Yıl: 2012 Cilt: 23 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 11 - 17 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Radyasyon onkolojisi kliniği çalışanlarında depresyon ve tükenmişlik düzeylerinin sosyodemografik özelliklerle ilişkisinin değerlendirilmesi

Öz:
Amaç: Bu çalışmada, radyasyon onkolojisi bölümü çalışanlarının tükenmişlik ve depresyon düzeyleri ile bunlarla bağlantılı olabilecek sosyodemografik etkenler incelendi. Gereç ve Yöntem: Çalışmaya kliniğimizde calışmakta olan 36 kişi dahil edildi. Katılanların sosyodemografik özelliklerini belirlemek için bir kişisel bilgi formu hazırlandı. Veri toplama amacı ile Beck Depresyon Ölçeği (BDÖ) ve Maslach Tükenmişlik Ölçeği kullanıldı. Bulgular: BDÖ puan sonuçlarına göre 1 kişide (%2.8) orta derecede depresyon saptandı. Maslach toplam puanı ile BDÖ puanı arasında anlamlı doğrusal korelasyon bulundu. Çalışmamızda süreğen hastalığı olanlarda olmayanlara göre kişisel başarı (KB) puanları arasında anlamlı fark (p=0.04), duyarsızlaşma (D) değerinde ise iki grup arasında anlamlıya yakın (p=0.06) sonuç elde edildi. Kişisel başarı işyeri koşullarını yetersiz bulanlarda ortamı klasik bulanlara göre anlamlı fark gösterdi (p=0.003). Kişilik yapısı ile de KB değerleri arasında anlamlı fark saptandı. Sonuç: Onkoloji bölümünde çalışan sağlık personeli ruhsal olarak zorlanmaktadır, bu alanda daha fazla sayıda çalışanı kapsayacak yeni çalışmalar yapılmalıdır. Sağlık personelinin yaşam kalitesinin artırılmasının sağlanması ile verimlilik daha da artacaktır.
Anahtar Kelime:

Konular: Tıbbi İnformatik Genel ve Dahili Tıp Psikoloji Psikiyatri Davranış Bilimleri

Evaluation of the relation between sociodemographic characteristics and depression and burnout levels of health workers in the radiation oncology clinic

Öz:
Background: The aim of our study was to evaluate depression and burnout levels and their relation with sociodemographic factors of health workers in our Radiation Oncology Clinic. Methods: Thirty-six persons working at our clinic were included in the study. For determining the sociodemographic characteristics of the participants, a personal information form was designed. For data collection, Beck Depression Inventory (BDI) and Maslach Burnout Inventory were used. Results: According to BDI score results, moderate depression was detected in 1 person (2.8%). A significant correlation was detected between total Maslach score and BDI score. In our study, a comparison of workers with and without chronic diseases revealed that differences in personal accomplishment (PA) points were significant (p=0.04) and in depersonalization (D) values were close to significant between the two groups. There was a significant difference (p=0.003) in PA between people that found their working conditions insufficient when compared with those who did not. A significant difference was detected between personality and PA values. Conclusion: Health workers in the Radiation Oncology Clinic have psychological difficulties, and more studies should be conducted in this area including a greater number of workers. By increasing the quality of life of health workers, productivity can also be increased.
Anahtar Kelime:

Konular: Tıbbi İnformatik Genel ve Dahili Tıp Psikoloji Psikiyatri Davranış Bilimleri
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • 1. Özgüven DH, Haran S. Tükenme krizi ve krize müdahale. İçinde: Berksun OE, Palabıyıkoğlu R, Özgüven HD, Soykan C, Haran S, editorler. 1. baskı, Ankara: Ankara Üniversitesi Psikiyatrik Kriz Uygulama ve Araştırma Merkezi Yayınları; 2000. s. 199-214.
  • 2. Bauer J, Häfner S, Kächele H, Wirsching M, Dahlbender RW. The burn-out syndrome and restoring mental health at the working place. [Article in German] Psychother Psychosom Med Psychol 2003;53(5):213-22.
  • 3. Freudenberger NJ. Staff burnout. Journal of Social Issues 1974;30(1):159-65.
  • 4. Maslach C, Jackson SE. Maslach burnout inventory manual. 2nd ed., Palo Alto: Consulting Psychologist Press; 1986.
  • 5. Maslach C, Jackson SE. The measurement of experienced burnout. Journal of Occupation Behaviour 1981;2(2):99- 113.
  • 6. Keel P. Psychological stress caused by work: burnout syndrome. [Article in German] Soz Praventivmed 1993;38:131-2.
  • 7. Jackson SE, Schwab RL, Schuler RS. Toward an understanding of the burnout phenomenon. Journal of Applied Psychology 1986;71(4):630-40.
  • 8. Maslach C, Jackson SE, Leiter MP. Maslach burnout inventory. 3rd ed., Palo Alto, CA: Consulting Psychologists Press; 1996.
  • 9. Maslach C. Burned-out. Hum Behav 1976;5:197-220.
  • 10. Benderli CY. Onkoloji bölümünde çalışan sağlık personelinde tükenmişlik ve depresyon düzeylerinin sosyodemografik özelliklerle ilişkisi. Yeni Tıp Dergisi 2011;28(1):17-22.
  • 11. Gülseren Ş, Karaduman E, Kultur Ş. Hemşire ve teknisyenlerde tükenmişlik sendromu ve depresif belirti düzeyi. Kriz Dergisi 2000;9(1):27-38.
  • 12. Dolu G. Onkolojide çalışan hekimlerde tıbbi ve sosyal çalışma açısından tükenmişlik sendromunun araştırılması. [Yayınlanmış Yüksek Lisans Tezi] İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Prevantif Onkoloji Anabilim Dalı; 1997.
  • 13. Ergin C. Doktor ve hemşirelerde tükenmişlik ve Maslach Tükenmişlik Ölceği’nin uyarlanması. İçinde: Bayraktar R, Dağ İ, editörler. VII. Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları; 1992. s. 143-54.
  • 14. Onan N, Işıl Ö. Onkoloji birimlerinde çalışan hemşirelerde stres, tükenmişlik ve başa çıkma: Literatür gözden geçirme. Maltepe Üniversitesi Hemşirelik Bilim ve Sanatı Dergisi 2010;4(Özel Sayı):264-71.
  • 15. Taycan O, Kutlu L, Çimen S, Aydın N. Bir üniversite hastanesinde çalışan hemşirelerde depresyon ve tükenmişlik düzeyinin sosyodemografik özelliklerle ilişkisi. Anadolu Psikiyatri Dergisi 2006;7(2):100-8.
  • 16. Glass DC, McKnight JD, Valdimarsdottir H. Depression, burnout, and perceptions of control in hospital nurses. J Consult Clin Psychol 1993;61(1):147-55.
  • 17. Beck AT, Ward CH, Mendelson M, Mock J, Erbaugh J. An inventory for measuring depression. Arch Gen Psychiatry 1961;4:561-71.
  • 18. Hisli N. Beck depresyon envanteri’nin üniversite öğrencileri için geçerliliği, güvenilirliği. Psikoloji Dergisi 1989;7(23):3-13.
  • 19. Ergin C. Maslach tükenmişlik ölçeğinin Türkiye sağlık personeli normları. 3P Dergisi 1996;4(1):28-33.
  • 20. Çam O. Tükenmişlik envanterinin geçerlilik ve güvenilirliğinin araştırılması. İçinde: Bayraktar R, Dağ İ, editörler. VII Ulusal Psikoloji Kongresi Bilimsel Çalışmaları. Ankara: Türk Psikologlar Derneği Yayınları; 1991.
  • 21. İşçen P. Onkologların çatışma eğilimlerinin, empatik becerilerinin, iş doyumlarının ve stresle başa çıkma tarzlarının incelenmesi. [Yüksek Lisans Tezi] İstanbul: İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 2006.
  • 22. Özkan S. Psikiyatrik ve psikososyal açıdan kanser. İçinde: Topuz E, Aydıner A, Karadeniz AN, editörler. Klinik onkoloji. İstanbul: Tunç Matbaacılık; 2000. s. 331-9.
  • 23. Onan NG, Buzlu S. Terminal dönemdeki kanser hastalarına bakım veren hemşirelerin karşılaştıkları güçlükler ve başa çıkma yolları. Hemşirelik Forumu 2007;Ocak-Nisan:104-9.
  • 24. Radziewicz RM. Self-care for the caregiver. Nursing Clinic of North America 2001;36(4):855-69.
  • 25. Richadson AM, Burke RJ. Models of burnout: implications for intervention. Int J Stress Manag 1995;2(1):31-43.
  • 26. Kaçmaz N.Tükenmişlik (burnout) sendromu. İstanbul Tıp Fakültesi Dergisi 2005;68(1):29-32.
  • 27. Firth H, McIntee J, McKeown P, Britton P. Burnout and professional depression: related concepts? J Adv Nurs 1986;11(6):633-41.
  • 28. Mollaoğlu M, Yılmaz M, Kars T. Hemşirelerde tükenmişlik. Sağlık çalışanlarının sağlığı kongre kitabı. Ankara: 2001. s. 145.
  • 29. Iacovides A, Fountoulakis KN, Moysidou C, Ierodiakonou C. Burnout in nursing staff: is there a relationship between depression and burnout? Int J Psychiatry Med 1999;29(4):421-33.
  • 30. Martin F, Poyen D, Bouderlique E, Gouvernet J, Rivet B, Disdier P, et al. Depression and burnout in hospital health care professionals. Int J Occup Environ Health 1997;3(3):204-9.
  • 31. Kırılmaz AY, Çelen Ü, Sarp N. İlköğretimde çalışan bir öğretmen grubunda “tükenmişlik durumu” araştırması. İlköğretim-Online 2003;2(1):2-9.
  • 32. Sayıl I, Haran S, Ölmez Ş, Özgüven HD. Ankara Üniversitesi hastanelerinde çalışan doktor ve hemşirelerin tükenmişlik düzeyleri. Kriz Dergisi 1997;5(2):71-7.
  • 33. Aslan SH, Aslan RO, Alparslan ZN, Gürkan SB, Ünal M. Hekimlerde tükenmede cinsiyetle ilişkili etkenler. Çukurova Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 1997;22(2):132-6.
  • 34. Dolunay AB. Keçiören ilçesi “genel liseler ve teknikticaret-meslek liselerinde görevli öğretmenlerde tükenmişlik durumu” araştırması. Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2002;55(1):51-62.
  • 35. Storlie FJ. Burnout: the elaboration of a concept. Am J Nurs 1979;79(12):2108-11.
  • 36. Sünter AT, Canbaz S, Dabak Ş, Öz H, Pekşen Y. Pratisyen hekimlerde tükenmişlik sendromu, işe bağlı gerginlik ve iş doyumu düzeyleri. Genel Tıp Derg 2006;16(1):9-14.
  • 37. Kurçer MA. Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Hekimlerinin iş doyumu ve tükenmişlik düzeyleri. Harran Üniversitesi Tıp Fakültesi Dergisi 2005;2(3):10-5.
  • 38. Aslan H, Aslan O, Kesepara C. Kocaeli’nde bir grup sağlık çalışanında işe bağlı gerginlik, tükenme ve iş doyumu. Toplum ve Hekim 1997;12(1):24-9.
  • 39. Dericioğulları A, Konak Ş, Arslan E, Öztürk B. Öğretim elemanlarının tükenmişlik düzeyleri: Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi örneği. Fırat Sağlık Hizmetleri Dergisi 2007;2(5):13-23.
  • 40. Yavuzyılmaz A, Topbaş M, Çan E, Çan G, Özgün Ş. Trabzon il merkezindeki sağlık ocakları çalışanlarında tükenmişlik sendromu ile iş doyumu düzeyleri ve ilişkili faktörler. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 2007;6(1):41-50.
  • 41. Üner S, Kaya M, Yüksek F. Keçiören İlçesi Sağlık Grup Başkanlığı’na bağlı birinci basamak sağlık çalışanlarının Maslach tükenmişlik ölçeğine göre incelenmesi. IX. Ulusal Halk Sağlığı Günleri Bildiri Özet Kitabı 2005. s. 203.
  • 42. Aktuğ İ, Susur A, Keskin S, Balcı Y, Seber G. Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi’nde çalışan hekimlerde tükenmişlik düzeyleri. Osmangazi Tıp Dergisi 2006;28(2):91-101.
  • 43. Mutlu S, Danacı N. Sağlık kuruluşlarında çalışanların tü- kenmişlik düzeyleri ve tükenmişlik faktörlerinin saptanması. 2. Ulusal Klinisyen Hemşire-Ebeler Kongre Kitabı 2001. s. 399-401.
  • 44. Kaya M, Üner S, Karanfil E, Uluyol R, Yüksel F, Yüksel M. Birinci basamak sağlık çalışanlarının tükenmişlik durumları. TSK Koruyucu Hekimlik Bülteni 2007;6(5):357-63.
  • 45. Kavla İ. Hemşirelerde tükenmişlik ve iş doyumu. [Yüksek Lisans Tezi] İzmir: Dokuz Eylül Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Hemşirelikte Yönetim Anabilim Dalı; 1998.
APA GÜL KARABULUT Ş, GÜL H, ORUÇ A, GEDİK D, MAYADAĞLI A, AKSU A, BIÇAKCI CEYLANER B (2012). Radyasyon onkolojisi kliniği çalışanlarında depresyon ve tükenmişlik düzeylerinin sosyodemografik özelliklerle ilişkisinin değerlendirilmesi. , 11 - 17.
Chicago GÜL KARABULUT Şule,GÜL HAKAN LEVENT,ORUÇ AHMET FATİH,GEDİK Duygu,MAYADAĞLI ALPASLAN,AKSU Atınç,BIÇAKCI CEYLANER Beyhan Radyasyon onkolojisi kliniği çalışanlarında depresyon ve tükenmişlik düzeylerinin sosyodemografik özelliklerle ilişkisinin değerlendirilmesi. (2012): 11 - 17.
MLA GÜL KARABULUT Şule,GÜL HAKAN LEVENT,ORUÇ AHMET FATİH,GEDİK Duygu,MAYADAĞLI ALPASLAN,AKSU Atınç,BIÇAKCI CEYLANER Beyhan Radyasyon onkolojisi kliniği çalışanlarında depresyon ve tükenmişlik düzeylerinin sosyodemografik özelliklerle ilişkisinin değerlendirilmesi. , 2012, ss.11 - 17.
AMA GÜL KARABULUT Ş,GÜL H,ORUÇ A,GEDİK D,MAYADAĞLI A,AKSU A,BIÇAKCI CEYLANER B Radyasyon onkolojisi kliniği çalışanlarında depresyon ve tükenmişlik düzeylerinin sosyodemografik özelliklerle ilişkisinin değerlendirilmesi. . 2012; 11 - 17.
Vancouver GÜL KARABULUT Ş,GÜL H,ORUÇ A,GEDİK D,MAYADAĞLI A,AKSU A,BIÇAKCI CEYLANER B Radyasyon onkolojisi kliniği çalışanlarında depresyon ve tükenmişlik düzeylerinin sosyodemografik özelliklerle ilişkisinin değerlendirilmesi. . 2012; 11 - 17.
IEEE GÜL KARABULUT Ş,GÜL H,ORUÇ A,GEDİK D,MAYADAĞLI A,AKSU A,BIÇAKCI CEYLANER B "Radyasyon onkolojisi kliniği çalışanlarında depresyon ve tükenmişlik düzeylerinin sosyodemografik özelliklerle ilişkisinin değerlendirilmesi." , ss.11 - 17, 2012.
ISNAD GÜL KARABULUT, Şule vd. "Radyasyon onkolojisi kliniği çalışanlarında depresyon ve tükenmişlik düzeylerinin sosyodemografik özelliklerle ilişkisinin değerlendirilmesi". (2012), 11-17.
APA GÜL KARABULUT Ş, GÜL H, ORUÇ A, GEDİK D, MAYADAĞLI A, AKSU A, BIÇAKCI CEYLANER B (2012). Radyasyon onkolojisi kliniği çalışanlarında depresyon ve tükenmişlik düzeylerinin sosyodemografik özelliklerle ilişkisinin değerlendirilmesi. Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıp Dergisi, 23(1), 11 - 17.
Chicago GÜL KARABULUT Şule,GÜL HAKAN LEVENT,ORUÇ AHMET FATİH,GEDİK Duygu,MAYADAĞLI ALPASLAN,AKSU Atınç,BIÇAKCI CEYLANER Beyhan Radyasyon onkolojisi kliniği çalışanlarında depresyon ve tükenmişlik düzeylerinin sosyodemografik özelliklerle ilişkisinin değerlendirilmesi. Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıp Dergisi 23, no.1 (2012): 11 - 17.
MLA GÜL KARABULUT Şule,GÜL HAKAN LEVENT,ORUÇ AHMET FATİH,GEDİK Duygu,MAYADAĞLI ALPASLAN,AKSU Atınç,BIÇAKCI CEYLANER Beyhan Radyasyon onkolojisi kliniği çalışanlarında depresyon ve tükenmişlik düzeylerinin sosyodemografik özelliklerle ilişkisinin değerlendirilmesi. Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıp Dergisi, vol.23, no.1, 2012, ss.11 - 17.
AMA GÜL KARABULUT Ş,GÜL H,ORUÇ A,GEDİK D,MAYADAĞLI A,AKSU A,BIÇAKCI CEYLANER B Radyasyon onkolojisi kliniği çalışanlarında depresyon ve tükenmişlik düzeylerinin sosyodemografik özelliklerle ilişkisinin değerlendirilmesi. Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıp Dergisi. 2012; 23(1): 11 - 17.
Vancouver GÜL KARABULUT Ş,GÜL H,ORUÇ A,GEDİK D,MAYADAĞLI A,AKSU A,BIÇAKCI CEYLANER B Radyasyon onkolojisi kliniği çalışanlarında depresyon ve tükenmişlik düzeylerinin sosyodemografik özelliklerle ilişkisinin değerlendirilmesi. Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıp Dergisi. 2012; 23(1): 11 - 17.
IEEE GÜL KARABULUT Ş,GÜL H,ORUÇ A,GEDİK D,MAYADAĞLI A,AKSU A,BIÇAKCI CEYLANER B "Radyasyon onkolojisi kliniği çalışanlarında depresyon ve tükenmişlik düzeylerinin sosyodemografik özelliklerle ilişkisinin değerlendirilmesi." Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıp Dergisi, 23, ss.11 - 17, 2012.
ISNAD GÜL KARABULUT, Şule vd. "Radyasyon onkolojisi kliniği çalışanlarında depresyon ve tükenmişlik düzeylerinin sosyodemografik özelliklerle ilişkisinin değerlendirilmesi". Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıp Dergisi 23/1 (2012), 11-17.