Ego kimlik süreci ölçeği Türkçe versiyonunun geçerlilik ve güvenirlik çalışması

Ümit MORSÜNBÜL, (Aksaray Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Aksaray, Türkiye)
Hasan ATAK (Kırıkkale Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Eğitim Bilimleri Bölümü, Kırıkkale, Türkiye)
Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri
10 0
Yıl: 2013 Cilt: 13 Sayı: 4 Sayfa Aralığı: 2043 - 2058 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Ego kimlik süreci ölçeği Türkçe versiyonunun geçerlilik ve güvenirlik çalışması

Öz:
Ergenlik dönemindeki temel gelişimsel görev kimlik gelişimidir. Marcia keşif ve içsel yatırım süreçlerini kulla- narak dört kimlik statüsü tanımlamıştır. Kimlik gelişimini ölçmek amacıyla bazı ölçme araçları geliştirilmiştir. Bunlarda biri de Ego Kimlik Süreci Ölçeğidir (EKSÖ). EKSÖnün en güçlü özelliği hem kimlik statülerine hem de keşif ve içsel yatırım süreçlerine odaklanmasıdır. Bu çalışmanın amacı EKSÖnün faktör yapısını, ölçüt ba- ğımlı geçerliliğini ve güvenirliliğini Türk üniversite öğrencileri üzerinde test etmektir. EKSÖ 32 madde ve iki alt ölçekten oluşmaktadır. Her iki boyutta 16 maddeyle değerlendirilmektedir. Araştırma grubu 230 (120 kadın, 110 erkek) üniversite öğrencisinden oluşmaktadır. Açımlayıcı ve doğrulayıcı faktör analizleri EKSÖün kimlik gelişiminde farklı işlevler gösteren iki faktörlü yapısının olduğunu göstermiştir. Ölçme aracının ölçüt bağımlı geçerliliği eylemlilik, depresyon ve özsaygı ölçekleriyle değerlendirilmiştir. İç tutarlılık katsayıları, test-tekrar test değerleri ve madde toplam korelasyonları EKSÖnün güvenilir bir ölçme aracı olduğunu göstermiştir. Sonuç olarak bulgular EKSÖnün Türkçe versiyonunun hem keşif ve içsel yatırım süreçlerini hem de kimlik statülerini değerlendirmek için kullanılabileceğini göstermiştir
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları

Validity and reliability study of the Turkish version of ego identity process questionairre

Öz:
The main developmental task is identity development in adolescence period. Marcia defined four identity statuses based on exploration and commitment process: Achievement, moratorium, foreclosure and diffusion. Certain scales were developed to measure identity development. Another questionnaire that evaluates both four identity statuses and the exploration-commitment process separately is The Ego Identity Process Questionnaire (EIPQ). The most powerful feature of EIPQ is that it focuses on both identity status and exploration and commitment process. The aim of the current study is to adapt EIPQ into Turkish with factor structure, convergent validity and reliability studies on Turkish college students. This scale is consisted of 32-items. Sixteen of the EIPQ items assess exploration and 16 assess commitment. Current study analyzed data from 230 university students (120 female, 52.17%; 110 male, 47.83%). Exploratory and confirmatory factor analysis results showed that EIPQ has two factor-structures that function differently in identity development. Correlations of exploration and commitment with self-esteem, agency and depression scores were calculated in order to examine convergent validity. Internal consistency coefficients, test-retest values and item-total correlations indicated that EIPQ is a reliable scale. It can be concluded that Turkish Version of EIPQ can be used to evaluate both exploration and commitment processes and identity statuses.
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Bibliyografik
  • Adams, G. R., Shea, J. A., & Fitch, S. A. (1979). Toward the development of an objective assesment of ego-identity status. Journal of Youth and Adolescence, 8, 223-237.
  • Atak, H. (2010). Yetişkinliğe geçişte kimlik biçimlenmesi ve eylemlilik (agency): Bireyleşme sürecinde iki gelişimsel kaynak (Doktora Tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara). http://tez2.yok.gov.tr/ adresinden edinilmiştir.
  • Balisteri, E., Busch-Rossnagel, N. A., & Geisinger, K. F. (1995). Development and preliminary valiadtion of of the ego identity process questionnaire. Journal of Adolescence, 18, 179-192.
  • Bandura, A. (1982). Self-efficacy mechanism in human agency. American Psychologist, 37(2), 122-147.
  • Bandura, A. (1995). Exercise of personal and collective efficacy in changing societies. In A. Bandura, Self-efficacy in changing societies (pp. 1-45). New York: Cambridge University Press
  • Bandura, A. (2000). Exercise of human agency through collective efficacy. Current Directions in Psychological Science, 9, 75-78.
  • Bandura, A. (2002). Growing primacy of human agency in adaptation and change in the electronic era. European Psychologist, 7, 1-16.
  • Bandura, A. (2006). Adolescent development from an agentic perspective. In F. Pajares & T. Urdan (Eds.), Self- efficacy beliefs of adolescents (Vol. 5., pp. 1-43). Greenwich, CT: Information Age.
  • Baumrind, D. (1980). New directions in socialization research. American Psychologist, 35, 639–652.
  • Beck, A. T., Ward, C. H., Mendelson, M., Mock, J., & Erbaugh, J. (1961). An inventory for measuring depression. Archives of General Psychiatry, 4, 561-571.
  • Benion, L. D., & Adams, G. R. (1986). A revision of the extended version of the objective measure of ego identity status: An identity instrument for use with late adolescents. Journal of Adolescent Research, 1, 183-198.
  • Berzonsky, M. (1992). A process perspective on identity and stress management. In G. R. Adams & R. M. Montemayor (Eds.), Adolescent identity formation (pp. 193-215). Newbury Park: Sage.
  • Bosma, H. A. (1992). Identity in adolescence: Managing commitments. In G. R. Adams & R. M. Montemayor (Eds.), Adolescent identity formation (pp. 91-121). Newbury Park: Sage.
  • Büyüköztürk, Ş. (2002). Sosyal bilimler için veri analiz el kitabı. Ankara: Pegem Yayıncılık.
  • Büyüköztürk, Ş., Kılıç-Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri (Gel. 2. bs.). Ankara: Pegem A.
  • Côté, J. E. (1997). An empirical test of the identity capital model. Journal of Adolescence, 20, 421-437.
  • Côté, J. E. (2000). Arrested adulthood: The changing nature of maturity and identity. New York: New York University Press.
  • Côté, J. E. (2002). The role of identity capital in the transition to adulthood: The individualization thesis examined. Journal of Youth Studies, 5(2), 117-134.
  • Coté, J. E., & Levine, C. (1987). A formulation of Erikson’s theory of ego identity formation. Developmental Review, 7, 273-325.
  • Côté, J. E., & Levine, C. G. (2002). Identity formation, agency, and culture: A social psychological synthesis. Mahwah, NJ: Lawrence Erlbaum.
  • Côté, J. E., & Schwartz, S. J. (2002). Comparing psychological and sociological approaches to identity: Identity status, identity capital, and the individualization process. Journal of Adolescence, 25, 571-586.
  • Çeçen, R. (2001). Kronik hasta ergenlerle sağlıklı ergenlerin kimlik statülerinin karşılaştırılması ve kimlik statülerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2(2), 17-24.
  • Çuhadaroğlu, F. (1986). Adölesanlarda benlik saygısı (Yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara). http:// tez2.yok.gov.tr/ adresinden edinilmiştir.
  • Çuhadaroğlu, F. (1999). Identity confusion and depresyon in groups of adolescence having psychiatric and physical symptoms. The Turkish Journal of Pediatrics, 41, 73-79.
  • Çuhadaroğlu, F. (2001). Ergenlik döneminde psikolojik gelişim özellikleri. Katkı Pediatri Dergisi, 21(6), 863- 868.
  • Dereboy, İ. F., Dereboy, Ç., Coşkun, A. ve Coşkun, B. (1994). Özdeğer duygusu, öz imgesi ve kimlik duygusu- II: Bir kimlik duygusu değerlendirme aracına doğru-ön çalışma. Çocuk ve Gençlik Ruh Sağlığı Dergisi, 1, 61-69.
  • Dereboy, İ. F, Dereboy, Ç, Sevinçok, L. ve Kaynak, H. (1999). Gençlerde kimlik gelişimi sürecini değerlendirmekte kullanılan iki ölçeğin psikometrik özellikleri: Karşılaştırmalı bir çalışma. Turk Psikiyatri Dergisi, 10, 92-101.
  • Erikson, E. H. (1968). Identity: Youth and crisis. New York: W.W. Norton & Company.
  • Eryüksel, G. (1987). Ergenlerin kimlik statülerinin incelenmesine yönelik kesitsel bir çalışma (Yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara). http://tez2.yok.gov.tr/ adresinden edinilmiştir. Eryüksel, G. N. ve Varan, A. (1999). Benlik kimliği statülerinin değerlendirilmesi. Yayımlanmamış çalışma.
  • Fraenkel, J. R., & Wallen, N. E. (1993). How to design and evaluate research in education. New York: Mcgraw-Hill.
  • Grotewant, H. D., & Adams, G. R. (1984). Development of an objective measureto ases ego identity in adolescence. Journal of Youth and Adolescence, 13, 419-438.
  • Hisli, N. (1988). Beck Depresyon Envanteri’nin geçerliliği üzerine bir çalışma. Psikoloji Dergisi, 6, 118-122.
  • Kağıtçıbaşı, Ç. (1996). Özerk-ilişkisel benlik: Yeni bir sentez. Türk Psikoloji Dergisi, 11, 36-44.
  • Kline, R. B. (2005). Principles and practice of structural equation modeling (2nd ed.). N.Y: Guilford Press.
  • Köker, S. (1997). Kimlik duygusunun kazanılması açısından ergenlerin, genç yetişkinlerin ve yetişkinlerin karşılastırılması (Doktora tezi, Ankara Üniversitesi). http://tez2.yok.gov.tr/ adresinden edinilmiştir.
  • Luycks, K., Goosens, L., Beyers, W., & Soenens, B. (2006). The ego identity process questionaire: Factor structure, reliability, and convergent validity in Dutch-speaking late adolescents. Journal of Adolescence, 29, 153-159.
  • Luyckx, K., Schwartz, S. J., Berzonsky, M. D., Soenens, B., Vansteenkiste, M., Smits, I. & Goossens, L. (2008). Capturing ruminative exploration: Extending the four-dimensional model of identity formation in late adolescence. Journal of Research in Personality, 42, 58-82.
  • Marcia, J. E. (1966). Development and validation of ego identity status. Journal of Personality Social Psychology, 5, 551-558.
  • Marcia, J. E. (1989). Identity and Intervention. Journal of Adolescence, 12, 401-410.
  • Marcia, J. E. (1994). Ego identity and object relations. In J. M. Masling & R. F. Bornstein (Eds.), Empirical perspectives on object relations theory. Washington, DC.: American Psychological Association.
  • Marcia, J. E. (2002). Adolescence, identity, and the Bernardone family. Identity: An International Journal of Theory and Research, 2(3), 199-209.
  • Morsünbül, Ü. (2011). Ergenlikte özerkliğin ve kimlik biçimlenmesinin öznel iyi oluş üzerindeki etkisi (Doktora tezi, Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü). http://tez2.yok.gov.tr/ adresinden edinilmiştir.
  • Rosenberg, M. (1965). Society and the adolescent self- image. New Jersey: Princeton University Press.
  • Schwartz, S. J. (2005). A new identity for identity research: Recommendations for expanding and refocusing the identity literature. Journal of Adolescent Research, 20, 293- 308.
  • Schwartz, S. J. (2006). Predicting identity consolidation from self-construction, eudaimonistic self-discovery, and agentic personality. Journal of Adolescence, 29, 777-793.
  • Schwartz, S. J., Beyers, W., Luyckx, K., Soenens, B., & Waterman, A. S. (2011). Examining the light and dark sides of emerging adults’ identity: A study of identity status differences in positive and negative psychososcial functioning. Journal of Youth and Adolescence, 40(7), 839- 859.
  • Schwartz, S. J., Côté, J. E., & Arnett, J. J. (2005). Identity and agency in emerging adulthood: Two developmental routes in the ındividualization process. Youth & Society, 37(2), 201-229.
  • Sencer, M. (1989). Toplum bilimlerinde yöntem. İstanbul: Beta Basım Yayım Dağıtım.
  • Vleioras, G., & Bosma, H. A. (2004). Are identity styles important for psychological well being? Journal of Adolescence, 28, 397-409.
  • Waterman, A. (1992). Identity as an aspect of optimal psychological functioning. In G. R. Adams & R. M. Montemayor (Eds.), Adolescent identity formation (pp. 50- 72). Newbury Park: Sage.
APA morsunbul U, ATAK H (2013). Ego kimlik süreci ölçeği Türkçe versiyonunun geçerlilik ve güvenirlik çalışması. , 2043 - 2058.
Chicago morsunbul Umit,ATAK Hasan Ego kimlik süreci ölçeği Türkçe versiyonunun geçerlilik ve güvenirlik çalışması. (2013): 2043 - 2058.
MLA morsunbul Umit,ATAK Hasan Ego kimlik süreci ölçeği Türkçe versiyonunun geçerlilik ve güvenirlik çalışması. , 2013, ss.2043 - 2058.
AMA morsunbul U,ATAK H Ego kimlik süreci ölçeği Türkçe versiyonunun geçerlilik ve güvenirlik çalışması. . 2013; 2043 - 2058.
Vancouver morsunbul U,ATAK H Ego kimlik süreci ölçeği Türkçe versiyonunun geçerlilik ve güvenirlik çalışması. . 2013; 2043 - 2058.
IEEE morsunbul U,ATAK H "Ego kimlik süreci ölçeği Türkçe versiyonunun geçerlilik ve güvenirlik çalışması." , ss.2043 - 2058, 2013.
ISNAD morsunbul, Umit - ATAK, Hasan. "Ego kimlik süreci ölçeği Türkçe versiyonunun geçerlilik ve güvenirlik çalışması". (2013), 2043-2058.
APA morsunbul U, ATAK H (2013). Ego kimlik süreci ölçeği Türkçe versiyonunun geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13(4), 2043 - 2058.
Chicago morsunbul Umit,ATAK Hasan Ego kimlik süreci ölçeği Türkçe versiyonunun geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 13, no.4 (2013): 2043 - 2058.
MLA morsunbul Umit,ATAK Hasan Ego kimlik süreci ölçeği Türkçe versiyonunun geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, vol.13, no.4, 2013, ss.2043 - 2058.
AMA morsunbul U,ATAK H Ego kimlik süreci ölçeği Türkçe versiyonunun geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2013; 13(4): 2043 - 2058.
Vancouver morsunbul U,ATAK H Ego kimlik süreci ölçeği Türkçe versiyonunun geçerlilik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri. 2013; 13(4): 2043 - 2058.
IEEE morsunbul U,ATAK H "Ego kimlik süreci ölçeği Türkçe versiyonunun geçerlilik ve güvenirlik çalışması." Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 13, ss.2043 - 2058, 2013.
ISNAD morsunbul, Umit - ATAK, Hasan. "Ego kimlik süreci ölçeği Türkçe versiyonunun geçerlilik ve güvenirlik çalışması". Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri 13/4 (2013), 2043-2058.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
22-04-2024 20:36

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları