Yıl: 2012 Cilt: 4 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 89 - 109 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

1957 Suriye krizi ve Türkiye

Öz:
I. Dünya Savaşı sonrası Sovyetler Birliği ile yaşanan gerilim Türkiye’nin dış tehdit algısında bu ülkeyi ön plana çıkardı. Sovyet yayılmacılığının Ortadoğu’ya yönelmesi, hem Türkiye’nin hem de müttefiklerinin Ortadoğu’ya olan ilgisini artırdı. Türkiye, zaten ilişkilerinin iyi olmadığı Suriye’nin Sovyetler Birliği ile yakın ilişki içine girmesini kendisine karşı bir hareket olarak yorumladı. Türkiye’nin yanı sıra Amerika Birleşik Devletleri’de (ABD) bu yakınlaşmadan rahatsızdı. Soğuk Savaş’ın iki büyük tarafı ABD ve Sovyetler Birliği’ni Ortadoğu’da karşı karşıya getirecek olan bu yakınlaşma ve Türkiye’nin buna tepkisi bu makalenin ana konusundur. Bu makalenin amacı Suriye ile Türkiye’yi 1957 yılında karşı karşıya getiren krizin tarihsel ve siyasal nedenleri ile sonuçlarını ortaya koymaktır.
Anahtar Kelime:

Konular: Nüfus İstatistikleri Bilimi Tarih Siyasi Bilimler Uluslararası İlişkiler

1957 krisis in Syria and Turkey

Öz:
The tension between Turkey and the Soviet Union after World War II brought this country to the forefront of Turkey's perception of external threat. The Soviet Union's orientation towards the Middle East for expansionism increased Turkey's and her allies' interest in the Middle East. Turkey interpreted the beginning of good relations between the Soviet Union and Syria, with whom Turkey was not on good terms, as a counteraction against her. Along with Turkey, it was also known that the USA was discomforted by this convergence. This article focuses on the convergence which confronted the USA and the Soviet Union, the two big opponents in the Cold War, in the Middle East and Turkey's reaction to the events that occurred during this period. By focusing on the aforementioned events, this article aims to set forth the historical and political reasons and the results of the crisis that confronted Syria and Turkey in the year 1957.
Anahtar Kelime:

Konular: Nüfus İstatistikleri Bilimi Tarih Siyasi Bilimler Uluslararası İlişkiler
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Arşiv Kaynakları
  • Başbakanlık Cumhuriyet Arşivi - (BCA)
  • B.C.A.: 030..1.0/68.431.6-29/10/1957.
  • B.C.A.: 030..1.0/68.432.1-01/11/1957.
  • B.C.A.: 030..1.0/40.236..14-24/09/1957.
  • B.C.A.: 030.18/146.63.1.2 (58-2) - 03/08/1956. (4/7707)
  • B.C.A.: 030..1.0/111.701..7-10/11/1956.
  • B.C.A.: 030..1.0/40.236.11-25/03/1957.
  • B.C.A.: 030..1.0/111.701.9-27/07/1957.
  • B.C.A.: 030..1.0/68.431.6-29/10/1957.
  • B.C.A.: 030.18/146.41.5 (75-18)-28/08/1957 (4/9338)
  • B.C.A.: 030.18/147.58.14 (146-1)-18/11/1957 (4/9697)
  • B.C.A.: 030.1.0/104.651.3-23/10/1957.
  • B.C.A.: 030.01./104.649.4-08/07/1954.
  • B.C.A.: 030.01./104.650.1-07/09/1954.
  • B.C.A.: 030.01./104.650.3-13/11/1954.
  • Foreign Relations of the United States - (FRUS)
  • FRUS, 1955-1957, Vol. XIII, Near East: Jourdan-Yemen, Doc. 355.
  • FRUS, 1955-1957, Vol. XIII, Near East: Jourdan-Yemen, Doc. 373.
  • FRUS, 1955-1957, Vol. XIII, Near East: Jourdan-Yemen, Doc. 372.
  • FRUS, 1955-1957, Vol. XIII, Near East: Jourdan-Yemen, Doc. 362.
  • FRUS, 1955-1957, Vol. XIII, Near East: Jourdan-Yemen, Doc. 358. Türkiye Büyük Millet Meclisi Zabıt Ceridesi
  • TBMM, ZC, C. 15, X/3, TBMM Matbaası, Ankara, 1957.
  • TBMM, ZC, C. 10, X/2, TBMM Matbaası, Ankara, 1957.
  • TBMM, ZC, C. 17, X/3, TBMM Matbaası, Ankara, 1957.
  • TBMM, ZC, C. 15, X/3, TBMM Matbaası, Ankara, 1957.
  • TBMM, ZC, C. 19, X/3, TBMM Matbaası, Ankara, 1958.
  • TBMM, ZC, C. 19, X/3, TBMM Matbaası, Ankara, 1958.
  • TBMM, ZC, C. 2, XI/1, TBMM Matbaası, Ankara, 1958.
  • Süreli Yayınlar
  • Ayın Tarihi, No:285, Ağustos 1957.
  • Ayın Tarihi, No: 276, Kasım 1936.
  • Ayın Tarihi, No:285, Ağustos 1957.
  • Ulus, 10 Ekim 1957.
  • Ulus, 24 Ekim 1957.
  • Ulus, 25 Ekim 1957.
  • Vatan, 30 Kasım 1956.
  • Ulus, 9 Ekim 1957.
  • Zafer, 5 Ekim 1957.
  • Forum, Cilt No:3, Sayı No: 25, ( 1 Nisan 1955).
  • Forum, Cilt No:7, Sayı No: 75, (1 Mayıs 1957).
  • Kitaplar & Makaleler
  • ANDERSON, Philip; "Summer Madness’ The Crisis in Syria, Agust-October 1957”, British Journal of Middle Eastern Studies, Vol. 22, No.1/2, 1995.
  • ARI, Tayyar; Geçmişten Günümüze Orta Doğu Siyaset, Savaş ve Diplomasi, Alfa Yayınları,İstanbul, 2004.
  • ARMAOĞLU, Fahir; Belgelerle Türk-Amerikan Münasebetleri, TTK Basımevi, Ankara, 1991.
  • BAĞCI, Hüseyin; Türk Dış Politikasında 1950’li Yıllar, Metu Press Yayınları, Ankara, 2001.
  • CAMPBELL, John C.; Defense of the Middle East Problems of American Policy, Haper Brothers, Newyork, 1960.
  • DİKERDEM, Mahmut; Ortadoğu’da Devrim Yıllıları, İstanbul Matbaası, İstanbul, 1972.
  • HUREWİTZ, J.C.; Middle East Politics: The Military Dimension, Frederick A. Praeger Publishers, New York, 1982.
  • GÖNLÜBOL Mehmet - SAR Cem, Atatürk ve Türkiye'nin Dış Politikası (1919-1938), Atatürk Araştırma Merkezi Yayını, Ankara, 1997.
  • GÜÇLÜ, Yücel, The Question Of The Sanjak Of Alexandretta A Studyin Turkish-French- Syrıan Relations , Tür Tarih Kurumu, 2001.
  • KİRK,George; “the Syrian Crisis of 1957- Fact and Fiction”, İnternational Affairs, Vol.36, 1960.
  • KÜRKÇÜOĞLU, Ömer E.; Türkiye’nin Arap Orta Doğusu’na Karşı Politikası (1945- 1970), Ankara Üniversitesi SBF Yayını,Ankara, 1972.
  • LENCZOWSKi, George, Soviet Advances in the Middle East, Washington 1971, 105-106.
  • LİTTLE, Douglas; “Cold War and Covert Action: The US and Syria, 1945-58,” Middle East Journal, 44/1 (Kış 1990), s. 55.
  • MÜTERCİMLER, Erol - ÖKE, Mim Kemal; Düşler ve Entrikalar Demokrat Parti Dönemi Türk Dış Politikası, Alfa Yayınları, İstanbul, 2004.
  • ÖKE, Mim Kemal; Siyonizm’den Uygarlıklar Çatışmasına Filistin Sorunu, İstanbul, 2002.
  • ORAN, Baskın Edt, Türk Dış Politikası Kurtuluş Savaşından Bugüne Olaylar, Belgeler, Yorumlar I, İstanbul 2001.
  • SANDER, Oral; Türk - Amerikan İlişkileri 1947-1964, Ankara Üniversitesi SBF Yayınları,Ankara, 1979.
  • SEVER, Ayşegül; Soğuk Savaş Kuşatmasında Türkiye, Batı ve Orta Doğu, 1945-1958, Boyut Kitapları, İstanbul, 1997.
  • SOYSAL, İsmail; Türkiye’nin Siyasal Antlaşmaları I (1920-1945), Ankara, 1989.
  • SOYSAL, İsmail; 1955 Bağdat Paktı, TTK Basımevi, Ankara, 1991. İEN, Sabahattin; Ortadoğu’da İdeolojik Bunalım Suriye Baas Partisi ve İdeolojisi, Birey Yayıncılık, İstanbul, 2004.
  • UÇAROL, Rıfat; Siyasi Tarih (1789-1994), Filiz Kitapevi, İstanbul, 1995.
  • YALÇIN, Durmuş vd; Türkiye Cumhuriyeti Tarihi II, Atatürk Araştırma Merkezi Yayını, Ankara, 2002.
  • YEŞİLBURSA, Behçet Kemal; Orta Doğuda Soğuk Savaş ve Emperyalizm, IQ Yayıncılık, İstanbul, 2007.
  • YEŞİLBURSA, Behçet Kemal; The Baghdad Pact: Anglo-American Defence Policies in the Middle East, 1950-1959, Frank Cass, London, 2005.
  • YEŞİLBURSA, Behçet Kemal; “Demokrat Parti Dönemi Türkiye’nin Ortadoğu Politikası (1950-1960)", History Studies, Ortadoğu Özel Sayısı, 2010.
  • YILMAZ, Türel - İAHİN, Mehmet; Ortadoğu Siyasetinde Suriye, Platin Yayınları, Ankara, 2004.
APA BAŞ A (2012). 1957 Suriye krizi ve Türkiye. , 89 - 109.
Chicago BAŞ ARDA 1957 Suriye krizi ve Türkiye. (2012): 89 - 109.
MLA BAŞ ARDA 1957 Suriye krizi ve Türkiye. , 2012, ss.89 - 109.
AMA BAŞ A 1957 Suriye krizi ve Türkiye. . 2012; 89 - 109.
Vancouver BAŞ A 1957 Suriye krizi ve Türkiye. . 2012; 89 - 109.
IEEE BAŞ A "1957 Suriye krizi ve Türkiye." , ss.89 - 109, 2012.
ISNAD BAŞ, ARDA. "1957 Suriye krizi ve Türkiye". (2012), 89-109.
APA BAŞ A (2012). 1957 Suriye krizi ve Türkiye. History Studies, 4(1), 89 - 109.
Chicago BAŞ ARDA 1957 Suriye krizi ve Türkiye. History Studies 4, no.1 (2012): 89 - 109.
MLA BAŞ ARDA 1957 Suriye krizi ve Türkiye. History Studies, vol.4, no.1, 2012, ss.89 - 109.
AMA BAŞ A 1957 Suriye krizi ve Türkiye. History Studies. 2012; 4(1): 89 - 109.
Vancouver BAŞ A 1957 Suriye krizi ve Türkiye. History Studies. 2012; 4(1): 89 - 109.
IEEE BAŞ A "1957 Suriye krizi ve Türkiye." History Studies, 4, ss.89 - 109, 2012.
ISNAD BAŞ, ARDA. "1957 Suriye krizi ve Türkiye". History Studies 4/1 (2012), 89-109.