Modern kamu maliyesinin oluşumu: Maliye tarihine alternatif kuramsal yaklaşımlar
Yıl: 2014 Cilt: 69 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 43 - 76 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
Modern kamu maliyesinin oluşumu: Maliye tarihine alternatif kuramsal yaklaşımlar
Öz: Bu çalışma modern kamu maliyesinin tarihsel oluşumuna yönelik alternatif kuramsal yaklaşımları ele alır. Belli başlı düşünürlerin modern maliye sisteminin oluşumuna dair düşünceleri yaklaşımlarının kuramsal bütünlüğü bağlamında değerlendirilir. Bu farklı yorumların ışığında Batı’da maliye tarihini biçimlendiren temel süreçler ve kurumlar incelenmektedir. Buna göre ticaretin, paranın, meta üretiminin, ilk birikimin, finans kapitalin, devlet borcunun, kentin, savaş maliyesinin, modern vergilendirmenin ve yönetim tekniklerinin modern mali sistemin oluşumunda oynadığı rol ele alınır. Çalışma bu farklı yaklaşımların izinde maliye tarihine ilişkin bütünlüklü kuramsal bir çerçevede göz önüne alınması gereken tarihsel kurumları ve süreçleri karşılaştırmalı olarak sergilemektedir.
Anahtar Kelime: Konular:
The formation of modern public finance: Alternative approaches to the history of public finance
Öz: The paper examines the alternative theoretical approaches to the historical formation of modern public finance. The thoughts of certain influential thinkers on the formation of the modern fiscal system are evaluated in the context of theoretical entirety of their approaches. In light of these distinct interpretations, the basic institutions and processes that shaped the fiscal history in the West are examined. Accordingly, the roles of commerce, money, commodity production, primitive accumulation, finance capital, public debt, town, war finance, modern taxation and administrative techniques in the formation of modern fiscal system are analyzed. In the wake of these alternative approaches, this paper comparatively displays the historical institutions and processes required to be taken into consideration within a holistic theoretical framework of the history of public finance.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Backhaus, Jürgen (2004), “Joseph A. Schumpeter’s Contributions in the Area of Fiscal Sociology: A First Approximation”, Journal of Evolutionary Economics, 14: 143-151.
- Blockland, Hans (2006), Modernization and Its Political Consequences (New Haven: Yale University Press) (Çev.: Nancy Smyth Van Weesep).
- Bonney, Richard (1995), Economic Systems and State Finance (Origins of the Modern State in Europe), (Der.), (Oxford: Oxford University Press).
- Bonney, Richard (1999), The Rise of the Fiscal State in Europe, c.1200-1815, (Der.), (Oxford: Oxford University Press).
- Braudel, Fernand (2002), Capitalism and Civilization, 15th-18th Century Volume 1: The Structures of Everyday Life (Londra: Phoenix Press) (Çev.: Sian Reynolds).
- Elias, Norbert (2007), Uygarlık Süreci Cilt 2 (İstanbul: İletişim) (Çev.: Erol Özbek).
- Ellul, Jacques (2003), Teknoloji Toplumu (İstanbul: Bakış) (Çev.: Musa Ceylan).
- Engels, Friedrich (1978), “Feodalitenin Gerilemesi ve Burjuvazinin İlerlemesi”, Köylüler Savaşı (İstanbul: Payel): 165-175 (Çev.: Okay Gönensin).
- Foster, John Bellamy (1984), “The Political Economy of Joseph Schumpeter: A Theory of Capitalist Development and Decline”, Studies in Political Economy, 15: 5-42.
- Focault, Michel (2004), Toplumu Savunmak Gerekir, (İstanbul: YKY) (Çev.: Şehsuvar Aktaş).
- Foucault, Michel (2007), Security, Territory, Population: Lectures at the Collège de France 1977- 1978, (Londra: Palgrave Macmillan) (Çev.: Graham Burchell).
- Focault, Michel (2013), Hapishanenin Doğuşu, (Ankara: İmge) (Çev.: Mehmet Ali Kılıçbay).
- Goldscheid, Rudolf (1958), “A Sociological Approach to Problems of Public Finance”, Musgrave, Richard ve Alan T. Peacock, (Der.), Classics in the Theory of Public Finance (Londra: MacMillan): 202-213 (Çev.: Elizabeth Henderson).
- Gürkan, Ceyhun (2007), “Kameralizm: Modern Yönetim ve Maliye Düşüncesinin Doğuşu ve Gelişimi”, Toplum ve Bilim, 110: 216-246.
- Gürkan, Ceyhun (2008), “Kameralizm: Merkantilizm ve Fizyokrasi ile Bir Karşılaştırma”, Başkaya, Fikret ve Aydın Ördek (Der.), Ekonomik Kurumlar ve Kavramlar Sözlüğü (Ankara: Özgür Üniversite): 625-650.
- Gürkan, Ceyhun (2011), “Marx’ın Ekonomi Politiğinde Devlet Borcu ve Vergiler”, Pınar, Abuzer, Ahmet Haşim Köse ve Nihat Falay, (Der.), Kriz ve Maliye Düşüncesinde Değişim: İzzettin Önder’e Armağan (İstanbul: SAV): 215-249.
- Habermas, Jürgen (2005), Kamusallığın Yapısal Dönüşümü, (İletişim: İstanbul) (Çev.: Tanıl Bora ve Mithat Sancar).
- Hicks, John (1969), A Theory of Economic History (Oxford: Oxford University Press).
- Hume, David (1994), “Of Money”, Haakonssen, Knud (Der.), David Hume: Political Essays, (Cambridge: Cambridge University Press): 115-125.
- Knemeyer, Franz-Ludwig (1980), “Polizei”, Economy and Society, 9 (2): 172-196 (Çev.: Keith Tribe).
- Marx, Karl (1977a), “Kapitalist Üretim Öncesi Biçimler (Sermeye İlişkisinin ya da İlkel Birikimin Oluşumu Öncesi Süreç Üzerine)”, Kapitalizm Öncesi Ekonomi Biçimleri, Karl Marx- Friedrich Engels, (Ankara: Sol): 61-109 (Çev.: Mihri Belli).
- Marx, Karl (1977b), “Kapital”, Kapitalizm Öncesi Ekonomi Biçimleri, Karl Marx-Friedrich Engels, (Ankara: Sol): 168-192 (Çev.: Mihri Belli).
- Marx, Karl (1977c), “Ekonomi Politiğin Eleştirisine Katkı”, Kapitalizm Öncesi Ekonomi Biçimleri, Karl Marx-Friedrich Engels, (Ankara: Sol): 156-167 (Çev.: Mihri Belli).
- Marx, Karl (2010), Kapital 1. Cilt (İstanbul: Yordam) (Çev.: Mehmet Selik ve Nail Satlıgan).
- Marx, Karl ve Friedrich Engels (1992), Alman İdeolojisi [Feurbach], (Ankara: Sol) (Çev.: Sevim Belli).
- Miller, Edward (1972), “Government Economic Policies and Public Finance 1000-1500”, Cipolla, Carlo M. (Der.), The Fontana Economi History of Europe: Middle Ages (Londra ve Glasgow: Collins Clear-Type Press): 339-370.
- Mitchell, William C. (1984a), “Schumpeter and Public Choice, Part I”, Public Choice, 42: 73-88.
- Mitchell, William C. (1984b), “Schumpeter and Public Choice, Part II”, Public Choice, 42: 161-174.
- Musgrave, Richard (1992) “Schumpeter’s Crisis of the Tax State: An Essay in Fiscal Sociology”, Journal of Evolutionary Economics, 2: 89-113.
- Neocleous, Mark (2006), Toplumsal Düzenin İnşası: Polis Erkinin Eleştirel Teorisi (İstanbul: Boğaziçi Üniversitesi Yayınları) (Çev.: Ahmet Bekmen).
- O’Connor, James (1973), The Fiscal Crisis of the State (New York: California State University).
- Pasquino, Pasquale (1978), “Theatrum Politicum: The Genealogy of Capital ⎯ Police and the State of Prosperity”, Ideology & Consciousness, 4: 41-54.
- Pirenne, Henri (2007), Ortaçağ Avrupa'sının Ekonomik ve Sosyal Tarihi (İstanbul: İletişim) (Çev.: Uygur Kocabaşoğlu).
- Raeff, Marc (1975) “The Well-Ordered Police State and the Development of Modernity in Seventeenth and Eighteenth-Century Europe: An Attempt at a Comparative Approach”, The American Historical Review, 80 (5): 1121-1243.
- Scherer, Frederic M. (1992), “Schumpeter and Plausible Capitalism”, Journal of Economic Literature, 30: 1416-1433.
- Schmidt, Karl-Heinz (2003), “Schumpeter and the Crisis of the Tax State”, Backhaus, Jürgen, (Der.), Joseph Alois Scchumpeter: Entrepreneurship, Style, and Vision (Londra: Kluwer Academic Publishers): 337-351.
- Schumpeter, Joseph A. (1961) Theory of Economic Development: An Inquiry into Profits, Capital, Credit, Interest and the Business Cycle, (Cambridge, Mass.: Harvard University Press) (Çev.: Redvers Opie).
- Schumpeter, Joseph Alois (1962), Capitalism, Socialism, and Democracy (New York: Harper Torchbooks).
- Schumpeter, Joseph Alois (1971), Sosyalizm ve Demokrasi, (İstanbul: Varlık Yayınevi) (Çev.: Rasin Tınaz).
- Schumpeter, Joseph Alois (1981), Kapitalizm (İstanbul: Varlık Yayınları) (Çev.: Tunay Akoğlu).
- Schumpeter, Joseph Alois (1991) “The Crisis of the Tax State”, Richard Swedberg (Der.), Joseph A. Schumpeter: The Economics and Sociology of Capitalism (N.J-Princeton: Princeton University Press): 99-140.
- Schumpeter, Joseph Alois (1997), History of Economic Analysis (Londra: Routledge).
- Scott, James C. (2008), Devlet Gibi Görmek: İnsanlık Durumunu Geliştirmeye Yönelik Projeler Nasıl Başarısız Oldu (İstanbul: Versus) (Çev.: Nil Erdoğan).
- Shionaya, Yuichi (1997), Schumpeter and the Idea of Social Science: A Metatheoretical Study, (Cambridge: Cambridge University Pres).
- Smith, Adam (1994) An Inquiry into the Nature and Causes of The Wealth of Nations, (New York: The Modern Library).
- Teichova, Alice ve Herbert Matis (2003), Nation, State and the Economic History, (Der.), (Cambridge: Cambridge University Press).
- Tilly, Charles (2001), Zor, Sermaye ve Avrupa Devletlerinin Oluşumu (Ankara: İmge) (Çev.: Kudret Emiroğlu).
- Wallerstein, Immanuel (2010), Modern Dünya-Sistemi: Kapitalist Tarım ve 16. Yüzyılda Avrupa Dünya Ekonomisinin Kökenleri (İstanbul: Yarın) (Çev.: Latif Boyacı).
- Weber, Max (2005), “Meslek Olarak Siyaset”, Sosyoloji Yazıları (İstanbul: İletişim) (Çev. Taha Parla).
- Wood, Ellen Meiksins (2002), “Historical Materialism in ‘Forms which Precede Capitalist Production’”, Musto, Marcello, (Der.), Karl Marx’s Grundrisse: Foundations of the Critique of Political Economy 150 Years Later, (Londra: Routledge): 79-92.
- Wood, Ellen Meiksins (2007), Kapitalizmin Arkaik Kültürü: Eski Rejimler ve Modern Devletler Üstüne Tarihsel Bir İnceleme (İstanbul: Yordam) (Çev.: Oya Köymen).
- Wood, Ellen Meiksins (2012) Özgürlük ve Mülkiyet: Rönesans’tan Aydınlanma’ya Batı Siyasi Düşüncesinin Toplumsal Tarihi (İstanbul: Yordam) (Çev.: Oya Köymen).
| APA | Gürkan C (2014). Modern kamu maliyesinin oluşumu: Maliye tarihine alternatif kuramsal yaklaşımlar. , 43 - 76. |
| Chicago | Gürkan Ceyhun Modern kamu maliyesinin oluşumu: Maliye tarihine alternatif kuramsal yaklaşımlar. (2014): 43 - 76. |
| MLA | Gürkan Ceyhun Modern kamu maliyesinin oluşumu: Maliye tarihine alternatif kuramsal yaklaşımlar. , 2014, ss.43 - 76. |
| AMA | Gürkan C Modern kamu maliyesinin oluşumu: Maliye tarihine alternatif kuramsal yaklaşımlar. . 2014; 43 - 76. |
| Vancouver | Gürkan C Modern kamu maliyesinin oluşumu: Maliye tarihine alternatif kuramsal yaklaşımlar. . 2014; 43 - 76. |
| IEEE | Gürkan C "Modern kamu maliyesinin oluşumu: Maliye tarihine alternatif kuramsal yaklaşımlar." , ss.43 - 76, 2014. |
| ISNAD | Gürkan, Ceyhun. "Modern kamu maliyesinin oluşumu: Maliye tarihine alternatif kuramsal yaklaşımlar". (2014), 43-76. |
| APA | Gürkan C (2014). Modern kamu maliyesinin oluşumu: Maliye tarihine alternatif kuramsal yaklaşımlar. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 69(1), 43 - 76. |
| Chicago | Gürkan Ceyhun Modern kamu maliyesinin oluşumu: Maliye tarihine alternatif kuramsal yaklaşımlar. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi 69, no.1 (2014): 43 - 76. |
| MLA | Gürkan Ceyhun Modern kamu maliyesinin oluşumu: Maliye tarihine alternatif kuramsal yaklaşımlar. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, vol.69, no.1, 2014, ss.43 - 76. |
| AMA | Gürkan C Modern kamu maliyesinin oluşumu: Maliye tarihine alternatif kuramsal yaklaşımlar. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi. 2014; 69(1): 43 - 76. |
| Vancouver | Gürkan C Modern kamu maliyesinin oluşumu: Maliye tarihine alternatif kuramsal yaklaşımlar. Ankara Üniversitesi SBF Dergisi. 2014; 69(1): 43 - 76. |
| IEEE | Gürkan C "Modern kamu maliyesinin oluşumu: Maliye tarihine alternatif kuramsal yaklaşımlar." Ankara Üniversitesi SBF Dergisi, 69, ss.43 - 76, 2014. |
| ISNAD | Gürkan, Ceyhun. "Modern kamu maliyesinin oluşumu: Maliye tarihine alternatif kuramsal yaklaşımlar". Ankara Üniversitesi SBF Dergisi 69/1 (2014), 43-76. |
