Yıl: 2013 Cilt: 8 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 161 - 182 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Kur'an'da hakikat ve mecazın tespitinde bağlamın önemi

Öz:
Dil çok boyutlu bir olgu olup birçok dilsel unsuru içerir. O unsurlardan biri de mecazdır. Kuran insana, kendi dili ile indirilmiş bir kitap olduğundan, bünyesinde hakikat ve mecazı bulundurur. Durum bu olunca, Kuranda geçen ifadelerin hakikî mi mecazî mi olduğunun belirlenmesi önem arz etmektedir. Bu işlemde Kuran nasslarının indiği bağlamların bilinmesinin önemli olduğuna inanıyoruz. İşte bu çalışmada konuyu somut örnekler eşliğinde ayrıntılı bir şekilde ele aldık.
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih

The importance of context in determining of truth and metaphor in the qur an

Öz:
The language is a multidimensional phenomenon and includes many lingual elements. One of that is metaphor. As the Qur an descended to human beings in their languages, it carris in its structure truth and metaphor. For that reason, it is very important to determine if the words in the Qur an are used in truth or metaphor meaning. In this process, we believe that knowing the context in which the Qur an s verses decended is very important. In this essay, we handled this matter in detail presenting with concrete examples.
Anahtar Kelime:

Konular: Tarih
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Abdulcelil Bilgin, Kur’an’daki Deyimler ve Zemahşeri’nin Keşşaf’ı, Ankara Okulu Yay. Ankara 2008. Kur’an’daki Deyimler ve Kullanımları, Pınar Yay., İstanbul 2003.
  • Ahmed b. İbrahim b. Mustafa Hâşimî, Cevâhiru’l-Belâğa fi’l-Me’ânî ve’l-Beyân ve’l- Bedî’, el-Mektebetü’l-Asriyye, Beyrut trs.
  • Ahmet Kocaman, “Dilde Bağlam ve Anlam İlişkileri Üzerine”, Türk Dili, cilt: 39, Mayıs 1979.
  • Akşit Göktürk, Çeviri: Dillerin Dili, Yapı Kredi Yay., İstanbul 1994.
  • Akşit Göktürk, Okuma Uğraşı, İnkılap kitapevi, İstanbul 1988.
  • Ali Harb, Nakdü’l-Hakika, el-Merkezü’s-Sekafiyyu’l- Arabî, Beyrut 1933.
  • Ali Ünal, Kur’an’da Temel Kavramlar, Beyan Yay., İstanbul 1990.
  • Bedreddin Muhammed b. Abdullah Zerkeşî, el-Burhân fî Ulûmi’l-Kur’an, el-Mektebetü’l- Asriyye, Beyrut 2004.
  • Carullah Mahmud b. Ömer Zemahşerî, el-Keşşâf, Daru’l-Fikr, Beyrut 1977.
  • Celaluddin Abdurrahman Suyûtî, el-İtkân fî Ulumi’l-Kur’an, Mektebetü’l-Meârif, Riyad 1987.
  • Celaluddin Abdurrahman Suyûtî, el-Müzhir fî Ulûmi’l-lüğati ve Envâıhâ, thk.: Ahmet Şakir, Mektebetü’l-Halebiyyi, Mısır 1940.
  • Ch. V. Langlois, - Ch. Seignobos, Tarih Tetkiklerine Giriş, çev.: G. Ataç, Devlet Bas., İstanbul 1937.
  • Doğan Aksan, Her Yönüyle Dil, T.D.K.Yay., Ankara 1995.
  • Ebu Cafer Muhammed b. Cerîr Taberî, Câmi’u’l-Beyân ‘an Te’vîli Âyi’l-Kur’ân, Daru’l- Fikr, Beyrut 2001.
  • Ebû Hâmid Muhammed Gazâlî, Mustasfâ İslam Hukuk Metodolojisi, çev.: Yunus Apaydın, Klasik Yay., İstanbul 2006.
  • Ebü’l-Hasen Ali b. Ahmed Vâhidî, Esbâbu’n-Nüzûl, Dârül- Kütüb’l-İlmiyye, Beyrut 1991.
  • Emin el-Hûlî, Ku’an Tefsirinde Yeni Bir Metod, çev.: Mevlüt Güngör, Kuran Kitaplığı, İstanbul 1995.
  • F. R. Palmer, Semantik Yeni Bir Anlam Bilim, çev.: Ertürk, Ramazan, Kitâbiyât Yay., Ankara 2001.
  • Fahruddîn Razî, Mefâtihu’l-Ğayb, Daru’l-Fikr, Beyrut 1990.
  • Günay Karaağaç, Dil, Tarih ve İnsan, Akçağ Yay., Ankara 2002.
  • H. P. Rıckman, Anlama ve İnsan Bilimleri, çev.: Mehmet Dağ, A.Ü. Bas., Ankara 1992.
  • Halis Albayrak, Kur’an’ın Bütünlüğü Üzerine Kur’an’ın Kur’an’la Tefsiri, Şule Yay., İstanbul 1992.
  • Hikmet Akdemir, “Kur’an-ı Kerim’de Mecazın Varlığı Problemi”, H. Ü. İ. F. D., IV, 1998.
  • Hüsamettin Arslan, “Bağlam”, Sosyal Bilimler Ansiklopedisi, Risale Yay., İst. 1990.
  • Imâdu’d-Dîn Ebu’l-Fidâ İsmail b. Umer İbn Kesîr, Tefsîru’l-Kur’ânî’l-Azîm, Daru’l- Ma’rife, Beyrut 1987.
  • İbn Manzur, Lisânü’l-’Arap, Daru’l-Fikr, Beyrut trs.
  • İbrahim b. Muhammed b. Seriyy Zeccac, Ma’âni’l-Kur’ân ve İ’râbuh, Âlimu’l-Kütüb, Beyrut 1988.
  • İsmail Çalışkan, M. Esed’in Kur’an Mesajı’nın Tahlil ve Tenkidi, Ankara Okulu Yay., Ankara 2009.
  • İsmail Durmuş, “ Mecaz”, DİA, Ankara 2003.
  • John C. Condon, Kelimelerin Büyülü Dünyası-Anlambilim ve İletişim, çev.: Murat Çiftkaya, İnsan Yay., İstanbul 1995.
  • John Lyons, Kuramsal Dilbilime Giriş, çev.: Ahmet Kocaman, T.D.K.Yay., Ankara 1983.
  • Kamıran Birand, Manevi İlimler Metodu Olarak Anlama, T.D.K.Y., Ankara 1960.
  • Muhammed Abdülazîm Zürkânî, Menâhilu’l-İrfân fî ‘Ulûmi’l-Kur’an, Dâru İhyai’t- Türâsil-Arabî, trs.
  • Muhammed b. Yusuf Ebû Hayyân, el-Bahru’l-Muhît fi’t-Tefsîr, Daru’l-Fikr, Beyrut 1992.
  • Muhammed Cemâluddîn Kâsımî, Mehâsinü’t-Te’vîl, thk.: Muhammed Bâsil Ayûnü’s- Sevd, Dâru’l-Kütübi’l-’Ilmiyye, Beyrut 1418.
  • Muhammed Esed, Kur’an Mesajı Meal-Tefsir, çev.: Koytak, Cahit-Ertürk, Ahmet, İşaret Yay., İstanbul 1996.
  • Muhammed Fuad Abdulbâki, el-Mu’cemu’l-Mufehres li Elfâzi’l-Kur’ani’l-Kerim, İstanbul 1988.
  • Muhammed Tâhir İbn Aşûr, et-Tahrîr ve’t-Tenvîr, Tunus 1997.
  • Mustafa Öztürk, Kur’an Dili ve Retoriği, Kitâbiyât Yay., Ankara 2002.
  • Mustafa Said Hınnü, Eseru’l- İhtilâf fi’l-Kavâidi’l-Usuliyye fi İhtilâfi’l-Fukaha, Müessesetü’r- Risale, Beyrut 1972.
  • Mustafa Ünver, Kur’an’ı Anlamada Siyakın Rolü, Sidre Yay., Ankara 1996.
  • Nasr Hamid Ebu Zeyd, el-İtticâhü’l-Aklî fi’t-Tefsîr, Daru’tTenvir, Beyrut 1983.
  • Nasr Hamid Ebu Zeyd, en-Nass, es-Sulta, el-Hakika, el-Merkezü’s-Sekafi el-Arabî, Beyrut 1995.
  • Nasr Hamid Ebu Zeyd, Mefhumu’n- Nass, Mısır 1990.
  • Nasr Hamid Ebu Zeyd, Nakdu’l-Hitâbi’d-Dînî, Kahire 1992.
  • Nur Ahmet Kurban, “İslam Kaynaklarına Göre Sebt Yahudileri’nin Maymuna Dönüştürülmesi Meselesi”, Marife, yıl: 13, sayı:1, bahar 2013.
  • Özcan Başkan, Bildirişim, Altın Kitaplar, İstanbul 1988.
  • P. D. Juhl, Interpretation, Arinceton University Press 1980.
  • Pierre Guiraud, Anlambilim, çev.: Berke Vardar, Gelişim Yay., İstanbul trs.
  • er-Râgıb el-İsfehânî, Müfredâtü Elfâzı’l-Kur’ân, thk.: Safvan Adnan Davudi, Daru’l- Kalem, Dımeşk 1992.
  • es-Seyyid eş-Şerif Cürcânî, Ta’rifât, Mısır ts.
  • Seyyid Kutup, Fi Zılâli’l-Kur’an, Daru’ş-Şurûk, Beyrut 1412.
  • Suat Yıldırım, Peygamberimizin Kur’an’ı Tefsiri, Kayıhan Yay., İstanbul 1983.
  • Süleyman Koçak, Kur’an’da Deyimler (Yayınlanmamış doktora tezi), A.Ü.S.B.E., An- kara 2004.
  • Şah Veliyyullah Dehlevî, el-Fevzü’l-Kebîr fî Usûli’t-Tefsîr, Beyrut 1984.
  • Şerif Razî, Telkîsu’l-Beyân fi Mecâzâti’l-Kur’an, Dâru’l-Edvâi, Beyrut trs.
  • Şihâbeddin es-Seyyid Mahmud Âlûsî, Rûhu’l-Me’ânî fi Tefsiri’l- Kur’ani’l-’Azîm, Dâru İhyâi’t-Türâsi’l-Arabî Beyrut trs.
  • Teo Grunberg, Anlam Kavramı Üzerine Bir Deneme, A.Ü.D.T-C.F. Yay., Ankara 1970.
  • Tevfik Yücedoğru, “Kur’an ve Mesh”, U.Ü.İ.F.D., cilt: 20, sayı: 2, 2011.
  • Turan Koç, “Dini Hayatın Dili: Kapalı Dil”, Bilgi ve Hikmet, Güz-1994/8.
  • Turan Koç, Din Dili,Rey Yay., Kayseri 1995.
  • Türkçe Sözlük, T. D. K. Yay., Ankara 1988.
  • Zülfikar Durmuş, “Kur’an-ı Kerim’de İbaha İfade Eden Emir Siygalarının Çeviri Problemi”, İnönü Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, cilt: I, sayı: 2, s. 1-21.
  • Zülfikar Durmuş, “Yanlış Anlamlandırma ve Değerlendirmelere Konu Olan Bakara 54. Ayetindeki “Uktulû Enfusekum” İfadesinin Çözümlemesi”, Ekev Akademi Dergisi, yıl: 7 sayı: 17 (Güz 2003), s. 29-48.
  • Zülfikar Durmuş, Kur’an’ın Türkçe Tercümeleri-”Aziz Kur’an” ve “İnsanlığa Son Çağrı”Örneği-, Rağbet Yay., İstanbul 2007.
APA ERTEN M (2013). Kur'an'da hakikat ve mecazın tespitinde bağlamın önemi. , 161 - 182.
Chicago ERTEN Mevlüt Kur'an'da hakikat ve mecazın tespitinde bağlamın önemi. (2013): 161 - 182.
MLA ERTEN Mevlüt Kur'an'da hakikat ve mecazın tespitinde bağlamın önemi. , 2013, ss.161 - 182.
AMA ERTEN M Kur'an'da hakikat ve mecazın tespitinde bağlamın önemi. . 2013; 161 - 182.
Vancouver ERTEN M Kur'an'da hakikat ve mecazın tespitinde bağlamın önemi. . 2013; 161 - 182.
IEEE ERTEN M "Kur'an'da hakikat ve mecazın tespitinde bağlamın önemi." , ss.161 - 182, 2013.
ISNAD ERTEN, Mevlüt. "Kur'an'da hakikat ve mecazın tespitinde bağlamın önemi". (2013), 161-182.
APA ERTEN M (2013). Kur'an'da hakikat ve mecazın tespitinde bağlamın önemi. İslami İlimler Dergisi, 8(1), 161 - 182.
Chicago ERTEN Mevlüt Kur'an'da hakikat ve mecazın tespitinde bağlamın önemi. İslami İlimler Dergisi 8, no.1 (2013): 161 - 182.
MLA ERTEN Mevlüt Kur'an'da hakikat ve mecazın tespitinde bağlamın önemi. İslami İlimler Dergisi, vol.8, no.1, 2013, ss.161 - 182.
AMA ERTEN M Kur'an'da hakikat ve mecazın tespitinde bağlamın önemi. İslami İlimler Dergisi. 2013; 8(1): 161 - 182.
Vancouver ERTEN M Kur'an'da hakikat ve mecazın tespitinde bağlamın önemi. İslami İlimler Dergisi. 2013; 8(1): 161 - 182.
IEEE ERTEN M "Kur'an'da hakikat ve mecazın tespitinde bağlamın önemi." İslami İlimler Dergisi, 8, ss.161 - 182, 2013.
ISNAD ERTEN, Mevlüt. "Kur'an'da hakikat ve mecazın tespitinde bağlamın önemi". İslami İlimler Dergisi 8/1 (2013), 161-182.