Yıl: 2014 Cilt: 9 Sayı: 18 Sayfa Aralığı: 23 - 46 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Bağımsız Kazakistan'da eğitim ve sağlık: Sorunlar, reform süreci ve uluslararası aktörlerin rolü

Öz:
Ekonomik ve siyasi geçiş süreci Sovyet ardılı ülkelerin tümü için olduğu gibi Kazakistan açısından da sancılı bir süreç olmuştur. Bu dönemdeki sıkıntıların sosyal alana yansıması devletin sunduğu sosyal hizmetlerin kalitesindeki ciddi düşüşle gözlemlenebilir. Kazakistan hükümeti eğitim ve sağlık sektörlerindeki temel sorunlara bir dizi reformla cevap vermiştir. Bu süreçte uluslararası aktörler de önemli rol oynamıştır. Bu makale Kazakistan`da bağımsızlık sonrası süreçte yaşanan eğitim ve sağlık sorunlarını incelemiştir. Bu sorunlarla başa çıkmak için geliştirilen reformlar ve uluslararası aktörlerin bu süreçteki rolü de yine bu makalede tartışılmıştır.
Anahtar Kelime:

Education and health issues in independent Kazakhstan: Problems, reform process, and the role of international actors

Öz:
The political and economic transition period had been painful for many post-Soviet states in many different ways. Kazakhstan is one of these countries that deeply felt the nega- tive effects of transition. Such problems were particularly acute in the state s provision of social services. Kazakhstan s government responded to the problems in the fields of education and health with a series of reforms, and throughout this process international actors played an important role. This article analyzes issues seen in the fields of education and health in Kazakhstan during the post-independence period with special attention paid to the government s reform attempts and the role of international actors in this process.
Anahtar Kelime:

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Avrupa Birliği TEMPUS Programı Web Sitesi, (http://eacea.ec.europa.eu/tem- pus/) (Erişim Tarihi: 28 Eylül 2014).
  • Avrupa Birliği CAREN Programı Web Sitesi, (http://caren.dante.net/Pages/home. aspx) (Erişim Tarihi: 28 Eylül 2014).
  • Abazov, Rafis & Ibrayeva Galiya, “Can Kazakhstan’s Education Reforms Dodge in Face of The Global Economic Meltdown?”, Central Asia and Caucasus Analyst, 14 Ocak 2009, (http://old.cacianalyst.org/?q=node/5010) (Erişim Tarihi: 25 Eylül 2014).
  • Alagöz, Mehmet vd., “Kazakistan Cumhuriyeti’nin Ekonomik Performansının Ölçümü: 1992-2008”, Avrasya Etüdleri, Cilt: 39, Sayı: 1, 2011.
  • Alkan, Haluk, Orta Asya ve Türk Cumhuriyetlerinde Siyasal Hayat ve Kurum- lar: Kazakistan, Özbekistan, Kırgızistan, (Ankara: USAK Yayınları, 2011).
  • Anderson, Kathryn v.d., “Education in Central Asia during Transition to a Mar- ket Economy”, Stephen Heynemann & Alan DeYoung (Ed.), The Challenges of Education in Central Asia, (Charlotte, N.C.:Information Age Publishing, 2004).
  • Balabanova, Dina vd., “Health Service Utilization in the Former Soviet Union: Evidence from Eight Countries”, Health Services Research, Cilt: 39, Sayı: 6, 2004.
  • Bakıtkızı, Aygerim, “Aruhanalardı Jekeşenlense, Utarımız Ne?”, Aykın, 9 Ağus- tos 2013, (http://www.aikyn.kz/articles/view/27919), (Erişim Tarihi: 28 Ey- lül 2014).
  • Barr, Donald vd., “The Current State of Health Care in the the Former Soviet Union: Implications for Health Care Policy and Reform”, American Journal of Public Health, Cilt: 86, Sayı: 3, 1996.
  • Brinkerhoff, Derick, “Government–Nonprofit Partners For Health Sector Re- form in Central Asia: Family Group Practice Associations in Kazakhstan And Kyrgyzstan”, Public Administration and Development, Sayı: 22, 2002.
  • Bauer, Armin v.d., Women and Gender Relations in Kazakhstan: The Social Cost, (Asian Development Bank, 1997).
  • Beysengazi, Ulıkbek, “Mektepter Nege Mulgip Otır?”, Aykın, 2 Ağustos 2013, (http://aikyn.kz/articles/view/27389) (Erişim Tarihi: 28 Eylül 2014).
  • Cassels, Andrew, “Health Sector Reform in Less Developed Countries”, Journal of International Development, Cilt: 7, Sayı: 3, 1995.
  • Cummings, Sally, Kazakhstan: Power and the Elite, (London-New York: Palg- rave Macmillan, 2005).
  • Dave, Bhavna, “September 2004 Parliamentary Elections in Kazakhstan: Ma- naging Loyalty and Support to the Regime”, Problems of Post-Communism, Cilt: 51, Sayı: 1, 2005.
  • Drummond, Todd, “Higher Education Admissions Regimes in Kazakhstan and Kyrgyzstan: Difference Makes a Difference”, Iveta Silova (Ed.), Globalizati- on on the Margins: Education and Post-Socialist Transformations in Central Asia, (Charlotte, N.C.: Information Age Publishing, 2011).
  • Falkingham, Jane, “Poverty, Affordability and Access to Health Care”, Martin McKee et.al. (Ed.), Health Care in Central Asia, (Philedelphia: Open Uni- versity Press, 2002).
  • Heyneman, Steven, “A Comment on the Changes in the Higher Education in the Post-Soviet Union”, Iveta Silova (Ed.), Globalization on the Margins: Edu- cation and Post-Socialist Transformations in Central Asia, (Charlotte: N.C Information Age Publishing, 2011).
  • International Crisis Group, Youth in Central Asia: Losing the New Generation, 2003, (http://www.crisisgroup.org/en/regions/asia/central-asia/066-youth-in- central-asia-losing-the-new-generation.aspx) (Erişim Tarihi: 25 Eylül 2014).
  • İsa, Dilara, “Jıgılganga Judırık Jumsav Densavlık Saktav Ministirliginin Adetine Aynalgan ba?”, Jas Alaş, 30 Temmuz 2013, (http://www.zhasalash.kz/eleu- met/10191.html) (Erişim Tarihi: 28 Eylül 2014).
  • Jandagulova, Gulnara, “English to be Taught Starting from 1st Grade in Kazakh- stan”, Kazinform, 12 Mart 2013, (http://kazworld.info/?p=28256) (Erişim Tarihi: 28 Eylül 2014).
  • Jones, Peter, “Education as Foreign Policy: The European Union in Central Asia”, Iveta Silova (Ed.), Globalization on the Margins: Education and Post- Socialist Transformations in Central Asia, (Charlotte, N.C.: Information Age Publishing, 2011).
  • Jusip, Nurtöre, “Mın Birinşi Dava Kayda?”, Aykın, 6 Ağustos 2013, (http://aikyn. kz/news/view/27585) (Erişim Tarihi: 28 Eylül 2014).
  • Kadyrzhanov, Rustem, “The Ruling Elite of Kazakhstan in the Transition Peri- od”, Shapelentokh et.al., (Ed.), The New Elite in Post-Communist Eastern Europe, (Texas: Texas A&M, 1999).
  • Kapkızı, Esengul, “Jiırmaga Tolgan ‘Bolaşak’ 5714 Maman Dayındadı”, Turkis- tan, 18 Nisan 2013, (http://www.turkystan.kz/kz/news/view/22696) (Erişim Tarihi: 28 Eylül 2014).
  • Katsaga, Alexander vd., Kazakhstan: Health System Review, European Obser- vatory on Health Systems and Policies, Cilt: 14, Sayı: 4, 2012, (www.euro. who.int/__data/assets/pdf_file/0007/161557/e96451.pdf) (Erişim Tarihi: 28 Eylül 2014).
  • Kazakistan İstatistik Ajansı Web Sitesi, “Kazakistan`da Okur-Yazarlık Düzey- leri”, (http://www.eng.stat.kz/digital/Education/Pages/default.aspx) (Erişim Tarihi: 25 Eylül 2014).
  • Kazakistan Cumhurbaşkanlığı Web Sitesi, “Kazakistan`da Eğitimin Geliştiril- mesi 2011-2020 Devlet Programı”, (http://www.akorda.kz/en/category/gos_ programmi_razvitiya) (Erişim Tarihi: 25 Eylül 2014).
  • Kazakistan Cumhurbaşkanlığı Web Sitesi, “2011-2015 Salamattı (Selametli) Ka- zakistan Devlet Sağlık Hizmeti Geliştirilmesi Programı”, (http://www.akor- da.kz/en/category/gos_programmi_razvitiya) (Erişim Tarihi: 28 Eylül 2014).
  • Lillis, Joanna, “Kazakhstan Plans Education Reform in Drive for Competitive- ness”, EurasiaNet, 6 Mart 2007, (http://www.eurasianet.org/departments/in- sight/articles/eav030707a.shtml) (Erişim Tarihi: 25 Eylül 2014).
  • Matthews, David, “Kazakhstan Goes West, but Only So Far”, Times Higher Edu- cation, 8 Mart 2012, (http://www.timeshighereducation.co.uk/419261.artic- le) (Erişim Tarihi: 25 Eylül 2014).
  • Nazarbayev, Nursultan A., Kazakistan 2050 Stratejisi: Olgunlaşan Devletin Yeni Siyasi İstikameti, (Almata: Atajurt Yayınları Dünya Kazakları Derneği, 2013).
  • Nazarbaev Üniversitesi Web Sitesi, (http://sst.nu.edu.kz/sst/facultystaff1/facult- ylist) (Erişim Tarihi: 25 Eylül 2014).
  • Olcott, Martha B., Kazakhstan: Unfulfilled Promise, (Washington D.C.: Carne- gie Endowment for International Peace, 2002).
  • Osipian, Ararat L., “Corruption Hierarchies in Higher Education in the Former Soviet Bloc”, International Journal of Educational Development, Cilt: 29, 2009.
  • Savaş, Serdar vd., “The Reform Process”, Martin McKee et.al. (Ed.), Health Care in Central Asia, (Philedelphia: Open University Press, 2002).
  • Saya, Kurmanalina, “Agılşın Tili Kajet, Birak...”, Turkistan, 16 Şubat 2013, (http://www.turkystan.kz/kz/articles/view/22372) (Erişim Tarihi: 28 Eylül 2014).
  • Schmitz, Andrea, “The Central Asia Strategy: An Exercise in EU Foreign Po- licy”, Alexander Warkotsch (Ed.), The European Union and Central Asia, (New York: Routledge, 2011).
  • Silova, Iveta, “Introduction”, Iveta Silova (Ed.) Globalization on the Margins: Education and Post-Socialist Transformations in Central Asia, (Charlotte, N.C.: Information Age Publishing, 2011).
  • Silova, Iveta, “Travelling Policies Hijacked in Central Asia”, European Educati- onal Research Journal, Cilt: 4, Sayı: 1, 2005.
  • Silova, Iveta & Saule Kalikova, “From Educational Brokers to Local Capacity Builders: Redefining International NGOs in Kazakhstan”, How NGOs React: Globalization ad Education Reform in the Caucasus, Central Asia an Mon- golia, (Bloomfield, 2008).
  • Silova, Iveta & Gita Steiner-Khamsi, “Introduction: Unwrapping the Post- Socialist Education Reform Package”, How NGOs React: Globalization ad Education Reform in the Caucasus, Central Asia and Mongolia, (Bloomfield, 2008).
  • Temple, Paul & Gregory Petrov, “Corruption in Higher Education: Some Fin- dings from the States of the Former Soviet Union”, Higher Education Mana- gement and Policy, Cilt: 16, Sayı: 1, 2004.
  • UNDP, Kazakhstan National Human Development Report 2004: Education for All: the Key Goal for a New Millennium, (http://hdr.undp.org/es/informes/ nacional/europacei/kazakhstan/kazakhstan_2004_en.pdf) (Erişim Tarihi: 25 Eylül 2014).
  • UNESCO-IBE, World Data on Education: Kazakhstan (7. Edisyon, 2010/11), (unesdoc.unesco.org/images/0021/002113/211305e.pdf) (Erişim Tarihi: 25 Eylül 2014).
  • Warkotsch, Alexander, “Introduction”, Alexander Warkotsch (Ed.), The Europe- an Union and Central Asia, (New York: Routledge, 2011).
  • World Bank, Kazakhstan-The Transition to a Market Economy, World Bank Co- untry Study, Ağustos 1993.
  • World Bank, “World Bank Supports Health Sector Reform in Kazakhstan”, 2014, (http://web.worldbank.org/external/default/main?pagePK=34370&pi PK=34424&theSitePK=4607&menuPK=34463&contentMDK=21614452).
  • “Balaga Kamkorlık”, Dala Men Kala, 7 Ağustos 2013, (http://www.dmk.kz/kz/ news/view/27725), (Erişim Tarihi: 28 Eylül 2014).
  • “Biılgı Oku Jılında 77 Jana Mektep Aşıladı”, Dala Men Kala, 22 Ağustos 2013, (http://www.dmk.kz/kz/news/view/28775) (Erişim Tarihi: 28 Eylül 2014).
  • “Educational Reform in Kazakhstan”, Kazinform, 13 Ağustos 2012, (http://kaz- world.info/?p=23387), (Erişim Tarihi: 25 Eylül 2014).
  • “Kazakhstan to Reduce Number of Private Universities”, CentralAsia Online, 3 Mayıs 2013, (http://centralasiaonline.com/en_GB/articles/caii/newsbri- efs/2013/03/05/newsbrief-03) (Erişim Tarihi: 25 Eylül 2014).
  • “The EU, WHO and Ministry of Health Presented the Joint Project Results on Improving Mother and Child Health in Kazakhstan”, 25 Ağustos 2011, (http:// www.euro.who.int/en/countries/kazakhstan/publications3/the-eu,-who-and- ministry-of-health-presented-the-joint-project-results-on-improving-mother- and-child-health-in-kazakhstan) (Erişim Tarihi: 29 Eylül 2014).
  • “The Government of Kazakhstan has Held a Meeting Chaired by Prime Mi- nister Serik Akhmetov to Discuss the Issues of Implementation of the In- ternational Program ‘Bolashak’”, Kazakistan Hükümeti Web Sitesi, (http:// en.government.kz/site/news/042013/11) (Erişim Tarihi: 28 Eylül 2014).
APA KUŞÇU BONNENFANT I (2014). Bağımsız Kazakistan'da eğitim ve sağlık: Sorunlar, reform süreci ve uluslararası aktörlerin rolü. , 23 - 46.
Chicago KUŞÇU BONNENFANT IŞIK Bağımsız Kazakistan'da eğitim ve sağlık: Sorunlar, reform süreci ve uluslararası aktörlerin rolü. (2014): 23 - 46.
MLA KUŞÇU BONNENFANT IŞIK Bağımsız Kazakistan'da eğitim ve sağlık: Sorunlar, reform süreci ve uluslararası aktörlerin rolü. , 2014, ss.23 - 46.
AMA KUŞÇU BONNENFANT I Bağımsız Kazakistan'da eğitim ve sağlık: Sorunlar, reform süreci ve uluslararası aktörlerin rolü. . 2014; 23 - 46.
Vancouver KUŞÇU BONNENFANT I Bağımsız Kazakistan'da eğitim ve sağlık: Sorunlar, reform süreci ve uluslararası aktörlerin rolü. . 2014; 23 - 46.
IEEE KUŞÇU BONNENFANT I "Bağımsız Kazakistan'da eğitim ve sağlık: Sorunlar, reform süreci ve uluslararası aktörlerin rolü." , ss.23 - 46, 2014.
ISNAD KUŞÇU BONNENFANT, IŞIK. "Bağımsız Kazakistan'da eğitim ve sağlık: Sorunlar, reform süreci ve uluslararası aktörlerin rolü". (2014), 23-46.
APA KUŞÇU BONNENFANT I (2014). Bağımsız Kazakistan'da eğitim ve sağlık: Sorunlar, reform süreci ve uluslararası aktörlerin rolü. Orta Asya ve Kafkasya Araştırmaları, 9(18), 23 - 46.
Chicago KUŞÇU BONNENFANT IŞIK Bağımsız Kazakistan'da eğitim ve sağlık: Sorunlar, reform süreci ve uluslararası aktörlerin rolü. Orta Asya ve Kafkasya Araştırmaları 9, no.18 (2014): 23 - 46.
MLA KUŞÇU BONNENFANT IŞIK Bağımsız Kazakistan'da eğitim ve sağlık: Sorunlar, reform süreci ve uluslararası aktörlerin rolü. Orta Asya ve Kafkasya Araştırmaları, vol.9, no.18, 2014, ss.23 - 46.
AMA KUŞÇU BONNENFANT I Bağımsız Kazakistan'da eğitim ve sağlık: Sorunlar, reform süreci ve uluslararası aktörlerin rolü. Orta Asya ve Kafkasya Araştırmaları. 2014; 9(18): 23 - 46.
Vancouver KUŞÇU BONNENFANT I Bağımsız Kazakistan'da eğitim ve sağlık: Sorunlar, reform süreci ve uluslararası aktörlerin rolü. Orta Asya ve Kafkasya Araştırmaları. 2014; 9(18): 23 - 46.
IEEE KUŞÇU BONNENFANT I "Bağımsız Kazakistan'da eğitim ve sağlık: Sorunlar, reform süreci ve uluslararası aktörlerin rolü." Orta Asya ve Kafkasya Araştırmaları, 9, ss.23 - 46, 2014.
ISNAD KUŞÇU BONNENFANT, IŞIK. "Bağımsız Kazakistan'da eğitim ve sağlık: Sorunlar, reform süreci ve uluslararası aktörlerin rolü". Orta Asya ve Kafkasya Araştırmaları 9/18 (2014), 23-46.