İlköğretim öğrencilerinin dikkat toplama sürecine ilişkin görüşlerinin incelenmesi

Suna KAYMAK ÖZMEN, (Kafkas Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Kars, Türkiye)
Özden DEMİR (Kafkas Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Kars, Türkiye)
Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
4 0
Yıl: 2012 Cilt: 21 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 135 - 154 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

İlköğretim öğrencilerinin dikkat toplama sürecine ilişkin görüşlerinin incelenmesi

Öz:
Dikkat toplama becerisi çocukluk yıllarında bilişsel, sosyal ve duygusal gelişim için bir ön koşul olarak değerlendirilebilir. Bu noktada özellikle dikkat toplama süreci ve öğrencilerin bu süreçteki farkındalıkları önem kazanmaktadır. Bu çalışmada ilköğretim II. kademe öğrencilerinin dikkat toplama sürecine ilişkin görüşlerinin incelenmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla altıncı, yedinci ve sekizinci sınıflarda okuyan 82 öğrenciye dikkat toplama sürecine ilişkin altı adet açık uçlu soru yöneltilmiştir. Öğrencilerin doldurdukları soru formlarından elde edilen nitel verilerin analizinde içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın bulguları incelendiğinde öğrencilerin dikkat toplama süreci öncesinde özellikle çalışma ortamının düzenlenmesi ve sessiz bir ortamın oluşturulmasına dikkat ettikleri görülmüştür. Öğrencilerin dikkatlerini en çok dağıtan şeyin ortamda bulunan sesler (televizyon, bilgisayar, arkadaşlar vb.) olduğu; dikkatlerini toplayabilmek için sessiz bir ortam oluşturmaya yöneldikleri; öğrencilerin dikkat toplama sürecine ilişkin daha çok dışsal uyarıcıları kontrol etmeye çalıştıkları sonucuna ulaşılmıştır. Oysaki özellikle dikkat toplama sürecinde öğrencilerin kendi kendine yönerge verme ve içsel konuşma süreçlerini kullanabilmeleri önem kazanmaktadır. Bu becerilerin kazandırılmasına yönelik eğitim programlarının geliştirilmesi ve uygulanması önerilebilir.
Anahtar Kelime:

An investigation of primary school students views regarding the process of concentration

Öz:
Concentration skills in childhood can be regarded as prerequisite for cognitive, social and emotional development. At this point, concentration process and students awareness in this process gain importance. The present study aims to investigate primary school students views regarding the process of concentration. Therefore, 82 students enrolling sixth, seventh, and eighth grades were asked six open-ended questions. The qualitative data gathered from the question forms were analyzed using content analysis methods. It was found that the participants pay attention to tidying the study place and maintaining silence there. They stated that the most important factor distracting their attention is noise in the studying environment (television, computer, friends, etc). Therefore, they expressed that they tried to maintain silence in the environment. It was also found that the students tried to control external stimulus.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Ackermann-Stoletzky, K. & Stoletzky, C. (2004). Das ads-handbuch. therapiemöglichkeiten und praxishilfen für eltern und pädagogen. Brendow & Sohn Verlag, Moers.
  • Baltaş, A. (2003). Öğrenmede ve sınavlarda üstün başarı. Remzi,İstanbul.
  • Büyüköztürk, Ş., Çakmak,E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Pegem, Ankara.
  • Cammann, R. & Spiel, G. (1991). Neurophysiologische grudlagen von aufmerksamkeits- und konzentrationsleistungen. In. H. Barchmann, W. Kinze & N. Roth (Eds.), Aufmerksamkeit und konzentration im kindesalter: interdisziplinaere aspekt (pp. 11-26). Verlag Gesundheit, Berlin.
  • Demir, Y. M. (2009). Bilişsel bilgi işlem teorisi. M. Şahin (Ed.), Öğrenme teorileri (s. 130-182). Nobel, Ankara.
  • Döpfner, M., Schürmann, S. & Frölich, J. (2002). Therapieprogramm für kinder mit hyperkinetischem und oppositionellem trotzverhalten (THOP). Psychologie Verlags Union, Weinheim.
  • Ekiz, D. (2009). Bilimsel araştırma yöntemleri. Anı, Ankara.
  • Ettrich, C. (1998). Konzentrations-trainings-programm für kinder: II: 1. und 2. schulklasse. Vandenhoeck & Ruprecht, Göttingen.
  • Helmke, A. & Renkl, A. (1993). Unaufmerksamkeit in grundschulklassen. Problem der klasse oder der lehrers? Zeitschrift für Entwicklungspsychologie und Paedagogische Psychologie, 25, 185-205.
  • Karaduman, D. (2004). Dikkat toplama eğitimi programının ilköğretim 4. ve 5. sınıf öğrencilerinin dikkat toplama düzeyi, benlik algısı ve başarı düzeylerine etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Kaymak, S. (1995). Yuvaya giden beş yaşındaki çocuklarla dikkat toplama çalışmaları. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Kaymak, S. (2003). Dikkat toplama eğitimi programının ilköğretim 2. ve 3. sınıf öğrencilerinin dikkat toplama becerilerinin geliştirilmesine etkisi. Yayımlanmamış doktora tezi, Ankara Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Kaymak Özmen, S. (2006a). Dikkat toplama becerisini geliştirici etkinlikler. Okulöncesi. Anı, Ankara.
  • Kaymak Özmen, S. (2006b). Dikkat toplama becerisini geliştirici etkinlikler. İlköğretim 1.,2. ve 3. sınıf .Anı, Ankara.
  • Kinze, W. & Spiel, G. (1991). Kinderneuropsychiatrische aspekte. In. H. Barchmann, W. Kinze & N. Roth (Eds.), Aufmerksamkeit und konzentration im kindesalter : interdisziplinaere aspekt (pp. 3-10). Verlag Gesundheit, Berlin.
  • Krowatschek, D. (2002). Alles über ads: Ein ratgeber für eltern und lehrer. Walter, Düsseldorf.
  • Konrad, K. & Gilsbach, S. (2007). Aufmerksamkeitsstörungen im kindesalter, Kindheit und Entwicklung. 16 (1), 7-15.
  • Lauth, G. W. (2004). Förderung von aufmerksamkeit und konzentration. In Lauth, G. W., Grünke, M. ve Brunstein J. C. (Eds.), Interventionen bei lernstörungen (pp. 239-248). Hogrefe Verlag, Göttingen.
  • Lauth, G. W. & Naumann, K. (2009). ADHS in der Schule. Beltz PVU, Weinheim.
  • Lauth, G. W. & Schlottke, P. F. (2002). Training mit aufmerksamkeitsgestörten kindern. Beltz, Weinheim.
  • Leitner, W. G. (2005). Konzentrationsleistung und aufmerksamkeitsverhalten. S. Roderer Verlag, Regensburg.
  • Miles, M. B., & Huberman, A. M. (1994). Qualitative data analysis (2. baskı). Sage, Thousand Oaks, CA.
  • Ott, E. (1994). Das Konzentrationsprogramm. Rowohlt Verlag, Stuttgart.
  • Özdoğan, B. (2001). Altı – oniki yaşlarındaki çocukların eğitimi ve okul başarıları. Eğitim ve Bilim, 26, 3-7.
  • Pintrich, P.R., Smith D., Carcia T. & McKeachie W. (1993). Reliability and predictive validity of the motivated strategies for learning. Questionnaire.Educational and Psychological Measurement, 53, 801-813.
  • Rapp, G. (1982). Aufmerksamkeit und konzentration: Erklaerungsmodelle- störungen- handlungsmöglichkeiten. Bad Heilbrunn/Obb, Klinkhardt .
  • Ruf, B. & Arthen, K. (2006). ADHS und wahrnehmungsauffaelligkeiten. Auer Verlag, Donauwörth.
  • Selçuk, Z. (2001). Dikkat eksikliği ve hiperaktif çocuklar. Pegem, Ankara.
  • Selçuk, Z. ve Öztürk, B. (1992). Öğrenme-Öğretme etkinliğini artırmada öğrenme stratejilerinin kullanılması; genel bir inceleme. Eğitim Dergisi, 1, 66-74.
  • Solley, B. & Payne, B. (1992). The use of self-talk to enhance children’s writing. Journal of Instructional Psychology, 19 (3), 205-
  • Solso, R. L., MacLin, M. K. & MacLin, O. H. (2011). Bilişsel psikoloji (Çev. A. Ayçiçeği-Dinn). Kitabevi, İstanbul.
  • Soysal, A. Ş., Yalçın, K. ve Can, H. (2008). Bilişsel Psikoloji Kapsamında Yer alan dikkat teorileri. New/Yeni Syposium Journal, 46 (1), 35-41.
  • Sturm, W. (2005). Aufmerksamkeitsstörungen. Hogrefe Verlag, Göttingen.
  • Sünbül, A. M. ve Çelik, M. (1998). Başarılı ve başarısız öğrencilerin dikkat düzeylerinin karşılaştırılması. VII. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi Bildirileri (ss.437-447). Konya: Selçuk Üniversitesi Eğitim Fakültesi.
  • Sürücü, Ö. (2003). Dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu. Anababa-öğretmen el kitabı. Ya-pa, İstanbul.
  • Toprak, R. ve Aktürk, N. (2004) Gürültünün İnsan Sağlığı Üzerindeki Olumsuz Etkileri. Türk Hijyen ve Deneysel Biyoloji Dergisi, 61(1) 49-58
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Seçkin Yayınları, Ankara.
  • Wagner, I. (1991). Möglichkeiten der Förderung. In. H. Barchmann, W. Kinze & N. Roth (Eds.), Aufmerksamkeit und konzentration im kindesalter : interdisziplinaere aspekt (pp. 184-197). Verlag Gesundheit, Berlin.
APA KAYMAK ÖZMEN S, DEMİR Ö (2012). İlköğretim öğrencilerinin dikkat toplama sürecine ilişkin görüşlerinin incelenmesi. , 135 - 154.
Chicago KAYMAK ÖZMEN Suna,DEMİR ÖZDEN İlköğretim öğrencilerinin dikkat toplama sürecine ilişkin görüşlerinin incelenmesi. (2012): 135 - 154.
MLA KAYMAK ÖZMEN Suna,DEMİR ÖZDEN İlköğretim öğrencilerinin dikkat toplama sürecine ilişkin görüşlerinin incelenmesi. , 2012, ss.135 - 154.
AMA KAYMAK ÖZMEN S,DEMİR Ö İlköğretim öğrencilerinin dikkat toplama sürecine ilişkin görüşlerinin incelenmesi. . 2012; 135 - 154.
Vancouver KAYMAK ÖZMEN S,DEMİR Ö İlköğretim öğrencilerinin dikkat toplama sürecine ilişkin görüşlerinin incelenmesi. . 2012; 135 - 154.
IEEE KAYMAK ÖZMEN S,DEMİR Ö "İlköğretim öğrencilerinin dikkat toplama sürecine ilişkin görüşlerinin incelenmesi." , ss.135 - 154, 2012.
ISNAD KAYMAK ÖZMEN, Suna - DEMİR, ÖZDEN. "İlköğretim öğrencilerinin dikkat toplama sürecine ilişkin görüşlerinin incelenmesi". (2012), 135-154.
APA KAYMAK ÖZMEN S, DEMİR Ö (2012). İlköğretim öğrencilerinin dikkat toplama sürecine ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21(1), 135 - 154.
Chicago KAYMAK ÖZMEN Suna,DEMİR ÖZDEN İlköğretim öğrencilerinin dikkat toplama sürecine ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 21, no.1 (2012): 135 - 154.
MLA KAYMAK ÖZMEN Suna,DEMİR ÖZDEN İlköğretim öğrencilerinin dikkat toplama sürecine ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, vol.21, no.1, 2012, ss.135 - 154.
AMA KAYMAK ÖZMEN S,DEMİR Ö İlköğretim öğrencilerinin dikkat toplama sürecine ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2012; 21(1): 135 - 154.
Vancouver KAYMAK ÖZMEN S,DEMİR Ö İlköğretim öğrencilerinin dikkat toplama sürecine ilişkin görüşlerinin incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 2012; 21(1): 135 - 154.
IEEE KAYMAK ÖZMEN S,DEMİR Ö "İlköğretim öğrencilerinin dikkat toplama sürecine ilişkin görüşlerinin incelenmesi." Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 21, ss.135 - 154, 2012.
ISNAD KAYMAK ÖZMEN, Suna - DEMİR, ÖZDEN. "İlköğretim öğrencilerinin dikkat toplama sürecine ilişkin görüşlerinin incelenmesi". Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi 21/1 (2012), 135-154.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
22-04-2024 18:46

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları