Epistemolojik inancın eleştirel düşünme ve üstbiliş ile ilişkisinin yapısal eşitlik modeli ile incelenmesi

Makbule BAŞBAY (Ege Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Eğitim Programları ve Öğretim Anabilim Dalı, İzmir, Türkiye)
Eğitim ve Bilim
5 1
Yıl: 2013 Cilt: 38 Sayı: 169 Sayfa Aralığı: 249 - 262 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Epistemolojik inancın eleştirel düşünme ve üstbiliş ile ilişkisinin yapısal eşitlik modeli ile incelenmesi

Öz:
Bu çalışmada, üniversite öğrencilerinin eleştirel düşünme eğilimleri ve epistemolojik inançları arasındaki ilişkide üstbiliş farkındalık düzeyinin kısmi aracılık etkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Öğrencilerin eleştirel düşünme eğilimlerinin epistemolojik inançlarını etkileyeceği ve üstbilişin bu ilişkide kısmi aracı bir etkiye sahip olduğu ileri sürülmüştür. Çalışmada söz konusu değişkenler arasındaki olası ilişkileri gösteren bir model kurulmuş ve bu model yapısal denklem modellemesi kullanılarak test edilmiştir. Ege Üniversitesinin çeşitli fakülte ve bölümlerinde öğrenim görmekte olan toplam 425 öğrencinin eleştirel düşünme eğilimleri, üstbiliş farkındalıkları ve epistemolojik inançları hakkında bilgi edinebilmek amacıyla çalışma grubuna üç farklı ölçüm aracı uygulanmıştır. Yapısal denklem modeli sonuçları, çalışmada önerilen modeli desteklemektedir. Buna göre; öğrencilerin eleştirel düşünme eğilimlerinin epistemolojik inançlarını etkilediği modelde üstbiliş değişkeninin kısmi aracı değişken niteliğinde olduğu söylenebilir.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

Analysing the relationship of critical thinking and metacognition with epistemological beliefs through structural equation modeling

Öz:
In this study, it was aimed to examine the partial mediating effect of metacognitive awareness level in the relationship between critical thinking dispositions and epistemological beliefs of university students. It was proposed that students critical thinking dispositions may affect their epistemological beliefs and metacognition may have a partial mediating effect in this relationship. A model that shows the possible relationships among variables was constructed and this measurement model was tested by structural equation modeling. Three different instruments were administered to 425 university students enrolled in various departments and faculties of Ege University in order to collect data about critical thinking dispositions, metacognitive awareness and epistemological beliefs. Results of structural equation modeling supported the proposed model. Based on these findings, it can be said that students critical thinking dispositions effect their epistemological beliefs and metacognition variable is a partially mediating variable.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • American Philosophical Association (1990). “Critical Thinking: A Statement of Expert Consensus for Purposes of Educational Assessment and Instruction”. [Online] Retrieved on 22-January-2013, at URL: http://www.eric.ed.gov/ERICWebPortal/contentdelivery/ servlet/ERICServlet?accno=ED315423.
  • Anderson, L., Krathwohl, D., Airasian, P., Cruikshank, K., Mayer, R., Pintrich, P., Raths, J., & Wittrock, M. (2001). A taxonomy for learning, teaching, and assessing. New York: Longman.
  • Başbay, M. (2008). “Yenilenmiş Taksonomiye Göre Düzenlenmiş Öğretim Tasarımı Dersinde Projeye Dayalı Öğretimin Öğrenme Ürünlerine Etkisi”. Yayınlanmamış doktora tezi, Hacettepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Begbie, F. (2007). “Critical Thinking Disposition – counts and matters in Post-registration SCPH Nurse Education”. Critical Thinking Disposition Higher Education Academy. [Online] Retrieved on 26-February-2013, at URL: http://www.health.heacademy.ac.uk/projects/ miniprojects/fionabegbiefinalreport.pdf
  • Bendixen, L. & Hartley, K. (2003). Successful learning with hypermedia: The role of epistemological beliefs and metacognitive awareness. Journal of Educational Computing Research, 28(1), 15-30.
  • Bendixen, L. & Rule, D. (2004). An integrative approach to personal epistemology: A guiding model. Educational Psychologist, 39(1) 69-80.
  • Braten, I., & Stromso, H.I. (2005). The relationship between epistemological beliefs, implicit theories of intelligence, and self-regulated learning among Norwegian postsecondary students. British Journal of Educational Psychology, 75, 539-565.
  • Buehl, M. M. (2003). “At the crossroads of epistemology and motivation: Modeling the relations between students’ domain-specific epistemological beliefs, achievement motivation, and task performance”. Unpublished doctoral dissertation, University of Maryland, College Park.
  • Buehl, M. M. & Alexander, P. A. (2001). Beliefs about academic knowledge. Educational Psychological Review, 13 (4), 385-418. [Online] Retrieved on 10-February-2012, at URL: http://www.springerlink.com/content/wq721542300247v4/.
  • Cano, F. & Cardelle-Elawar, M. (2004). An integrated analysis of secondary school students’ conceptions and beliefs about learning. European Journal of Psychology of Education, 19 (2), 167-187.
  • Cano, F. & Cardelle-Elawar, M. (2008). Family Environment, Epistemological Beliefs, Learning Strategies, and Academic Performance: A Path Analysis. In M. S. Khine (Eds.), Knowing, Knowledge and Beliefs: Epistemological Studies across Diverse Cultures. (pp. 219-239). New York, NY US: Springer Science+Business Media.
  • Chan, K. (2003). Hong Kong teacher education students’ epistemological beliefs and approaches to learning. Research in Education, 69, 36-50.
  • Dahl, T. I., Bals, M. & Turi, A. L. (2005). Are students’ beliefs about knowledge and learning associated with their reported use of learning strategies?. British Journal of Educational Psychology, 75, 257-273.
  • Dawsonl, T. L. (2008). Metacognition and learning in adulthood, Prepared in response to tasking from ODNI/CHCO/IC Leadership Development Office, Developmental Testing Service, [Online]: Retrieved on 15-February-2012, at URL: _____https://www.devtestservice.org/PDF/ Metacognition.pdf>.
  • De Corte, E. (1995). Fostering cognitive growth, a perspective from research on mathematics learning and instruction. Educational Psychologist,30(1), 37-46.
  • Deryakulu, D. (2004). Üniversite Öğrencilerinin Öğrenme ve Ders Çalışma Stratejileri ile Epistemolojik İnançları Arasındaki İlişki. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 38, 230 -249.
  • Deryakulu, D. ve Büyüköztürk, Ş. (2002). Epistemolojik İnanç Ölçeği’nin Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Eğitim Araştırmaları, 2 (8), 111-125.
  • Deryakulu, D. ve Büyüköztürk, Ş. (2005). Epistemolojik İnanç Ölçeği’nin Faktör Yapısının Yeniden İncelenmesi: Cinsiyet ve Öğrenim Görülen Program Türüne Göre Epistemolojik İnançların Karşılaştırılması. Eurasian Journal of Educational Research, 18, 57-70.
  • Facione, P.A. (2000). The Disposition Toward Critical Thinking: Its Character, Measurement, and Relationship to Critical Thinking Skill. lnformal Logic, 20 (1), 61-84.
  • Flavell, J.H. (1979). Metacognition and Cognitive Monitoring. American Psychologist , 34 (10) 906- 911. [Online]: Retrieved on 15-January-2013, at URL: http://scholar.google.com.tr/scholar_ url?hl=tr&q=http://www4.ncsu.edu/~jlnietfe/Metacog_Articles_files/Flavell%2520(1979). pdf&sa=X&scisig=AAGBfm3m6_6MTf4Wrrsi1gFJY6mkAsdMdA&oi=scholarr&ei=wr45 Ua_YA9SJhQeG54CgBg&ved=0CCcQgAMoADAA.
  • Geuens, M. & De Pelsmacker, P. (2002). Validity and Reliability of Scores on the Reduced Emotional Intensity Scale. Educational and Psychological Measurement, 62 (2), 299-315.
  • Güven, M. ve Belet, Ş. D. (2010). Sınıf Öğretmeni Adaylarının Epistemolojik İnançları ve Bilişbilgilerine İlişkin Görüşleri. İlköğretim Online, 9 (1), 361-378. [Online]: http:// ilkogretim-online.org.tr adresinden 10 Şubat 2012 tarihinde indirilmiştir.
  • Hacker, D. J. & Dunlosky, J. (2003). Not all metacogniton is created equal. New Directions for Teaching and Learning, 95, 73-79.
  • Hofer, B. (2001). Personal epistemology research: Implications for teaching and learning. Journal of Educational Psychology Review, 13 (4), 353–383.
  • Hofer, B. (2004). Epistemological understanding as a metacognitive process: Thinking aloud during online searching. Educational Psychologist, 39(1), 43-55.
  • Hu, L. & Bentler, P.M. (1999). Cut-off criteria for fit indexes in covariance structure analysis: Conventional criteria versus new alternatives. Structural Equation Modeling, 6, 1-55.
  • Kökdemir, D. (2003). “Belirsizlik Durumlarında Karar Verme Ve Problem Çözme”. Yayınlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Kuhn, D. (1999). A Developmental Model of Critical Thinking. Educational Researcher, 28 (2), 16-25+46.
  • Kuhn, D., & Dean Jr., D. (2004). Metacognition: A bridge between cognitive psychology and educational practice. Theory Into Practice, 43(4), 268-273.
  • Marsh, H.W., Balla, J.R. & McDonald, R.P. (1988). “Goodness-of-fit indexes in confirmatory factor analysis: the effect of sample size. Psychological Bulletin, 103 (3), 391-410.
  • Mason, L. & Bromme, R. (2010). Situating and relating epistemological beliefs into metacognition: studies on beliefs about knowledge and knowing. Metacognition Learning, 5, 1–6.
  • McGuinness, C. (2006). Building thinking skills in thinking classrooms: ACTS (Activating Children’s Thinking Skills) in Northern Ireland. [Online]: Retrieved on 15-December-2012, at URL: http://www.tlrp.org/pub/documents/McGuinness_RB_18.pdf.
  • Neber, H. & Schommer, M. (2002). Self-regulated science learning with highly gifted students: The role of cognitive, motivational, epistemological, and environmental variables. High Ability Studies, 13(1), 59-74.
  • Özgelen, S., Yılmaz-Tüzün, Ö. ve Hanuscin, D. (2010). “Öğretmen Adaylarının Bilimin Doğasına Yönelik Görüşleri İle Epistemolojik İnançları ve Biliş Ötesi Bilgi Düzenlemeleri Arasındaki İlişkinin İncelenmesi”. IX. Ulusal Fen Bilimleri ve Matematik Eğitimi Kongresi, Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi, İzmir.
  • Paulsen, M. B., & Wells, C. T. (1998). Domain differences in the epistemological beliefs of college students. Research in Higher Education, 39(4), 365-384.
  • Reybold, L. E. (2002). Pragmatic epistemology: ways of knowing as ways of being. International Journal of Lifelong Education, 21(6), 537-550.
  • Schermelleh-Engel, K., Moosbrugger, H. & Müller, H. (2003). Evaluating the Fit of Structural Equation Models: Tests of Significance and Descriptive Goodness-of-Fit Measures. Methods of Psychological Research Online, 8 (2), 23-74. [Online]: Retrieved on 12-February-2012, at URL: http://user.uni-frankfurt.de/~kscherm/schermelleh/mpr_Schermelleh.pdf.
  • Schommer, M. (1990). Effects of beliefs about the nature of knowledge on comprehension. Journal of Educational Psychology, 82(3), 498-504.
  • Schommer, M. (1993). Comparisons of beliefs about the nature of knowledge and learning among postsecondary students. Research in Higher Education,34(3), 355-370.
  • Schommer, M. (1998). The influence of age and education on epistemological beliefs. British Journal of Educational Psychology, 68, 551-562.
  • Schraw, G. (2001). Current themes and future directions in epistemological research: A commentary. Educational Psychology Review, 13(4), 451-464.
  • Schraw, G. & Dennison R.S. (1994). Assessing metacognitive awareness. Contemporary Educational Psychology, 19, 460-475.
  • Seferoğlu, S.S. ve Akbıyık, C. (2006). Eleştirel Düşünme ve Öğretimi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 30, 193-200.
  • Shrout, P.E. & Bolger, N. (2002). Mediation İn experimental and nonexperimental studies: New procedures and recommendations. Psychological Methods, 7 (4), 422–445.
  • Sternberg, R. J. (2004). What is wisdom and how can we develop it? The Annals of the American Academy of Political and Social Science, 591, 164–174.
  • Sun, J. (2005). Assessing Goodness of Fit in Confirmatory Factor Anaiysis. Measurement and Evaluation in Counseling and Deuelopmeni, 37, 240-256.
  • Tsai, C. C. (2000). The effects of STS-oriented instruction on female tenth graders’ cognitive structure outcomes and the role of student scientific epistemological beliefs. International Journal of Science Education, 22(10), 1099-1115.
  • Valanides, N. & Angeli, C. (2005). Effects of instruction on changes in epistemological beliefs. Contemporary Educational Psychology, 30, 314- 330.
  • Wachsmuth, J. & Leibham, M. B. (2007). “Metacognitive Strategies and Epistemological Beliefs Surveyed Among College Students”. 15th Annual University of Wisconsin-Eau Claire Student Research Day.
  • White, B. Y., Frederiksen, J. R. & Collins, A. (2009) The interplay of scientific inquiry and metacognition: More than a marriage of convenience. In D. Hacker, J. Dunlosky, and A. Graesser (Eds.) Handbook of metacognition in education (pp. 175-205). New York: Routledge.
  • Windschitl, M. & Andre, T. (1998). Using computer simulations to enhance conceptual change: The roles of constructivist instruction and students epistemological beliefs. Journal of Research in Science Teaching, 35(2), 145-160.
  • Wyre, H. S. (2007). “Critical Thinking, Metacognition, and Epistemological Beliefs”. Unpublished doctoral dissertation, Educational Leadership University Of Phoenix.
  • Youn, I. (2000). The culture specificity of epistemological beliefs about learning. Asian Journal of Social Psychology, 3, 87-105.
APA BASBAY M (2013). Epistemolojik inancın eleştirel düşünme ve üstbiliş ile ilişkisinin yapısal eşitlik modeli ile incelenmesi. , 249 - 262.
Chicago BASBAY MAKBULE Epistemolojik inancın eleştirel düşünme ve üstbiliş ile ilişkisinin yapısal eşitlik modeli ile incelenmesi. (2013): 249 - 262.
MLA BASBAY MAKBULE Epistemolojik inancın eleştirel düşünme ve üstbiliş ile ilişkisinin yapısal eşitlik modeli ile incelenmesi. , 2013, ss.249 - 262.
AMA BASBAY M Epistemolojik inancın eleştirel düşünme ve üstbiliş ile ilişkisinin yapısal eşitlik modeli ile incelenmesi. . 2013; 249 - 262.
Vancouver BASBAY M Epistemolojik inancın eleştirel düşünme ve üstbiliş ile ilişkisinin yapısal eşitlik modeli ile incelenmesi. . 2013; 249 - 262.
IEEE BASBAY M "Epistemolojik inancın eleştirel düşünme ve üstbiliş ile ilişkisinin yapısal eşitlik modeli ile incelenmesi." , ss.249 - 262, 2013.
ISNAD BASBAY, MAKBULE. "Epistemolojik inancın eleştirel düşünme ve üstbiliş ile ilişkisinin yapısal eşitlik modeli ile incelenmesi". (2013), 249-262.
APA BASBAY M (2013). Epistemolojik inancın eleştirel düşünme ve üstbiliş ile ilişkisinin yapısal eşitlik modeli ile incelenmesi. Eğitim ve Bilim, 38(169), 249 - 262.
Chicago BASBAY MAKBULE Epistemolojik inancın eleştirel düşünme ve üstbiliş ile ilişkisinin yapısal eşitlik modeli ile incelenmesi. Eğitim ve Bilim 38, no.169 (2013): 249 - 262.
MLA BASBAY MAKBULE Epistemolojik inancın eleştirel düşünme ve üstbiliş ile ilişkisinin yapısal eşitlik modeli ile incelenmesi. Eğitim ve Bilim, vol.38, no.169, 2013, ss.249 - 262.
AMA BASBAY M Epistemolojik inancın eleştirel düşünme ve üstbiliş ile ilişkisinin yapısal eşitlik modeli ile incelenmesi. Eğitim ve Bilim. 2013; 38(169): 249 - 262.
Vancouver BASBAY M Epistemolojik inancın eleştirel düşünme ve üstbiliş ile ilişkisinin yapısal eşitlik modeli ile incelenmesi. Eğitim ve Bilim. 2013; 38(169): 249 - 262.
IEEE BASBAY M "Epistemolojik inancın eleştirel düşünme ve üstbiliş ile ilişkisinin yapısal eşitlik modeli ile incelenmesi." Eğitim ve Bilim, 38, ss.249 - 262, 2013.
ISNAD BASBAY, MAKBULE. "Epistemolojik inancın eleştirel düşünme ve üstbiliş ile ilişkisinin yapısal eşitlik modeli ile incelenmesi". Eğitim ve Bilim 38/169 (2013), 249-262.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
22-04-2024 19:2

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları