Türkiye'de Oleaceae familyasına ait allerjenik Olea (zeytin ağacı) ve Fraxinus (dişbudak ağacı) polenlerinin havadaki dağılımları

BICAKCI, ADEM; MALYER, HULUSI; CANITEZ, Yakup; Sapan, Nihat; TOSUNOĞLU, Aycan; ÇELENK, Sevcan; ALTUNOĞLU, MUSTAFA KEMAL

Türkiye'de Oleaceae familyasına ait allerjenik Olea (zeytin ağacı) ve Fraxinus (dişbudak ağacı) polenlerinin havadaki dağılımları

Adem BIÇAKÇI, (Uludağ Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Bursa, Türkiye)

Mustafa Kemal ALTUNOĞLU, (Uludağ Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Bursa, Türkiye)

Aycan TOSUNOĞLU, (Uludağ Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Bursa, Türkiye)

Sevcan ÇELENK, (Uludağ Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Bursa, Türkiye)

Yakup CANITEZ, (Uludağ Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Çocuk Allerji Bilim Dalı, Bursa, Türkiye)

Hulusi MALYER, (Uludağ Üniversitesi, Fen Edebiyat Fakültesi, Biyoloji Bölümü, Bursa, Türkiye)

Nihat SAPAN (Uludağ Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Çocuk Allerji Bilim Dalı, Bursa, Türkiye)

Astım Allerji İmmünoloji

35 2

Yıl: 2009 Cilt: 7 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 133 - 146 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Türkiye'de Oleaceae familyasına ait allerjenik Olea (zeytin ağacı) ve Fraxinus (dişbudak ağacı) polenlerinin havadaki dağılımları

Öz:

Allerjik solunum yolu hastalıklarının en önemli nedenlerinden biri havada bulunan ağaç, çayır ve ot polenleridir. Ağaç polenleri içerisinde de Oleaceae familyası üyelerinin polenleri oldukça önemlidir. Bu çalışmada, Türkiyede atmosferik polen çalışmalarının yapıldığı 55 bölgeden Olea ve Fraxinus polenlerinin aylık değişim ve görülme oranlarının ve- rildiği araştırmalar değerlendirilmiştir. Yapılan çalışmalarda Fraxinus polenleri ilkbahar, Olea polenleri ise ilkbahar sonu ve yaz başında en yoğun kaydedilmiştir. Atmosferik polen çalışmalarına göre Fraxinus polenleri Olea polenlerine göre daha fazla bölgede görülmesine rağmen, Olea cinsine göre daha az yoğunlukta rastlanmıştır.

Anahtar Kelime:

Konular: İmmünoloji

Allergenic airborne Olea (olive) and Fraxinus (ash) pollen concentrations belonging to the Oleaceae family in Turkey

Öz:

One of the most important allergens causing allergic diseases of the respiratory system is airborne tree, grass and weed pollen grains. Oleaceae family members are very important in tree pollen grains. In this study, airborne pollen studies were carried out in Turkey, and the monthly changes in Olea and Fraxinus pollens rates for 55 regions were eva- luated. In the studies carried out, the highest Fraxinus pollen grains were recorded in spring, and Olea pollen grains were recorded in late spring and early summer. According to atmospheric pollen studies, although Fraxinus pollen grains were found in more regions than Olea, more Olea pollen grains were recorded than of Fraxinus

Anahtar Kelime:

Konular: İmmünoloji

Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık

1. Bousquet J, Cour P, Guerin B, Michel FB. Allergy in the Mediterranean area I. Pollen counts and pollinosis of Montpellier. Clin Allergy 1984;14:249-58.
2. Bousquet J, Guerin B, Hewitt B, Lim S, Michel FB. Al- lergy in the Mediterranean area III. Cross reactivity among Oleaceae pollens. Clin Allergy 1985;15:439-48.
3. Liccardi G, DAmato M, DAmato G. Oleaceae polli- nosis: a review. Int Arch Allergy Immunol 1996;111: 210-7.
4. DAmato G. Pollen allergy in the Mediterranean area. Rev Fr Allergol 1998;38:160-2.
5. DAmato G, Liccardi G. The increasing trend of seaso- nal respiratory allergy in urban areas. Allergy 2002; 57(Suppl 71):S35-S6.
6. Hemmer W, Focke M, Wantke F, Götz M, Jarisch R, Jäger S, et al. Ash (Fraxinus excelsior)-pollen allergy in central Europe: specific role of pollen panallergens and the major allergen of ash pollen, Fra e 1. Allergy 2000;55:923-30.
7. Barderas R, Purohit A, Papanikolaou I, Rodriguez R, Pauli G, Villalba M. Cloning, expression, and clinical significance of the major allergen from ash pollen, Fra e 1. J Allergy Clin Immunol 2005;115:351-7.
8. www.hcs.ohio-state.edu/hcs300/Olea.htm
9. Davis PH. Flora of Turkey and the East Aegean Islands, Vol. 6. Edinburgh: Edinburgh Univ Press, 1978.
10. www.tubives.org.tr
11. Yaltırık F, Efe A. Dendroloji Ders Kitabı. İ.Ü. Yayın no. 4265, İstanbul 2000.
12. Erşen Bak F. Türkiyede yetişen Oleaceae familyası taksonlarının ekolojik odun anatomisi. KTÜ Fen Bil Ens Doktora Tezi 2006.
13. Akman Y, Ketenoğlu O, Kurt L, Güney K, Hamzaoğlu E, Tuğ N. Angiospermae (Kapalı Tohumlular). Anka- ra: Palme Yayıncılık, 2007.
14. Bıçakçı A, Canıtez Y, Akkaya A, Malyer H, Sapan N. Bursa ve Türkiyenin diğer bazı bölgelerindeki atmos- ferik polen konsantrasyonları. T Klin Allerji-Astım 2000;2:150-5.
15. Bıçakçı A, Çelenk S, Canıtez Y, Malyer H, Sapan N. Türkiyenin bazı bölgelerinde atmosferik polen çalışmaları. Asthma Allergy Immunol 2005;3:131-7.
16. Bıçakçı A, Altunoğlu MK, Bilişik A, Sevcan Ç, Canıtez Y, Malyer H ve ark. Türkiyenin atmosferik polenleri. Asthma Allergy Immunol 2009;7:11-7.
17. www.zae.gov.tr
18. Donner J. Türkiye Bitkileri Yayılış Haritaları. Çolak AH (editör). İstanbul: Lazer Ofset Matbaa, 2007.
19. DİE. Tarımsal Yapı ve Üretim, 2001.
20. Özkaya MT. Dünyada ve Türkiyede zeytin fidancılığının durumu ve sorunları. Tunalıoğlu R, Karahocagil P (editörler). Türkiye I. Zeytinyağı ve Sofralık Zeytin Sempozyumu Bildiri Kitabı. İzmir: 2003:24-31.
21. Karahocagil P, Tunalıoğlu R, Tan M. Dünyada ve Türkiyede zeytinyağı ve sofralık zeytin durum-tahmin ve öngörü (2002/2003). Tunalıoğlu R, Karahocagil P (editörler). Türkiye I. Zeytinyağı ve Sofralık Zeytin Sempozyumu Bildiri Kitabı. İzmir: 2003:13-7.
22. Yalçınkaya E, Soyergin S, Hantaş C, Yalçın M. Yalova Atatürk Bahçe Kültürleri Merkez Araştırma Enstitüsü (ABKMAE)nde yapılan sofralık zeytin geliştirme çalışmaları. Tunalıoğlu R, Karahocagil P (editörler). Türkiye I. Zeytinyağı ve Sofralık Zeytin Sempozyumu Bildiri Kitabı. İzmir: 2003:205-7.
23. Kayacık H. Orman ve Park Ağaçlarının Özel Sistematiği, III. Cilt. İÜ Yayın No 3013. İstanbul, 1982.
24. Pajaron MJ, Vila L, Prieto I, Resano A, Sanz ML, Oeh-ling AK. Crossreactivity of Olea europaea with other Oleaceae species in allergic rhinitis and bronchial asthma. Allergy 1997;52:829-35.
25. www.orman.gov.tr
26. Altıntaş DU, Karakoç GB, Yılmaz M, Pınar M, Kendir- li SG, Çakan H. Relationship between pollen counts and weather variables in East-Mediterranean coast of Turkey. Clin Develop Immunol 2004;11:87-96.
27. Bıçakçı A, Ergun S, Tatlıdil S, Malyer H, Ozyurt S, Akkaya A, et al. Airborne pollen grains of Afyon, Turkey. Acta Bot Sin 2002;44:1371-5.
28. Pehlivan S, Bütev F. Aksaray ili atmosferindeki polen- lerin araştırılması. J Ins Sci Tech Gazi Univ 1994;7: 143-51.
29. İnceoğlu Ö, Pınar NM, Şakıyan N, Sorkun K. Airborne pollen concentration in Ankara, Turkey 1990-1993. Grana 1994;33:158-61.
30. Doğan C, İnceoğlu Ö. Beytepe Kampüsünün (Ankara) atmosferik polenleri. II-Otsular. Hacettepe Fen Müh Bil Der 1995;16:69-98.
31. İnce A, Pehlivan S. Serik (Antalya) havasının allerjik polenleri ile ilgili bir araştırma. Gazi Tıp Der 1990;1: 35-40.
32. Bilişik A, Yenigun A, Bıçakçı A, Eliaçık K, Canıtez Y, Malyer H, et al. An observation study of airborne pollen fall in Didim (SW Turkey): years 2004-2005. Ae-robiologia 2008;24:61-6.
33. Bıçakçı A, Akyalçın H. Analysis of airborne pollen fall in Balikesir, Turkey, 1996-1997. Ann Agric Environ Med 2000;7:5-10.
34. Bilişik A, Akyalçın H, Bıçakçı A. Airborne pollen grains in Savaştepe (Balıkesir). Ekoloji 2008;19:8-14.
35. Kaya Z, Aras A. Airborne pollen calendar of Bartın, Turkey. Aerobiologia 2004;1-5.
36. Türe C, Böcük H. Analysis of airborne pollen grains in Bilecik, Turkey. Environ Monit Assess 2008; doi: 10.1007/s10661-008-0246-1.
37. Türe C, Salkurt E. Airborne pollen grains of Bozüyük (Bilecik, Turkey). J Integrative Plant Biol 2005;660-7.
38. Çelenk S, Bıçakçı A. Aerobiological investigation in Bitlis, Turkey. Ann Agric Environ Med 2005;12:87-93.
39. Bıçakçı A, Akkaya A, Malyer H, Turgut E, Sahin Ü. Airborne pollen grains of Burdur, Turkey. Acta Bot Sin 2000;42:864-7.
40. Bıçakçı A, Inceoğlu Ö, Sapan N, Malyer H. Airborne pollen calendar of the center of Bursa (Turkey). Aerobi- ologia 1996;12:43-6.
41. Bıçakçı A, Tatlıdil S, Sapan N, Malyer H, Canıtez Y. Airborne pollen grains in Bursa, Turkey, 1999-2000. Ann Agric Environ Med 2003;10:31-6.
42. Bıçakçı A, Malyer H, Sapan N. Airborne pollen concentration in Görükle campus (Bursa) 1991, 1992. Tr J Botany 1997;21:145-53.
43. Bıçakçı A, Canıtez Y, Malyer H, Sapan N. Airborne pollen concentration in Inegol (Bursa), Turkey. Sci Int (Lahore) 1999;11:99-102.
44. Bıçakçı A, Canıtez Y, Öneş Ü, Sapan N, Malyer H. İznik (Bursa) ilçesinin atmosferik polenleri. Ot Sist Bot Derg 1999;6:75-82.
45. Bıçakçı A, Canıtez Y, Malyer H, Sapan N. Airborne pollen grains of Keles, Bursa. Ot Sist Bot Derg 2000;7:179-86.
46. Bıçakçı A, Iphar S, Malyer H, Sapan N. Mudanya ilçesi (Bursa) polen takvimi. UÜ Tıp Fak Derg 1995;1-2- 3:17-21.
47. Bıçakçı A, Canıtez Y, Malyer H, Sapan N. Mustafakemalpaşa (Bursa) ilçesinin atmosferik polenleri. FÜ Fen ve Müh Bil Derg 1999;11:7-12.
48. Güvensen A, Uysal I, Çelik A, Öztürk M. Analysis of airborne pollen fall in Canakkale, Turkey. Pak J Bot 2005;37:507-18.
49. Bilgiç A, Akyalçın H. Çanakkale Bozcaadadaki atmosferik polenler. 19. Ulusal Biyoloji Kongresi, 23-27 Haziran 2008, Trabzon; p. 377.
50. Bilgiç A. Gökçeada ve Bozcaadadaki atmosferik polenler (tez). Çanakkale: Çanakkale 18 Mart Üniversi- tesi; 2008.
51. Çelik A, Guvensen A, Uysal I, Öztürk M. Differences in concentrations of allergenic pollens at different heights in Denizli, Turkey. Pak J Bot 2005;37:519-30.
52. Bursalı B, Doğan C. Airborne pollen concentration in Diyarbakır, Turkey, 2004-2005. Aerobiology 2005, Annual Meeting of the Pan American Aerobiology Association Tulsa, Oklahoma: 2-6 June 2005.
53. Serbes AB, Kaplan A, Aksoy N, Özdoğan Y, Güneş N. Düzce ili atmosferinin polen analizi. Aydın ME, Özcan (editörler). Ulusal Hava Kalitesi Sempozyumu Bildiri Kitabı. Konya, 2008:567-78.
54. Bıçakçı A, Olgun G, Aybeke M, Erkan P, Malyer H. Analysis of airborne pollen fall in Edirne, Turkey. Acta Bot Sin 2004;46:1149-54.
55. Gür N. Elazığ havasının allerjik polenleri (tez). Elazığ: Fırat Üniversitesi; 1997.
56. Altun S. Erzincan ili atmosferindeki polenlerin araştırılması (tez). Ankara: Gazi Üniversitesi; 2003.
57. Bıçakçı A, Erken S, Malyer H. Eskişehir ilinin atmosferik polenleri. 1st International Symposium on Protection of Natural Environment & Ehrami Karaçam, Kütahya 1999;315-22.
58. Erkara IP. Concentrations of airborne pollen grains in Sivrihisar (Eskisehir), Turkey. Environ Monit Assess 2008;138:81-91.
59. Bıçakçı A, Akaya A, Malyer H, Ünlü M, Sapan N. Pollen calendar of Isparta, Turkey. Israel J Plant Sci 2000;48:67-70.
60. Celenk S, Bicakci A, Tamay Z, Guler N, Altunoglu MK, Canitez Y, et al. Airborne pollen in European and Asian parts of Istanbul. Environ Monit Assess doi: 10.1007/s10661-009-0901-1, 2009.
61. Güvensen A, Öztürk M. Airborne pollen calendar of Izmir-Turkey. Ann Agric Environ Med 2003;10:37-44.
62. Güvensen A, Öztürk M. Airborne pollen calendar of Buca Izmir-Turkey. Aerobiologia 2002;18:229-37.
63. Güvensen A. Karşıyaka (İzmir) ilçesinin atmosferik po- lenleri. Ot Sist Bot Derg 2006;13:59-70.
64. Özdoğan Y, Kaplan A. Karabük ili atmosferinin polen analizi. Aydın ME, Özcan (editörler). Ulusal Hava Kalitesi Sempozyumu Bildiri Kitabı. Konya, 2008:579-86.
65. Çeter T, Pınar NM, İşlek C, Güney K, Yıldız A. Kastamonu ili atmosferi iki yıllık allerjik polen takvimi. XVI. Ulusal Allerji ve Klinik İmmünoloji Kongresi, 19- 23 Kasım 2008, Girne-KKTC.
66. İnce A, Kart L, Demir R, Özyurt MS. Allergenic pollen in the atmosphere of Kayseri, Turkey. Asian Pas J Aller Immunol 2004;22:123-32.
67. İnce A. Kırıkkale atmosferindeki allerjik polenlerin incelenmesi. Tr J Botany 1994;18:43-56.
68. Bıçakçı A, Benlioğlu ON, Erdoğan D. Airborne pollen concentration in Kütahya. Turk J Botany 1999;23:75-81.
69. Ay G, Öztürk M, Bıçakçı A. Airborne pollen grains of Manisa. Ot Sist Bot Derg 2005;12:41-6.
70. Bilişik A, Bıçakçı A, Malyer H, Sapan N. Analysis of airborne pollen spectrum in Fethiye-Muğla, Turkey. Fresenius Environmental Bulletin 2008;17:640-6.
71. Tosunoğlu A, Bıçakçı A, Malyer H, Sapan N. Analysis of airborne pollen fall in Koycegiz specially protected area (SW Turkey). Fresenius Environmental Bulletin 2009 (in press).
72. Bıçakçı A, Malyer H, Tatlıdil S, Akkaya A, Sapan N. Airborne pollen grains of Rize. Acta Pharmaecutica Turcica 2002;44:3-9.
73. Bıçakçı A. Analysis of airborne pollen fall in Sakarya, Turkey. Biologia 2006;61:531-49.
74. Erkan ML, Çeter T, Atıcı AG, Özkaya Ş, Alan Ş, Tuna T ve ark. Samsun ilinin polen ve spor takvimi. XIII. Ulusal Allerji ve Klinik İmmünoloji Kongresi, 6-10 Kasım 2006, Antalya.
75. Pehlivan S, Özler H. Sivas ili atmosferindeki polenlerin araştırılması. J Ins Sci Tech Gazi Univ 1995;7:69-77.
76. Ayvaz A, Baki A, Doğan C. Trabzon atmosferindeki aeroallerjenlerin mevsimsel dağılımı. Asthma Allergy Immunol 2008;6:11-6.
77. Turfan N, Çetin E, Güvensen A. Urfa ilinin atmosferik polen takvimi. 19. Ulusal Biyoloji Kongresi, 23-27 Haziran 2008, Trabzon, p. 349.
78. Bıçakçı A, Koç RD, Tatlıdil S, Benlioğlu ON. Analysis of airborne pollen fall in Usak, Turkey. Pak J Bot 2004;36:711-7.
79. Altunoglu MK, Bıçakçı A, Celenk S, Canıtez Y, Malyer H, Sapan N. Airborne pollen grains in Yalova, Turkey, 2004. Biologia 2008;63/5:658-63.
80. Kaplan A. Airborne pollen grains in Zonguldak, Turkey 2001-2002. Acta Bot Sin 2004;46:668-74.
81. Macchia L, Caiaffa MF, DAmato G, Tursi A. Allergenic significance of Oleaceae pollen. In: DAmato G, Spieksma FThM, Bonini S (eds). Allergenic Pollen and Pollinosis in Europe. Blackwell Scientific Publications, 1991:109-12.
82. Wheeler AW. Hypersensitivity to the allergens of the pollen from the olive tree (Olea europaea). Clin Exp Allergy 1992;22:1052-7.
83. Niederberger V, Purohit A, Oster JP, Spitzauer S, Valenta R, Pauli G. The allergen profile of ash (Fraxinus excelsior) pollen: cross-reactivity with allergens from various plant species. Clin Exp Allergy 2002;32:933-41.
84. Rodriguez R, Villalba M, Monsalve RI, Batanero E. The spectrum of olive pollen allergens. Int Arch Allergy Immunol 2001;125:185-95.
85. Rodríguez R, Villalba M, Batanero E, Quiralte J, Salamanca G, Sirvent S, et al. Olive pollen recombinant allergens: value in diagnosis and immunotherapy. J Invest Allergol Clin Immunol 2007; 17(Suppl 1):S56-S62.
86. Lombardero M, Obispo T, Calabozo B, Lezaún A, Polo F, Barber D. Cross-reactivity between olive and other species. Role of Ole e 1-related proteins. Allergy 2002; 57(Suppl 71):S29-S34.
87. Subiza J, Jerez M, Jiménez JA, Narganes MJ, Cabrera M, Varela S, et al. Clinical aspects of allergic disease allergenic pollen and pollinosis in Madrid. J Allergy Clin Immunol 1995;96:15-23.
88. Filon FL, Pizzulin Sauli ML, Rizzi Longo L. Oleaceae in Trieste (NE Italy): aerobiological and clinical data. Aerobiologia 1998;14:51-8.
89. DAmato G, Spieksma FThM. Allergenic pollen in Europe. Grana 1990;30:67-70.
90. Rodríguez R, Villalba M, Batanero E, González EM, Monsalve RI, Huecas S, et al. Allergenic diversity of the olive pollen. Allergy 2002;57(Suppl 71):S6-S16.
91. Cárdaba B, Llanes E, Chacártegui M, Sastre B, López E, Mollá R, et al. Modulation of allergic response by gene- environment interaction: olive pollen allergy. J Invest Allergol Clin Immunol 2007;17(Suppl 1):S83-S7.
92. Quiralte J, Palacios L, Rodríguez R, Cárdaba B, Arias de Saavedra JM, Villalba M, et al. Modelling diseases: the allergens of Olea europaea pollen. J Invest Allergol Clin Immunol 2007;17(Suppl 1):S76-S82.
93. Barral P, Batanero E, Palomares O, Quiralte J, Villal- ba M, Rodriguez R. A major allergen from pollen defi- nes a novel family of plant proteins and shows intra- and interspecies cross-reactivity. J Immunol 2004; 172:3644-51.
94. Quiralte J, Florido F, Arias de Saavedra JM, Gómez A, Sáenz de San Pedro B, González E, et al. Olive allergen-specific IgE responses in patients with Olea europaea pollinosis. Allergy 2002;57(Suppl 71):S47-S52.
95. Batanero E, Villalba M, Lopez-Otin C, Rodriguez R. Isolation and characterization of an olive allergen-like protein from lilac pollen. Eur J Biochem 1994;221: 187-93.
96. Weber RW. Patterns of pollen cross-allergenicity. J Allergy Clin Immunol 2003;112:229-39.
97. Lombardero M, Obispo T, Calabozo B, Lezaun A, Polo F, Barber D. Cross-reactivity between olive and other species. Role of Ole e 1-related proteins. Allergy 2002; 57(Suppl 71):S29-S34.
98. www.polleninfo.org
99. Wahl R, Roig J, Canejero A, Llamas E. In vitro investigation of cross-reactivity between Olea europea L. (OE), Syringa vulgaris L. (SV) and Fraxinus excelsior L. (FE) pollens. Allergy Suppl 1992;47:58.
100. Valenta R, Twaroch T, Swoboda I. Component-resol-ved diagnosis to optimize allergen-specific immunot- herapy in the Mediterranean area. J Invest Allergol Clin Immunol 2007;17(Suppl 1):S88-S92.
101. Kernerman SM, McCullough J, Green J, Ownby DR. Evidence of cross-reactivity between olive, ash, privet and Russian olive tree pollen allergens. Ann Allergy 1992;69:493-6.
102. DAmato G, Mullins J, Nolardi N, Spieksma FThM, Wachter R. City spore concentrations in the European Economic Community (EEC). VII. Oleaceae (Fraxinus, Ligustrum, Olea). Clin Allergy 1988;18:541-7.
103. Obispo TM, Melero JA, Carpizo JA, Carreira J, Lombardero M. The main allergen of Olea europaea (Ole e 1) is also present in other species of the Oleaceae family. Clin Exp Allergy 1993;23:311-6.
104. Gonzalez EM, Villalba M, Rodriguez R. Allergenic cross-reactivity of olive pollen. Allergy 2000;55: 658-63.
105. DAmato G. Pollen allergy in the Mediterranean area. Rev Port Immunoallergol 1998;96-8.
106. Kirmaz C, Yuksel H, Bayrak P, Yilmaz O. Symptoms of the olive pollen allergy: do they really occur only in the pollination season? J Invest Allergol Clin Immunol 2005;15:140-5.
107. Kokuludağ A. Allerjik rinitli ve astımlı hastalarda zeytin allerjisinin önemi (tez). İzmir: Ege Üniversitesi; 2002.
108. DAmato G, Cecchi L, Bonini S, Nunes C, Annesi-Maesano I, Behrendt H, et al. Allergenic pollen and pollen allergy in Europe. Allergy 2007;62:976-90.
109. Florido JF, Delgado PG, de San Pedro BS, Quiralte J, de Saavedra JM, Peralta V, et al. High levels of Olea europaea pollen and relation with clinical findings. Int Arch Allergy Clin Immunol 1999; 119:133-7.
110. Canıtez Y, Perçin K, Sapan N. Allergen sensitivities of the children with asthma in Bursa, Türkiye. Allergy 2007;62:419-20.
111. Ayvaz A, Baki A, Gedik Y. Doğu Karadeniz bölgesindeki çocuklarda allerji deri testi (skin prick test) sonuçları. T Klin Allerji-Astım 2003;5:80-4.
112. Yazicioglu M, Oner N, Celtik C, Okutan O, Pala O. Sensitization to common allergens, especially pollens, among children with respiratory allergy in the Trakya region of Turkey. Asian Pas J Aller Immunol 2004; 22:183-90.
113. Ceylan E, Gencer M, Sak ZHA, Şentürk Z, Bayat A. Harran Üniversitesinde izlenen astımlı olgularda ağaç polen duyarlılığı. Asthma Allergy Immunol 2006;4:67-74.
114. Ediger D, Uzaslan EK, Yıldız F, Güney S, Özyardımcı N. The sensitization to airborne allergens in asthmatic and/or allergic rhinitis patients in Bursa. XXII Congress of the European Academy of Allergology and Clinical Immunology 7-11 June 2003, Paris, France.
115. Dikensoy O, Bayram NG, Filiz A, İkidağ B. Gaziantep Üniversite Hastanesi Astma Polikliniğine kayıtlı hastaların retrospektif değerlendirilmesi. Akciğer Arşivi 2001;3:127-32.
116. Güneser S, Atici A, Cengizler I, Alparslan N. Inhalant allergens: as a cause of respiratory allergy in east Mediterranean area, Turkey. Allergol Immunopathol (Madr) 1996;24:116-9.
117. Yazısız V, Yalçın AD, Afacan B, Avcı AB, Terzioğlu E. Antalya bölgesindeki allerjik rinitli hastaların değerlendirilmesi. Asthma Allergy Immunol 2007;5:61-6.
118. www.aaaai.org/nab.

APA	BICAKCI A, ALTUNOĞLU M, TOSUNOĞLU A, ÇELENK S, CANITEZ Y, MALYER H, Sapan N (2009). Türkiye'de Oleaceae familyasına ait allerjenik Olea (zeytin ağacı) ve Fraxinus (dişbudak ağacı) polenlerinin havadaki dağılımları. , 133 - 146.
Chicago	BICAKCI ADEM,ALTUNOĞLU MUSTAFA KEMAL,TOSUNOĞLU Aycan,ÇELENK Sevcan,CANITEZ Yakup,MALYER HULUSI,Sapan Nihat Türkiye'de Oleaceae familyasına ait allerjenik Olea (zeytin ağacı) ve Fraxinus (dişbudak ağacı) polenlerinin havadaki dağılımları. (2009): 133 - 146.
MLA	BICAKCI ADEM,ALTUNOĞLU MUSTAFA KEMAL,TOSUNOĞLU Aycan,ÇELENK Sevcan,CANITEZ Yakup,MALYER HULUSI,Sapan Nihat Türkiye'de Oleaceae familyasına ait allerjenik Olea (zeytin ağacı) ve Fraxinus (dişbudak ağacı) polenlerinin havadaki dağılımları. , 2009, ss.133 - 146.
AMA	BICAKCI A,ALTUNOĞLU M,TOSUNOĞLU A,ÇELENK S,CANITEZ Y,MALYER H,Sapan N Türkiye'de Oleaceae familyasına ait allerjenik Olea (zeytin ağacı) ve Fraxinus (dişbudak ağacı) polenlerinin havadaki dağılımları. . 2009; 133 - 146.
Vancouver	BICAKCI A,ALTUNOĞLU M,TOSUNOĞLU A,ÇELENK S,CANITEZ Y,MALYER H,Sapan N Türkiye'de Oleaceae familyasına ait allerjenik Olea (zeytin ağacı) ve Fraxinus (dişbudak ağacı) polenlerinin havadaki dağılımları. . 2009; 133 - 146.
IEEE	BICAKCI A,ALTUNOĞLU M,TOSUNOĞLU A,ÇELENK S,CANITEZ Y,MALYER H,Sapan N "Türkiye'de Oleaceae familyasına ait allerjenik Olea (zeytin ağacı) ve Fraxinus (dişbudak ağacı) polenlerinin havadaki dağılımları." , ss.133 - 146, 2009.
ISNAD	BICAKCI, ADEM vd. "Türkiye'de Oleaceae familyasına ait allerjenik Olea (zeytin ağacı) ve Fraxinus (dişbudak ağacı) polenlerinin havadaki dağılımları". (2009), 133-146.

APA	BICAKCI A, ALTUNOĞLU M, TOSUNOĞLU A, ÇELENK S, CANITEZ Y, MALYER H, Sapan N (2009). Türkiye'de Oleaceae familyasına ait allerjenik Olea (zeytin ağacı) ve Fraxinus (dişbudak ağacı) polenlerinin havadaki dağılımları. Astım Allerji İmmünoloji, 7(3), 133 - 146.
Chicago	BICAKCI ADEM,ALTUNOĞLU MUSTAFA KEMAL,TOSUNOĞLU Aycan,ÇELENK Sevcan,CANITEZ Yakup,MALYER HULUSI,Sapan Nihat Türkiye'de Oleaceae familyasına ait allerjenik Olea (zeytin ağacı) ve Fraxinus (dişbudak ağacı) polenlerinin havadaki dağılımları. Astım Allerji İmmünoloji 7, no.3 (2009): 133 - 146.
MLA	BICAKCI ADEM,ALTUNOĞLU MUSTAFA KEMAL,TOSUNOĞLU Aycan,ÇELENK Sevcan,CANITEZ Yakup,MALYER HULUSI,Sapan Nihat Türkiye'de Oleaceae familyasına ait allerjenik Olea (zeytin ağacı) ve Fraxinus (dişbudak ağacı) polenlerinin havadaki dağılımları. Astım Allerji İmmünoloji, vol.7, no.3, 2009, ss.133 - 146.
AMA	BICAKCI A,ALTUNOĞLU M,TOSUNOĞLU A,ÇELENK S,CANITEZ Y,MALYER H,Sapan N Türkiye'de Oleaceae familyasına ait allerjenik Olea (zeytin ağacı) ve Fraxinus (dişbudak ağacı) polenlerinin havadaki dağılımları. Astım Allerji İmmünoloji. 2009; 7(3): 133 - 146.
Vancouver	BICAKCI A,ALTUNOĞLU M,TOSUNOĞLU A,ÇELENK S,CANITEZ Y,MALYER H,Sapan N Türkiye'de Oleaceae familyasına ait allerjenik Olea (zeytin ağacı) ve Fraxinus (dişbudak ağacı) polenlerinin havadaki dağılımları. Astım Allerji İmmünoloji. 2009; 7(3): 133 - 146.
IEEE	BICAKCI A,ALTUNOĞLU M,TOSUNOĞLU A,ÇELENK S,CANITEZ Y,MALYER H,Sapan N "Türkiye'de Oleaceae familyasına ait allerjenik Olea (zeytin ağacı) ve Fraxinus (dişbudak ağacı) polenlerinin havadaki dağılımları." Astım Allerji İmmünoloji, 7, ss.133 - 146, 2009.
ISNAD	BICAKCI, ADEM vd. "Türkiye'de Oleaceae familyasına ait allerjenik Olea (zeytin ağacı) ve Fraxinus (dişbudak ağacı) polenlerinin havadaki dağılımları". Astım Allerji İmmünoloji 7/3 (2009), 133-146.