Çanakkalede'de yaşayan romanların purnell’in kültürel Yeterlilik modeli ile değerlendirilmesi

HASTÜRK, Özlem; ÜNÜVAR, Rebiye; AKÇAY, Emine; AÇAR, Pelin; SÜRER, Melek; HACIOĞLU, Aylin; YALÇIN GÜRSOY, MELİKE; YAMAN, Banu; Tanrıverdi, Gülbu

Çanakkalede'de yaşayan romanların purnell’in kültürel Yeterlilik modeli ile değerlendirilmesi

Gülbu TANRIVERDİ, (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Sağlık Yüksekokulu, Hemşirelik Bölümü, Çanakkale, Türkiye)

Rebiye ÜNÜVAR, (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Sağlık Yüksekokulu, Hemşirelik Bölümü, Çanakkale, Türkiye)

MELİKE YALÇIN GÜRSOY, (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Sağlık Yüksekokulu, Hemşirelik Bölümü, Çanakkale, Türkiye)

Melek SÜRER, (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Sağlık Yüksekokulu, Hemşirelik Bölümü, Çanakkale, Türkiye)

Pelin AÇAR, (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Sağlık Yüksekokulu, Hemşirelik Bölümü, Çanakkale, Türkiye)

Emine AKÇAY, (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Sağlık Yüksekokulu, Hemşirelik Bölümü, Çanakkale, Türkiye)

Aylin HACIOĞLU, (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Sağlık Yüksekokulu, Hemşirelik Bölümü, Çanakkale, Türkiye)

Banu YAMAN, (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Sağlık Yüksekokulu, Çanakkale, Türkiye)

Özlem HASTÜRK (Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Sağlık Yüksekokulu, Çanakkale, Türkiye)

Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi

2 1

Yıl: 2012 Cilt: 15 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 244 - 253 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Çanakkalede'de yaşayan romanların purnell’in kültürel Yeterlilik modeli ile değerlendirilmesi

Öz:

Amaç: Bu araştırmanın amacı, Romanların kültürel özelliklerini Purnell’in Kültürel Yeterlilik Modeli ile değerlendirmektir. Yöntem: Kalitatif türde olan bu araştırmanın evrenini, Romanların yoğun olarak yaşadıkları Fevzi Paşa Mahallesinde yaşayan 15 yaş ve üzeri toplam 1241 roman oluşturdu. Evrenden örneklem seçimi, kartopu ve maksimum çeşitlilik örnekleme yöntemiyle yapıldı. Çalışma grubunu 15-70 yaş arasında farklı demografik özelliklere sahip 30 roman oluşturdu. Çalışmaya başlamadan önce Araştırma ve Uygulama Hastanesi Etik Kurulundan, Sağlık Müdürlüğünden ve çalışmaya katılan Romanlardan yazılı izin alındı. Veriler, araştırmacılar tarafından Purnell’in kültürel yeterlilik modeli esas alınarak oluşturulan yarı-yapılandırılmış görüşme formu ile toplandı. Odak grup görüşmeleri Şubat-Mart 2009 tarihleri arasında yapıldı. Veriler, ses kaydı ve kayıt tutularak toplandı. Bulgular: Veriler betimsel analiz yöntemi ile değerlendirildi. Yapılan görüşmelerde, Romanlar arasında erken yaşta evliliklerin, adölesan gebeliklerin, aile içi şiddetin, fakirliğin ve işsizliğin yaygın olduğu ifade edildi. Bununla birlikte sağlıksız beslenme, olumsuz çevre koşulları, ikinci ve üçüncü basamak sağlık hizmetlerinden yeterli yararlanamama, toplumdan dışlanma ve damgalanma gibi sorunları deneyimledikleri belirtildi. Sonuç: Çalışma bulgularına göre en yaygın sorun damgalanmadır. Sorunların çözümlerine yönelik, kurumlar arası yaklaşımla yürütülecek projeler üretilmesi önerilebilir.

Anahtar Kelime:

Konular: Aile Çalışmaları

Evaluate gypsies’ living in Çanakkale according to “Purnell' Cultural Competence Model”

Öz:

Aim: The purpose of the study is to evaluate gypsies' cultural characteristics according to Purnell' Cultural Competence Model. Method: The study involved 1241 gypsies aged over 15 who dominantly live in Fevzi Paşa district. The sampling in this qualitative study was identified through snowball and maximum diversity methods. The study group consisted of 30 gypsies aged between 15 and 70, who have different demographic features. An official permission for data collection was taken from Ethic Council of Health Management and Research and Practice Hospital as well as a written agreement from the gypsies. The data were collected through semi-structured interview form constructed according to Purnell' Cultural Competence Model. The interviews were carried out by the researchers in focused groups between February and March 2009. The data were collected through recording or note-taking and evaluated through descriptive methods of analysis. Results: The interviews with the gypsies revealed that there commonly exist early marriages, adolescent pregnancies, domestic violence, poverty and unemployment. In addition, the interviewees indicated that they also experienced such problems as malnutrition, adverse environmental conditions, destitute of official health care services, social exclusion, and being stigmatized by others. Conclusion:. The interviews indicated that they experienced being stigmatized by others. Therefore, inter-institutional projects should be conducted in relation to the solutions to the problems identified above.

Anahtar Kelime:

Konular: Aile Çalışmaları

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Anderson G, Tighe B. Gypsy culture and health care. American Journal of Nursing 1973;73(2):282-5.
Arayıcı A. Avrupa’nın Vatansızları: Çingeneler. Birinci Basım. İstanbul. Kalkedon yayınları. 2008. p.34, 238, 40-5.
Berberoğlu U, Eskiocak M, Ekukulu G, Saltık A. Edirne ili Muradiye sağlık ocağı bölgesinde romanlar ve öbürlerinin ilk basamak sağlık hizmeti kullanımı. Toplum ve Hekim 2001;16(6):470-5.
Campayo JG, Alda M. Illness behaviors and cultural characteristics of the gypsy population in spain. Actas Espanolas Psiquiatria 2007;35(1):59-66.
Ceyhan S. A case study of gypsy/Roma identity construction in Edirne. A thesis submitted to the graduate school of scial sciences of middle east technical university. In Partıal Fulfıllment of The Requırements For The Degree of Master of Scıences In The Department of Socıology 2003;147-54.
Cleemput PV, Parry G, Thomas K, Peters J, Cooper C. Health-related beliefs and experiences of Gypsies and Travellers: a qualitative study. Journal of Epidemiology and Comunity Health 2007;61(3):205- 10.
Cleemput PV, Parry G. Health status of Gypsy travellers. Journal of Public Health Medicine 2001;23(2):129-34.
Dion X. Gypsies and travellers: cultural influences on health. Community Practitioners 2008;81(6):31-4.
Ginter E, Krajcovicova-Kudlackova M, Kacala O, Kovacic V, Valachovicova M. Health status of Romanies (Gypsies) in the Slovak Republic and in the neighbouring countries. Bratislavske Lekarske Listy 2001;102(10):479-84.
Kabakchieva E, Amirkhanian YA, Kelly JA, McAuliffe TL, Vassileva S. High levels of sexual HIV/STD risk behaviors among Roma (Gypsy) men in Bulgaria: pattern and predictors of risk in a representative community sample. International Journal of STD & AIDS 2002;13(3):184-91.
Kelly JA, Amirkhanian YA, Kabakchieva E, Csepe P, Seal DW, Antonova R, Mihayiov A, Gyukits G. Gender roles and HIV sexual risk vulnerability of Roma (gypsies) men nd woman in Bulgaria and Hungary; an etnographic study. AIDS Care 2004;16(2):231-45.
Kolukırık S. Sosyolojik perspektiften Türkiye Çingeneleri: İzmir Çingeneleri üzerine bir araştırma. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi 2006;3(1):1-24.
Kolukırık S. The Perception of Gypsies in Turkish Society. Roma Rights Quarterly 2007;3:31-6.
Martin E, Gamella JF. Marriage practices and ethnic differentiation: The case of Spanish Gypsies (1870-2000). The History of Family 2005;10(1):45- 63.
Molnár Á, Balazs A, Antova T, Bosak L, Dimitrov P, Mileva H, Pekarcikova J et al. Health impact assessment of Roma housing policies in Central and Eastern Europe: a comparative analysis. Environmental İmpact Assesment Review 2012;33(1):7-14.
Oprişan A, Yılmaz H. Türkiye'de Romanların sosyal ve hukuki durumu üzerine. Mazlumder 2004.http://mazlumder.org/yayinlar/detay/makaleler/ 8/turkiyede-romanlarin-sosyal-ve-hukuki-durumu- uzerine/910. Erişim tarihi: 10.10.2011
Özkan AR. Marriage among the Gypsies of Turkey. The Social Science Journal 2006;43(3):461-70.
Özyazıcıoğlu N, Öncel S. Çocuk bakımında kültürel yaklaşımlar. Kültürlerarası Hemşirelik. Birinci Baskı. İstanbul. İstanbul Medikal. 2011:203-39.
Popov I, Khristova I, Stoikov S. Sex behavior and contraception amanog the population of Romany origin. Akusherstivo i Ginekologiia 1999;38(4):25-7.
Purnell L. Transcultural diversty and health care. In: Purnell L, Paulkanca BJ, eds. Transcultural health care: A culturally competent approach. 3 st ed. Philadelphia: F.A. Davis Company; 2008. p. 19-55.
Seviğ Ü, Tanrıverdi G. Kültürlerarası hemşireliğin tanımı, amacı önemi ve tarihsel gelişimi. Sağlık ve kültür. Kültürlerarası Hemşirelik. Birinci Baskı. İstanbul. İstanbul Medikal. 2011:109-15.
Sutherland A. Cross-cultural medicine. A decade later. Gypsies and health care. West J Med 1992;157(3):276-80.
Tanrıverdi G, Seviğ Ü, Bayat M, Birkök MC. Hemşirelik bakımında kültürel özellikleri tanılama rehberi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi 2009;6(1):793-806.
Tortumluoglu G. Transkültürel hemşirelik ve kültürel bakım örnekleri. CÜ Hemşirelik Yüksekokulu Dergisi 2005;8(2):47-57.
Uçan Çubukçu S. Mekanın izdüşümünde toplumsal cinsiyet Sulukule Mahallesi ve Romanlar. İstanbul Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi 2011;44(1):83-106.
Vivian C, Dundes L. The crossroads of culture and health among the Roma (gypsies). JNS 2004;36(1):86-91.

APA	Tanrıverdi G, ÜNÜVAR R, YALÇIN GÜRSOY M, SÜRER M, AÇAR P, AKÇAY E, HACIOĞLU A, YAMAN B, HASTÜRK Ö (2012). Çanakkalede'de yaşayan romanların purnell’in kültürel Yeterlilik modeli ile değerlendirilmesi. , 244 - 253.
Chicago	Tanrıverdi Gülbu,ÜNÜVAR Rebiye,YALÇIN GÜRSOY MELİKE,SÜRER Melek,AÇAR Pelin,AKÇAY Emine,HACIOĞLU Aylin,YAMAN Banu,HASTÜRK Özlem Çanakkalede'de yaşayan romanların purnell’in kültürel Yeterlilik modeli ile değerlendirilmesi. (2012): 244 - 253.
MLA	Tanrıverdi Gülbu,ÜNÜVAR Rebiye,YALÇIN GÜRSOY MELİKE,SÜRER Melek,AÇAR Pelin,AKÇAY Emine,HACIOĞLU Aylin,YAMAN Banu,HASTÜRK Özlem Çanakkalede'de yaşayan romanların purnell’in kültürel Yeterlilik modeli ile değerlendirilmesi. , 2012, ss.244 - 253.
AMA	Tanrıverdi G,ÜNÜVAR R,YALÇIN GÜRSOY M,SÜRER M,AÇAR P,AKÇAY E,HACIOĞLU A,YAMAN B,HASTÜRK Ö Çanakkalede'de yaşayan romanların purnell’in kültürel Yeterlilik modeli ile değerlendirilmesi. . 2012; 244 - 253.
Vancouver	Tanrıverdi G,ÜNÜVAR R,YALÇIN GÜRSOY M,SÜRER M,AÇAR P,AKÇAY E,HACIOĞLU A,YAMAN B,HASTÜRK Ö Çanakkalede'de yaşayan romanların purnell’in kültürel Yeterlilik modeli ile değerlendirilmesi. . 2012; 244 - 253.
IEEE	Tanrıverdi G,ÜNÜVAR R,YALÇIN GÜRSOY M,SÜRER M,AÇAR P,AKÇAY E,HACIOĞLU A,YAMAN B,HASTÜRK Ö "Çanakkalede'de yaşayan romanların purnell’in kültürel Yeterlilik modeli ile değerlendirilmesi." , ss.244 - 253, 2012.
ISNAD	Tanrıverdi, Gülbu vd. "Çanakkalede'de yaşayan romanların purnell’in kültürel Yeterlilik modeli ile değerlendirilmesi". (2012), 244-253.

APA	Tanrıverdi G, ÜNÜVAR R, YALÇIN GÜRSOY M, SÜRER M, AÇAR P, AKÇAY E, HACIOĞLU A, YAMAN B, HASTÜRK Ö (2012). Çanakkalede'de yaşayan romanların purnell’in kültürel Yeterlilik modeli ile değerlendirilmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 15(4), 244 - 253.
Chicago	Tanrıverdi Gülbu,ÜNÜVAR Rebiye,YALÇIN GÜRSOY MELİKE,SÜRER Melek,AÇAR Pelin,AKÇAY Emine,HACIOĞLU Aylin,YAMAN Banu,HASTÜRK Özlem Çanakkalede'de yaşayan romanların purnell’in kültürel Yeterlilik modeli ile değerlendirilmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 15, no.4 (2012): 244 - 253.
MLA	Tanrıverdi Gülbu,ÜNÜVAR Rebiye,YALÇIN GÜRSOY MELİKE,SÜRER Melek,AÇAR Pelin,AKÇAY Emine,HACIOĞLU Aylin,YAMAN Banu,HASTÜRK Özlem Çanakkalede'de yaşayan romanların purnell’in kültürel Yeterlilik modeli ile değerlendirilmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, vol.15, no.4, 2012, ss.244 - 253.
AMA	Tanrıverdi G,ÜNÜVAR R,YALÇIN GÜRSOY M,SÜRER M,AÇAR P,AKÇAY E,HACIOĞLU A,YAMAN B,HASTÜRK Ö Çanakkalede'de yaşayan romanların purnell’in kültürel Yeterlilik modeli ile değerlendirilmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2012; 15(4): 244 - 253.
Vancouver	Tanrıverdi G,ÜNÜVAR R,YALÇIN GÜRSOY M,SÜRER M,AÇAR P,AKÇAY E,HACIOĞLU A,YAMAN B,HASTÜRK Ö Çanakkalede'de yaşayan romanların purnell’in kültürel Yeterlilik modeli ile değerlendirilmesi. Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi. 2012; 15(4): 244 - 253.
IEEE	Tanrıverdi G,ÜNÜVAR R,YALÇIN GÜRSOY M,SÜRER M,AÇAR P,AKÇAY E,HACIOĞLU A,YAMAN B,HASTÜRK Ö "Çanakkalede'de yaşayan romanların purnell’in kültürel Yeterlilik modeli ile değerlendirilmesi." Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi, 15, ss.244 - 253, 2012.
ISNAD	Tanrıverdi, Gülbu vd. "Çanakkalede'de yaşayan romanların purnell’in kültürel Yeterlilik modeli ile değerlendirilmesi". Anadolu Hemşirelik ve Sağlık Bilimleri Dergisi 15/4 (2012), 244-253.