Yıl: 2011 Cilt: 4 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 15 - 20 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Denizli Devlet Hastanesi’nde çalışan hekim dışı sağlık personelinde tükenmişlik düzeyi ve ilişkili faktörler

Öz:
AMAÇ: Araştırmanın amacı, Denizli Devlet Hastanesi'nde çalışan hekim dışı sağlık personelinin tükenmişlik düzeylerini saptamak ve ilişkili faktörleri belirlemektir.YÖNTEMLER: Kesitsel tipteki bu çalışmada Denizli Devlet Hastanesi’nde çalışan 594 sağlık personelinin 401’ine (%67,5) ulaşılabilmiştir. Veriler, Maslach Tükenmişlik Ölçeği, İsveç İş yükü Kontrol-Destek Ölçeğini içeren ve personelin kişisel, ailevi ve mesleki özelliklerini sorgulayan bir soru formu kullanılarak toplanmıştır. Veri analizinde Student t testi, One-way ANOVA testi, Mann-WhitneyU testi, Kruskall-Wallis testi ve Lineer Regresyon analizi uygulanmıştır.BULGULAR: Çalışma grubunun duygusal tükenme puan ortalaması 15,0±6,1, duyarsızlaşma puan ortalaması 4,2±3,0, kişisel başarı hissi puan ortalaması 22,1±4,3 olarak bulunmuştur. Personelin tükenmişlik alt boyutları ile yaş, meslek, meslekte çalışma süresi, çocuk varlığı ve eşin çalışma durumu arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki bulunmuştur. Bu değişkenlerden oluşturulan bir modelin regresyon analizi sonucuna göre yaş arttıkça duygusal tükenme ve duyarsızlaşma azalmakta, kişisel başarı hissi artmaktadır. İş stresi arttıkça duyarsızlaşma artmakta, kişisel başarı hissi azalmaktadır.SONUÇ: Çalışmaya katılan hekim dışı sağlık personelinin tükenmişlik düzeyleri, daha önce benzer konuda yapılmış çalışma sonuçlarına göre daha düşüktür. Bununla birlikte tükenmeyle ilişkili olduğunu bulduğumuz önlenebilir nitelikteki iş stresine ilişkin düzenlemelere gereksinim bulunmaktadır.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • 1. Freudenberger HJ. Staff burn-out. J Soc Issues 1974; 1:159-165.
  • 2. Maslach C. Job burnout: new directions in research and intervention. Curr Dir Psychol Sci 2003;12: 189-192.
  • 3. Maslach C, Jackson SE. The measurement of experienced burnout. J Organ Behav 1981;2:99-113.
  • 4. Maslach, C. Understanding burnout: defi nitional issues in analyzing. W. S. Paine (Ed.), Job Stres And Burnout: Research, Theory, And Intervention Perspectives, California, Sage Publications, 1982:29-41.
  • 5. Maslach C, WB Schaufeli, Leiter MP. Job burnout. Annu Rev Psychol 2001;52:397-422.
  • 6. Leiter MP, Maslach C. The impact of interpersonal environment on burnout and organizationalcommitment. J Organ Behav 1988;9:297-308
  • 7. Taycan O, Kutlu L, Çimen S ve Ark. Bir üniversite hastanesinde çalışan hemşirelerde depresyon ve tükenmişlik düzeyinin sosyodemografi k özelliklerle ilişkisi. Anadolu Psikiyatr Derg 2006;7:100-108.
  • 8. Demir A. Hemşirelerin tükenmişlik (burnout) düzeyleri ve tükenmişliği etkileyen bazi faktörlerin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Cumhuriyet Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Hemşirelik Programı. 1995.
  • 9. Sayıl I, Haran S, Ölmez Ş ve Ark. Ankara Üniversitesi’nde çalışan doktor ve hemşirelerde tükenmişlik düzeyleri. Kriz Derg 1997;5:71-77.
  • 10. Şahin D, Turan FN, Alparslan N ve Ark. Devlet hastanesinde çalışan personelin tükenmişlik düzeyleri. Nöropsikiyatri Arşivi 2006;45:16-21.
  • 11. Buick I, Thomas M. Why do middle managers in hotels burn out? Intl J Contem Hosp Manage 2001;13: 304-309
  • 12. Budak G, Süregevil O. Tükenmişlik ve tükenmişliği etkileyen örgütsel faktörlerin analizine ilişkin akademik personel üzerinde bir uygulama. DEÜLİBF Derg 2005;20:95-108.
  • 13. Cordes CL, Dougherty TW. A Review and in integration of research on job burnout. Acad Manage Rev 1993; 18:621-656.
  • 14. Çimen M. Türk silahlı kuvvetleri sağlık personelinin tükenmişlik, iş doyumu, kuruma bağlılık ve işten ayrılma niyetlerine ilişkin bir alan araştırması. Yayınlanmamış Doktora Tezi, T.C. Genelkurmay Başkanlığı Gülhane Askeri Tıp Akademisi Sağlık Bilimleri Enstitüsü Sağlık Hizmetleri Yönetimi Bilim Dalı. 2000.
  • 15. Gmelch WH, Gates G. The impact of personal, professional and organizational characteristics on administrators burnout. J Educ Adm. 1998;36: 146-159.
  • 16. Sweeney JT, Summers SL. The effect of the busy Season workload on public accountants job burnout, Behav Res Account 2002;14:223-245.
  • 17. Torun, A. Stres ve tükenmişlik: endüstri ve örgüt psikolojisi içinde, Ed.Suna Tevrüz, 2.Baskı. Türk Psikologlar Derneği ve Kalite Derneği Ortak Yayını, İstanbul. 1997;43-53.
  • 18. Zel U. Kişilik ve liderlik. Seçkin Yayınevi, Ankara. 2001. 19. Fogarty TJ, Singh J, Rhoads GK. ve Ark. Antecedents and consquences of burnout in accounting: beyond the role stress model. Behav Res Account 2000;12:32-67.
  • 20. Baron DN, West E (2007). The emotional costs of caring incurred by men and women in the British labour market. Soc Sci Med 65:2160-2171.
  • 21. Ergin C. Doktor ve hemşirelerde tükenmişlik ve Maslach tükenmişlik ölçeğinin uyarlanması. VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları, Türk Psikologlar Derneği Yayını, 22-25 Eylül, Hacettepe Üniversitesi, Ankara. 1993.
  • 22. Demiral Y, Ünal B, Kılıç B ve Ark. İş stresi ölçeğinin geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Toplum Hekimliği Bülteni. 2007;26:11-18.
  • 23. Gülseren Ş, Karaduman E, Kültür S. Hemşire ve teknisyenlerde tükenmişlik sendromu ve depresif belirti düzeyi. Kriz Derg 2000;8:27-38.
  • 24. Karadağ, F, Karagöz N, Erdoğan O ve Ark. Pamukkale Üniversitesi Hastanesi'nde çalışan hemşirelerde iş doyumu. XI Anadolu Psikiyatri Günleri Kitabı, Adana. 2002.
  • 25. Metin Ö, Özer FG. Hemşirelerin tükenmişlik düzeyinin belirlenmesi. Sözel Bildiri, III. Ulusal Hemşirelik Öğrencileri Kongresi, 29-30 Nisan 2004; Edirne.
  • 26. Kaya M, Üner S, Karanfi l E ve Ark. Birinci basamak sağlık çalışanlarının tükenmişlik durumları. TS Koruyucu Hekimlik Bülteni 6:357-363.
  • 27. Şenturan L, Karabacak B, Alpar Ş ve Ark. Hemodiyaliz ünitelerinde çalışan hemşirelerin tükenmişlik düzeyi. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi 2009;2:33-45.
  • 28. Gündüz B. Hemşirelerde stresle başa çıkma biçimleri ile tükenmişlik arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi. Karadeniz Teknik Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü. Eğitim Bilimleri Anabilim Dalı Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Programı, 2000.
APA ARMUTÇUK A, SEVİNÇ Ö, Bozkurt A, aBPSTANCI M, Zencir M (2011). Denizli Devlet Hastanesi’nde çalışan hekim dışı sağlık personelinde tükenmişlik düzeyi ve ilişkili faktörler. , 15 - 20.
Chicago ARMUTÇUK Ali Kemal,SEVİNÇ Özgür,Bozkurt Ali İhsan,aBPSTANCI Mehmet,Zencir Mehmet Denizli Devlet Hastanesi’nde çalışan hekim dışı sağlık personelinde tükenmişlik düzeyi ve ilişkili faktörler. (2011): 15 - 20.
MLA ARMUTÇUK Ali Kemal,SEVİNÇ Özgür,Bozkurt Ali İhsan,aBPSTANCI Mehmet,Zencir Mehmet Denizli Devlet Hastanesi’nde çalışan hekim dışı sağlık personelinde tükenmişlik düzeyi ve ilişkili faktörler. , 2011, ss.15 - 20.
AMA ARMUTÇUK A,SEVİNÇ Ö,Bozkurt A,aBPSTANCI M,Zencir M Denizli Devlet Hastanesi’nde çalışan hekim dışı sağlık personelinde tükenmişlik düzeyi ve ilişkili faktörler. . 2011; 15 - 20.
Vancouver ARMUTÇUK A,SEVİNÇ Ö,Bozkurt A,aBPSTANCI M,Zencir M Denizli Devlet Hastanesi’nde çalışan hekim dışı sağlık personelinde tükenmişlik düzeyi ve ilişkili faktörler. . 2011; 15 - 20.
IEEE ARMUTÇUK A,SEVİNÇ Ö,Bozkurt A,aBPSTANCI M,Zencir M "Denizli Devlet Hastanesi’nde çalışan hekim dışı sağlık personelinde tükenmişlik düzeyi ve ilişkili faktörler." , ss.15 - 20, 2011.
ISNAD ARMUTÇUK, Ali Kemal vd. "Denizli Devlet Hastanesi’nde çalışan hekim dışı sağlık personelinde tükenmişlik düzeyi ve ilişkili faktörler". (2011), 15-20.
APA ARMUTÇUK A, SEVİNÇ Ö, Bozkurt A, aBPSTANCI M, Zencir M (2011). Denizli Devlet Hastanesi’nde çalışan hekim dışı sağlık personelinde tükenmişlik düzeyi ve ilişkili faktörler. Pamukkale Tıp Dergisi, 4(1), 15 - 20.
Chicago ARMUTÇUK Ali Kemal,SEVİNÇ Özgür,Bozkurt Ali İhsan,aBPSTANCI Mehmet,Zencir Mehmet Denizli Devlet Hastanesi’nde çalışan hekim dışı sağlık personelinde tükenmişlik düzeyi ve ilişkili faktörler. Pamukkale Tıp Dergisi 4, no.1 (2011): 15 - 20.
MLA ARMUTÇUK Ali Kemal,SEVİNÇ Özgür,Bozkurt Ali İhsan,aBPSTANCI Mehmet,Zencir Mehmet Denizli Devlet Hastanesi’nde çalışan hekim dışı sağlık personelinde tükenmişlik düzeyi ve ilişkili faktörler. Pamukkale Tıp Dergisi, vol.4, no.1, 2011, ss.15 - 20.
AMA ARMUTÇUK A,SEVİNÇ Ö,Bozkurt A,aBPSTANCI M,Zencir M Denizli Devlet Hastanesi’nde çalışan hekim dışı sağlık personelinde tükenmişlik düzeyi ve ilişkili faktörler. Pamukkale Tıp Dergisi. 2011; 4(1): 15 - 20.
Vancouver ARMUTÇUK A,SEVİNÇ Ö,Bozkurt A,aBPSTANCI M,Zencir M Denizli Devlet Hastanesi’nde çalışan hekim dışı sağlık personelinde tükenmişlik düzeyi ve ilişkili faktörler. Pamukkale Tıp Dergisi. 2011; 4(1): 15 - 20.
IEEE ARMUTÇUK A,SEVİNÇ Ö,Bozkurt A,aBPSTANCI M,Zencir M "Denizli Devlet Hastanesi’nde çalışan hekim dışı sağlık personelinde tükenmişlik düzeyi ve ilişkili faktörler." Pamukkale Tıp Dergisi, 4, ss.15 - 20, 2011.
ISNAD ARMUTÇUK, Ali Kemal vd. "Denizli Devlet Hastanesi’nde çalışan hekim dışı sağlık personelinde tükenmişlik düzeyi ve ilişkili faktörler". Pamukkale Tıp Dergisi 4/1 (2011), 15-20.