Verimliliğe ilişkin tutum ölçeğinin geliştirilmesi

Göktepe, Nilgün; BAYKAL, Ülkü

Verimliliğe ilişkin tutum ölçeğinin geliştirilmesi

Nilgün GÖKTEPE, (Koç Üniversitesi, Hemşirelik Yüksekokulu, İstanbul, Türkiye)

Ülkü BAYKAL (İstanbul Üniversitesi, Hemşirelik Fakültesi, Hemşirelikte Yönetim Anabilim Dalı, İstanbul, Türkiye)

Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi

15 5

Yıl: 2012 Cilt: 14 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 29 - 41 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Verimliliğe ilişkin tutum ölçeğinin geliştirilmesi

Öz:

Amaç: Hemşirelerin çalışma ortamında verimli olma, verimliliğe ilişkin tutum ve davranışlarını belirlemeye yönelik bir çalışmaya rastlanılmamış olması nedeniyle bu çalışmada, çalışan verimliliği temel alınarak hemşirelerin verimliliğe ilişkin tutumlarını belirlemeye yönelik bir tutum ölçeğinin geliştirilmesi amaçlanmıştır. Yöntem: Çalışma, metodolojik tasarımda gerçekleştirilmiştir. Örneklemi, İstanbul’daki yedi hastanede görevli hemşireler oluşturmuştur. Çalışma iki aşamada gerçekleştirilmiştir. Birinci aşamada “Verimliliğe İlişkin Tutum Ölçeği” madde havuzunu oluşturmak amacıyla literatür desteği ile oluşturulan ve hemşirelerin verimliliği nasıl tanımladıkları, verimlilik ve verimsizliğe ilişkin görüşleri, verimliliklerini etkileyen faktörler gibi konulardaki düşüncelerinin neler olduğuyla ilgili sorulardan oluşan görüşme formu kullanılarak 21 hemşireyle derinlemesine görüşme yapılmıştır. İkinci aşamada ölçeğin geçerlik-güvenirlik çalışması için ölçek madde sayısının 10 katı esas alınarak, 600 hemşire, test-tekrar test analizi için 54 hemşire örnekleme alınmıştır. Veriler; etik kurul onayı ve ilgili hastanelerden resmi onaylar alındıktan sonra toplanmıştır. Veriler SPSS 17 programı kullanılarak Kendall’s W İyi Uyuşum Analizi, Bağımlı gruplarda t testi, Pearson Momentler Çarpımı Korelasyon Analizi, Açımlayıcı Faktör Analizi, ve Cronbach Alfa katsayısı ile analiz edilmiştir. Bulgular: Derinlemesine görüşme yöntemi kullanılarak elde edilen veriler ve literatür doğrultusunda 58 maddelik ölçek taslağı oluşturulmuştur. Kapsam geçerliliği için 15 uzmandan görüş alınmış, ifadelerin anlaşılırlığı için 20 kişilik gruba pilot uygulama yapılmıştır. Test-tekrar test analizinde pozitif yönde, güçlü, istatistiksel olarak çokileri düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu; iki ölçüm arasında anlamlı farkın olmadığı belirlenmiştir. Madde toplam puan korelasyon değerleri incelenmiş, 0,30 altındaki 15 madde ölçekten çıkarılmıştır. Faktör analizi sonucunda faktör yükü 0,40’ın altındaki 4 madde çıkarılarak ölçek madde sayısı 39’a düşürülmüştür. Açımlayıcı faktör analizinde ölçek maddelerinin beş faktörde toplandığı, Cronbach alfa katsayısının ölçek toplamında 0,88, alt boyutlarda ise; mesleğe bağlılık için 0,81, çalışma koşulları için 0,76, işin talepleri için 0,76, ekip çalışması için 0,73 ve ödüllendirme için 0,64 olduğu bulunmuştur. Sonuç: Bu çalışmada “Verimliliğe İlişkin Tutum Ölçeği”nin geçerli-güvenilir bir ölçek olduğu belirlenmiştir.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

Developing a scale for attitudes toward productivity

Öz:

Objective: To develop a scale to determine nurses’ attitudes toward productivity based on employee productivity as there was no study found determining nurses’ attitudes and behaviors related to productivity in the nurses’ working environment. Method: The study design was methodological. The sample consisted of nurses working at seven hospitals in Istanbul. The research was conducted in two stages. In the first stage, in order to create a pool of items for “Attitude Scale on Productivity”, in-depth interviews were conducted with 21 nurses using a form created with the support of the literature and consisting of questions about how the nurses describe productivity, their opinions on productivity and unproductivity, and what their ideas were about issues such as factors affecting the their view. In the second stage, for validity and reliability, 600 nurses were included in the sample based on 10 times of the number of topics on the scale, and 54 nurses were included in the test-retest analysis sample. The data were collected after obtaining approval from the ethical committee and official approvals from relevant hospital administrations. The data were analyzed by Kendal’s W Coefficient of Concordance Analysis, Paired t test, Pearson’s Correlation Analysis, Exploratory Factor Analysis, and Cronbach’s Alpha Coefficient using SPSS Version 17. Results: A 58-item scale was drafted based on indepth interviews with 21 nurses and information from the literature. For the validity of the content, 15 experts were consulted and Kendall’s W analysis was suitable. Next, a pilot group of 20 people was used to determine whether the scale was understandable. While the test-retest analysis showed a positive and highly statistically significant relationship, the t-test results of the dependent groups showed no significant differences between the two measurements. The item-total score correlations were examined and 15 items under 0.30 were eliminated. As a result of factor analysis, 4 items at a factor load below 0.40 were eliminated, and the total number of items was reduced to 39. Exploratory analysis showed that 5 sub-groups emerged. Total Cronbach’s alpha coefficient in the scale was 0.88. In the sub-groups, Cronbach’s alpha coefficient was 0.81 for dedication to job, 0.76 for working conditions, 0.76 for demands of job, 0.73 for teamwork, and 0.64 for awarding. Conclusion: The study determined that the “Attitude Scale on Productivity” was valid and reliable.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Prokopenko J. Verimlilik yönetimi uygulamalı el kitabı. Çeviri, O. Baykal, N. Atalay, E. Fidan. Ankara: Milli Prodüktivite Merkezi Yayınları, No:476, 1992.
2. Uzay N. Verimlilik ve büyüme. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, 2005.
3. Kavuncubaşı Ş. Hastane ve sağlık kurumları yönetimi. Ankara: Siyasal Kitabevi, 2000.
4. Gülcü A. Özel hastanelerin 1998-1999 yıllarına ait veri zarflama analizi yöntemiyle görece verimlilik analizi. Verimlilik Dergisi 2004;3: 49-88.
5. Loppke R, Hymel P, Lofland J, Pizzi TL, Konicki LD, Anstat WG, Baase C, Fortuna J, Scharf T. Health-related workplace productivity measurement: General and migraine specific recommendations from the ACOEM Expert Panel. Journal of Occupational and Enviromental Medicine 2003;45(4): 349-359.
6. Karaman M. İşletmelerde liderliğin verimlilik üzerindeki etkileri ve ünlü işletme lideri Jack Welch’in liderlik uygulamalarının verimlilik açısından değerlendirilmesi. Verimlilik Dergisi 2004;3:9-36.
7. Eastaugh RS. Hospital nurse productivity enhancement. Journal Health Finance 2007;33(3):39- 47.
8. Velioğlu P, Oktay S. Sağlık kurumları yönetimi. Eskişehir: Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları No:351, 1993.
9. Moody R. Nurse productivity meaures for the 21st century. Health Care Management Review 2004;29(2): 98-106.
10. Jordan S. Nursing productivity in rural hospitals. Nursing Managemet 1994; 25(3): 58-62.
11. McNeese-Smith DK. Staff nurse views of their productivity and nonproductivity. Health Care Management Review 2001;26(2):7-19. Nilgün Göktepe & Ülkü Baykal 40 Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi 2012 -2
12. Nayeri N, Nazari A, Salsali M, Ahmadi F, Hajbaghery MA. Iranian staff nurses’ views of their productivity and management factors improving and impeding it: a qualitative study. Nursing and Health Sciences 2006; 8:51-56.
13. Bircan H, Baycan S. Sağlık sektöründe verimlilik ve kalite sistemi: Cumhuriyet Üniversitesi Hastanesi örneği. Cumhuriyet Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi 2004; 28(2): 173-185.
14. Gülcü A, Çoşkun A, Yeşilyurt C, Çoşkun S, Esenler T. Cumhuriyet Üniversitesi Dişhekimliği Fakültesinin veri zarflama analizi yöntemiyle göreceli etkinlik analizi. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 2004;5(2):87- 104.
15. Bain D. The productivity prescription: The manager’s guide to improving productivity and profits. New York:McGraw-Hill Book Company, 1982.
16. Sibson RE. Maximizing employee productivity a manager’s guide. New York:AMACOM (American Management Association),1994.
17. Ruch WA. Measuring and managing individual productivity. In DH Harris(Ed.). Organizational linkages: Understanding the productivity paradox. (Online) Available from: http://libunix.ku.edu.tr/ record=b1415364~S9 (Accessed 2007 August 11)
18. McNeese-Smith DK. Job satisfaction, productivity and organizational commitment. Journal of Nursing Administration 1995; 125(9): 17-26.
19. McNeese-Smith DK. The relationship between managerial motivation, leadership, nurse outcomes and patient satisfaction. Journal of Organizational Behavior 1999;20: 243-259.
20. López-Ortega E, Saloma-Velazquez R. A worker productivity model (Online) Available from: http://www.systemdynamics.org/conferences/ 2002/proceed/papers/Lopezor1.pdf, (Accessed 2010 January 24).
21. Tezbaşaran AA. Likert tipi ölçek geliştirme klavuzu. 2. Baskı. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları,1997.
22. Yıldırım A, Şimşek H. Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara;Seçkin Yayıncılık, 2005.
23. Polit FD, Hungler PB. Nursing research principles and methods. 6th Edition. Philadelphia: Lippincott Williams&Wilkins, 1999.
24. Emiroğlu O. Araştırma tasarımı. In İ Erefe (Ed.), Hemşirelikte araştırma ilke, süreç ve yöntemler. İstanbul: Odak Ofset, 2002.
25. Polit FD, Beck TC. Essentials of nursing research appraising evidence for nursing practice. 7th ed. Philadelphia: Wolters Kluwer Health-Lippincott Williams&Wilkins, 2010.
26. Tavşancıl E. Tutumların ölçülmesi ve SPSS ile veri analizi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım, 2005.
27. Kubilay G. Veri toplama yöntem teknik ve araçları. In İ Erefe (Ed.), Hemşirelikte araştırma ilke, süreç ve yöntemler. İstanbul: Odak Ofset, 2002.
28. Nunnally JC, Bernstein IH. Psychometric theory. 3rd Ed. New York: McGraw-Hill Inc,1994.
29. Knapp RT. Quantitative nursing research. California: Sage Publications, 1998.
30. Öner N. Türkiye’de kullanılan psikolojik testlerden örnekler. (Cilt I).İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınevi, 2006.
31. Parahoo K. Questionnaires. In RWatson, H McKenna, S Cowman, J Keady (Eds.), Nursing research designs and methods. Philadelphia: Churchill Livingstone Elsevier, 2008.
32. Devellis RF. Scale development: Theory and applications. 2nd ed. California: Sage Publication, 2003.
33. Akgül A. Tıbbi araştırmalarda istatistiksel analiz teknikleri. 2. Baskı, Ankara: Emek Ofset, 2003.
34. Aksakoğlu G. Sağlıkta araştırma teknikleri ve analiz yöntemleri. İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Rektörlük Matbaası, 2001.

APA	Göktepe N, BAYKAL Ü (2012). Verimliliğe ilişkin tutum ölçeğinin geliştirilmesi. , 29 - 41.
Chicago	Göktepe Nilgün,BAYKAL Ülkü Verimliliğe ilişkin tutum ölçeğinin geliştirilmesi. (2012): 29 - 41.
MLA	Göktepe Nilgün,BAYKAL Ülkü Verimliliğe ilişkin tutum ölçeğinin geliştirilmesi. , 2012, ss.29 - 41.
AMA	Göktepe N,BAYKAL Ü Verimliliğe ilişkin tutum ölçeğinin geliştirilmesi. . 2012; 29 - 41.
Vancouver	Göktepe N,BAYKAL Ü Verimliliğe ilişkin tutum ölçeğinin geliştirilmesi. . 2012; 29 - 41.
IEEE	Göktepe N,BAYKAL Ü "Verimliliğe ilişkin tutum ölçeğinin geliştirilmesi." , ss.29 - 41, 2012.
ISNAD	Göktepe, Nilgün - BAYKAL, Ülkü. "Verimliliğe ilişkin tutum ölçeğinin geliştirilmesi". (2012), 29-41.

APA	Göktepe N, BAYKAL Ü (2012). Verimliliğe ilişkin tutum ölçeğinin geliştirilmesi. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 14(2), 29 - 41.
Chicago	Göktepe Nilgün,BAYKAL Ülkü Verimliliğe ilişkin tutum ölçeğinin geliştirilmesi. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi 14, no.2 (2012): 29 - 41.
MLA	Göktepe Nilgün,BAYKAL Ülkü Verimliliğe ilişkin tutum ölçeğinin geliştirilmesi. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, vol.14, no.2, 2012, ss.29 - 41.
AMA	Göktepe N,BAYKAL Ü Verimliliğe ilişkin tutum ölçeğinin geliştirilmesi. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi. 2012; 14(2): 29 - 41.
Vancouver	Göktepe N,BAYKAL Ü Verimliliğe ilişkin tutum ölçeğinin geliştirilmesi. Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi. 2012; 14(2): 29 - 41.
IEEE	Göktepe N,BAYKAL Ü "Verimliliğe ilişkin tutum ölçeğinin geliştirilmesi." Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi, 14, ss.29 - 41, 2012.
ISNAD	Göktepe, Nilgün - BAYKAL, Ülkü. "Verimliliğe ilişkin tutum ölçeğinin geliştirilmesi". Hemşirelikte Araştırma Geliştirme Dergisi 14/2 (2012), 29-41.