Anadolu mandası malaklarında büyüme eğrisinin çeşitli doğrusal olmayan modeller kullanılarak karşılaştırılması

Yıldırım, Arda; ARSLAN, SERVET; ULUTAŞ, Zafer; Karadavut, Ufuk; ŞAHİN, Aziz

Anadolu mandası malaklarında büyüme eğrisinin çeşitli doğrusal olmayan modeller kullanılarak karşılaştırılması

Aziz ŞAHİN, (Ahi Evran Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Zootekni Bölümü Kırşehir, Türkiye)

Zafer ULUTAŞ, (Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Zootekni Bölümü, Tokat, Türkiye)

Ufuk KARADAVUT, (Ahi Evran Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Zootekni Bölümü Kırşehir, Türkiye)

Arda YILDIRIM, (Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Zootekni Bölümü, Tokat, Türkiye)

Servet ARSLAN (Gaziosmanpaşa Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Zootekni Bölümü, Tokat, Türkiye)

Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi

18 4

Yıl: 2014 Cilt: 20 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 357 - 362 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Anadolu mandası malaklarında büyüme eğrisinin çeşitli doğrusal olmayan modeller kullanılarak karşılaştırılması

Öz:

Bu araştırmada, doğrusal olmayan modeller ile Anadolu mandalarının canlı ağırlıklarındaki değişimi açıklamak için en iyi matematiksel modelin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu hedefle, Tokat ili ve ilçelerinde 2011-2012 yılları arasında yetiştirilen 309 baş erkek ve 331 baş dişi olmak üzere toplam 640 baş Anadolu mandası malağına ait canlı ağırlık kayıtlarından yararlanılmıştır. Çalışmada, doğrusal olmayan Lojistik, Richards, Gompertz ve Brody modelleri kullanılmıştır. Büyümeyi en iyi tanımlayan modelin belirlenmesinde kriter olarak belirleme katsayısı (R2) ve hata kareler ortalaması (HKO) kullanılmıştır. Belirleme katsayısı (R2) yüksek ve hata kareler ortalaması (HKO) düşük olan model büyümeyi tanımlayan en iyi model olarak seçilmiştir. Lojistik, Brody, Gompertz ve Richards modellerde erkek malaklar için belirleme katsayıları 0.94, 0.93, 0.95 ve 0.97 olarak bulunurken, hata kareler ortalamaları (HKO) sırasıyla 637.48, 688.32, 598.12 ve 528.74 olarak saptanmıştır. Dişi malaklara ait belirleme katsayıları 0.96, 0.92, 0.96, 0.98 ve hata kareler ortalamaları 682.32, 703.51, 548.66 ve 498.63 olarak belirlenmiştir. Sonuç olarak, Richards modeli, Anadolu mandalarında büyümeyi en iyi tanımlayan model olmuştur. Ayrıca, Richards model kullanılarak, erkek ve dişi malaklarda eşeysel olgunluk yaşı, damızlıkta kullanma yaşı ve uygun kesim yaşı gibi bazı büyüme ve gelişme özellikleri tahmin edilebilecektir.

Anahtar Kelime:

Konular: Veterinerlik

Comparison of growth curve using some nonlinear models in Anatolian buffaloe calves

Öz:

The aim of the research was to detect the best model to explain the variation of live weight of Anatolian buffaloes using the nonlinear models. For this purpose, in the production period of 2011-2012, live weight records of 640 heads Anatolian buffalo calves including 309 male and 331 female reared in different farm conditions of Tokat were used. To achieve the objective of the study, the non-linear models of Logistic, Richards, Gompertz and Brody function were used. To decide which one is the best model, the coefficient of determination (R2) and the mean square error (MSE) statistics were used. The coefficient of determination (R2) for Logistic, Brody, Gompertz and Richards models were found as 0.96, 0.92, 0.96 and 0.98 for female calves and 0.94, 0.93, 0.95 and 0.97 for male calves, respectively. And mean squared errors (MSE) were found as 682.32, 703.51, 548.66 and 498.63 for females and 637.48, 688.32, 598.12 and 528.74 for male Anatolian buffaloes, respectively. As a result, the best fitted model based on MSE and R2 criterias was Richards model. Also, the growth and development traits such as sexual maturity age, breeding age, appropriate slaughter age in male and female Anatolian buffalo calves can be estimated using the Richards model.

Anahtar Kelime:

Konular: Veterinerlik

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

1. Akbaş Y: Büyüme eğrisi modellerinin karşılaştırılması. Hay Üret, 36, 73- 81, 1995.
2. Akbaş Y, Taşkın T, Demirören E: Farklı modellerin Kıvırcık ve Dağlıç erkek kuzularının büyüme eğrilerine uyumunun karşılaştırılması. Turk J Vet Anim Sci, 23 (Suppl 3): 537-544, 1999.
3. Malhado, CHM, Ramos AA, Carneiro PLS, Souza JC, Wechsler FS, Eler JP, Azevedoy DMMR, Sereno JRB: Non linear models to describe the growth of the buffaloes of murrah breed. Arch Zootec, 57 (220): 497- 503, 2008.
4. Agudelo-Gómez D, Hurtado-Lugo N, Cerón-Muñoz MF: Growth curves and genetic parameters in colombian buffaloes (Bubalus bubalis Artiodactyla, Bovidae). Rev Colomb Cienc Pecu, 22, 178-188, 2009.
5. Bayram B, Akbulut Ö: Siyah Alaca sığırlarda büyüme eğrilerinin doğrusal ve doğrusal olmayan modellerle analizi. Hay Üret, 50 (2): 33- 40, 2009.
6. Prestes AM, Garnero ADV, Marcondes CR, Damé MC, Janner EA, Rorato PRN: Estudo da curva de crescimento de bubalinos da raça Murrah criados no estado do Rio Grande do Sul. IX Simpósio Brasileiro de Melhoramento Animal João Pessoa. PB - 20 a 22 de junho de 2012 SBMA, 2012.
7. Kocabaş Z, Kesici T, Eliçin A: Akkaraman, İvesi x Akkaraman ve Malya x Akkaraman kuzularında büyüme eğrisi. Turk J Vet Anim Sci, 21, 267-275, 1997.
8. Bethard GL: A microcomputer simulation to evaluate management strategies for rearing dairy replacement. Doctor of philosophy in animal science (dairy), April 18, 1997, Blacksburg, Virginia, 1997.
9. Menchaca MA, Chase CC, Olson TA, Hammond AC: Evaluation of growth curves of Brahman cattle of various frame sizes. J Anim Sci, 74, 2140-2151, 1996.
10. Behr V, Hornick JL, Cabaraux JF, Alvarez A, Istasse L: Growth patterns of Belgian Blue replacement heifers and growing males in commercial farms. Livest Prod Sci, 71, 121-130, 2001.
11. Brown JE, Fitzhugh HA, Cartwright TC: A comparison of nonlinear models for describing weight-age relationships in cattle. J Anim Sci, 42 (4): 810-818, 1976.
12. Brody S: Bioenergetics and growth. Reinhhold Publication. New York. 1023, 1945.
13. Richards FJ: A flexible growth functions for empirical use. J Exp Bot, 10, 290-300, 1959.
14. Bathaei SS, Leroy PL: Genetic and phenotypic aspects of the growth curve characteristics in Mehraban Iranian fat-tailed sheep. Small Rumin Res, 29, 261-269, 1998.
15. Lopez S, France J, Gerrits WJ, Dhanoa MS, Humphries DJ, Dijkstra J: A generalized Michaelis-Menten equation for the analysis of growth. J Anim Sci, 78, 1816-1828, 2000.
16. Yakupoglu Ç, Atil H: Etlik piliçlerde büyüme eğrilerinin karşılaştırılması. Yüksek Lisans Tezi, Ege Üniv. Fen Bil. Enst., 1999.
17. Goonewardene LA, Berg RT, Hardin RT: A study growth of beef cattle. Can J Anim Sci, 61, 1041-1048, 1981.
18. Agudelo-Gómez D, Hurtado-Lugo N, Cerón-Muñoz MF: Growth curves and genetic parameters in colombian buffaloes (Bubalus bubalis Artiodactyla, Bovidae), Rev Colomb Cienc Pecu, 22, 178-188, 2009.
19. Araújo RO, Marcondes CR, Damé MCF, Garnero AV, Gunski RJ, Everling DM, Rorato PRN: Classical nonlinear models to describe the growth curve for Murrah buffalo breed. Ciência Rural, Santa Maria, 42 (3): 520-525, 2012.
20. Fundora O, Torres V, Gonzalez M. E, Noda A: Growth curve and live weight in a river buffalo herd. Cuban J Agric Sci, 40 (4): 401-405, 2006.
21. Nogueira JR, Lima, MLP, Gadını CH, Soares WVB: Estimativas De Parametros De Curvas De Crescimento De Bufalos Da Raca Mediterraneo. In, Reuniao Anual Da Sociedade Brasileira De Zootecnia, Botucatu. Anais Botucatu: Sociedade Brasileira De Zootecnia, (Cd-Rom), 374-376, 1998.
22. Sharma A, Basu SB: Genetic architecture of Nili buffaloes. 1. Growth. Indian Vet J, 61, 227-232, 1984.
23. Kirmani SMS, Rao GN, Sharma PLN: A note on the body weights from birth to two years of age in graded Murrah buffaloes. Indian Vet J, 62, 619-621, 1985.
24. Gupta JP, Sachdeva GK, Gandhi RS, Wakchaure RS, Chakravarty AK: Growth Based strategy formulation for selection of murrah buffalo at early ages. J Adv Vet Res, 1, 109-111, 2011.
25. Marinho KNS, Freitas AR,Falcão AJS, Dias FEF: Nonlinear models for fitting growth curves of Nellore cows reared in the Amazon Biome. R Bras Zootec, 42 (9): 645-650, 2013.
26. Statistica 5.0: Stat soft, Inc. 2325 East 13th Street, U.S.A, 1995.
27. Yıldız G, Soysal Mİ, Gürcan EK: Tekirdağ ilinde yetiştirilen Karacabey Merinosu x Kıvırcık melezi kuzularda büyüme eğrisinin farklı modellerle belirlenmesi. Tekirdağ Zir Fak Derg, 6 (1): 11-19, 2009.
28. Efe E: Büyüme eğrileri. Doktora Tezi, Çukurova Üniv. Fen Bil. Enst., 1990.
29. Akbaş Y, Akbulut Ö, Tüzemen N: Growth of Holstein cows in high altitude of Turkey. Indian J Anim Sci, 71 (5): 476-479, 2001.
30. Torres V, Ortiz J: Application of modelling and simulation to the production and feeding farm animals. Cuban J Agri Sci, 39, 385, 2005.
31. Torres V, Barbosa I, Meyer R, Noda A, Sarduy L: Criteria of goodness of fit test in the selection of non-linear models for the description of biological performances, Cuban J Agric Sci, 46 (4): 345-350, 2012.
32. Quirino CR, Bergmann JA, Vale Filho VR, Andrade VJ, Pereira JC: Evaluation of four mathematical functions to describe scrotal circumference maturation in Nellore bulls. Theriogenology, 52 (1): 25- 34, 1999.

APA	ŞAHİN A, ULUTAŞ Z, Karadavut U, Yıldırım A, ARSLAN S (2014). Anadolu mandası malaklarında büyüme eğrisinin çeşitli doğrusal olmayan modeller kullanılarak karşılaştırılması. , 357 - 362.
Chicago	ŞAHİN Aziz,ULUTAŞ Zafer,Karadavut Ufuk,Yıldırım Arda,ARSLAN SERVET Anadolu mandası malaklarında büyüme eğrisinin çeşitli doğrusal olmayan modeller kullanılarak karşılaştırılması. (2014): 357 - 362.
MLA	ŞAHİN Aziz,ULUTAŞ Zafer,Karadavut Ufuk,Yıldırım Arda,ARSLAN SERVET Anadolu mandası malaklarında büyüme eğrisinin çeşitli doğrusal olmayan modeller kullanılarak karşılaştırılması. , 2014, ss.357 - 362.
AMA	ŞAHİN A,ULUTAŞ Z,Karadavut U,Yıldırım A,ARSLAN S Anadolu mandası malaklarında büyüme eğrisinin çeşitli doğrusal olmayan modeller kullanılarak karşılaştırılması. . 2014; 357 - 362.
Vancouver	ŞAHİN A,ULUTAŞ Z,Karadavut U,Yıldırım A,ARSLAN S Anadolu mandası malaklarında büyüme eğrisinin çeşitli doğrusal olmayan modeller kullanılarak karşılaştırılması. . 2014; 357 - 362.
IEEE	ŞAHİN A,ULUTAŞ Z,Karadavut U,Yıldırım A,ARSLAN S "Anadolu mandası malaklarında büyüme eğrisinin çeşitli doğrusal olmayan modeller kullanılarak karşılaştırılması." , ss.357 - 362, 2014.
ISNAD	ŞAHİN, Aziz vd. "Anadolu mandası malaklarında büyüme eğrisinin çeşitli doğrusal olmayan modeller kullanılarak karşılaştırılması". (2014), 357-362.

APA	ŞAHİN A, ULUTAŞ Z, Karadavut U, Yıldırım A, ARSLAN S (2014). Anadolu mandası malaklarında büyüme eğrisinin çeşitli doğrusal olmayan modeller kullanılarak karşılaştırılması. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 20(3), 357 - 362.
Chicago	ŞAHİN Aziz,ULUTAŞ Zafer,Karadavut Ufuk,Yıldırım Arda,ARSLAN SERVET Anadolu mandası malaklarında büyüme eğrisinin çeşitli doğrusal olmayan modeller kullanılarak karşılaştırılması. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 20, no.3 (2014): 357 - 362.
MLA	ŞAHİN Aziz,ULUTAŞ Zafer,Karadavut Ufuk,Yıldırım Arda,ARSLAN SERVET Anadolu mandası malaklarında büyüme eğrisinin çeşitli doğrusal olmayan modeller kullanılarak karşılaştırılması. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, vol.20, no.3, 2014, ss.357 - 362.
AMA	ŞAHİN A,ULUTAŞ Z,Karadavut U,Yıldırım A,ARSLAN S Anadolu mandası malaklarında büyüme eğrisinin çeşitli doğrusal olmayan modeller kullanılarak karşılaştırılması. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi. 2014; 20(3): 357 - 362.
Vancouver	ŞAHİN A,ULUTAŞ Z,Karadavut U,Yıldırım A,ARSLAN S Anadolu mandası malaklarında büyüme eğrisinin çeşitli doğrusal olmayan modeller kullanılarak karşılaştırılması. Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi. 2014; 20(3): 357 - 362.
IEEE	ŞAHİN A,ULUTAŞ Z,Karadavut U,Yıldırım A,ARSLAN S "Anadolu mandası malaklarında büyüme eğrisinin çeşitli doğrusal olmayan modeller kullanılarak karşılaştırılması." Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi, 20, ss.357 - 362, 2014.
ISNAD	ŞAHİN, Aziz vd. "Anadolu mandası malaklarında büyüme eğrisinin çeşitli doğrusal olmayan modeller kullanılarak karşılaştırılması". Kafkas Üniversitesi Veteriner Fakültesi Dergisi 20/3 (2014), 357-362.