Turp (raphanus sativus l.) sebzesinin fonksiyonel gıda olarak değerlendirilmesi

AKAN, SELEN; ÖZGÜN, Özlem; VEZİROĞLU, Serkan; ELLIALTIOGLU, SEKÜRE SEBNEM

Turp (raphanus sativus l.) sebzesinin fonksiyonel gıda olarak değerlendirilmesi

Selen AKAN, (Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Bahçe Bitkileri Bölümü, Ankara, Türkiye)

Serkan VEZİROĞLU, (Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Bahçe Bitkileri Bölümü, Ankara, Türkiye)

Özlem ÖZGÜN, (Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Bahçe Bitkileri Bölümü, Ankara, Türkiye)

ŞEKÜRE ŞEBNEM ELLİALTIOĞLU (Ankara Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Bahçe Bitkileri Bölümü, Ankara, Türkiye)

Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi

37 6

Yıl: 2013 Cilt: 23 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 289 - 295 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Turp (raphanus sativus l.) sebzesinin fonksiyonel gıda olarak değerlendirilmesi

Öz:

Bir gıdanın fonksiyonel özellikte olduğunun söylenebilmesi için o gıdanın hem besleyici olması, hem de insan sağlığına yararlı olması gerekmektedir. Fonksiyonel gıda olarak değerlendirilebilecek bitkilerden bir tanesi de turptur. Pişirilmeden çiğ olarak yenen, besleyici özellikleri olan ve yemeklerde iştah açıcı bir sebze olarak tüketilen turptaki bileşenler aynı zamanda yüksek oranda tıbbi nitelik taşımaktadır. Bu derlemede, turp (Raphanus sativus L.) hakkında genel bilgiler verilmiş ve fonksiyonel gıda olarak değerlendirilmesine yönelik yapılan araştırma sonuçlarına yer verilmiştir.

Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji Gıda Bilimi ve Teknolojisi

Evaluation of radish (raphanus sativus l.) and the using of this vegetable as functional foods

Öz:

In order to be said a food has functional attributes, it will convey to the consumer both the unique characteristics of the food and associated health benefits. Today, species-based researches are making within foods with more micro-level approaches; one of these functional foods is radish. Radish, which has important roles in diet of people, raw-eaten and consumed as appetizer vegetable in meals; has high amount of medical and nutritional content. In this study, results of researches about the evaluation of radish (Raphanus sativus L.) and the using of this vegetable as functional food are reviewed.

Anahtar Kelime:

Konular: Biyoloji Gıda Bilimi ve Teknolojisi

Belge Türü: Makale Makale Türü: Derleme Erişim Türü: Erişime Açık

Akan S, Veziroğlu S, Bilgin S, Taşan İ, Özgün Ö, Ceceloğlu F, Çakırer G, Ellialtıoğlu Ş, Halloran N (2012). Örtüaltında Yetiştirilen ve Farklı Zamanlarda Hasatı Yapılan Fındık Turplarının Bitkisel ve Kalite Özelliklerinin Karşılaştırılması. 9. Ulusal Sebze Tarımı Sempozyumu, 12-14 Eylül 2012, Konya, s:358-362.
Anonim (2013a). Soğuk havalarda turpun faydaları - Alternatif Tıp - sağlıklı yaşam www.sifadoktoru.com/alternatif/soguk-havalarda-turpun-faydalari. Erişim Tarihi: 04 Mart 2013.
Anonim (2013b). Nutrient data for 11429, Radishes, raw. http://ndb.nal.usda.gov/ndb/foods/ USDA National Nutrient database. National Nutrient Database for Standard Reference Release 25. Erişim Tarihi: 05 Mart 2013.
Anonim (2013c). Turpgiller. http://www.kanser.gov.tr/index.php/kanser/kanser-beslenme/273- turpgiller.html. Erişim Tarihi: 20 Ağustos 2013.
Anonim (2013d). Fonksiyonel gıdaların tanımı ve sınıflandırılması. http://www.kimyaevi.org/genel/ fonksiyonel gıdalar . Erişim Tarihi: 1 Eylül 2013.
Barillari J, Cervellati R, Paolini M, Tatibouet A, Rollin P, Iori R (2005). Isolation of 4-methylthio-3- butenyl glucosinolate from Raphanus sativus sprouts (kaiware daikon) and its redox properties. Journal of Agricultural and Food Chemistry 53 (26): 9890-9896.
Barillari J, Iori R, Papi A, Orlandi M, Bartolini G, Gabbanini S, Pedulli GF, Valgimigli L (2008). Kaiware Daikon (Raphanus sativus L.) extract: A naturally multipotent chemopreventive agent. Journal of Agricultural and Food Chemistry, 56 (17): 7823-7830.
Beevi S, Mangamoori LN, Subathra M, Edula JR (2010). Hexane Extract of Raphanus sativus L. Roots Inhibits Cell Proliferation and Induces Apoptosis in Human Cancer Cells by Modulating Genes Related to Apoptotic Pathway. Plant Foods Hum Nutr 65: 200-209.
Boyacıoğlu D (2013). Fonksiyonel gıdalar. www.dilekboyacioglu.com/Fonksiyonel_Gidalar_Roportaj. pdf. Erişim Tarihi: 20 Ağustos 2013.
Carlson DG, Daxenbichler ME, Vanetten C.H, Hill CB, Williams PH (1986). Glucosinolates in radish cultivars. J. Am. SOCH. ortic. Sci. 110 (5): 634-638.
Castro-Torres IG, Naranjo-Rodriguez EB, Dominguez-Ortiz MA, Gallegos-Estudillo J., Saavedra-Velez MV (2012). Antilithiasic and hypolipidaemic effects of Raphanus sativus L. var. niger on mice fed with a lithogenic diet. Journal of Biomedicine and Biotechnology Volume 2012, Article ID 161205, http://dx.doi.org/10.1155/2012/161205
Ciska E, Honke J, Kozlowska H (2008). Effect of light conditions on the contents of glucosinolates in germinating seeds of white mustard, red radish, white radish, and rapeseed. Journal of Agricultural and Food Chemistry 56 (19): 9087-9093.
Curtis IS (2003). The noble radish; past, present and future. Trends in Plants Science 8: 305-307.
Daxenbichler ME, Spencer GF, Carlson DG, Rose GB, Brinker AM, Powell RG (1991). Glucosinolate composition of seeds from 297 species of wild plants. Phytochemistry. 30: 2623-2638.
Esaki H, Onozaki H (1982). Antimicrobial action of pungent principles in radish root. Eiyo To Shokury. 35: 207-211 (Japan).
Fahey J W, Zhang Y, Talalay P (1997). Broccoli sprouts: An exceptionally rich source of inducers of enzymes that protect against chemical carcinogens. Proceedings of the National Academy of Sciences 94 (19): 10367-10372.
Günay A (2005). Sebze Yetiştiriciliği, Cilt II, (C), 531s.
Hanlon PR, Webber DM, Barnes DM (2007). Aqueous extract from Spanish black radish (Raphanus sativus L. var. niger) induces detoxification enzymes in the HepG2 human hepatoma cell line. J Agric Food Chem 55 (16): 6439-46.
Hamilton SM, Teel RW (1996). Effects of isothiocyanates on cytochrome P-450 1A1 and 1A2 activity and on the mutagenicity of heterocyclic amines. Anticancer Res 16: 3597-602.
Hammond BR, Jhonson EJ, Russel RM, Krinsky NI, Yeum KI, Edwards RB, Snodderly DM (1997).
Dietary modification of human macular pigment density. Invest, Ophtalmol Vis Sci 38 (9): 1795- 1801.
Hanlon PR, Robbins MG, Hammon LD, Barnes DM (2009). Aqueous extract from the vegetative portion of Spanish black radish (Raphanus sativus L. var. niger) induces detoxification enzyme expression in HepG2 cells. Journal of Functional Foods, 1(4): 356365.
Hashem FA, Saleh MM (1999). Antimicrobial components of some Cruciferae plants. Phytother Res. 13: 329-332.
Hecht SS (1999). Chemoprevention of cancer by isothiocyanates, modifiers of carcinogen metabolism. J Nutr. 129: 768-774.
Ippoushi K, Takeuchi A, Ito H, Horie H, Azuma K (2007). Antioxidative effects of daikon sprout (Raphanus sativus L.) and ginger (Zingiber officinale Roscoe) in rats. Food Chemistry 102 (1): 237-242.
Ishii G (1991). Glucosinolate in Japanese radish, Raphanus sativus L. JARQ 24: 273-279.
Kapoor LD (1990). Handbook of Ayurvedic medicinal plants. Boca Raton7 CRC (In Press).
Kartal E (2007). Balcalı Turp Çeşidinin Verim ve Yuru Kalitesi Üzerine Tohum Miktarı ile Ekim Yönteminin Etkileri. Çukurova Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Yüksek Lisans Tezi, 70 s, Adana.
Kaymak HÇ (2006). Turp (Raphanus sativus L.)ta Bazı Gelişme Özellikleri ve Verimin Vernalizasyon Süresi, Gün Uzunluğu, Ekim ve Hasat Zamanı ile İlişkisi. Atatürk Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü Doktora Tezi, 151s, Erzurum.
Kopta T, Pokluda R (2013). Yields, quality and nutritional parameters of radish (Raphanus sativus) cultivars when grown organically in Czech Republic. Hort. Sci. (Prague) 40: 16-21.
Kjaer A (1960). Naturally derived isothiocyanates (mustard oil) and their parent glucosides. Fortschr. Chem. Org. Naturst. 18: 122-176.
Konak A, Aktar O (2009). Medikal Antropoloji Çerçevesinde Tunceli/Ovacıkta Geleneksel Sağaltma Yöntemleri C.Ü. Sosyal Bilimler Dergisi, Aralık 2009, Cilt: 35, Sayı: 2, 156-187.
Larsen PO (1981). Glucosinolates. In The Biochemistry of Plants; Conn, E. E., Stumpf, P. K., Eds.; Academic Press: New York Vol. 7: 501-525.
Lee JY, Moon SK, Hwang CW, Nam KS, Kim YK, Yoon HD (2004). A novel function of benzyl isothiocyanate in vascular smooth muscle cells: the role of ERK1/2, cell cycle regulation, and matrix metalloproteinase-9. J Cell Physiol. 203 (3): 493-500.
Lee SA, Fowke JH, Lu W, Ye C, Zheng Y (2008). Cruciferous vegetables, the GSTP1 Ile105Val genetic polymorphism, and breast cancer risk. Amer J Clin Nutr. 87: 753-60.
Lu Z, Liu L, Li X, Gong Y, Hou X, Zhu X, Yang J, Wang L (2008). Analysis and Evaluation of Nutritional Quality in Chinese Radish (Raphanus sativus L.). Agricultural Sciences in China 7 (7): 823-830.
Lugasi A, Dwoeschak E, Blazovics A, Kery A (2001). Antioxidant and free radical scavenging properties of squeezed juice from black radish (Raphanus sativus L. var niger) root. Phytother Res.12: 502- 506.
Martinez-Villaluenga C, Frias J, Gulewicz P, Gulewicz K, Vidal-Valverde C (2008). Food safety evaluation of broccoli and radish sprouts. Food and Chemical Toxicology, 46 (5): 1635-1644.
Nadkarni KM (1976). Indian materia medica. Bombay Popular Prakashan.
Nakamura Y, Iwahashi T, Tanaka A, Koutani J, Matsuo T, Okamoto S, Sato K, Ohtsuki K (2001). 4- (Methylthio)-3-butenyl isothiocyanate, a principal antimutagen in daikon (Raphanus sativus; Japanese white radish). J. Agric. Food. Chem. 49: 5755-5760.
Papi A, Orlandi M, Bartolini G, Barillari J, Iori R, Paolini M, Ferroni F, Grazia Fumo M, Pedulli GF, Valgimigli L (2008). Cytotoxic and antioxidant activity of 4-methylthio-3-butenyl isothiocyanate from Raphanus sativus L. (Kaiware Daikon) sprouts. J Agric Food Chem. 56(3): 87583.
Park KW, Fritz D (1984). Effects of fertilization and irrigation on the quality of radish (Raphanus sativus L. var. niger) grown in experimental pots. Acta Hort. 145: 129-137.
Ramulu P, Rao P (2003). Total insoluble and soluble dietary fiber contents on Indian fruits. Journal of Food Composition and Analysis, 16: 677-685.
Sarıkamış G, Balkaya A, Yanmaz R (2009). Glucosinolates within a collection of white head cabbages (Brassica oleraceae var. capitata subvar.alba) from Turkey. African Journal of Biotechnology 8(19): 5046-5052.
Stephens, JM (1994). Radish Chinesi. Hort. Science Dept., Florida Coop.Ext. Service. Available at http://edis.ifas.ufl.edu/pdffiles/MV/MV12000.pdf (June 15, 2009).
Stoner GD, Morse MA (1997). Isothiocyanates and plant polyphenols as inhibitors of lung and esophageal cancer. Cancer Lett. 114 (2):113-119.
Tang X, Edenharder R (1997). Inhibiton of the mutagenity of 2-nitrofluorene by vitamins, porphyrins and related compounds and vegetable and fruit juices and solvent extracts. Food Chern Toxicol 35 (3&4): 373-378.
Tookey, HL, Vanetten C H, Daxenbichler M E (1980). Glucosinolates. In Toxic Constituents of Plant Foodstuffs, 2nd ed.; Liener, I. E., Ed.; Academic Press: New York, pp 103-142. Tömür İ (1991). Rivayetler. Bulak, 4 (37): 139.
TÜİK (2011). Bitkisel Üretim İstatistikleri. http://tuikapp.tuik.gov.tr/bitkiselapp/tarimdenge.zul. Erişim Tarihi: 03 Mart 2013.
Vargas R, Perez RM, Perez S, Zavala MA, Perez C (1999). Antiurolithiatic activity of Raphanus sativus aqueous extract on rats. J. Ethnopharmacol., 68: 335-338.
Vural H, Eşiyok D, Duman İ (2000). Kültür Sebzeleri (Sebze Yetiştirme). Ege Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bahçe Bitkileri Bölümü, Bornova-İzmir, 440s.
Wang L, Wei L, Wang L, Xu C (2002). Effects of peroxidase and on Hyperlipidemia on mice. J. Agric. Food. Chem. 50(4): 868-870.
Wang LZ, He QW (2005). Chinese Radish. Scientific and Technical Documents Publishing House, Beijing. pp. 292-370. (in Chinese)
Yemiş O, Artık N (2006). Glukosinolatlar ve insan sağlığı açısından önemi. Türkiye 9.Gıda Kongresi, 24- 26 Mayıs 2006, Bolu.
Zohary D, Hopf M (2000). Domestication of Plants in the Old World (3rd ed.). Oxford: University Press.

APA	AKAN S, VEZİROĞLU S, ÖZGÜN Ö, ELLIALTIOGLU S (2013). Turp (raphanus sativus l.) sebzesinin fonksiyonel gıda olarak değerlendirilmesi. , 289 - 295.
Chicago	AKAN SELEN,VEZİROĞLU Serkan,ÖZGÜN Özlem,ELLIALTIOGLU SEKÜRE SEBNEM Turp (raphanus sativus l.) sebzesinin fonksiyonel gıda olarak değerlendirilmesi. (2013): 289 - 295.
MLA	AKAN SELEN,VEZİROĞLU Serkan,ÖZGÜN Özlem,ELLIALTIOGLU SEKÜRE SEBNEM Turp (raphanus sativus l.) sebzesinin fonksiyonel gıda olarak değerlendirilmesi. , 2013, ss.289 - 295.
AMA	AKAN S,VEZİROĞLU S,ÖZGÜN Ö,ELLIALTIOGLU S Turp (raphanus sativus l.) sebzesinin fonksiyonel gıda olarak değerlendirilmesi. . 2013; 289 - 295.
Vancouver	AKAN S,VEZİROĞLU S,ÖZGÜN Ö,ELLIALTIOGLU S Turp (raphanus sativus l.) sebzesinin fonksiyonel gıda olarak değerlendirilmesi. . 2013; 289 - 295.
IEEE	AKAN S,VEZİROĞLU S,ÖZGÜN Ö,ELLIALTIOGLU S "Turp (raphanus sativus l.) sebzesinin fonksiyonel gıda olarak değerlendirilmesi." , ss.289 - 295, 2013.
ISNAD	AKAN, SELEN vd. "Turp (raphanus sativus l.) sebzesinin fonksiyonel gıda olarak değerlendirilmesi". (2013), 289-295.

APA	AKAN S, VEZİROĞLU S, ÖZGÜN Ö, ELLIALTIOGLU S (2013). Turp (raphanus sativus l.) sebzesinin fonksiyonel gıda olarak değerlendirilmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 23(3), 289 - 295.
Chicago	AKAN SELEN,VEZİROĞLU Serkan,ÖZGÜN Özlem,ELLIALTIOGLU SEKÜRE SEBNEM Turp (raphanus sativus l.) sebzesinin fonksiyonel gıda olarak değerlendirilmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi 23, no.3 (2013): 289 - 295.
MLA	AKAN SELEN,VEZİROĞLU Serkan,ÖZGÜN Özlem,ELLIALTIOGLU SEKÜRE SEBNEM Turp (raphanus sativus l.) sebzesinin fonksiyonel gıda olarak değerlendirilmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, vol.23, no.3, 2013, ss.289 - 295.
AMA	AKAN S,VEZİROĞLU S,ÖZGÜN Ö,ELLIALTIOGLU S Turp (raphanus sativus l.) sebzesinin fonksiyonel gıda olarak değerlendirilmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi. 2013; 23(3): 289 - 295.
Vancouver	AKAN S,VEZİROĞLU S,ÖZGÜN Ö,ELLIALTIOGLU S Turp (raphanus sativus l.) sebzesinin fonksiyonel gıda olarak değerlendirilmesi. Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi. 2013; 23(3): 289 - 295.
IEEE	AKAN S,VEZİROĞLU S,ÖZGÜN Ö,ELLIALTIOGLU S "Turp (raphanus sativus l.) sebzesinin fonksiyonel gıda olarak değerlendirilmesi." Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi, 23, ss.289 - 295, 2013.
ISNAD	AKAN, SELEN vd. "Turp (raphanus sativus l.) sebzesinin fonksiyonel gıda olarak değerlendirilmesi". Yüzüncü Yıl Üniversitesi Tarım Bilimleri Dergisi 23/3 (2013), 289-295.