Değerler eğitimi programının 5-6 yaş çocukların sosyal gelişimine etkisi: sosyal beceri, psiko-sosyal gelişim ve sosyal problem çözme becerisi

Yıl: 2014 Cilt: 14 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 249 - 268 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Değerler eğitimi programının 5-6 yaş çocukların sosyal gelişimine etkisi: sosyal beceri, psiko-sosyal gelişim ve sosyal problem çözme becerisi

Öz:
Bu araştırmanın amacı okul öncesi dönem çocukları için geliştirilmiş olan değerler eğitimi programının çocukların sosyal beceri, psiko-sosyal gelişim ve sosyal problem çözme becerilerine etkisini incelemektir. Araştırma nın örneklemini okul öncesi eğitim kurumuna devam eden 5,5- 6 yaş arasında 66 (33 deney grubu, 33 kontrol grubu) çocuk oluşturmaktadır. Araştırma deneme modellerinden yarı deneysel modelde planlanmıştır. Deney grubundaki çocuklara, 11 hafta 33 oturum her bir oturum 30 dakika süren Değerler Eğitimi Programı uygulanmıştır. Araştırmada, Aile Katılım Formu, Değerler Eğitimi Programını Değerlendirme Görüşme Formu, Sosyal Becerileri Değerlendirme Ölçeği, Okul Öncesi Çocuklar İçin Psiko-Sosyal Davranışlar Ölçeği ve Wally Çocuk Sosyal Problem Çözme Dedektif Oyun Ölçeği kullanılmıştır. Verilerin analizinde betimsel istatistikler, bağımsız gruplar için t testi ve eşleştirilmiş iki grup t testi teknikleri ile yapılmıştır. Araştırma sonucunda Değerler Eğitimi Programına katılan çocukların sosyal beceri, psiko-sosyal gelişim ve sosyal problem çözme becerileri puan ortalamalarının eğitim programına katılmayan çocukların puan ortalamalarından anlamlı düzeyde yüksek olduğu bulunmuştur. Deney grubundaki çocukların ön test ve son test puanları arasında anlamlı bir farklılık bulunmuştur. Eğitim programının bitiminden üç ay sonra deney grubuna yapılan ölçüm sonucunda son test ve kalıcılık ölçüm puan ortalamaları arasında anlamlı bir farklılık tespit edilmemiştir. Aileler değerler eğitimi programı nından sonra çocuklarında istendik davranışların arttığını, istenmedik davranışların azaldığını belirtmişlerdir
Anahtar Kelime:

Konular: Sosyal Çalışma Eğitim, Eğitim Araştırmaları Sosyoloji Spor Bilimleri Hemşirelik Psikoloji Aile Çalışmaları Davranış Bilimleri

The effect of the values education programme on 5.5-6 year old children s social development: social skills, psycho-social development and social problem solving skills

Öz:
The aim of this study was to examine the effect of the Values Education Programme (developed for pre-school children) on the children s social skills, psycho-social development, and social problem solving skills. The sample group consisted of 66 children (33 experimental group, 33 control group) attending pre-school. The Values Education Programme was applied in the experimental group of 33 students, with session time lasting 30 minutes in each 11 week session. In this research the following was used in order to measure the dependent variables: Family Registration Form, Values Education Programme Assessment Interview developed by the researcher, Social Skills Evaluation Scale, Psycho-social Behaviour Scale for Pre-school Children (developed by the Turkish Psychology Association Committee on Pre-school), and the Wally Child Social Problem Solving Detective Game Test. In the analysis process, descriptive statistics, t-test for independent groups, paired- samples t-test, frequencies, descriptive statistics, and typology analysis techniques were used. At the end of the values education programme, it was seen that the experimental group s social skills, psycho-social development, and social problem solving skills points rose from the pre-test towards the post-test and, that it increased at a significant pace compared to the control group s social skills, psycho-social development and social problem solving skills points. Also, after completing the three month training programme, it was found that there were no significant differences between the points of the experimental group s and control group s pre-test retention test. Conversely, parents indicate that values education program increased children s appropriate behaviours and decreased undesired the behaviours of children.
Anahtar Kelime:

Konular: Sosyal Çalışma Eğitim, Eğitim Araştırmaları Sosyoloji Spor Bilimleri Hemşirelik Psikoloji Aile Çalışmaları Davranış Bilimleri
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Akbaş, O. (2004). Türk Milli Eğitim sisteminin duyuşsal amaçlarının ilköğretim II. kademedeki gerçekleşme derecesinin değerlendirilmesi (Doktora tezi, Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara). http:// tez2.yok.gov.tr/ adresinden edinilmiştir
  • Alpöge, G. (2011). Okul öncesinde değer eğitimi . İstanbul: Bilgi Yayınevi.
  • Avcıoğlu, H. (2003). Sosyal becerileri değerlendirme ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması (4-6 yaş). Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7 (2), 87- 101.
  • Bacanlı, H. (2006). Duyuşsal davranış eğitimi (3. bs.). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Battistich, V., Schaps, E., Watson, M., Solomon, D., & Lewis, C. (2000). Effects of the child development project on students’ drug use and other problem behaviors. The Journal of Primary Prevention , 21 (1),75-99
  • Battistich, V., Watson, M., Solomon, D., Schaps, E., & Solomon, J. (1991). The Child Development Project: A comprehensive program for the development of prosocial character. In W. M. Kurtines & J. L. Gewirtz (Eds.), Handbook of moral behavior and development (Vol. 3. Application, pp. 1-34). Hillsdale, NJ: Erlbaum.
  • Benninga, J. S., Berkowitz, M. W., Kuehn, P., & Smith, K. (2003). The relationship of character education implementation and academic achievement in elementary schools. Journal of Research in Character Education, 1 (1),19-32.
  • Berkowitz, M. W., & Bier, M. C. (2004). Research-based character education. The ANNALS of the American Academy of Political and Social Science, 591 , 72-85.
  • Bilir, Ş. ve Bal, S. (1989). Kütahya il merkezinde anaokuluna giden ve gitmeyen 4-6 yaşlar arasındaki çocukların kullandıkları ifadelerin sözdizimi yönünden incelenmesi: 6 .Ya-Pa Semineri Kitapçığı. İstanbul: Ya-Pa Yayınevi.
  • Bonnic, F. (2000). A caring and sharing environment helps teach values in kindergarten students . Master’s Action Reseach Project, Saint Xavier University and skylight Professional Development Field Based Master’sProgramme
  • Bronson, M. B. (2000). Self-regulation in early childhood: Nature and nurture . Newyork: Guilford Pres.
  • Brooks, B. D., & Kann, M. E. (1993). What makes character education programs work? Educational Leadership , 51 (3), 19-21.
  • Büyüköztürk, Ş. (2005). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem A.
  • Büyüköztürk, Ş. (2007). Deneysel desenler öntest-sontest kontrol grubu desen ve veri analizi . Ankara: Pegem A.
  • Caprara, G. V., Barbaranelli, C., Pastorelli, C., Bandura, A., & Zimbardo, P. G. (2000). Prosocial foundations of children’s academic achievement. Psychological Science, 11 (4), 302-306.
  • Carpenter, E., Shepherd, E. J., & Nangle, D. W. (2008). Validation of the SSRS-T, preschool level as a measure of positive social behavior and conduct problems. Educationand Treatment of Children ,31(2), 183-202.
  • Craig, M. (2009). A study of the role of mıddle school administrators in the successful implemantation of character education programs ( Doctoral dissertation) Available ProQuest Dissertations Theses database. ( UMI No: 3405439.
  • Crowther, W. (1995). An independent school library- classroom-parent partnership program to encourage respect, responsibility, courtesy, and caring for students prekindergarten through eighth grade (Master’s theses). Retrieved from http://www.eric.ed.gov/contentdelivery/ servlet/ERICServlet?accno=ED388964
  • D’Zurilla, T. J., & Nezu, A. M. (1982). Social problem solving in adults. In P. C. Kendall (Ed.), Advences in cognitive- behavioral research and therapy (pp. 201-274) . Newyork: Academic Press.
  • D’Zurilla, T. J., & Nezu, A. M. (1990). Development and prelininary evaluation of the social problem-solving Inventory. Pycshological Assessment , 2, 156-163.
  • D’Zurilla, T. J., & Nezu, A. M. (1999). Problem- solving therapy: A social competence approach to clinical intervention. New York: Springer.
  • D’Zurilla, T. J., Chang, E. C., & Sanna, L. J. (2003). Self- esteem and social problem-solving as predictors of aggression in college students. Journal of Social and Clinical Psychology , 22 , 424-440.
  • D’Zurilla, T. J., Nezu, A. M., & Maydeu-Olivares, A. (2004). Social problem solving: Theory and assessment. In E. C. Chang, T. J. D’Zurilla, & L. J. Sanna (Eds.), Social problem solving: Theory, research, and training (pp. 11-27). Washington, DC.: American Psychological Association.
  • Davies, D. (2004). Child development apractitioner’s guide . Newyork: Guildford Pres.
  • Davin, A. S. (2007). Character education in poverty area Elemantary School: The perspective of parents and teachers . (Doctoral dissertation) Available ProQuest Dissertations Theses database. ( UMI No: 3401365.)
  • Demirel, Ö. (2007). Eğitimde program geliştirme. Kuramdan uygulamaya . Ankara: Pegem A.
  • Dereli-İman, E. (2013). Çocuklar için Sosyal Problem Çözme Ölçeği’nin 6 yaş grubu için Türkiye uyarlaması ve okul öncesi davranış problemleri ile sosyal problem çözme becerileri arasındaki ilişkiler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri,13 , 491-498.
  • Fantuzzo, J., Manz, P. H., & McDermott, P. (1998). Preschool versionof the social skills rating system: An empirical analysis of its use with low-income children. Journal of School Psychology , 36 (2),199-214.
  • Fraenkel, J. R., & Wallen, N. E. (1993). How to design and evaluate research in education . Newyork: Mcgraw-Hill.
  • Gander, M. J. ve Gardiner, H. W. (1998). Çocuk ve ergen gelişimi (Çev. A. Dönmez, N. Çelen ve B. Onur, 3. bs.). Ankara: İmge Yayınları.
  • Gökçek, B. S. (2007). 5–6 yaş çocukları için hazırlanan karakter eğitimi programının etkisinin incelenmesi (Doktora Tezi, Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İlköğretim Ana Bilim Dalı, Okul Öncesi Eğitimi Bilim Dalı, İstanbul). http://tez2.yok.gov.tr/ adresinden edinilmiştir.
  • Gresham, F. (1997). Social skills. In G. Bear, K. Minke, & A. Thomas (Eds.), Children’s needs (pp. 39-50). Bethesda: National Association of School Pyschologits.
  • Gunnar, M. R., & Barr, R. G. (1998). Stress, early brain development, and behavior. Infants and Young Children , 11 (1), 1-14.
  • Kam, C. M., Greenberg, M. T., & Walls, C. T. (2003). Examining the role of implementation quality in schoolbased prevention using the PATHS Curriculum. Prevention Science, 4 , 55-62.
  • Karasar, N. (2010). Bilimsel araştırma yöntemi. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım.
  • Kunduroğlu, T., & Babadoğan, C. (2010). The effectiveness of ‘values education’program integrated with the 4 th grade science and technology instructional program. Procedia Social and Behavioral Sciences , 9 , 1287-1292.
  • Lowter, T. L. (2004). The impact of a social skills interventıon on the development of resiliency in preschool children. (Master’s thesis) Available ProQuest Dissertations Theses database. (UMI No: 1424930).
  • Malecki, C., & Elliot, S. (2002). Children‘s social behaviors as predictors of academic achievement: A longitudinal analysis. School Psychology Quarterly, 17 (1), 1-23.
  • Miles, S., & Stipek, D. (2006). Contempotaneous and longitudinal associations between social behavior and literacy achievement in a sample of low-income elementary school children. Chid Development, 77 (1), 103-107.
  • Miller, T. W., Kraus, R. F., & Veltkamp, L. J. (2005). Character education as a prevention strategy in school- related violence. The Journal of Primary Prevention, 26 (5), 455-466.
  • Noddings, N. (2005). The discourse of character education: Culture wars in the classroom . In P. Smagorinsky & J. Taxel (Eds.), Character education (pp. 77-98). NJ: Lawrence Erlbaum Associates Publisher.
  • Nucci, L. P. (2001). Education in the moral domain. Cambridge: Cambridge University Press.
  • Rokeach, M. (1968). Beliefs, attitudes, and values: A theory of organization and change. San Francisco: Jossey-Bass.
  • Rokeach, M. (1973). The nature of human values. New York: The Free Press.
  • Schwartz, S. (1992). Universals in the content and structure of values: Theoretical advances and empirical tests in 20 countries. Advances in experimental social psychology , 25 ,1- 65.
  • Schwartz, S. H. (1999). A theory of cultural values and some implications for Work. Applied Psychology: An International Review, 48 (1), 23-47.
  • Tavşancıl, E. ve Aslan, A. E. (2001). İçerik analizi ve uygulama örnekleri . İstanbul: Epsilon Yayıncılık.
  • Trout, N. J. (2008). Building character education in the preschool. (Doctoral thesis) Available ProQuest Dissertations Theses database. ( UMI No: 3337367).
  • Türk Psikologlar Derneği Okul Öncesi Komisyonu. (1998). Okul öncesi çocuklar için psikolojik gözlem el kitabı . Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları.
  • Uyanık-Balat, G. ve Balaban-Dağal, A. (2009). Okul öncesi dönemde değer eğitimi etkinlikleri . Ankara: Kök Yayıncılık.
  • Wang, H. T., Sandall, S. R., Davis, C. A., & Thomas, C. J. (2011). Social skills assessment in young children with autism: A comparison evaluation of the SSRS and PKBS .Journal of Autism and Developmental Disorders, 41 , 1487- 1495.
  • Webster-Stratton, C. (1990). Long-term follow-up of families with young conduct problem children: From preschool to grade school. Journal of Clinical Child Psychology , 19 (2), 144-149.
  • Webster-Stratton, C. (1999). How to promote children’s social and emotional competence. London: Sage.
  • Westwood, P. (2007). Commonsense methods for with special needs strategies for the regular classroom. Newyork: Taylor &Francis e-Library.
  • Yavuzer, H. (1997).Çocuk psikolojisi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
APA DERELİ İMAN E (2014). Değerler eğitimi programının 5-6 yaş çocukların sosyal gelişimine etkisi: sosyal beceri, psiko-sosyal gelişim ve sosyal problem çözme becerisi. , 249 - 268.
Chicago DERELİ İMAN ESRA Değerler eğitimi programının 5-6 yaş çocukların sosyal gelişimine etkisi: sosyal beceri, psiko-sosyal gelişim ve sosyal problem çözme becerisi. (2014): 249 - 268.
MLA DERELİ İMAN ESRA Değerler eğitimi programının 5-6 yaş çocukların sosyal gelişimine etkisi: sosyal beceri, psiko-sosyal gelişim ve sosyal problem çözme becerisi. , 2014, ss.249 - 268.
AMA DERELİ İMAN E Değerler eğitimi programının 5-6 yaş çocukların sosyal gelişimine etkisi: sosyal beceri, psiko-sosyal gelişim ve sosyal problem çözme becerisi. . 2014; 249 - 268.
Vancouver DERELİ İMAN E Değerler eğitimi programının 5-6 yaş çocukların sosyal gelişimine etkisi: sosyal beceri, psiko-sosyal gelişim ve sosyal problem çözme becerisi. . 2014; 249 - 268.
IEEE DERELİ İMAN E "Değerler eğitimi programının 5-6 yaş çocukların sosyal gelişimine etkisi: sosyal beceri, psiko-sosyal gelişim ve sosyal problem çözme becerisi." , ss.249 - 268, 2014.
ISNAD DERELİ İMAN, ESRA. "Değerler eğitimi programının 5-6 yaş çocukların sosyal gelişimine etkisi: sosyal beceri, psiko-sosyal gelişim ve sosyal problem çözme becerisi". (2014), 249-268.
APA DERELİ İMAN E (2014). Değerler eğitimi programının 5-6 yaş çocukların sosyal gelişimine etkisi: sosyal beceri, psiko-sosyal gelişim ve sosyal problem çözme becerisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14(1), 249 - 268.
Chicago DERELİ İMAN ESRA Değerler eğitimi programının 5-6 yaş çocukların sosyal gelişimine etkisi: sosyal beceri, psiko-sosyal gelişim ve sosyal problem çözme becerisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 14, no.1 (2014): 249 - 268.
MLA DERELİ İMAN ESRA Değerler eğitimi programının 5-6 yaş çocukların sosyal gelişimine etkisi: sosyal beceri, psiko-sosyal gelişim ve sosyal problem çözme becerisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, vol.14, no.1, 2014, ss.249 - 268.
AMA DERELİ İMAN E Değerler eğitimi programının 5-6 yaş çocukların sosyal gelişimine etkisi: sosyal beceri, psiko-sosyal gelişim ve sosyal problem çözme becerisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2014; 14(1): 249 - 268.
Vancouver DERELİ İMAN E Değerler eğitimi programının 5-6 yaş çocukların sosyal gelişimine etkisi: sosyal beceri, psiko-sosyal gelişim ve sosyal problem çözme becerisi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2014; 14(1): 249 - 268.
IEEE DERELİ İMAN E "Değerler eğitimi programının 5-6 yaş çocukların sosyal gelişimine etkisi: sosyal beceri, psiko-sosyal gelişim ve sosyal problem çözme becerisi." Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 14, ss.249 - 268, 2014.
ISNAD DERELİ İMAN, ESRA. "Değerler eğitimi programının 5-6 yaş çocukların sosyal gelişimine etkisi: sosyal beceri, psiko-sosyal gelişim ve sosyal problem çözme becerisi". Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 14/1 (2014), 249-268.