behavior 2002; 61, 20–52.
Organ, D.W. Organizational Citizenship Behavior: It’s Construct Clean-Up Time. Human Performance, 1997; 10 (2), 85-97.
Porter, L.W., Steers, R. M., Mowday, R. T. & Boulian, P.V. Organizational Commitment, Job Satisfaction and Turnover Among Psychiatric Technicians. Journal of Applied Psychology, 1974; 59 (5), 603-609.
Podsakoff, P.M., Mackenze, S. B., Paine, J. B., & Achrach, D.G. Organizational Citizenship Behaviors: A Critical Review of the Theoritical and Empirical Literature and Suggestions for Future Research. Journal of Management, 2000; 26 (3),513-563.
Powel, D.M. & Meyer, J.P. Side-Bet Theory and the Three-Component Model of Organizational Commitment. Journal of Vocational Behavior, 2004; 65, 157-177.
Polat, S. & Celep, C. Ortaöğretim Öğretmenlerinin Örgütsel Adalet, Örgütsel Güven, Örgütsel Vatandaşlık Davranışlarına İlişkin Algıları. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 2008; 54, 307-331.
Redman, T. & Snape, E. I to Wed: The Role of Consciousness Transformation in Compassion and Altruism. Journal of Management Studies, 2005; 42 (2), 301-32.
Steers, R.M. Antecedents and Outcomes of Organizational Commitment-Administrative. Science Quarterly, 1977; 22 (1), 46-56.
Sezgin, F. Öğretmenlerin Örgütsel Bağlılığının Bir Yordayıcısı Olarak Okul Kültürü. Eğitim ve Bilim, 2010; 35 (156), 142-159.
Titrek, O., Bayrakçı, M. & Zafer, D. Öğretmenlerinin Örgütsel Vatandaşlık Davranışlarına İlişkin Görüşleri. Akademik Bakış, 2009; 17, 88-107.
Uyguç, N. & Çımrın, D. DEÜ Araştırma ve Uygulama Hastanesi Merkez Labaratuvarı Çalışanlarının Örgüte Bağlılıkları ve İşten Ayrılma Niyetlerini Etkileyen Faktörler. D.E.Ü.İ.İ.B.F. Dergisi, 2004; 19 (1), 91-99.
Wasti, S.A. Affective and Continuance Commitment to the Organization: Test of an Integrated Model in the Turkish Context. International Journal of Intercultural Relations 2002; 26, 525-550.
Yılmaz, K. Kamu Ortaöğretim Okulu Öğretmenlerinin Örgütsel Vatandaşlık Davranışları İle İlgili Görüşleri. Ondokuz Mayıs Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2010; 29 (1), 1–16

APA	AYCAN A, GÖRÜN L, Tabuk M (2012). Beden eğitimi öğretmenlerinin örgütsel bağlılıkları ve örgütsel vatandaşlık davranışlarının incelenmesi. , 29 - 41.
Chicago	AYCAN Ali,GÖRÜN Levent,Tabuk Mustafa Ertan Beden eğitimi öğretmenlerinin örgütsel bağlılıkları ve örgütsel vatandaşlık davranışlarının incelenmesi. (2012): 29 - 41.
MLA	AYCAN Ali,GÖRÜN Levent,Tabuk Mustafa Ertan Beden eğitimi öğretmenlerinin örgütsel bağlılıkları ve örgütsel vatandaşlık davranışlarının incelenmesi. , 2012, ss.29 - 41.
AMA	AYCAN A,GÖRÜN L,Tabuk M Beden eğitimi öğretmenlerinin örgütsel bağlılıkları ve örgütsel vatandaşlık davranışlarının incelenmesi. . 2012; 29 - 41.
Vancouver	AYCAN A,GÖRÜN L,Tabuk M Beden eğitimi öğretmenlerinin örgütsel bağlılıkları ve örgütsel vatandaşlık davranışlarının incelenmesi. . 2012; 29 - 41.
IEEE	AYCAN A,GÖRÜN L,Tabuk M "Beden eğitimi öğretmenlerinin örgütsel bağlılıkları ve örgütsel vatandaşlık davranışlarının incelenmesi." , ss.29 - 41, 2012.
ISNAD	AYCAN, Ali vd. "Beden eğitimi öğretmenlerinin örgütsel bağlılıkları ve örgütsel vatandaşlık davranışlarının incelenmesi". (2012), 29-41.

APA	AYCAN A, GÖRÜN L, Tabuk M (2012). Beden eğitimi öğretmenlerinin örgütsel bağlılıkları ve örgütsel vatandaşlık davranışlarının incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 14(1), 29 - 41.
Chicago	AYCAN Ali,GÖRÜN Levent,Tabuk Mustafa Ertan Beden eğitimi öğretmenlerinin örgütsel bağlılıkları ve örgütsel vatandaşlık davranışlarının incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi 14, no.1 (2012): 29 - 41.
MLA	AYCAN Ali,GÖRÜN Levent,Tabuk Mustafa Ertan Beden eğitimi öğretmenlerinin örgütsel bağlılıkları ve örgütsel vatandaşlık davranışlarının incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, vol.14, no.1, 2012, ss.29 - 41.
AMA	AYCAN A,GÖRÜN L,Tabuk M Beden eğitimi öğretmenlerinin örgütsel bağlılıkları ve örgütsel vatandaşlık davranışlarının incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 2012; 14(1): 29 - 41.
Vancouver	AYCAN A,GÖRÜN L,Tabuk M Beden eğitimi öğretmenlerinin örgütsel bağlılıkları ve örgütsel vatandaşlık davranışlarının incelenmesi. Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi. 2012; 14(1): 29 - 41.
IEEE	AYCAN A,GÖRÜN L,Tabuk M "Beden eğitimi öğretmenlerinin örgütsel bağlılıkları ve örgütsel vatandaşlık davranışlarının incelenmesi." Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 14, ss.29 - 41, 2012.
ISNAD	AYCAN, Ali vd. "Beden eğitimi öğretmenlerinin örgütsel bağlılıkları ve örgütsel vatandaşlık davranışlarının incelenmesi". Atatürk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi 14/1 (2012), 29-41.