İMKB'de işlem gören çimento şirketlerinin performanslarının ölçülmesinde veri zarflama analizi yaklaşımı
Yıl: 2011 Cilt: 25 Sayı: 3-4 Sayfa Aralığı: 31 - 44 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
İMKB'de işlem gören çimento şirketlerinin performanslarının ölçülmesinde veri zarflama analizi yaklaşımı
Öz: Sosyal amaçlı işletmeler hariç işletmelerin temel ekonomik amaçlarından birisi faaliyetlerinden kar elde etmek, büyümek, sürekliliğini sağlamak ve piyasa değerini artırmaktır. Artan rekabet ve değişen çevre koşullarına uyum sağlayabilmek için, işletmelerin doğru stratejiler belirleyip, doğru verilerle doğru sonuçları alması ve amaçlarına yönelik olarak belirlediği hedeflere ulaşmada, uygulamanın hangi aşamasında olduğunu tespit etmek için performans ölçme sistemlerine ihtiyaçları vardır. Günümüz bilgi sistemlerinde, teknolojide, üretim yönetiminde ve yönetim sistemlerinde meydana gelen değişikliklerle birlikte işletmelerin, performans ölçüm sistemlerini de gözden geçirmeleri gerekliliği ortaya çıkmıştır. Günümüze kadar geçen süreç içerisinde ağırlıklı olarak kullanılan finansal performans ölçüm sistemleri, tek başlarına işletmelerin faaliyetlerinin performansını belirlemede yetersiz kalmıştır. Bu çalışmada, İstanbul Menkul Kıymetler Borsasında (İMKB) işlem gören çimento sektörüne ait şirketlerin etkinlik değerleri, Veri Zarflama Analizi (VZA) yöntemiyle hesaplanarak sektöre ilişkin performans sonuçları elde edilmiştir.
Anahtar Kelime: Konular:
-
Öz: The fundamental economic goals of the business enterprises, except with social objective ones,, is making profit from their activities, developing, providing continuity and to increase market value. Business enterprises need some performance measurement systems for adapting themselves to increasing competition and changing environmental conditions, taking right results with the right data by making accurate strategies and deciding the stage of the targets which is constructed according to their goals in the application. Because of the changes in the fields of information systems, technology, production management and management systems, necessities for checking over the performance criteria for the business enterprises occured nowadays. Financial performance measurement systems which were used mostly before become insufficient for specifying the performance criteria for today. In this study, the performance of the cement sector listed in İstanbul Stock Exchange (IMKB) is evaluated in terms of effectiveness and efficiency by the Data Envelopment Analysis (DEA) method.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Atan, M., Öztürk D.,T.(2004), Avrupa birliğinin Genişleme Sürecinde Üye Ülkeler Türkiye ve Diğer Aday Ülkelerin Borsa Performans Etkinliğinin Karşılaştırılması. 4. İstatistik Günleri sempozyumu, dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir. S.7
- Atkinson, A.A., Balakrishnan, R., vd.(1997), New Directions in Manegement Accounting Research. ,Journal of Manegement Accointing Research, Vol. 9. p.86.
- Banker R, Charnes A, and Cooper W.,W.(1984), Models for estimation of technical and scale inefficiencies in data envelopment analysis. Management Science 30, 1078-92.
- Barkey, J., B.(2002), Gaining and sustaining Competitive Advantage. New Jersey: Prentice Hall. pp. 26-27
- Benligiray, S. (1999), İnsan Kaynakları Açısından otellerde Performans Yönetimi. Eskişehir, ss.6-7.
- Bingöl, D. ( 2003), İnsan Kaynakları Yönetimi. İstanbul, Beta Yayınları 5. Bası. s. 273.
- Charnes, A., and Cooper, W W., and Rhodes, E.(1978). Measuring the efficiency of decision making units. European Journal of Operational Research, Vol. 2, pp 429-444.
- Coelli, T.(1998), A Guide to DEAP Version 2.1: A DEA Computer Program. CEPA Working paper. University of New England.
- Cooper W.W, L.M Seiford, and K. Tone. (1999). Data Envelopment Analysis. Kluwer Academic Publishers.
- Ertuğrul, İ., Işık Ayşegül.(2008). İşletmelerin Veri Zarflama Analizi ile Mali Tablolarına dayalı Etkinlik Ölçümü: Metal Ana sanayinde Bir Uygulama. Afyon Kocatepe Üniversitesi İ.İ.B.F. Dergisi, Cilt:X, Sayı I, ss. 201-217
- Farrell, M. J. (1957), The Measurement of Productivity Efficiency. Journal of the Royal Statistical Society.120, 1957. 253-290
- Gülcü, A.(2001), Cumhuriyet Üniversitesi Araştırma Hastanesi Üzerinde Veri Zarflama Analizi (VZA) Yöntemi ile Görece Verimlilik Analizi, Verimlilik Dergisi, , No.4; 113-138.
- Halis, M. ve Tekinkuş, M.(2003), Kamuda Performans Yönetimi , kamu Yönetiminde Çağdaş Yaklaşımlar. (Editörler: Balcı & Nohutcu & Öztürk & Coşkun ). Seçkin Yayınları, Ankara. ss. 170-184.
- Kaya, A. Ünal, G.(2010), Küresel Finansal Krizlerin İşletmelerin Etkinlik ve Performans Düzeylerine Etkileri: 2008 Finansal Kriz Örneği, İstanbul Üniversitesi İktisat fakültesi Ekonometri ve İstatistik Dergisi, Sayı:11, ss.61-89
- KAYALIDERE, K. ve KARGIN.(2004), Çimento ve Tekstil Sektörlerinde Etkinlik Çalışması ve Veri Zarflama Analizi, Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt 6, Say_:1, 2004, s. 196-219.
- Kula, V. ve Özdemir, L (2007), Çimento Sektöründe Göreceli Etkinsizlik Alanlarının Veri Zarflama Analizi Yöntemi İle Tespiti, Afyon Kocatepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt:VIII, 55 70.
- Kuosmanen, T.(2003), Modeling Blank Data Entries in Data Envelopment Analysis, Wageningen University Department of Social Sciences, Wageningen, Netherlends
- Lawson, P.(1995), Performance management: An Owervie., The performance management handbook , London. p. 3
- Liu, S.T. ve Wang, R.T., (2009), Efficiency measures of PCB manufacturing firms using relational two-stage data envelopment analysis, Experts Systems with Applications, 36: 4935-4939.
- Lo, S., & Lu, W. (2006), Finding the Profitability and Marketability Benchmark of Financial Holding Companies, Asia-Pacific Journal of Operational Research, 23, 229-246.
- Mahadevan, R. (2002), A DEA Approach to Understanding the Productivity Growth of Malaysias Manufacturing Industries, Asia Journal of Management, 19: 587-600.
- Özgen, H., Şahin, İ. Ve Gülcü, A.(2008), Veri Zarflama Analizi ile Üniversite hastanelerinin verimlilik ölçümü, Sağlık ve Hastane İdaresi Kongresi, Antalya ss.1-10.
- McLaney, E. Ve Atrill, P. (1999), Accounting: An Introdoction. London: Prenticall Hall Europa. p.174.
- Neely, A. D.(1998), Performance Measurement: Why, What and how. Economist Boks London. ss.5-6
- Pervaiz, K.,A., Kwang, K.L., and Mohammed, Z.(1999), Measurement Practice for Knowledge Manegement. Journal of Workplace Learning: Employee Courselling Today, Volume II, Number 8, MCB University Pres, ss. 305-307
- Saranga, H. (2009), The Indian auto component industry Estimation of operational efficiency and its determinants using DEA, European Journal of Operational Reserach, 196: 707-718.
- Songur, M.(1995), Mahalli İdarelerde Performans Ölçümü. Ankara. s. 1
- Ulucan A.(2000), Şirket Performanslarının Ölçülmesinde Veri Zarflama Analizi Yaklaşımı: Genel Ve Sektörel Bazda Değlerlendirmeler, Hacettepe Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 18: 405.418.
- Ulucan A.(2002), İSO 500 Şirketlerinin Etkinliklerinin Ölçülmesinde Veri Zarflama Analizi Yaklaşımı: Farklı Girdi Çıktı Bileşenleri ve Ölçeğe Göre Getiri Yaklaşımları ile Değerlendirmeler, Ankara Üniversitesi, Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Cilt 57-2, 185-202
- Yıldız, A.(2005), İMKBde İşlem Gören Şirketlerin Etkinliklerinin Veri Zarflama Analizi ve Malmquist Endeksi Yöntemleriyle Değerlendirilmesi, 9. Ulusal Finans Sempozyumu, Nevşehir, ss.285-315.
- Yılmaz, M., K, ve Çıracı, D.(2004), Hisse Senetleri İMKBde İşlem Gören Çimento Şirketlerinin Likidite ve Karlılık Açısından Veri Zarflama Yöntemi ile Etkinlik Analizi, Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, Cilt:6, Sayı:3, Eylül, 2004,
| APA | Cenger H (2011). İMKB'de işlem gören çimento şirketlerinin performanslarının ölçülmesinde veri zarflama analizi yaklaşımı. , 31 - 44. |
| Chicago | Cenger Hatice İMKB'de işlem gören çimento şirketlerinin performanslarının ölçülmesinde veri zarflama analizi yaklaşımı. (2011): 31 - 44. |
| MLA | Cenger Hatice İMKB'de işlem gören çimento şirketlerinin performanslarının ölçülmesinde veri zarflama analizi yaklaşımı. , 2011, ss.31 - 44. |
| AMA | Cenger H İMKB'de işlem gören çimento şirketlerinin performanslarının ölçülmesinde veri zarflama analizi yaklaşımı. . 2011; 31 - 44. |
| Vancouver | Cenger H İMKB'de işlem gören çimento şirketlerinin performanslarının ölçülmesinde veri zarflama analizi yaklaşımı. . 2011; 31 - 44. |
| IEEE | Cenger H "İMKB'de işlem gören çimento şirketlerinin performanslarının ölçülmesinde veri zarflama analizi yaklaşımı." , ss.31 - 44, 2011. |
| ISNAD | Cenger, Hatice. "İMKB'de işlem gören çimento şirketlerinin performanslarının ölçülmesinde veri zarflama analizi yaklaşımı". (2011), 31-44. |
| APA | Cenger H (2011). İMKB'de işlem gören çimento şirketlerinin performanslarının ölçülmesinde veri zarflama analizi yaklaşımı. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 25(3-4), 31 - 44. |
| Chicago | Cenger Hatice İMKB'de işlem gören çimento şirketlerinin performanslarının ölçülmesinde veri zarflama analizi yaklaşımı. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 25, no.3-4 (2011): 31 - 44. |
| MLA | Cenger Hatice İMKB'de işlem gören çimento şirketlerinin performanslarının ölçülmesinde veri zarflama analizi yaklaşımı. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, vol.25, no.3-4, 2011, ss.31 - 44. |
| AMA | Cenger H İMKB'de işlem gören çimento şirketlerinin performanslarının ölçülmesinde veri zarflama analizi yaklaşımı. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 2011; 25(3-4): 31 - 44. |
| Vancouver | Cenger H İMKB'de işlem gören çimento şirketlerinin performanslarının ölçülmesinde veri zarflama analizi yaklaşımı. Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 2011; 25(3-4): 31 - 44. |
| IEEE | Cenger H "İMKB'de işlem gören çimento şirketlerinin performanslarının ölçülmesinde veri zarflama analizi yaklaşımı." Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 25, ss.31 - 44, 2011. |
| ISNAD | Cenger, Hatice. "İMKB'de işlem gören çimento şirketlerinin performanslarının ölçülmesinde veri zarflama analizi yaklaşımı". Atatürk Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 25/3-4 (2011), 31-44. |
