Yıl: 2013 Cilt: 33 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 67 - 93 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Sosyal bilgiler dersi kapsamında öğrencilerin değer ve değerler eğitimine ilişkin görüşleri

Öz:
Bu çalışma sosyal bilgiler dersi kapsamında 4, 5, 6 ve 7. sınıf öğrencilerinin değer ve değerler eğitimine ilişkin görüşlerini betimlenme amacındadır. Bu amaç doğrultusunda toplam 297 öğrencinin görüşü alınmış ve elde edilen veriler içerik analizine tabi tutulmuştur. Elde edilen bulgulara göre; öğrenciler, 18 farklı değer ile değeri tanımlamışlardır. Sevgi, saygı, aile, dostluk, para ve çalışkanlık en çok kullanılan değerler olurken, estetik, güvenirlik, kültürel miras ve inanç en az kullanılan değerler olmuştur. Sosyal bilgiler dersinde 28 adet değerin kazandırılması gerektiğini belirten öğrenciler bu değerlerin 22 farklı kategoride yer alan öğretim yolları ile öğretilebileceğini ifade etmişlerdir. Değer ifadesinden anladıklarını 23 farklı değerin resmini çizerek anlatmışlardır. Öğrencilerinin değerleri betimlemede, resim ve yazı ile betimleri arasında benzerlik ve farklılıklar olduğu tespit edilmiştir.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

Views of students about value and values education within the scope of social studies course

Öz:
This study aims to depict views of 4, 5, 6, and 7. class students about value and values education within the scope of social studies. Views of 297 students were obtained for this aim and data obtained were analyzed with content analysis. According to the findings; students defined value with 18 different values. While affection, respect, family, friendship, money and diligence were the most common values; aesthetic, reliability, cultural heritage and belief were the values which are used least. Students who stated that 28 values should be taught in the course of social studies said that these values can be taught through field teaching methods in 22 different categories. They depicted the thing they understand from the statement of value by drawing pictures of 23 different values. It was determined that there are similarities and differences between students' depiction with picture and writing.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akbaş, O. (2004). Türk milli eğitim sisteminin duyuşsal amaçlarının ilköğretim II. kademede gerçekleşme derecesinin değerlendirilmesi (Yayınlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Akbaş, O. (2006). Değer öğretiminde yeni yaklaşımlar. İçinde, Komisyon, MEB ilköğretim sosyal bilgiler dersi 6. sınıf öğretim programı ve kılavuzu (ss.55- 60). Ankara: Milli Eğitim Basımevi.
  • Akdağ, H. ve Taşkaya, S. M. (2011). Vatandaşlık ve insan hakları eğitiminin sosyal bilgiler öğretimindeki yeri. İçinde, Turan, R. ve Ulusoy, K. (Editörler), Sosyal bilgilerin temelleri (ss.293-318). Ankara: Pegem Akademi.
  • Baydar, P. (2009). İlköğretim beşinci sınıf sosyal bilgiler programında belirlenen değerlerin kazanım düzeyleri ve bu süreçte yaşanılan soruların değerlendirilmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi, Adana.
  • Bektaş, F. (2012). Sınıf öğretmenlerin sahip oldukları değerlere ilişkin bilişsel kurguları: Fenomonolojik bir çözümleme. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri (KUYEB) - Değerler Eğitimi Sempozyumu Ek Özel Sayısı, 12(2), 1227-1238.
  • Bilgin, N. (2006). Sosyal bilimlerde içerik analizi: Teknikler ve örnek çalışmalar. Ankara: Siyasal Kitabevi
  • Bennet, W. (Ed.). (1993). The book of virtues: A treasury of great moral stories. New York: Simon & Schuster.
  • Campau, J. P. (1998). Moral education in the classroom: A comparative analysis (Doctoral dissertation). The University of Arizona.
  • Can, Ö. (2008). Dördüncü ve beşinci sınıf öğretmenlerinin sosyal bilgiler dersinde değerler eğitimi uygulamalarına ilişkin görüşleri (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Cresswell, J. W. (2005). Educational research: Planning, conducting, and evaluating quantitative and qualitative research. New Jersey: Pearson Education.
  • Çengelci, T. (2010). İlköğretim beşinci sınıf sosyal bilgiler dersinde değerler eğitiminin gerçekleştirilmesine ilişkin bir durum çalışması (Yayınlanmamış doktora tezi). Anadolu Üniversitesi, Eskişehir.
  • Demirhan İşcan, C. (2007). İlköğretim düzeyinde değerler eğitimi programının etkililiği (Yayımlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
  • Dilmaç, B. (1999). İlköğretim öğrencilerine insani değerler eğitimi verilmesi ve ahlaki olgunluk ölçeği ile eğitimin sınanması (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, İstanbul.
  • Dilmaç, B. (2007). Bir grup fen lisesi öğrencisine verilen insani değerler eğitiminin insani değerler ölçeği ile sınanması (Yayınlanmamış doktora tezi). Selçuk Üniversitesi, Konya.
  • Dilmaç, B. ve Ekşi, H. (2007). Değerler eğitiminde temel tartışmalar ve temel yaklaşımlar. İlköğretmen Eğitimci Dergisi, 14, 21-29.
  • Doğanay, A. ve Sarı, M. (2004). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerine temel demokratik değerlerin kazandırılma düzeyi ve bu değerlerin kazandırılma sürecinde açık ve örtük programın etkilerinin karşılaştırılması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi Dergisi, 10, 356-383.
  • Güney Gedik, E. (2010). Sınıf öğretmenlerinin değer yönelimlerinin ve öğrencilerine aktarmak istedikleri değerlerin incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Zonguldak Karaelmas Üniversitesi, Zonguldak.
  • Güngör, E. (1998). Değerler psikolojisi üzerine araştırmalar. İstanbul: Ötüken. Halstead, J. M., & Taylor, M. J. (1996). Values in education and education in values. Bristol-England: Falmer.
  • Haydon, G. (1998). Between the common and the differentiated: Reflections on the work of the school curriculum and assessment authority on values education. The Curriculum Journal, 9, 5-21.
  • Husu, J., & Tirri, K. (2007). Developing whole school pedagogical values-a case of going through the ethos of good schooling. Teaching and Teacher Education, 23, 390-401.
  • Karasar, N. (2007). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel.
  • Kıncal, R. Y. (2002). Vatandaşlık bilgisi. Ankara: Mikro.
  • Lickona, T. (1988). How parents and schools can work together to raise moral children. Educational Leadership, 45(8), 36-38.
  • Lickona, T. (1991). Educating for character: How our schools can teach respect and responsibility. New York: Bantam.
  • MEB. (2005a). 4. ve 5. sınıf sosyal bilgiler programı. Ankara: MEB..
  • MEB. (2005b). 6. ve 7. sınıf sosyal bilgiler programı. Ankara: MEB.
  • Miles, M. B., ve Huberman, A. M. (1994). An expanded sourcebook: Qualitative data analysis. Thousand Oaks London: Sage.
  • Narvaez, D., & Lapsley, D. K. (2008). Teaching moral character: Two strategies for teacher education. Teacher Educator, 43(2), 156-172.
  • NCSS. (1993 January; February). The social studies professional. Washington DC: National Council For Social Studies.
  • Oğuz, E. (2012). Öğretmen adaylarının değerler ve değerler eğitimine ilişkin görüşleri.
  • Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri (KUYEB) - Değerler Eğitimi Sempozyumu Ek Özel Sayısı, 12(2), 1309-1325.
  • Ryan K., & Bohlin, K. E. (1999). Building character in schools. Practical ways to bring moral instruction to life. San Francisco: Jossey Bass.
  • Schwartz, S. H. (1992). Universals in the content and structure of values: Theoretical advances and empirical tests in 20 countries. Advances in Experimental Social Psychology, 25, 1-65.
  • Schwartz, S. H. (1994). Are there universal aspects in the structure and contents of human values? Journal of Social Issues, 50(4), 19-45.
  • Silcock, P., & Duncan, D. (2001). Values ecquisition and values education: Some proposals. British Journals of Educational Studies, 49, 242-259.
  • Spranger, E. (1928). Types of men. Germany: Max Niemeyer Verlag.
  • Superka, D., Ahrens, C., & Hedstrom, J. (1976). Values education sourcebook. Boulder, CO: Social Science Education Consortium.
  • Taşdemir, A. (2012). Değerlere ilişkin Türkiye, Irak ve Suudi Arabistan örneklemindeki Türk öğrencilerin görüşlerinin incelenmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri (KUYEB), 12(3), 1707-1736.
  • Tay, B. (2009). Prospective teachers' views concerning the values to teach in the course of social sciences. Social and Behavioral Sciences, 1, 1187-1191.
  • Tay, B. ve Yıldırım, K. (2009). Sosyal bilgiler dersinde kazandırılması amaçlanan değerlere ilişkin veli görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri (KUYEB), 12(3), 1499-1527.
  • Türk Dil Kurumu (2012), Türk dil kurumu sözlüğü. http://tdkterim.gov.tr/bts/ adresinde 12.12.2012 tarihinde erişim sağlanmıştır.
  • Ulusoy, K. (2007). Lise tarih programında yer alan geleneksel ve demokratik değerlere yönelik öğrenci tutumlarının ve görüşlerinin çeşitli değişkenler açısından değerlendirilmesi (Yayınlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara.
  • Veugelers, W., & Kat, E. (2003). Moral task of the teacher according to students, parents and teachers. Educational Research and Evaluation, 9(1), 75-91.
  • Wilson, J. (2000). Methodology and moral education. Oxford Review of Education, 26, 255-262.
  • Wiersma, W., & Jurs, S. (2005). Research methods in education. New York: Pearson Education.
APA Tay B, DURMAZ F, ŞANAL M (2013). Sosyal bilgiler dersi kapsamında öğrencilerin değer ve değerler eğitimine ilişkin görüşleri. , 67 - 93.
Chicago Tay Bayram,DURMAZ Fatıma Zehra,ŞANAL Müge Sosyal bilgiler dersi kapsamında öğrencilerin değer ve değerler eğitimine ilişkin görüşleri. (2013): 67 - 93.
MLA Tay Bayram,DURMAZ Fatıma Zehra,ŞANAL Müge Sosyal bilgiler dersi kapsamında öğrencilerin değer ve değerler eğitimine ilişkin görüşleri. , 2013, ss.67 - 93.
AMA Tay B,DURMAZ F,ŞANAL M Sosyal bilgiler dersi kapsamında öğrencilerin değer ve değerler eğitimine ilişkin görüşleri. . 2013; 67 - 93.
Vancouver Tay B,DURMAZ F,ŞANAL M Sosyal bilgiler dersi kapsamında öğrencilerin değer ve değerler eğitimine ilişkin görüşleri. . 2013; 67 - 93.
IEEE Tay B,DURMAZ F,ŞANAL M "Sosyal bilgiler dersi kapsamında öğrencilerin değer ve değerler eğitimine ilişkin görüşleri." , ss.67 - 93, 2013.
ISNAD Tay, Bayram vd. "Sosyal bilgiler dersi kapsamında öğrencilerin değer ve değerler eğitimine ilişkin görüşleri". (2013), 67-93.
APA Tay B, DURMAZ F, ŞANAL M (2013). Sosyal bilgiler dersi kapsamında öğrencilerin değer ve değerler eğitimine ilişkin görüşleri. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33(1), 67 - 93.
Chicago Tay Bayram,DURMAZ Fatıma Zehra,ŞANAL Müge Sosyal bilgiler dersi kapsamında öğrencilerin değer ve değerler eğitimine ilişkin görüşleri. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi 33, no.1 (2013): 67 - 93.
MLA Tay Bayram,DURMAZ Fatıma Zehra,ŞANAL Müge Sosyal bilgiler dersi kapsamında öğrencilerin değer ve değerler eğitimine ilişkin görüşleri. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.33, no.1, 2013, ss.67 - 93.
AMA Tay B,DURMAZ F,ŞANAL M Sosyal bilgiler dersi kapsamında öğrencilerin değer ve değerler eğitimine ilişkin görüşleri. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2013; 33(1): 67 - 93.
Vancouver Tay B,DURMAZ F,ŞANAL M Sosyal bilgiler dersi kapsamında öğrencilerin değer ve değerler eğitimine ilişkin görüşleri. Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2013; 33(1): 67 - 93.
IEEE Tay B,DURMAZ F,ŞANAL M "Sosyal bilgiler dersi kapsamında öğrencilerin değer ve değerler eğitimine ilişkin görüşleri." Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, ss.67 - 93, 2013.
ISNAD Tay, Bayram vd. "Sosyal bilgiler dersi kapsamında öğrencilerin değer ve değerler eğitimine ilişkin görüşleri". Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi 33/1 (2013), 67-93.