da ve edebiyatında kendine has, önemli yeri bulunan bir kuştur. Onun halk hikâyeleri ve türkü- lerdeki en belirgin yönü, haberleşmeyi sağlamasıdır. Bektaşî edebiyatında da, başta Hz. Alî olmak üzere ulu kabul edilen kişilerin simgesi haline gelmiştir. Turna, yaklaşık iki bin yıldan beri sıla ile gurbet arasında haberleşmeyi sağlamış, sevilip sayılan, en çok değer verilen kişileri temsil etmiştir. Bu kuş hakkında yapılan belli başlı çalışmalar, daha çok onun kültürümüzdeki yeriyle ilgili tespit mahiyetindedir. Bu çalışmalarda, kanaatimizce iki önemli eksiklik bulunmaktadır. Bunlardan biri, turnanın kökeni üzerinde fazla durulmamış olmasıdır. Halbuki, söz konusu kuşun kökeni ile ilgili bilgiler, bize, “niçin turna” sorusunun cevabını verebilecektir. Özellikle Alevîlik ve Bektaşîlik üzeri- ne yaptığı çalışmalarla tanınan I. Melikoff, turnanın menşeinin eski Uzak Doğu kültürleri olduğu ve Türk kültürüne oradan geçtiği kanaatindedir. Bu, temkinli yaklaşılması gereken bir görüştür. Çünkü, Türk halkının yabancı kültürden gelen bir ögeye bu kadar çok ve önemli anlamlar yüklemesi, izahı pek de kolay olmayan bir durumdur. Zaten, “Gelişme Teorisi”ne göre, insanoğlu, farklı zamanlarda ve mekanlarda birbirinden habersiz olarak benzer veya aynı ürünleri yaratabilir... Dikkatimizi çeken ikinci eksiklik ise, turna ile ilgili malzemenin daha çok -Anadolu merkezli- Oğuz Türklerinden alınmış olmasıdır. Özellikle Oğuzlara uzak ve Müslümanlığı kabul etmemiş Türk boylarındaki turna algısına da yer verilmesi, faydalı olacaktır. Bu çalışmada, turnayla ilgili bilgiler sunulup görüşler tartışılacak; Türk kültüründeki turna algısı tespit edilmeye ve “niçin turna” sorusuna cevap vermemize yardımcı olabilecek bir sonuca ulaşılmaya çalışılacaktır.