Yıl: 2015 Cilt: 51 Sayı: 3 Sayfa Aralığı: 203 - 229 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

ELMALILI HAMDİ YAZIR'IN POZİTİVİZME KARŞI DİNÎ ARGÜMANLAR

Öz:
Elmalılı Hamdi Yazır (1878-1942), yakın dönemdüşünce ve ilim hayatımızın seçkin şahsiyetlerindenbiridir. Hamdi Yazır, Osmanlının son yıllarında veCumhuriyetin ilk dönemlerinde çeşitli medreselerdeyürüttüğü eğitim ve öğretim faaliyetleriyle veortaya koyduğu eserlerle başta Tefsir olmak üzereFıkıh, Mantık, Felsefe ve Kelam alanında önemlibir İslâm âlimi ve yaşadığı döneminin önemli birmütefekkiridir. O bir meşrutiyet mütefekkiri olarakgerek cumhuriyetten önce gerekse cumhuriyetdöneminde dinî, hukukî, ictimaî ve felsefî meselelerüzerinde düşünmüş bunların bir kısmına yeniçözümler üretmiştir. Eserlerinde İslam inançlarınakarşı yürütülen menfi görüş ve düşünceleri objektif,tutarlı ve sağlam bilimsel delillerle savunmayaçalışmıştır. Biz bu makalemizde Yazırın modernçağın en önemli inkârcı akımlarından biri olanpozitivizme karşı İslam inançlarını savunurken öneçıkardığı argümanları değerlendireceğiz.
Anahtar Kelime:

Konular: Din Bilimi

ELMALILI HAMDI YAZIR S RELIGIOS ARGUMAENTS AGAINST POSITIVISM

Öz:
Elmalili Hamdi Yazir(1878-1942) is one of theoutstanding figures of ourrecent time thoughts andscience life. Hamdi Yazirwas an important Islamicscholar and philosopherof his time by carryingout the education andtraining activities in thelast years of the OttomanEmpire and the first termsof Republic in variousMuslim seminariesand presenting worksincluding Commentaryprimarily, İslamic Law,Logic, Philosophyand Theology. Asa philosopher ofConstitutional Period, hethought on religious, legal,social and philosophicalissues and created newsolutions to some ofthem in both before theRepublic and the Republicperiod. In his works, hetried to defend the Islamicfaith against the negativeopinions and thoughts byobjective, consistent andfirm scientific evidences.In this article, we willevaluate arguments whichYazir put forward whiledefending beliefs of Islamagainst positivism, one ofthe most important denialtrends of modern era.
Anahtar Kelime:

Konular: Din Bilimi
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Akarsu, Bedia, Felsef e Terimleri Sözlüğü, İnkılap Yayınları, İstanbul 1998.
  • Aydın, Mehmet S., Din Felsefesi, İzmir İlahiyat Vakfı Yayınları, İzmir 2010.
  • Barnett, Lincoln, Evren ve Einstein, N. Bezel, İstanbul 1982.
  • Başgil, Ali Fuad, Din ve Laiklik, Yağmur Yayınları, İstanbul 1985.
  • Bolay, Süleyman Hayri, Felsef î Doktrinler ve Terimler Sözlüğü, Akçay Yayınları, Ankara 1997.
  • Cevizci, Ahmet, Felsef e Sözlüğü, Ekin Yayınları, Ankara 1997.
  • Chalmers, A, Bilim Dedikleri, çev. Hüsamettin Arslan, Ankara 1990.
  • Comte, Auguste, Pozitivizm ilmihali, çev. Peyami Erman. Milli Eğitim Yayınları, İstanbul 1986.
  • Draz, Abdullah, Din ve Allah İnancı, çev. Bekir Karlığa, İstanbul 1992.
  • Ertuğrul, İsmail Fenni, Lugatçe-i Felsef e, İstanbul 1341.
  • Gökberk, Macit, Felsef e Tarihi, Remzi Kitabevi, İstanbul 1998.
  • el-Hıfnî, Abdulmünim, el-Mu’cemu’ş-şamil li mustalahatu’l-f elsef iyye, Mektebet Medbulî, Kahire 2000.
  • Janet, P- Seailles, G, Metalib ve Mezahib, terc. M.Hamdi Yazır, Eser Neşriyat, İstanbul 1978.
  • Kafadar, Osman, Türkiye’de Kültürel Dönüşümler ve Felsef e Eğitimi, İstanbul 2000.
  • Karal, E. Ziya, Osmanlı Tarihi, İstanbul 1987.
  • Kızılçelik, Sezgin, Pozitivizm ve Eleştiricileri: Sosyoloj inin Pozitivist Kimliği Üzerine, İzmir 1996.
  • Korlaelçi, Murtaza, Türkiyeye Pozitivizmin Girişi ve İlk Etkileri, İstanbul 1986.
  • Kösemihal, Nurettin Şazi, Sosyoloj i Tarihi, Remzi Kitabevi, İstanbul 1982. Kutluer, İlhan, Pozitivizm, DİA, İstanbul 2007.
  • Levis, Bernard, Modern Türkiye’nin Doğuşu, çev. Metin Kıratlı, Ankara 1970.
  • Özervarlı, M. Sait, Kelamda Yenilik Aray ışları, İstanbul 1998.
  • Reinach, Salamon, Orpheu, Paris 1909.
  • Ural, Şafak, Pozitivist Felsef e, İstanbul 2006.
  • Ülken, Hilmi Ziya, T.C. Düşünce Tarihi, İstanbul 1985.
  • _________, Tarihi Maddeciliğe Reddiye, İstanbul 1981.
  • Yazır, Elmalılı Hamdi, Hak Dini Kur’an Dili, Eser Neşriyat, İstanbul 1971.
  • _________, Sebilürreşad, sayı: 437- 438, 24 Zilkade1337), sayı: 623, (1 Rebîülahir 1343); sayı: 662, (24 Rebîülevvel 1343); sayı: 546, (4 Zilhicce1341); sayı: 446, (5 Safer1338).
  • _________, Beyanü’l-Hak, sayı: 20, (23 Muharrem 1327); sayı: 21, (30 Muharrem 1327); sayı: 23, (15 Safer 1327); sayı: 24, (22 Safer 1327).
APA COŞKUN İ (2015). ELMALILI HAMDİ YAZIR'IN POZİTİVİZME KARŞI DİNÎ ARGÜMANLAR. , 203 - 229.
Chicago COŞKUN İbrahim ELMALILI HAMDİ YAZIR'IN POZİTİVİZME KARŞI DİNÎ ARGÜMANLAR. (2015): 203 - 229.
MLA COŞKUN İbrahim ELMALILI HAMDİ YAZIR'IN POZİTİVİZME KARŞI DİNÎ ARGÜMANLAR. , 2015, ss.203 - 229.
AMA COŞKUN İ ELMALILI HAMDİ YAZIR'IN POZİTİVİZME KARŞI DİNÎ ARGÜMANLAR. . 2015; 203 - 229.
Vancouver COŞKUN İ ELMALILI HAMDİ YAZIR'IN POZİTİVİZME KARŞI DİNÎ ARGÜMANLAR. . 2015; 203 - 229.
IEEE COŞKUN İ "ELMALILI HAMDİ YAZIR'IN POZİTİVİZME KARŞI DİNÎ ARGÜMANLAR." , ss.203 - 229, 2015.
ISNAD COŞKUN, İbrahim. "ELMALILI HAMDİ YAZIR'IN POZİTİVİZME KARŞI DİNÎ ARGÜMANLAR". (2015), 203-229.
APA COŞKUN İ (2015). ELMALILI HAMDİ YAZIR'IN POZİTİVİZME KARŞI DİNÎ ARGÜMANLAR. Diyanet İlmi Dergi, 51(3), 203 - 229.
Chicago COŞKUN İbrahim ELMALILI HAMDİ YAZIR'IN POZİTİVİZME KARŞI DİNÎ ARGÜMANLAR. Diyanet İlmi Dergi 51, no.3 (2015): 203 - 229.
MLA COŞKUN İbrahim ELMALILI HAMDİ YAZIR'IN POZİTİVİZME KARŞI DİNÎ ARGÜMANLAR. Diyanet İlmi Dergi, vol.51, no.3, 2015, ss.203 - 229.
AMA COŞKUN İ ELMALILI HAMDİ YAZIR'IN POZİTİVİZME KARŞI DİNÎ ARGÜMANLAR. Diyanet İlmi Dergi. 2015; 51(3): 203 - 229.
Vancouver COŞKUN İ ELMALILI HAMDİ YAZIR'IN POZİTİVİZME KARŞI DİNÎ ARGÜMANLAR. Diyanet İlmi Dergi. 2015; 51(3): 203 - 229.
IEEE COŞKUN İ "ELMALILI HAMDİ YAZIR'IN POZİTİVİZME KARŞI DİNÎ ARGÜMANLAR." Diyanet İlmi Dergi, 51, ss.203 - 229, 2015.
ISNAD COŞKUN, İbrahim. "ELMALILI HAMDİ YAZIR'IN POZİTİVİZME KARŞI DİNÎ ARGÜMANLAR". Diyanet İlmi Dergi 51/3 (2015), 203-229.