ELEKTRİK TÜKETİMİ İLE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ NEDENSELLİK: TÜRKİYE ÜZERİNE EKONOMETRİK BİR ANALİZ

Sevda YAPRAKLI, (Atatürk Üniversitesi, İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi, İktisat Bölümü, Erzurum, Türkiye)
Z. Çağlar YURTTANÇIKMAZ (Atatürk Üniversitesi, Sosyal Bilimleri Enstitüsü, Erzurum, Türkiye)
Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi
4 0
Yıl: 2012 Cilt: 13 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 195 - 215 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

ELEKTRİK TÜKETİMİ İLE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ NEDENSELLİK: TÜRKİYE ÜZERİNE EKONOMETRİK BİR ANALİZ

Öz:
Bu çalışmanın amacı, Türkiye‟de elektrik tüketimi ile ekonomik büyüme arasındaki nedenselliği incelemektir. Bu amaçla 1970-2010 dönemi için, toplam elektrik tüketimi ile ekonomik büyüme arasındaki ilişkiler, eş-bütünleşme ve hata düzeltme-geliştirilmiş Granger nedensellik test teknikleri kullanılarak ekonometrik açıdan incelenmektedir. Analiz sonuçları, Türkiye‟de elektrik tüketimi ile ekonomik büyüme arasında iki yönlü nedenselliğin bulunduğunu göstermektedir. Sonuç olarak bu çalışmada yapılan analizler, Türkiye‟de ekonomik büyümenin sürdürülebilmesi için ekonomi ve enerji politikalarının birbiriyle uyumlu olmasının ve enerji arzını artırmaya yönelik politikalar uygulanmasının gerekli olduğuna işaret etmektedir.
Anahtar Kelime:

Konular: İşletme Enerji ve Yakıtlar İktisat İşletme Finans Uluslararası İlişkiler

Causality Between Electricity Consumption and Economic Growth: An Econometric Analysis on Turkey

Öz:
The purpose of this paper is to investigate causality between electricity consumption and economic growth in Turkey. For this purpose, the relationships between electricity consumption and economic growth are analyzed econometrically by employing cointegration and error correction-augmented Granger causality test tecniques for the period of 1970-2010. The analysis results indicate that there is bi-directional causality between electiricity consumption and economic growth in Turkey. As a result, analyses of this study point-out that in order to sustain economic growth of Turkey it is necessary for economic and energy policies to be compatible with each other and it is needed to apply policies directed to increase energy supply.
Anahtar Kelime:

Konular: İşletme Enerji ve Yakıtlar İktisat İşletme Finans Uluslararası İlişkiler
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • ABOSEDRA S.; A. DAH ve S. GHOSH (2009), “Electricity Consumption and Economic Growth, The Case of Lebanon” Applied Energy, 86(4): 429-432.
  • AĞIR, H. ve M. KAR (2010), “Türkiye‟de Elektrik Tüketimi ve Ekonomik Gelişmişlik Düzeyi İlişkisi: Yatay Kesit Analizi”, Hacettepe Üniversitesi Sosyoekonomi Dergisi, 6(12): 149-177.
  • ALAM, M.S. (2006), “Economic Growth with Energy”, Munich Personal RePEc Archive, MPRA Paper No: 1260.
  • ALTINAY, G. ve E. KARAGÖL (2005), “Electricity Consumption and Economic Growth: Evidence From Turkey”, Energy Economics, 27: 849-856.
  • ANGELO, R. ve C. TREBESCHI (2000), Fosil Yakıtların Çevresel Değerleri, Çev.: D. Aksoy, MTA Doğal Kaynaklar ve Ekonomi Bülteni, Ankara.
  • APERGIS, N. ve J.E. PAYNE (2010), “A Dynamic Panel Study of Economic Development and The Electricity Consumption-Growth Nexus”, Energy Economics, 33(5): 770-781.
  • AQEEL, A. ve BUTT, M.S. (2001) “The Relationship Between Energy Consumption and Economic Growth in Pakistan”, Asia-Pacific Development Journal, 8(2): 101-110.
  • ASAFU-ADJAYE, J. (2000), “The Relationship Between Energy Consumption, Energy Prices and Economic Growth: Time Series Evidence from Asian Developing Countries”, Energy Economics, 22: 615-625.
  • AYBAR, E. (1990), Genel Enerji Planlaması Çalışmalarının İlk Sonuçları Raporu, ETKB, Ankara.
  • BARTELMUS, P. (2008), Quantitative Economics: How Sustainable Are Our Economies, Springer Publishing, New York.
  • BERGH, J.C.J. (1996), Ecological Economics and Sustainable Development: Theory, Methods and Applications, Aldershot, Edward Elgar Publishing Limited, Cambridge.
  • BİÇİCİ, R. (2008), Türkiye‟de Enerji Ekonomisi, Z.K.Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Zonguldak.
  • BROWN, R.; J. DURBIN ve J. EVANS (1975), “Techniques for Testing the Constancy of Regression Relationships Over Time”, Journal of the Royal Statistical Society Series, 37: 149-172.
  • CHAREMZA, W.W. ve D.F. DEADMAN (1993), New Directions in Econometric Practice: General to Specific Modelling Cointegration and Vector Autoregression, Aldershot, Edward Elgar Publishing Limited, Cambridge.
  • CHEN, S.T.; H. KUO ve C.C. CHEN (2007), “The Relationship Between GDP and Electricity Consumption in 10 Asian Countries”, Energy Policy, 35(4): 2611-2621.
  • CHENG, B.S. ve T.W. LAI (1997), “An Investigation of Co-Integration and Causality Between Energy Consumption and Economic Activity in Taiwan”, Energy Economics, 19: 435-444.
  • CIARRETA, A. ve A. ZARRAGA (2010), “Economic Growth-Electricity Consumption Causality in 12 European Countries: A Dynamic Panel Data Approach”, Energy Policy, 38(7): 3790‐3796.
  • DALY, H. (2001), “Beyond Growth: Avoiding Uneconomic Growth”, Munasinghe et al. (eds.) The Sustainability of Long Term Growth, Northampton, United Kingdom.
  • ERDAL, G.; H. ERDAL. ve K. ESENGÜN (2008), “The Causality Between Energy Consumption and Economic Growth in Turkey”, Energy Policy, 36: 3838-3842.
  • EROL, U. ve E.S.H. YU (1987), “On the Causal Relationship Between Energy and Income for Industrialized Countries”, Journal of Energy Development, 13: 113-122.
  • FİDAN, A. (2006), “Türkiye‟de Enerji Tüketimi ve Ekonomik Büyüme İlişkisi”, Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Ankara.
  • GHALI, K.H. ve M.I.T. EL-SAKKA (2004), “Energy Use and Output Growth in Canada: A Multivariate Cointegration Analysis”, Energy Economics, 26: 225-238.
  • GHOSH, S. (2002), “Electricity Consumption and Economic Growth in İndia”, Energy Policy, 30(2): 125-129.
  • Granger C.W.J. (1988), “Some Recent Developments in a Concept of Causality”, Journal of Econometrics, 39: 199-211.
  • GUJARATI, D.N. (1999), Temel Ekonometri, (Çev. Ü. İenesen ve G.G. İenesen), Literatür Yayınları, İstanbul.
  • GÜVENEK, B. ve V. ALPTEKİN (2010), “Enerji Tüketimi ve Büyüme İlişkisi: OECD Ülkelerine İlişkin Bir Panel Veri Analizi” Enerji, Piyasa ve Düzenleme, 1(2): 172-193.
  • HONDROYIANNIS, G.; S. LOLOS ve E. PAPAPETROU (2002), “Energy Consumption and Economic Growth: Assessing The Evidence from Greece”, Energy Economics, 24: 319-336.
  • HUANG, J.P. (1993), “Electricity Consumption and Economic Growth: A Case Study of China”, Energy Policy, 21(6): 717-720.
  • JOHANSEN, S. (1988), “Statistical Analysis of Cointegration Vectors”, Journal of Economic Dynamics and Control, 12: 231-54.
  • JOHANSEN, S. ve K. JUSELIUS (1990), “Maximum Likelihood Estimation and Inference on Cointegration-with Application to the Demand for Money”, Oxford Bulletin of Economics and Statistics, 52: 169-210.
  • JORGENSON, D.W. (1984), “The Role of Energy in Productivity Growth”, The American Economic Review, 74(2): 26-38.
  • JUMBE, C.B.L. (2004), “Cointegration and Causality Between Electricity Consumption and GDP: Empricial Evidence From Malawi”, Energy Economics, 26: 61-68.
  • KANDER, A. (2002), Economic Growth, Energy Consumption and CO2 Emissions in Sweden 1800-2000, Almqvist and Wiksell International, Stockholm. KAR, M. ve E. KINIK (2008), “Türkiye‟de Elektrik Tüketimi Çeşitleri ve Ekonomik Büyüme Arasındaki İlişkinin Ekonometrik Bir Analizi”, Afyon Kocatepe Üniversitesi, İ.İ.B.F. Dergisi, X(II): 333-353.
  • KARAGÖL, E.; E. ERBAYKALve H.M. ERTUĞRUL (2007), “Türkiye‟de Ekonomik Büyüme ile Elektrik Tüketimi İlişkisi: Sınır Testi Yaklaşımı”, Doğuş Üniversitesi Dergisi, 8(1): 72-80.
  • KEONG, C.Y. (2003), “Energy Demand, Economic Growth and Energy Efficiency-The Bakun Dam-Induced Sustainable Energy Policy Revisited”, Energy Policy, 33: 679-689.
  • KRAFT, J. ve A. KRAFT (1978) “On the Relationship Between Energy and GNP”, Journal of Energy Development, 3: 401-403.
  • LEE, C.C. ve CHANG, C.P. (2007) “ The Impact of Energy Consumption on Economic Growth: Evidence From Linear and Nonlinear Models in Taiwan”, Energy Economics, 32: 2282-2294.
  • LISE, W. ve K.V. MONTFORT (2007), “Energy Consumption and GDP in Turkey: Is There A Co-Integration Relationship?”, Energy Economics, 27: 1166- 1178.
  • MA, C. ve D.I. STERN (2006), “Environmental and Ecological Economics: A Citation Analysis”, Ecological Economics, 58(3): 491-506.
  • MASIH, A.M.M. ve R. MASIH (1996), “Energy Consumption, Real Income and Temporal Causality: Results From A Multi-Country Study Based on Cointegration and Error-Correction Modeling Techniques”, Energy Economics, 18: 165-183.
  • NARAYAN P.K. ve R. SMYTH (2009), “Multivariate Granger-Causality Between Electricity Consumption, Exports, and GDP: Evidence From A Panel of Middle Eastern Countries”, Energy Policy, 37: 229-236.
  • NARAYAN, P.K. ve A. PRASAD (2008), “Electricity Consumption-Real GDP Causality Nexus: Evidence From A Bootstrapped Causality Test for 30 OECD Countries”, Energy Policy, 36: 910-918.
  • NARAYAN, P.K.; S. NARAYAN ve A. PRASAD (2008), “A Structural VAR Analysis of Electricity Consumption and Real GDP: Evidence from the G7 Countries”, Energy Policy, 36: 2765-2769.
  • OH, W. ve K. LEE (2004), “Causal Relationship Between Energy Consumption and GDP Revisited: The Case of Korea 1970–1999”, Energy Economics, 26: 51-59.
  • PAUL, S. ve R.N. BHATTACHARYA (2004), “Causality Between Energy Consumption and Economic Growth in India: A Note on Conflicting Results” Energy Economics, 26: 977-983.
  • POLAT, Ö.; E.E. USLU ve S. SAN (2011), “Türkiye‟de Elektrik Tüketimi, İstihdam ve Ekonomik Büyüme İlişkisi”, Süleyman Demirel Üniversitesi İİBF Dergisi, 16(1): 349-362.
  • SAATÇİOĞLU, C. ve İ. KÜÇÜKAKSOY (2002), “Türkiye Ekonomisinin Enerji Yoğunluğu ve Önemli Enerji Taşıma Projelerinin Ekonomiye Etkisi”, İnternet Adresi: http://sbe.dpu.edu.tr/11/19-41.pdf, Erişim Tarihi: 27.12.2011.
  • SHIU, A. ve L.P. LAM (2004), “Electricity Consumption and Economic Growth in China”, Energy Policy, 30: 47-54.
  • SOYTAŞ, U. ve R. SARI (2003),“Energy Consumption and GDP: Causality Relationship in G-7 Countries and Emerging Markets”, Energy Economics, 25(1): 33-37.
  • SOYTAŞ, U.; R. SARI. ve Ö. ÖZDEMİR (2001), “Energy Consumption and GDP Relations in Turkey: A Cointegration and Vector Error Correction Analysis”, Facilitating Competitiveness and Change in the Global Environment Proceedings: 838-844.
  • SPURGEON, R. ve M. FLOOD (2002), Enerji ve Güç, (Çev.: K. Sönmezler), TÜBİTAK, Ankara.
  • SQUALLI, J. (2007), “Electricity Consumption and Economic Growth: Bounds and Causality Analyses of OPEC Members”, Energy Economics, 29(6): 1192-1205.
  • STERN, D.I. (1993), “Energy Use and Economic Growth in the USA, A Multivariate Approach”, Energy Economics, 15: 137-150.
  • STERN, D.I. (2000) “A Multivariate Cointegration Analysis of the Role of Energy in the US Macroeconomy”, Energy Economics, 22: 267-283.
  • STERN, D.I. ve C.J. CLEVELAND (2004), „„Energy and Economic Growth‟‟, Rensselaer Working Papers, İnternet Adresi: http://www.rpi.edu/dept/Economics/www/workingpapers/energy_economics, Erişim Tarihi: 27.12.2011.
  • TANER, A.C. (2008), “Gelecekteki Enerji Kaynak Çeşitliliği”, İnternet Adresi: http://www.nukte.org/node/178, Erişim Tarihi: 28.12.2011.
  • TANG, C.F. (2008), “A Re-Examination of The Relationship Between Electricity Consumption and Economic Growth in Malaysia”, Energy Policy, 36(8): 3077-3085.
  • TERZİ, H. (1998), “Türkiye‟de Elektrik Tüketimi ve Ekonomik Büyüme İlişkisi” İşletme, İktisat ve Finans Dergisi, 13(3): 62-72.
  • TÜBİTAK (1998), Enerji Teknolojileri Politikası Çalışma Grubu Raporu: Yönetici Özeti, Alt Grup Önerileri Toplamı, TÜBİTAK Vakfı Yayınları, Ankara.
  • UĞURLU, Ö. (2006), “Türkiye‟de Çevresel Güvenlik Bağlamında Sürdürülebilir Enerji Politikaları”, Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü,Yayınlanmamış Doktora Tezi, Ankara.
  • WOLDE-RUFAEL, Y. (2006), “Electricity Consumption and Economic Growth: A Time Series Experience for 17 African Countries”, Energy Policy, 34(10): 1106-1114
  • YANG, H.Y. (2000), “A Note on The Causal Relationship Between Energy and GDP in Taiwan”, Energy Economics, 22: 309-317.
  • YOO, S.H. (2005), “Electricity Consumption and Economic Growth: Evidence From Korea”, Energy Policy, 33(12): 1627-1632
  • YOO, S.H. (2006) “The Causal Relationship Between Electricity Consumption and Economic Growth in the ASEAN Countries”, Energy Policy, 34: 3573-3582.
  • YOO, S.H. ve S.Y. KWAK (2010), “Electricity Consumption and Economic Growth in Seven South American Countries”, Energy Policy, 38(1): 180-188.
  • YUAN, J.; C. ZHAO; S. YU ve Z. HU (2007), “Electricity Consumption and Economic Growth in China: Cointegration and Co-Feature Analysis”, Energy Economics, 29(6): 1179-1191
  • YÜCEL, F.B. (2000), Enerji ve Teknolojik Gelişme, Golden Print Yayınları, İstanbul.
APA Yaprakli S, YURTTANÇIKMAZ Z (2012). ELEKTRİK TÜKETİMİ İLE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ NEDENSELLİK: TÜRKİYE ÜZERİNE EKONOMETRİK BİR ANALİZ. , 195 - 215.
Chicago Yaprakli Sevda,YURTTANÇIKMAZ Z. Çağlar ELEKTRİK TÜKETİMİ İLE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ NEDENSELLİK: TÜRKİYE ÜZERİNE EKONOMETRİK BİR ANALİZ. (2012): 195 - 215.
MLA Yaprakli Sevda,YURTTANÇIKMAZ Z. Çağlar ELEKTRİK TÜKETİMİ İLE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ NEDENSELLİK: TÜRKİYE ÜZERİNE EKONOMETRİK BİR ANALİZ. , 2012, ss.195 - 215.
AMA Yaprakli S,YURTTANÇIKMAZ Z ELEKTRİK TÜKETİMİ İLE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ NEDENSELLİK: TÜRKİYE ÜZERİNE EKONOMETRİK BİR ANALİZ. . 2012; 195 - 215.
Vancouver Yaprakli S,YURTTANÇIKMAZ Z ELEKTRİK TÜKETİMİ İLE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ NEDENSELLİK: TÜRKİYE ÜZERİNE EKONOMETRİK BİR ANALİZ. . 2012; 195 - 215.
IEEE Yaprakli S,YURTTANÇIKMAZ Z "ELEKTRİK TÜKETİMİ İLE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ NEDENSELLİK: TÜRKİYE ÜZERİNE EKONOMETRİK BİR ANALİZ." , ss.195 - 215, 2012.
ISNAD Yaprakli, Sevda - YURTTANÇIKMAZ, Z. Çağlar. "ELEKTRİK TÜKETİMİ İLE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ NEDENSELLİK: TÜRKİYE ÜZERİNE EKONOMETRİK BİR ANALİZ". (2012), 195-215.
APA Yaprakli S, YURTTANÇIKMAZ Z (2012). ELEKTRİK TÜKETİMİ İLE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ NEDENSELLİK: TÜRKİYE ÜZERİNE EKONOMETRİK BİR ANALİZ. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 13(2), 195 - 215.
Chicago Yaprakli Sevda,YURTTANÇIKMAZ Z. Çağlar ELEKTRİK TÜKETİMİ İLE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ NEDENSELLİK: TÜRKİYE ÜZERİNE EKONOMETRİK BİR ANALİZ. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 13, no.2 (2012): 195 - 215.
MLA Yaprakli Sevda,YURTTANÇIKMAZ Z. Çağlar ELEKTRİK TÜKETİMİ İLE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ NEDENSELLİK: TÜRKİYE ÜZERİNE EKONOMETRİK BİR ANALİZ. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, vol.13, no.2, 2012, ss.195 - 215.
AMA Yaprakli S,YURTTANÇIKMAZ Z ELEKTRİK TÜKETİMİ İLE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ NEDENSELLİK: TÜRKİYE ÜZERİNE EKONOMETRİK BİR ANALİZ. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 2012; 13(2): 195 - 215.
Vancouver Yaprakli S,YURTTANÇIKMAZ Z ELEKTRİK TÜKETİMİ İLE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ NEDENSELLİK: TÜRKİYE ÜZERİNE EKONOMETRİK BİR ANALİZ. Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi. 2012; 13(2): 195 - 215.
IEEE Yaprakli S,YURTTANÇIKMAZ Z "ELEKTRİK TÜKETİMİ İLE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ NEDENSELLİK: TÜRKİYE ÜZERİNE EKONOMETRİK BİR ANALİZ." Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, 13, ss.195 - 215, 2012.
ISNAD Yaprakli, Sevda - YURTTANÇIKMAZ, Z. Çağlar. "ELEKTRİK TÜKETİMİ İLE EKONOMİK BÜYÜME ARASINDAKİ NEDENSELLİK: TÜRKİYE ÜZERİNE EKONOMETRİK BİR ANALİZ". Cumhuriyet Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi 13/2 (2012), 195-215.
Sayfa Oluşturulma Tarihi
17-04-2024 3:6

İLETİŞİM

TÜBİTAK ULAKBİM TR Dizin

Yüzüncüyıl, İşçi Blokları Mahallesi

Muhsin Yazıcıoğlu Caddesi No:51/C

06530 Çankaya / ANKARA +90 (312) 298 92 00

trdizin@tubitak.gov.tr

TÜBİTAK ULAKBİM Ulusal Akademik Ağ ve Bilgi Merkezi Cahit Arf Bilgi Merkezi © Tüm Hakları Saklıdır. Gizlilik Politikası Kullanım Şartları