HELSİNKİ ZİRVESİ'NDEN GÜNÜMÜZE TÜRKİYE'NİN AVRUPA BİRLİĞİ'NE ÜYELİK SÜRECİNİN ÜLKEDEKİ KADIN POLİTİKALARINA ETKİLERİ
Yıl: 2014 Cilt: 33 Sayı: 2 Sayfa Aralığı: 103 - 126 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022
HELSİNKİ ZİRVESİ'NDEN GÜNÜMÜZE TÜRKİYE'NİN AVRUPA BİRLİĞİ'NE ÜYELİK SÜRECİNİN ÜLKEDEKİ KADIN POLİTİKALARINA ETKİLERİ
Öz: Bu çalışmada, Helsinki Zirvesinden günümüze Türkiyenin ABye üyelik sürecinin ülkedeki kadın politikalarına etkilerinin ortaya konması amaçlanmaktadır. Çalışmada, öncelikle AB ve kadın politikası hakkında bilgi verildikten sonra, Helsinki Zirvesinden günümüze ülkedeki kadın politikaları ABye üyelik süreci üzerinden ortaya konmaya çalışılacaktır. Çalışmada, Türkiyede özellikle Helsinki Zirvesinden sonra ABye üyelik hedefine yönelik olarak yasal ve kurumsal düzeyde hayata geçirilen reformlarla demokratikleşme, insan hakları, özgürlükler ve kadın politikaları konusunda önemli gelişmeler kaydedildiği sonucuna erişilmektedir. Ancak toplumda kadını annelik ve eşlik gibi geleneksel tarihsel rolüyle özdeşleştiren anlayışının hâkim olmasından dolayı, bu gelişmeleri sağlayan düzenlemelerin gereklerinin hayata geçirilemediği anlaşılmaktadır.
Anahtar Kelime: Konular:
The Effect of Membership Process of Turkey to European Union since Helsinki Summit until Today on Women Policies in the Country
Öz: In this study, the aim is to introduce the effect of membership process of Turkey to EU since Helsinki Summit until today on women policies in the country. In the study, initially information will be given about EU and women policy and then the women policies in the country since Helsinki Summit until today will be introduced through the membership process to EU. In the study, it is concluded that important developments occurred in Turkey about democratization, human rights, freedoms and women policies especially after Helsinki Summit due to reforms that were realized in legal and corporate level aiming to EU membership. However due to the dominant understanding in the community which identifies women with their traditional historical role of motherhood and companionship, it is understood that the necessary regulations ensuring these developments could not be materialized.
Anahtar Kelime: Konular:
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
- Acar, Feride, Arıner, Hakkı Onur (2009), Kadınların İnsan Hakları ve Toplumsal Cinsiyet Eşitliği, İçişleri Bakanlığı Yayınları, Ankara.
- Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı (2014), Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı İletişim Merkezi, http://aile.gov.tr/tr/2009/ALO-144/06.30.2014.
- Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü (2012a), Kadına Yönelik Aile İçi Şiddetle Mücadele Ulusal Eylem Planı 2012- 2015, http://www.kadininstatusu.gov.tr/upload/kadininstatusu.gov.tr/mce/2012/ka dina_yonelik_sid_2012_2015.pdf/20.03.2014.
- Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü (2012b), Türkiyede Kadının Durumu,http://www.kadininstatusu.gov.tr/upload/kadininstatusu.gov.tr/mc e/2012/trde_kadinin_durumu_2012_ekim.pdf?p=1/12.02.2014.
- Akbaş, Gökşen (2010), Avrupa Birliği Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Stratejisi, http://www.abgs.gov.tr/files/SBYPB/Sosyal%20Politika%20ve%20%C4% B0stihdam/ab_cinsiyet_esitligi_stratejisi.pdf/11.12.2014.
- AK Parti Kalkınma ve Demokratikleşme Programı. (2002).
- http://www.tbmm.gov.tr/eyayin/gazeteler/web/kutuphanede%20bulunan%2 0dıjıtal%20kaynaklar/kıtaplar/sıyası%20partı%20yayınları/200205071%20 ak%20partı%20demokratıklesme%20ve%20kalkınma%20programı%2020 02/200205071%20ak%20partı%20demokratıklesme%20ve%20kalkınma% 20programı%202002%200000_0116.pdf/13.12.2014.
- Akşemsettinoğlu, Gökhan (2011), Avrupa Bütünleşme Projesinin ve Genişleme Sürecinin Değişen Dinamikleri, Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi, Cilt: 10, Sayı: 1, s. 1-18.
- Arısoy, İ. Alper, Demir, Nesrin (2007), Avrupa Birliği Sosyal Hukukunda Ayrımcılıkla Mücadele Kapsamında Kadın Erkek Eşitliği, Ege Akademik Bakış, Cilt: 7, Sayı: 2, s. 707-725.
- Avrupa Birliği Bakanlığı (2013a), ABye Genel Bakış, http://www.abgs.gov.tr/files/rehber/02_rehber.pdf/16.03.2014.
- Avrupa Birliği Bakanlığı (2013b), Katılım Müzakerelerinde Mevcut Durum, http://www.abgs.gov.tr/index.php?l=1&p=65/11.02.2014.
- Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu (2014), Avrupa Birliğinde Toplumsal Cinsiyet Eşitliği, http://avrupa.info.tr/tr/ab-ve-sivil-toplum/ab-ve-cinsiyetesitligi/avrupa-birliginde-toplumsal-cinsiyet-esitligi.html/12.12.2014.
- Avrupa Komisyonu (2007), Türkiye 2007 İlerleme Raporu, http://www.abgs.gov.tr/files/AB_Iliskileri/AdaylikSureci/IlerlemeRaporlari /turkiye_ilerleme_rap_2007.pdf/13.12.2014.
- Avrupa Komisyonu (2008), Türkiye 2008 İlerleme Raporu, http://www.abgs.gov.tr/files/AB_Iliskileri/AdaylikSureci/IlerlemeRaporlari /turkiye_ilerleme_rap_2008.pdf/13.12.2014.
- Avrupa Komisyonu (2013), Genişleme Stratejisi ve Başlıca Zorluklar 2013-2014 Türkiye 2013 Yılı İlerleme Raporu, http://www.abgs.gov.tr/files/AB_Iliskileri/AdaylikSureci/IlerlemeRaporlari /2013_ilerleme_raporu_tr.pdf/11.04.2014.
- Aydemir, Dilek, Aydemir Elvan (2011), Türk Siyasetinde Kadınlar: Çok Oluyoruz, USAK Yayınları, Ankara.
- Başbakanlık Dış Ticaret Müsteşarlığı Avrupa Birliği Genel Müdürlüğü (2007), Avrupa Birliği ve Türkiye, Dış Ticaret Müsteşarlığı Yayınları, Ankara. Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü (2007), Kadına Yönelik Aile İçi Şiddetle Mücadele Ulusal Eylem Planı 2007-2010, http://www.kadininstatusu.gov.tr/upload/kadininstatusu.gov.tr/mce/eski_sit e/Pdf/kadinayonelikaileicisiddetlemucadeleulusaleylemplani.pdf/20.03.201 4.
- Başpınar, Veysel (2003), Türk Medeni Kanunu ile Aile Hukukunda Yapılan Değişiklikler ve Bu Konuda Bazı Önerilerimiz, Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 53, Sayı: 2, s. 79-101.
- Bilici, Nurettin (2006), ABde Ekonomik Bütünleşme ve Türkiyenin Entegrasyonu, Ankara Avrupa Çalışmaları Dergisi, Cilt: 5, Sayı: 2, s. 39-45.
- Bolcan, Aybike Elif (2010), Avrupa Birliği Direktifleri Işığında Türk Çalışma Mevzuatında Kadın, Çalışma ve Toplum, Cilt: 24, Sayı: 1, s. 253-276.
- Dedeoğlu, Beril (2005), Dünden Yarına Türkiye-Avrupa Birliği İlişkileri, Siyasa, Sayı: 1, s. 23-45.
- Dedeoğlu, Saniye (2009), Eşitlik mi Ayrımcılık mı? Türkiyede Sosyal Devlet, Cinsiyet Eşitliği Politikaları ve Kadın İstihdamı, Çalışma ve Toplum, Sayı: 2, s. 41-54.
- Dura, Cihan, Atik, Hayriye (2007), Avrupa Birliği, Gümrük Birliği ve Türkiye, Nobel Yayın Dağıtım, Ankara.
- Günçıkan, Berat (2013), Prof. Şahika Yükselle Söyleşi: AKP, Kadının Beden ve Ruh Sağlığına Zararlıdır, Mesele Kitap Dergisi, Sayı: 84, s. 12-14.
- Kahraman, Leyla, Evre, Bülent (2008), Türkiyedeki Siyasi Parti Programlarında Demokrasi Kavramlaştırmaları: Karşılaştırmalı Perspektifle AKP ve CHP Örnek Olayı, C.Ü. İktisadi ve İdari Bilimler Dergisi, Cilt: 9, Sayı: 1, s. 63- 80.
- Karınca, Eray (2008), Kadına Yönelik Aile İçi Şiddete İlişkin Hukuksal Durum ve Uygulama Örnekleri, Başbakanlık Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü Yayınları, Ankara.
- Karluk, S. Rıdvan (2002), Avrupa Birliği ve Türkiye, Beta Basım Yayın Dağıtım, İstanbul.
- Kılıç, Cem (2013), Kadın İstihdamı Artıyor Ama Eşitsizlik Uçurumu Büyüyor, http://www.milliyet.com.tr/kadin-istihdami-artiyorama/ekonomi/ydetay/1800618/default.html /14.12/14.12.2014.
- Koç, Yıldırım (2001), Türkiye-Avrupa Birliği İlişkileri, Türk-İş Eğitim Yayınları, Ankara.
- Koray, Meryem (2011), Avrupa Birliği ve Türkiyede Cinsiyet Eşitliği Politikaları: Sol-Feminist Bir Eleştiri, Çalışma ve Toplum, Cilt: 29, Sayı: 2, s. 13-53.
- Kuyaksil, Ali (2009), Türk Anayasalarında Kadın Hakları ve Gelişimi, Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, Cilt: 6, Sayı: 11, s. 328-352.
- Mor, Hasan (2010), Avrupa (Birliği) Bütünleşme Süreci ve Sorunları, Gazi Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 14, Sayı: 1, s. 499-541.
- Moroğlu, Nazan (2006), Avrupa Birliği Antlaşmalarında ve Yönergelerinde Kadın Erkek Eşitliği, MESS-SİCİL İş Hukuku Dergisi, Sayı: 4, s. 209-217.
- Moussis, Nicholas (2004), Avrupa Birliği Politikalarına Giriş Rehberi, (Çev. Ahmet Fethi), Mega Press, İstanbul.
- Özdal, Barış (2008), Lizbon Reform Andlaşmasının Ortak Güvenlik ve Savunma Politikasına İlişkin Düzenlemelerinin Analizi, Güvenlik Stratejileri Dergisi, Sayı: 7, s. 125-161.
- Resmi Gazete (08.12.2001), Türk Medeni Kanunu, Başbakanlık Basımevi, Ankara.
- Resmi Gazete (13.07.2005), Belediye Kanunu, Başbakanlık Basımevi, Ankara.
- Resmi Gazete (24.03.2009), Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu Kanunu, Başbakanlık Basımevi, Ankara.
- Resmi Gazete (13.05.2010), Türkiye Cumhuriyeti Anayasasının Bazı Maddelerinde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun, Başbakanlık Basımevi, Ankara.
- Saka, Yonca (2010), Avrupa Birliği Sosyal Politikasının Gelişimi ve Türkiyenin Avrupa Birliği Sosyal Politikasına Uyumu, http://www.abmaliye.gov.tr/ABDID%20Raporlar/Uzmanl%C4%B1k%20T ezleri/Avrupa%20Birli%C4%9Fi%20Sosyal%20Politikas%C4%B1n%C4 %B1n%20Geli%C5%9Fimi%20ve%20T%C3%BCrkiyenin%20Avrupa%2 0Birli%C4%9Fi%20Sosyal%20Politikas%C4%B1na%20Uyumu.pdf/12.12. 2014.
- Sancar, Serpil (2011), Türkiyede Kadın Hareketinin Politiği: Tarihsel Bağlam, Politik Gündem ve Özgünlükler, Sancar, Serpil (Der.), Birkaç Arpa Boyu... 21. Yüzyıla Girerken Türkiye'de Feminist Çalışmalar. Prof. Dr. Nermin Abadan Unat'a Armağan, içinde, s. 53-109, Koç Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
- Terkan, Banu (2010), Siyasi Partilerin Kadına İlişkin Söylem ve Politikaları, Selçuk İletişim, Cilt: 6, Sayı: 2, s. 115-136.
- TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu) (2012), Milletvekili Genel Seçimleri 1923-2011, Ankara: Türkiye İstatistik Kurumu Matbaası.
- TÜİK (Türkiye İstatistik Kurumu) (2013), İstatistiklerle Kadın 2013, http://www.tuik.gov.tr/PreHaberBultenleri.do?id=16056/13.12.2014.
- Tülen, Hikmet (2001), 3.10.2001 Tarihli ve 4709 Sayılı Kanunla Yapılan Anayasa Değişiklikleri Üzerine Genel Bir Değerlendirme, A.Ü. Erzincan Hukuk Fakültesi Dergisi, Cilt: 5, Sayı: 1-4, s. 191-243.
- Türk, H. Bahadır (2012), Analar ve Cadılar AKP ve Kürtaj Tartışmaları, Birikim, Sayı: 278-279, s. 9-14.
- Usul, Ali Resul (2006), Helsinkiden Müzakerelere Türkiye-AB İlişkileri, Dağı, Zeynep (Der.), Doğudan Batıya Dış Politika AK Partili Yıllar, içinde, s. 189-217, Orion Yayınevi, Ankara.
- Yazıcı, Serap (2004), Demokratikleşme Sürecinde Türkiye, İstanbul: İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayınları.
- Yıldırım, Pınar (2013), AB İlerleme Sürecinin Türkiyede Kadın Politikasına Etkisi: AKP İktidarı Üzerine Bir İnceleme (2002-2011), Gültekin, Lerzan, Güneş, Gül, Ertung, Ceylan, Şimşek, Aslı (Der.), Toplumsal Cinsiyet ve Yansımaları, içinde, s. 66-78, Atılım Üniversitesi Yayınları, Ankara.
- Yılmaz, Zehra (2011), Küresel İslam Hareketinde Kadının Yeni Temsil Biçimleri: Türkiye Örneği, Sancar, Serpil (Der.), Birkaç Arpa Boyu... 21. Yüzyıla Girerken Türkiye'de Feminist Çalışmalar. Prof. Dr. Nermin Abadan Unat'a Armağan, içinde, s. 777-798, Koç Üniversitesi Yayınları, İstanbul.
| APA | özdemir h, Demirkanoglu Y (2014). HELSİNKİ ZİRVESİ'NDEN GÜNÜMÜZE TÜRKİYE'NİN AVRUPA BİRLİĞİ'NE ÜYELİK SÜRECİNİN ÜLKEDEKİ KADIN POLİTİKALARINA ETKİLERİ. , 103 - 126. |
| Chicago | özdemir hakan,Demirkanoglu Yahya HELSİNKİ ZİRVESİ'NDEN GÜNÜMÜZE TÜRKİYE'NİN AVRUPA BİRLİĞİ'NE ÜYELİK SÜRECİNİN ÜLKEDEKİ KADIN POLİTİKALARINA ETKİLERİ. (2014): 103 - 126. |
| MLA | özdemir hakan,Demirkanoglu Yahya HELSİNKİ ZİRVESİ'NDEN GÜNÜMÜZE TÜRKİYE'NİN AVRUPA BİRLİĞİ'NE ÜYELİK SÜRECİNİN ÜLKEDEKİ KADIN POLİTİKALARINA ETKİLERİ. , 2014, ss.103 - 126. |
| AMA | özdemir h,Demirkanoglu Y HELSİNKİ ZİRVESİ'NDEN GÜNÜMÜZE TÜRKİYE'NİN AVRUPA BİRLİĞİ'NE ÜYELİK SÜRECİNİN ÜLKEDEKİ KADIN POLİTİKALARINA ETKİLERİ. . 2014; 103 - 126. |
| Vancouver | özdemir h,Demirkanoglu Y HELSİNKİ ZİRVESİ'NDEN GÜNÜMÜZE TÜRKİYE'NİN AVRUPA BİRLİĞİ'NE ÜYELİK SÜRECİNİN ÜLKEDEKİ KADIN POLİTİKALARINA ETKİLERİ. . 2014; 103 - 126. |
| IEEE | özdemir h,Demirkanoglu Y "HELSİNKİ ZİRVESİ'NDEN GÜNÜMÜZE TÜRKİYE'NİN AVRUPA BİRLİĞİ'NE ÜYELİK SÜRECİNİN ÜLKEDEKİ KADIN POLİTİKALARINA ETKİLERİ." , ss.103 - 126, 2014. |
| ISNAD | özdemir, hakan - Demirkanoglu, Yahya. "HELSİNKİ ZİRVESİ'NDEN GÜNÜMÜZE TÜRKİYE'NİN AVRUPA BİRLİĞİ'NE ÜYELİK SÜRECİNİN ÜLKEDEKİ KADIN POLİTİKALARINA ETKİLERİ". (2014), 103-126. |
| APA | özdemir h, Demirkanoglu Y (2014). HELSİNKİ ZİRVESİ'NDEN GÜNÜMÜZE TÜRKİYE'NİN AVRUPA BİRLİĞİ'NE ÜYELİK SÜRECİNİN ÜLKEDEKİ KADIN POLİTİKALARINA ETKİLERİ. Bursa Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 33(2), 103 - 126. |
| Chicago | özdemir hakan,Demirkanoglu Yahya HELSİNKİ ZİRVESİ'NDEN GÜNÜMÜZE TÜRKİYE'NİN AVRUPA BİRLİĞİ'NE ÜYELİK SÜRECİNİN ÜLKEDEKİ KADIN POLİTİKALARINA ETKİLERİ. Bursa Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 33, no.2 (2014): 103 - 126. |
| MLA | özdemir hakan,Demirkanoglu Yahya HELSİNKİ ZİRVESİ'NDEN GÜNÜMÜZE TÜRKİYE'NİN AVRUPA BİRLİĞİ'NE ÜYELİK SÜRECİNİN ÜLKEDEKİ KADIN POLİTİKALARINA ETKİLERİ. Bursa Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, vol.33, no.2, 2014, ss.103 - 126. |
| AMA | özdemir h,Demirkanoglu Y HELSİNKİ ZİRVESİ'NDEN GÜNÜMÜZE TÜRKİYE'NİN AVRUPA BİRLİĞİ'NE ÜYELİK SÜRECİNİN ÜLKEDEKİ KADIN POLİTİKALARINA ETKİLERİ. Bursa Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2014; 33(2): 103 - 126. |
| Vancouver | özdemir h,Demirkanoglu Y HELSİNKİ ZİRVESİ'NDEN GÜNÜMÜZE TÜRKİYE'NİN AVRUPA BİRLİĞİ'NE ÜYELİK SÜRECİNİN ÜLKEDEKİ KADIN POLİTİKALARINA ETKİLERİ. Bursa Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi. 2014; 33(2): 103 - 126. |
| IEEE | özdemir h,Demirkanoglu Y "HELSİNKİ ZİRVESİ'NDEN GÜNÜMÜZE TÜRKİYE'NİN AVRUPA BİRLİĞİ'NE ÜYELİK SÜRECİNİN ÜLKEDEKİ KADIN POLİTİKALARINA ETKİLERİ." Bursa Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 33, ss.103 - 126, 2014. |
| ISNAD | özdemir, hakan - Demirkanoglu, Yahya. "HELSİNKİ ZİRVESİ'NDEN GÜNÜMÜZE TÜRKİYE'NİN AVRUPA BİRLİĞİ'NE ÜYELİK SÜRECİNİN ÜLKEDEKİ KADIN POLİTİKALARINA ETKİLERİ". Bursa Uludağ Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi 33/2 (2014), 103-126. |
