Yıl: 2014 Cilt: 31 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 209 - 222 Metin Dili: İngilizce İndeks Tarihi: 29-07-2022

Evolving legal and institutional frameworks of neoliberal urban policies in Turkey

Öz:
Bu çalışmada Türkiyede neoliberal kentsel politikaların yasal ve kurumsal yapısının son otuz yılda geçirdiği değişimler incelenmektedir. İncelemede merkezi ve yerel yönetimler arasındaki yetki ve güç kaymalarına vurgu yapılarak, farklı toplumsal aktörlerin karar verme süreçlerine katılımına dikkat çekilmektedir. Türkiyede farklı aşamalarla biçimlenen neoliberal kentsel politikalar, çekilme (roll-back) ve açılma (roll-out) aşamaları kapsamında tartışılmaktadır (Peck ve Tickell, 2002). Birinci aşama, 1980li yıllarda başlayan çekilme aşaması, devlet müdahalelerinin piyasalardan geri çekilmesini ifade etmektedir. Denetimlerin azaltılması ve serbestleştirme süreçleri de bu aşamada gündeme gelmektedir. İkinci aşamada, bunu izleyen açılma aşamasının yer alması öngörülmektedir. Bu aşama, farklı toplumsal aktörleri karar verme mekanizmalarına yaymayı hedefleyen yasal ve kurumsal yeniden yapılanmaları ve yönetişim süreçlerini içermektedir. Türkiyede özellikle 2000li yılların başında Avrupa Birliği mevzuatına uyum sağlama çalışmalarıyla hız kazanan yasal ve kurumsal yeniden yapılanma girişimleri, kentsel politikalar bağlamında da değişimlere uğramıştır. Bu makalede Türkiyede neoliberal kentsel politikalar kapsamında birinci aşamaya ilişkin uygulamaların görece etkili olduğu ancak ikinci aşamanın uygulamada karşılık bulamadığı tartışılmaktadır. Neoliberal politikalar, öncelikle rekabeti destekleyen serbest piyasa mekanizmaları kapsamında devletin geri çekilme aşamasında uygulanırken, karar verme mekanizmalarını açarak toplumsal aktörlere yayma aşaması gerçekleşememiştir. Çalışmada farklı ülkelerde neoliberalizmin açılma aşamalarında yönetişim süreçlerinin merkezi ve yerel yönetimlerle diğer toplumsal aktörler arasındaki ilişkileri etkileme biçimleri de ele alınmaktadır. Bu anlamda farklılaşmış ve bağlam-bağımlı olan süreçlerin merkezi yönetimlerle ilişkilerindeki farklılıklara dikkat çekilmektedir. Türkiyede de merkezi ve yerel yönetimler arasındaki yetki ve güç dağılımındaki değişimler kentsel politikaları ve kentte yaratılan değerin yeniden dağıtımını etkilemeyi sürdürmektedir.
Anahtar Kelime:

Konular: Mimarlık

Türkiye de neoliberal kentsel politikaların yasal ve kurumsal yapısının evrimi

Öz:
-
Anahtar Kelime:

Konular: Mimarlık
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • BALABAN, O. (2012) The Negative Effects of Construction Boom on Urban Planning and Environment in Turkey: Unraveling the Role of the Public Sector, Habitat International (36) 26-35.
  • BREDA-VÁZQUEZ, I., CONCEIÇÃO, P., FERNANDES, R. (2009) Partnership Diversity and Governance Culture: Evidence from Urban Regeneration Policies in Portugal, Urban Studies 46(10) 2213– 38.
  • BRENNER, N., THEODORE, N. (2002) Cities and Geographies of ‘Actually Existing Neoliberalism’, Antipode 34(3) 348–79.
  • BRENNER, N., THEODORE, N., PECK, J. (2009) Variegated Neoliberalization: Geographies, Modalities, Pathways, Global Networks 10(2) 1–41.
  • BUĞRA, A. (1998) The Immoral Economy of Housing in Turkey, International Journal of Urban and Regional Research (22) 303–17.
  • EC, European Commission (2012) Turkey 2012 Progress Report [http://www. abgs.gov.tr/index.php?p=123&l=2] Access Date (21.02.2013).
  • ERAYDIN, A. (2012) Contradictions in the Neoliberal Policy Instruments: What is the Stance of the State?, Contradictions of Neoliberal Planning, Cities, Policies and Politics, eds. T. Taşan-Kok, G. Baeten, Springer, Dordrecht; 61-77.
  • ERDER, S. (1996) İstanbul’a Bir Kent Kondu: Umraniye, İletişim Yayınları, İstanbul.
  • ERMAN, T. (2012) Urbanization, Urbanism and Urbanity, The Routledge Handbook of Modern Turkey, eds. M. Heper, S. Sayarı, Routledge, London; 293-302.
  • ERSOY, M. (1992) Relations between Central and Local Governments in Turkey: A Historical Perspective, Public Administration and Development (12) 325-41.
  • FAINSTEIN, S. (1991) Promoting Economic Development: Urban Planning in the United States and Great Britain, Journal of the American Planning Association 57(1) 22–33.
  • FINKEL, A. (1990) Municipal Politics and the State in Contemporary Turkey, Turkish State, Turkish Society, eds. A. Finkel, N. Sirman, Routledge, London; 185-218.
  • HARVEY, D. (2005) A Brief History of Neoliberalism, Oxford University Press, Oxford.
  • HEALEY, P. (2007) Urban Complexity and Spatial Strategies: Towards a Relational Planning for Our Times, Routledge, London.
  • HEPER, M. (1986) Local Government in Turkey: An Overview with Special Reference to the Municipalities, Dilemmas of Decentralization: Municipal Government in Turkey, ed. M. Heper, Friedrich-Ebert Stiftung, Bonn.
  • IŞIK, O., PINARCIOĞLU, M.M. (2001) Nöbetleşe Yoksulluk, İletişim Yayınları, İstanbul.
  • JESSOP, B. (2002) Liberalism, Neoliberalism, and Urban Governance: A State-theoretical Perspective, Antipode 34(3) 452–72.
  • KALAYCIOĞLU, E. (1989) Division of Responsibility, Local Government in Turkey: Governing Greater İstanbul, ed. M. Heper, Routledge, London.
  • KARAMAN, O. (2013) Urban Neoliberalism with Islamic Characteristics, Urban Studies (50:16) 3412-27.
  • KESKİNOK, Ç. (2006) Kentleşme Siyasaları, Kaynak Yayınları, İstanbul.
  • KEYDER, Ç., ÖNCÜ, A. (1993) İstanbul and the Concept of World Cities, Friedrich Ebert Foundation, İstanbul.
  • KEYDER, Ç. AND ÖNCÜ, A. (1994) Globalisation of a Third World Metropolis: İstanbul in the 1980s, Review 17(3) 383–421.
  • KUYUCU, T., ÜNSAL, O. (2010) ‘Urban Transformation’ as State-led Property Transfer: An Analysis of Two Cases of Urban Renewal in İstanbul, Urban Studies 47(7) 1479–99.
  • LAGENDIJK, A., KAYASÜ, S., YAŞAR, S. (2009) The Role of Regional Development Agencies in Turkey from Implementing EU Directives to Supporting Regional Business Communities?, European Urban and Regional Studies 16(4) 383-96.
  • LE GALÈS, P. (2002) European Cities: Social Conflicts and Governance, Oxford University Press, Oxford.
  • LOVERING, J., EVREN, Y. (2011) Urban Development and Planning in İstanbul, International Planning Studies 16(1) 1–4.
  • LOVERING, J., TÜRKMEN, H. (2011) Bulldozer Neo-liberalism in İstanbul: The State-led Construction of Property Markets, and the Displacement of the Urban Poor, International Planning Studies (16:1) 73–96.
  • MCGUIRK P. (2000) Power and Policy Networks in Urban Governance: Local Government and Property-led Regeneration in Dublin, Urban Studies 37(4) 651-72.
  • MCGUIRK, P. (2005) Neoliberalist Planning? Re-thinking and Re-casting Sydney’s Metropolitan Planning, Geographical Research 43(1) 59–71.
  • MINISTRY OF INTERIOR (2011) Local Authorities in Turkey, General Directorate of Local Authorities, Ankara.
  • MOULAERT, F., SCOTT, A. (1997) Globalisation, Economic Restructuring and Urban Society, Cities, Enterprises and Society on the Eve of the 21st Century, eds. F. Moulaert, A. Scott, Pinter, London.
  • NICHOLLS, W. J. (2005) Power and Governance: Metropolitan Governance in France, Urban Studies 42(4) 783–800.
  • OECD (2008) İstanbul, Turkey, OECD Territorial Report [http://www.oecd- ilibrary.org/urban-rural-and-regional-development/oecd-territorial- reviews_19900759] Access Date (21.02.2013).
  • PARLAK, B., SOBACI, M.Z., ÖKMEN, M. (2008) The Evaluation of Restructured Local Governments in Turkey Within the Context of the European Charter on Local Self-Government, Ankara Law Review 5(1) 23-52.
  • PECK, J. (2010) Constructions of Neoliberal Reason, Oxford University Press, Oxford.
  • PECK, J., TICKELL, A. (2002) Neoliberalizing Space, Antipode 34(3) 380–404. PECK, J., THEODORE, N., BRENNER, N. (2009) Neoliberal Urbanism: Models, Moments, Mutations, SAIS Review XXIX(1) 49-66.
  • SAGER, T. (2011) Neo-liberal Urban Planning Policies: A Literature Survey 1990–2010, Progress in Planning (76) 147–99.
  • SYWNGEDOUW E., MOULAERT, F., RODRIGUEZ, A. (2002) Neoliberal Urbanization in Europe: Large-Scale Urban Development Projects and the New Urban Policy, Antipode 34(3) 542-77.
  • ŞENGÜL, H.T. (2009 [2001]) Kentsel Çelişki ve Siyaset: Kapitalist Kentleşme Süreçlerinin Eleştirisi (Second edition), İmge, Ankara.
  • ŞENYAPILI, T. (2004) Charting the ‘Voyage’ of Squatter Housing in Urban Spatial ‘Quadruped’, European Journal of Turkish Studies (Thematic Issue No1 – Gecekondu).
  • TSI, Turkish Standart Institute (2014) Population Statistics and Projections [http://www.turkstat.gov.tr/VeriBilgi.do?alt_id=39] Access Date (21.02.2013).
  • TÜRKÜN, A. (2011) Urban Regeneration and Hegemonic Power Relationships, International Planning Studies 16(1) 61–72.
APA KAYASÜ S, YETİŞKUL ŞENBİL E (2014). Evolving legal and institutional frameworks of neoliberal urban policies in Turkey. , 209 - 222.
Chicago KAYASÜ SERAP,YETİŞKUL ŞENBİL EMİNE Evolving legal and institutional frameworks of neoliberal urban policies in Turkey. (2014): 209 - 222.
MLA KAYASÜ SERAP,YETİŞKUL ŞENBİL EMİNE Evolving legal and institutional frameworks of neoliberal urban policies in Turkey. , 2014, ss.209 - 222.
AMA KAYASÜ S,YETİŞKUL ŞENBİL E Evolving legal and institutional frameworks of neoliberal urban policies in Turkey. . 2014; 209 - 222.
Vancouver KAYASÜ S,YETİŞKUL ŞENBİL E Evolving legal and institutional frameworks of neoliberal urban policies in Turkey. . 2014; 209 - 222.
IEEE KAYASÜ S,YETİŞKUL ŞENBİL E "Evolving legal and institutional frameworks of neoliberal urban policies in Turkey." , ss.209 - 222, 2014.
ISNAD KAYASÜ, SERAP - YETİŞKUL ŞENBİL, EMİNE. "Evolving legal and institutional frameworks of neoliberal urban policies in Turkey". (2014), 209-222.
APA KAYASÜ S, YETİŞKUL ŞENBİL E (2014). Evolving legal and institutional frameworks of neoliberal urban policies in Turkey. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Dergisi, 31(2), 209 - 222.
Chicago KAYASÜ SERAP,YETİŞKUL ŞENBİL EMİNE Evolving legal and institutional frameworks of neoliberal urban policies in Turkey. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Dergisi 31, no.2 (2014): 209 - 222.
MLA KAYASÜ SERAP,YETİŞKUL ŞENBİL EMİNE Evolving legal and institutional frameworks of neoliberal urban policies in Turkey. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Dergisi, vol.31, no.2, 2014, ss.209 - 222.
AMA KAYASÜ S,YETİŞKUL ŞENBİL E Evolving legal and institutional frameworks of neoliberal urban policies in Turkey. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Dergisi. 2014; 31(2): 209 - 222.
Vancouver KAYASÜ S,YETİŞKUL ŞENBİL E Evolving legal and institutional frameworks of neoliberal urban policies in Turkey. Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Dergisi. 2014; 31(2): 209 - 222.
IEEE KAYASÜ S,YETİŞKUL ŞENBİL E "Evolving legal and institutional frameworks of neoliberal urban policies in Turkey." Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Dergisi, 31, ss.209 - 222, 2014.
ISNAD KAYASÜ, SERAP - YETİŞKUL ŞENBİL, EMİNE. "Evolving legal and institutional frameworks of neoliberal urban policies in Turkey". Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mimarlık Fakültesi Dergisi 31/2 (2014), 209-222.