İletişim becerileri ölçeği'nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması

KORKUT OWEN JR., FİDAN; BUGAY, Aslı

İletişim becerileri ölçeği'nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması

FİDAN KORKUT OWEN JR., (Hacettepe Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Fakültesi, Ankara, Türkiye)

Aslı BUGAY (Türk Eğitim Derneği Üniversitesi, Eğitim Fakültesi, ANKARA)

Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi

71 12

Yıl: 2014 Cilt: 10 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 51 - 64 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

İletişim becerileri ölçeği'nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması

Öz:

Bu araştırmada iletişim becerilerini ölçebilecek geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı geliştirmek amaçlanmıştır. Araştırmada üç farklı üniversite öğrencisi grubundan veri toplanmıştır. 162 öğrenciden oluşan ilk gruptan elde edilen veriler açımlayıcı faktör analizinde kullanılmıştır. 144 üniversite öğrencisinden oluşan ikinci grup veri ile doğrulayıcı faktör analizi yapılmıştır. 78 öğrenciden toplanan üçüncü veri ise test-tekrar test analizi için kullanılmıştır. Öğrencilere İletişim Becerileri Ölçeği (İBÖ), Sıfatlara Dayalı Kişilik Testi (SDKT) ve Kişisel Bilgi Formu uygulanmıştır. Analizler sonucunda 25 maddeli ölçme aracının dört faktörlü yapı gösterdiği belirlenmiştir. Bulgular, ölçeğin yeterli düzeyde iç tutarlılığa, benzer ölçek geçerliğine ve dört faktörlü bir yapıya sahip olduğunu göstermiştir. Tek Yönlü Çoklu Varyans Analizi (MANOVA) bulguları ise kız öğrencilerin erkek öğrencilerin iletişim puanlarından anlamlı düzeyde daha yüksek puana sahip olduklarını göstermiştir. Sonuç olarak, yapılan analizler İBÖnün üniversite öğrencilerinin iletişim becerilerini belirlemek amacıyla kullanılabileceğini göstermiştir. Bulgular ilgili alanyazın ışığında tartışılmıştır.iletişim becerileri, İletişim Becerileri Ölçeği, üniversite öğrencileri, ölçek geliştirme.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Davranış Bilimleri

Developing a communication skills scale: Validity and reliability studies

Öz:

Developing a Communication Skills Scale: Validity and Reliability Studies. The purpose of the study was to develop a valid and reliable scale for the assessment of communication skills. Data were collected from three different groups of university students. The first group consisted of 162 university students and the sample was used for explanatory factor analysis. The second group composed of 144 students and this sample was used for confirmatory factor analysis. A final sample of 78 students was also selected to examine reliability of the scale using a test-retest process. Communication Skills Scale, Extraversion subscale of the Adjective Based Personality Test (ABPT), and Demographic Information Form were used to collect the data. The results showed that the scale consisted of 25 items and 4-factors. The findings suggested that the scale had adequate internal consistency, criterion validity, and reflected the four-factor structure. Also, MANOVA analysis indicated that female students scored higher than males on communication scale. The results showed that the Turkish version of the scale can be reliably used to assess communication skills for Turkish university students. These results were discussed in the light of earlier research findings.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Davranış Bilimleri

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Arslan, E., Erbay, F. ve Saygın, Y. (2010). Yaratıcı drama ile bütünleştirilmiş iletişim becerileri eğitiminin Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Bölümü öğrencilerinin iletişim becerilerine etkisinin incelenmesi. Selçuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 23, 1-8.
Ashton, M. C., Lee, K. & Paunonen, S.V. (2002). What is the central feature of extraversion? Social attention versus reward sensitivity, Journal of Personality and Social Psychology 83, 245-51.
Bacanlı, H., İlhan, T. ve Aslan, S. (2009). Beş Faktör Kuramına dayalı bir kişilik ölçeğinin geliştirilmesi: Sıfatlara Dayalı Kişilik Testi (SDKT). Gazi Üniversitesi Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 7(2): 261-279.
Baker, S. B. & Shaw, M. C. (1987). Improving counseling through primary prevention. Ohio: Merrill Publishing Company.
Balcıç S. ve Yılmaz, M. (2000). Çocukları anaokuluna devam eden annelere verilen iletişim becerileri eğitiminin ailenin işlevlerine etkisi. Türk PDR Dergisi, 14, 17-24.
Barnum, C. & Wolniansky, N. (1989). Taking cues from body language. Management Review, 78, 59-60.
Baykara-Pehlivan, K. (2005). Öğretmen adaylarının iletişim becerisi algıları üzerine bir çalışma. İlköğretim-Online, 4(2), 17-23.
Beebe, S. A., Beebe, S. J. & Redmond, M. V. (2002). Interpersonal communication: Relating to rdothers. (3 Ed.), Needham Heights, MA: Allyn and Bacon.
Bentler, P. M. (1990). Comparative fit indexes in structural models. Psychological Bulletin, 238-246.
Bilgin, M. (2000). Üniversite öğrencilerinin sorunları ile değerleri arasındaki ilişkilerin incelenmesi. Çukurova Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2, 18-25.
Bingöl, G. ve Demir, A. (2011). Amasya Sağlık Yüksekokulu öğrencilerinin iletişim becerileri. Göztepe Tıp Dergisi. 26(4), 152-159.
Black, K. A. (2000). Gender differences in adolescents behavior during conflict resolution tasks with best friends. Adolescence, 35(139), 499-512.
Browne, M. W., & Cudeck, R. (1993). Alternative ways of assessing model fit. In K. A. Bollen & J. S. Long (Eds.). Testing structural equation models (pp. 136162). Newbury Park, CA: Sage.
Buckman, R. (2001). Communication skills in palliative care. Neurologic Clinics, 19(4), 989- 1004.
Bulut, B. N. (2003). İlköğretim sınıf öğretmenlerinin iletişim becerilerine ilişkin algılarının çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. XII. Eğitim Bilimleri Kongresi (Sözlü Bildiri), Ankara.
Büyüköztürk, Ş. (2004). Veri analizi el kitabı. Ankara: PegemA Yayıncılık. Communication Research Associates (2004). Communicate! Workbook for interpersonal communication. (7th Ed). Dubuque: Kendall/Hunt Publishing Company.
Corey, G. (1997). I never knew I had a choice. Pacific Grove: Brooks/Cole Publishing Company.
Costa, P. T. & McCrae, R. R. (1980). Influence of extraversion and neuroticism on subjective well-being: Happy and unhappy people. Journal of Personality and Social Psychology, 38, 668-678. Coursen, D., & Thomas, J. (1989). Communating. In Smith, S.C., Piole, P.K.,
Bridges, E.M. (Eds) School Leadership. Hardwork for Exellence Eric. 252-271. Çam, S. ve Tümkaya, S. (2008). Development of interpersonal problem solving inventory for high school students: The validity and reliability process. International Journal of Human Sciences. 5(2), 1-17.
Çetinkanat, C. (1998). Öğretmen adayları ve müfettişlerin bakış açısından öğretmen iletişim becerileri. Eğitim Yönetimi Dergisi, 13, 209-221. Çetinkaya, Z. (2011). Türkçe öğretmen adaylarının iletişim becerilerine ilişkin görüşlerinin belirlenmesi, Kastamonu Eğitim Dergisi, 19(2), 567-576.
DeFleur, M. L., Kearney, P., & Plax, T. G. (1997). Fundamentals of human communication. (2nd ed). Mountain View, CA: Mayfield Published Company.
DePaulo, B. M. (1992). Nonverbal behavior and self-presentation. Psychological Bulletin, 111(2), 203-243. Dilekmen, M., Başcı , Z. ve Bektaş, F.(2008). Eğitim fakültesi öğrencilerinin iletişim becerileri. Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 12(2), 223-231.
Egan, G. (1994). Psikolojik danışmaya giriş. Akkoyun F. (Çev), Ankara: Form Ofset.
Egan, G. (2002). The skilled helper: A problem-management and opportunity-development approach to helping (7th ed.) Pacific Grove, CA: Brooks/Cole.
Evans, D. R., Hearn M. T., Uhlemann M. R. ve Ivey A. E. (2008). Essential interviewing: A programmed approach to effective communication, (7th ed). Belmont: Thomson Brook/Cole.
Fleeson, W., Malanos, A. B. & Achille, N. M. (2002). An intra-individual process approach to the relationship between Extraversion and positive affect: is acting extraverted as good as being extraverted?, Journal of Personality and Social Psychology 83: 1409 22.
Gibson, R. L. & Mitchell, M. H. (1995). Introduction to counseling and guidance (4th ed.).Englewood Cliffs, NJ: Merrill/Prentice Hall. Gordon, T. (1992). Etkili öğretmen eğitimi. Çev. E. Aksoy E. ve B. Özkan. İstanbul:YA-PA Yayınları.
Harlak, H., Dereboy Ç. & Gemalmaz, A. (2008) Validation of a Turkish Translation of the Communication Skills Attitude Scale with Turkish Medical Students. Education for Health (online)21(1) Article no:55; 2008), http://www.educationforhealth.net Johnson, D. W. (1996). Reaching out: Interpersonal effectiveness and self-actualization, 6th ed. Boston, Allyn & Bacon.
Jones, C. M. (1999). Shifting sands: Women, men, and communication. Journal of Communication, 49, 148-155.
Kalaycı, Ş. (2005). SPSS uygulamalı çok değişkenli istatistik teknikleri. Ankara: Asil Yayın Dağıtım.
Karagöz, Y. ve Kösterelioğlu, İ. (2008). İletişim Becerileri Değerlendirme Ölçeğinin faktör analizi metodu ile geliştirilmesi. Dumlupınar Üniversitesi, Sosyal Bilimler Dergisi, 21, 81-98.
Kılcıgil, E., Bilir, P., Özdinç, Ö., Eroğlu, K. ve Eroğlu, B. (2009). İki farklı üniversitenin beden eğitimi ve spor yüksekokulu öğrencilerinin iletişim becerilerinin değerlendirilmesi. Spormetre Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 7(1), 19-28. Kline, R. B. (2005). Principles and practice of structural equation modeling. (2nd ed.) NewYork: Guilford.
Klein, C. R. (2009) . What do we know about interpersonal skills? Unpublished doctoral dissertation, University of Central Florida, Orlando .
Knapp, M. L. & Hall, J. A. (2009). Nonverbal communication in human interaction (7th Ed.) Boston: Wadsworth/Cengage.
Korkut, F. (1996a). Lise ögrencilerinin bazı değişkenler açısından iletişim becerilerini değerlendirmeleri. 3. Ulusal Psikolojik Danısma ve Rehberlik Kongresi Bilimsel Çalışmaları, (ss.11-20). 15-16 Nisan 1996, Çukurova Üniversitesi, Adana.
Korkut, F. (1996b). İletisim Becerilerini Değerlendirme Ölçeğinin geliştirilmesi: Güvenirlik ve geçerlik çalışmaları. Psikolojik Danısma ve Rehberlik Dergisi, 2(7), 18-23.
Korkut, F. (2005). Yetişkinlere yönelik iletişim becerileri eğitimi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 28,143-149.
Kumcağız, H., Yılmaz, M., Balcı-Çelik, S. ve Aydın -Avcı, (2011). Hemşirelerin iletişim becerileri: Samsun ili örneği, Dicle Tıp Dergisi, 38(1), 49-56.
McCroskey, J. C. & Richmond, V. P. (1995). Correlates of compulsive communication: Quantitative and qualitative characterizations. Communication Quarterly, 43, 39-52.
Mehrabian, A. & Williams, M. (1969). Nonverbal concomitants of perceived and intended persuasiveness, Journal of Personality and Social Psychology, 13(1), 37-58.
Nelson-Jones, R. (2002). Essential counselling and therapy skills: The skilled client model. London: SAGE Publications Ltd.
Nurick, A. J. (1993). Facilitating effective work teams. SAM Advanced Management Journal 58(1), 22-26.
OConner, T. (2003). Interpersonal skills module. Generic Skills Integration Project (GENSIP),University of Dublin, Trinity College.
Öz, F. S. ve Aysan, F. (2011). The effect of anger management training on anger coping and communication skills of adolescent, International Online Journal of Educational Sciences, 3(1), 343-369.
Özerbaş, M. A., Bulut, M. ve Usta, E. (2007). Öğretmen adaylarının algıladıkları iletişim becerisi düzeylerinin incelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 8(1), 123-135.
Reed, V. A., McLeod, K. & McAllister, L. (1999). Importance of selected communication skills for talking with peers and teachers: Adolescent opinions. Language Spech and Hearing Services in Schools, 30(1), 32-49.
Rees, C. E. & Garrud, P. (2001). Identifying undergraduate medical students attitudes towards communication skills learning: A pilot study. Medical Teacher, 23, 400-406.
Rees, C., Sheard, C. & Davies, S. (2002). The development of a scale to measure medical students' attitudes towards communication skills learning: The Communication Skills Attitude Scale (CSAS). Medical Education, 36, 141-147.
Rogers, C. R. & Farson, R. E. (1976). Active listening. Chicago: Industrial Relations Center of the University of Chicago.
Rubina, R.B. & Martin, M.M. (1994). Development of a measure of interpersonal communication competence, Communication Research Reports, 11(1), 33-44. Saracaloğlu, A. S., Özkütük, N. ve Silkü, A. (2001). Üniversite öğrencilerinin iletişim becerileri. X. Ulusal Eğitim Bilimleri Kongresi (Sözel Bildiri), Bolu.
Scherer, Robert F., Wiebe, F. A., Luther, D. C. & Adams J. S. (1988), Dimensionality of coping: Factor stability using the ways of coping questionnaire, PsychologicalReports, 62, 763-770.
Schulz, B. (2008). The importance of soft skills: Education beyond academic knowledge, Journal of Language and Communication, June, 146-154.
Songül-Naçar, F. ve Tümkaya, S. (2011). Analysis of the relationship between the communication of the class teachers and their skills to solve interpersonal problems. Elementary Education Online, 10(2), 493-511.
Şencan, H. (2005). Sosyal ve davranışsal ölçümlerde güvenilirlik ve geçerlilik. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Tannen, D. (1992). How men and women use langue differently in their lives and in the classroom. Education Digest, 57, 3-4.
Taşkın, A.K., Taşğın, Ö., Başaran, M.H. ve Taşkın, C. (2010). Beden Eğitimi ve Spor Yüksekokulu öğrencilerinde duygusal zekâ düzeylerinin bazı değişkenlere göre incelenmesi, Selçuk Üniversitesi Beden Eğitimi ve Spor Bilim Dergisi, 12(2), 98-103.
Uchida, A. (1997). Bringing the culture back in: A culture building approach to gender and communication. Women and Language, 20, 15-24.
Verdener, R. F. (1999). Communicate! (9th Ed). Belmont CA: Wadsworth Publishing Company.
Watson, D. & Clark, L. A. (1997). Extraversion and its positive emotional core. In R. Hogan, J.
Johnson, & S. Briggs (Eds.), Handbook of personality psychology (pp. 767-793). San Diego, CA: Academic Press.
Yeşilyaprak, B. (1986). Üniversite öğrencilerinin psikolojik sorunları. Türk Psikoloji Dergisi. 20,80-85.
Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayıncılık.
Yılmaz, İ., Çimen, Z. ve Bektaş, F. (2010). Sporcu algılamalarına göre bireysel ve takım sporu antrenörlerinin iletişim beceri düzeylerinin karşılaştırılması. Beden Eğitimi ve Spor Bilimleri Dergisi, 11(4) 52-57.

APA	KORKUT OWEN JR. F, BUGAY A (2014). İletişim becerileri ölçeği'nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. , 51 - 64.
Chicago	KORKUT OWEN JR. FİDAN,BUGAY Aslı İletişim becerileri ölçeği'nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. (2014): 51 - 64.
MLA	KORKUT OWEN JR. FİDAN,BUGAY Aslı İletişim becerileri ölçeği'nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. , 2014, ss.51 - 64.
AMA	KORKUT OWEN JR. F,BUGAY A İletişim becerileri ölçeği'nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. . 2014; 51 - 64.
Vancouver	KORKUT OWEN JR. F,BUGAY A İletişim becerileri ölçeği'nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. . 2014; 51 - 64.
IEEE	KORKUT OWEN JR. F,BUGAY A "İletişim becerileri ölçeği'nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması." , ss.51 - 64, 2014.
ISNAD	KORKUT OWEN JR., FİDAN - BUGAY, Aslı. "İletişim becerileri ölçeği'nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması". (2014), 51-64.

APA	KORKUT OWEN JR. F, BUGAY A (2014). İletişim becerileri ölçeği'nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10(2), 51 - 64.
Chicago	KORKUT OWEN JR. FİDAN,BUGAY Aslı İletişim becerileri ölçeği'nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 10, no.2 (2014): 51 - 64.
MLA	KORKUT OWEN JR. FİDAN,BUGAY Aslı İletişim becerileri ölçeği'nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.10, no.2, 2014, ss.51 - 64.
AMA	KORKUT OWEN JR. F,BUGAY A İletişim becerileri ölçeği'nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2014; 10(2): 51 - 64.
Vancouver	KORKUT OWEN JR. F,BUGAY A İletişim becerileri ölçeği'nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi. 2014; 10(2): 51 - 64.
IEEE	KORKUT OWEN JR. F,BUGAY A "İletişim becerileri ölçeği'nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması." Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 10, ss.51 - 64, 2014.
ISNAD	KORKUT OWEN JR., FİDAN - BUGAY, Aslı. "İletişim becerileri ölçeği'nin geliştirilmesi: Geçerlik ve güvenirlik çalışması". Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi 10/2 (2014), 51-64.