Yıl: 2015 Cilt: 40 Sayı: 180 Sayfa Aralığı: 169 - 195 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

Normal Sınıflara Devam Eden Özel Gereksinimli Öğrencilerin Kaynaştırma Uygulamasına İlişkin Görüşleri ve Karşılaştıkları Sorunlar

Öz:
Özel gereksinimli öğrencilerin toplumda bağımsız ve üretken bireyler olarak var olabilmeleri; bu öğrencilerin eğitim gereksinimlerinin belirlenmesi, gereksinimlerine uygun eğitim ortamlarının ve hizmetlerinin sunulmasıyla mümkündür. Özel gereksinimli öğrencilerin eğitim gereksinimlerinin karşılanması için farklı eğitim ortamları bulunmaktadır. Bu ortamların belli başlıları özel eğitim okulları, normal okullardaki özel sınıflar ve normal sınıflardır. Özel gereksinimli öğrencinin normal sınıfta eğitilmesi, başka bir ifadeyle kaynaştırma, bu uygulamalar arasında en fazla kabul gören ve yaygın olarak kullanılandır. Kaynaştırmauygulamasınınbaşarısı,kaynaştırma uygulamalarının vazgeçilmez üyeleri olan öğretmenler, yöneticiler, anne-babalar, normal gelişen akranlar ve özel gereksinimli öğrencilerin bu sürece etkin katılımlarıyla; toplumsal kabul, öğrenci gereksinimlerinin farkına varılması ve önemsenmesi, öğretimin düzenlenmesi, etkili yönetim ve öğretim sunulması, davranış ve sınıf kontrolü, destekleyici özel eğitim hizmetlerinin sağlanması gibi ögelerin kaynaştırma sınıfında bulunmasıyla mümkün olabilir. Alanyazın incelendiğinde araştırmaların büyük bir kısmının öğretmenler, yöneticiler, normal gelişen ya da özel gereksinimli çocuğa sahip anne-babalar, normal gelişen akranlar gibi kaynaştırmanın başarısında önemli rol oynayan kişilerin kaynaştırmaya ilişkin görüş, öneri ve tutumları üzerine odaklandığı; kaynaştırma eğitiminden bizzat yararlanan özel gereksinimli öğrencilerle yürütülen herhangi bir çalışmanın ise bulunmadığı görülmektedir. Bu araştırmada kaynaştırma eğitiminden yoğun olarak yararlanan tanı grupları arasında yer alan zihin yetersizliği ve öğrenme güçlüğü tanısı bulunan öğrencilerin kaynaştırma uygulamasına ilişkin görüşlerinin,karşılaştıklarısorunlarınbelirlenmesi, kaynaştırmanın başarıya ulaşmasında öğretmenlerin dikkat etmeleri gereken noktalara ilişkin açıklamalarda bulunulması amaçlanmaktadır. Çalışmada amaçlı örnekleme kullanılarak kendini iyi ifade edebilen ve kaynaştırma eğitimine devam eden 14 ilkokul, orta okul ve lise öğrencisine ulaşılmıştır. Nitel bir durum çalışması olan araştırmanın verileri yarı-yapılandırılmış
Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel
Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık
  • Kaynakça Akçamete, G. ve Ceber, H. (1999). Kaynaştırılmış sınıflardaki işitme engelli ve işiten öğrencilerin sosyometrik statülerinin karşılaştırmalı olarak incelenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 2, 64-74.
  • Akçin, N. (2013). Öğrenme güçlüğü olan çocuklar. S. Vuran (Ed.). Özel eğitim içinde (s. 323-361). Ankara: Maya Akademi.
  • Akkök, F. (1999). İlköğretimde sosyal becerilerin geliştirilmesi (Öğretmen el kitabı). İstanbul: Özgür Yayınları.
  • Alberto P. A. ve Troutman A. C. (2013). Applied behavior analysis for teachers (9. bs.). Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall.
  • Avcıoğlu, H. (2011). Zihin engelliler sınıf öğretmenlerinin bireyselleştirilmiş eğitim programı (BEP) hazırlamaya ilişkin görüşleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 12, 39-53.
  • Avramidis, E. ve Norwich, B. (2002). Teachers' attitudes towards integration/inclusion: A review of the literature. European Journal of Special Needs Education, 17, 129-147.
  • Aydın, B. (2006). Öğretmenlerin kendi sınıf disiplin sistemlerini oluşturması. Gaziosmanpaşa Üniversitesi (GOÜ) Sosyal Bilimler Enstitüsü Sosyal Bilimler Araştırmaları Dergisi, 2, 19-32.
  • Babaoğlan, E. ve Yılmaz, Ş. (2010). Sınıf öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimindeki yeterlilikleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 18(2), 345-354.
  • Balo, E. D. (2015). İlkokullarda kaynaştırma eğitimi uygulamalarında karşılaşılan sorunlar ve çözüm önerileri (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Fırat Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Elazığ.
  • Barton, E. L., Brulle, R. B. ve Repp, A. C. (1986). Maintenance of therapeutic change by momentary DRO. Journal of Applied Behavior Analysis, 19, 277-282.
  • Batu, S. (1998). Özel gereksinimli öğrencilerin kaynaştırıldığı bir kız meslek lisesindeki öğretmenlerin kaynaştırmaya ilişkin görüş ve önerileri (Yayınlanmamış doktora tezi). Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
  • Batu, S. (2000). Kaynaştırma, destek hizmetler ve kaynaştırmaya hazırlık etkinlikleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 2, 35-47.
  • Batu, S. (2008). Kaynaştırma ve destek özel eğitim hizmetleri. İ. H. Diken (Ed.). Özel eğitim içinde (s. 89-107). Ankara: Pegem Yayıncılık.
  • Batu, S., Kırcaali-İftar, G. ve Uzuner, Y. (2004). Özel gereksinimli öğrencilerin kaynaştırıldığı bir kız meslek lisesindeki öğretmenlerin kaynaştırmaya ilişkin görüş ve önerileri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 5, 33-50.
  • Baydık, B. ve Bakkaloğlu, H. (2009). Alt sosyoekonomik düzeydeki özel gereksinimli olan ve olmayan ilköğretim öğrencilerinin sosyometrik statülerini yordayan değişkenler. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 9, 401-447.
  • Baykoç-Dönmez, N., Avcı, N. ve Aslan, N. (1998). Engelli ve engelsiz çocuğu olan anne babaların engellilere ve entegrasyona yönelik düşünceleri. Destek, 1, 25-33.
  • Berry, R. A. W. (2011). Voices of experience: General education teachers on teaching students with disabilities. International Journal of Inclusive Education, 15, 627-648.
  • Blecker, N. ve Boakes, N. (2010). Creating a learning environment for all children: Are teachers ableand willing? International Journal of Inclusive Education,14(5), 435-447.
  • Bochner, S. ve Pieterse, M. (1989). Preschool directors' attitudes towards the integration of children with disabilities into regular preschools in New South Wales. International Journal of Disability, Development and Education, 36, 133-150.
  • Caldarella, P. ve Merrell, K. W. (1997). Common dimensions of social skills of children and adolescents: A taxonomy of positive behaviors. School Psychology Review, 26, 265-279.
  • Cavkaytar, A. (1999). Zihin engellilere özbakım ve ev içi becerilerinin öğretiminde bir aile eğitimi programının etkililiği. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 2, 40-50.
  • Center, Y. ve Ward, J. (1987). Teachers’ attitudes towards the integration of disabled children into regular schools. The Exceptional Child, 34, 41-56.
  • Ceylan, F. (2015). Kaynaştırma öğrencilerinin sergilediği problem davranışlara yönelik sınıf öğretmenlerinin uyguladıkları önleme ve müdahale stratejileri (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu.
  • Civelek, H. A. (1990). Eğitilebilir zihinsel özürlü çocukların sosyal kabul görmelerinde normal çocukların bilgilendirilmelerinin ve iki grubun resim iş ile beden eğitimi derslerinde bütünleştirilmelerinin etkileri (Yayınlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Cooper, J., Heron, T. ve Heward, W. (2007). Applied behavior analysis. New Jersey: Pearson Education.
  • Çelik, İ. ve Eratay, E. (2007). Kaynaştırma sınıfı ve özel sınıf öğretmenlerinin sınıflarındaki zihin engelli öğrencilere yönelik ödül ve ceza uygulamalarının belirlenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 7, 41-57.
  • Çiftçi, İ. (1997). Normal çocukları bilgilendirmenin zihinsel engelli yaşıtlarına yönelik tutumlarına etkisi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
  • Çinko, N. (2004). İlköğretim kurumlarında görev yapmakta olan yöneticilerin kaynaştırma eğitimine ilişkin tutumları ile problem çözme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi (Yayınlanmaış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Çuhadar, Y. (2006). İlköğretim okulu 1-5. sınıflarda kaynaştırma eğitimine tabi olan öğrenciler için bireysel eğitim programlarının hazırlanması, uygulanması, izlenmesi ve değerlendirilmesi ile ilgili olarak sınıf öğretmenleri ve yöneticilerin görüşlerinin belirlenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi).
  • Karaelmas Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Üniversitesi, Zonguldak. Demir, M. K. ve Açar, S. (2011). Kaynaştırma eğitimi konusunda tecrübeli sınıf öğretmenlerinin görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 19, 719-732.
  • Derwas, H. ve Jones, R. (1993). Reducing stereotyped behavior using momentary DRO: An experimental analysis. Behavioral Residential Treatment, 8, 45-53.
  • Diken, H. İ. (1998). Sınıfında zihinsel engelli çocuk bulunan ve bulunmayan sınıf öğretmenlerinin zihinsel engelli çocukların kaynaştırılmasına yönelik tutumlarının karşılaştırılması (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
  • Doğanay-Bilgi A. ve Özyürek, M. (2002, 11-12 Kasım). Uygun olmayan davranışı, uygun davranışı ödüllendirmenin işareti olarak kullanan öğretim materyalinin öğretmen ödüllerinin arttırılmasına etkisi. 12. Ulusal Özel Eğitim Kongresi'nde sunulan bildiri, Ankara.
  • Ekşi, K. (2010). Sınıf öğretmenleri ile özel eğitim öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimi ile ilgili tutumlarının karşılaştırılması (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Ercan, G. ve Haktanır, G. (2001). Kaynaştırılmış ortamdaki normal gelişim gösteren çocukların 8-11 yaşları arasındaki öğrenme güçlüğü olan akranlarına karşı tutumlarının incelenmesi. Çocuk Gelişimi ve Eğitimi Dergisi, 1, 78-92.
  • Erişkin, A. Y., Kıraç, S. Y. ve Ertuğrul, Y. (2012). Sınıf öğretmenlerinin kaynaştırma uygulamalarına ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi. Milli Eğitim Dergisi, 193, 200-213.
  • Evans, C., Williams, J. B., King, L. ve Metcalf, D. (2010). Modeling, guided instruction, and application of UDL in a rural specail educationteacher preparation program. Rural Special Education Quarterly, 29, 41-48.
  • Fuchs, D. ve Fuchs, L. (2005). Peer assisted learning strategies: Promoting word recognition, fluency and reading comprehension in young children. The Journal of Special Education, 39(1), 34-44.
  • Gottlieb, J. ve Leyser, Y. (1996). Attitudes of public school parents toward mainstreaming: Changes over a decade. Journal of Insructional Psycholgy, 23, 12-28.
  • Göl, B. (2014). Kaynaştırma eğitimi alan görme yetersizliği olan ve gören öğrencilerin akran ilişkilerinin incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Üniversitesi, Ankara. Gölcük Rehberlik Araştırma Merkezi. (2014). Eğitimde sosyal faaliyetler. http://mebk12.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/41/03/966845/dosyalar/2013_11/19103737_eitimdesos yalfaaliyetler.ppt adresinden erişildi.
  • Gözün, Ö. ve Yıkmış, A. (2004). Öğretmen adaylarının kaynaştırma konusunda bilgilendirilmelerinin kaynaştırmaya yönelik tutumlarının değişimindeki etkililiği. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 5, 65-77.
  • Graffi, S. ve Minness, P. M. (1988). Attitudes of primary school children toward the physical appearance and labels associated with down syndrome. American Journal of Mental Deficiency, 90, 663-668.
  • Griffin, M. M., Summer, A. H., McMillan, E. D., Day, T. L. ve Hodapp, R. M. (2012). Attitudes toward including students with intellectual disabilities at college. Journal of Policy and Practice in Intellectual Disabilities, 9, 234-239.
  • Güner, N. (2010). Kaynaştırma uygulamaları yapılan sınıflarda çalışan öğretmenlerin sınıf yönetimi bilgi düzeyleri ile önleyici sınıf yönetimi eğitim programının öğretmenlerin sınıf yönetimlerine etkisinin incelenmesi (Yayınlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Gürgür, H. (2005). Kaynaştırma uygulamasının yapıldığı bir ilköğretim sınıfında işbirliği ile öğretim yaklaşımının incelenmesi (Yayınlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Güzel, N. (2014). Kaynaştırma öğrencisi olan ilköğretim öğretmenlerinin kaynaştırma eğitimine ilişkin yaşadıkları sorunlar (Beykoz ilçesi örneği) (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Yeditepe Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İstanbul. Huang, W. ve Cuvo, A. J. (1997). Social skills training for adults with mental retardation in job-related settings. Behavior Modification, 21, 3-44.
  • Ilgar, Ş. (2005). Ev ödevlerinin öğrenci eğitimi açısından önemi. Hasan Ali Yücel Eğitim Fakültesi Dergisi, 1, 119-134.
  • İmrak, Ç. H. (2009). Okul öncesi dönemde kaynaştırma eğitimine ilişkin öğretmen ve ebeveyn tutumları ile kaynaştırma eğitimi uygulanan sınıflarda akran ilişkilerinin incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
  • Jobe, D., Rust O. J. ve Brissie, J. (1996). Teacher attitudes toward ınclusion of students with disabilities into regular classrooms. Education, 117, 148-154.
  • Kargın, T. (1997). Farklı eğitim özgeçmişlerine sahip öğretmenlerin işitme engeline ilişkin bilgi düzeyleri ile işitme engelli çocuklar ve anne-babalarına yönelik tutumların karşılaştırılması (Yayınlanmamış doktora tezi). Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara. Kargın, T. (2004). Kaynaştırma: Tanımı, gelişimi ve ilkeleri. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 5, 1-13.
  • Kargın, T. (2008). Bireyselleştirilmiş eğitim programı hazırlama ve öğretimin bireyselleştirilmesi. H.İ. Diken (Ed.). Özel eğitime gereksinimi olan öğrenciler ve özel eğitim içinde (s. 59-87). Ankara: Pegem Akademi.
  • Kargın, T., Acarlar, F. ve Sucuoğlu, B. (2003). Öğretmen, yönetici ve anne-babaların kaynaştırma uygulamalarına ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 4, 55-76.
  • Kaya, U. (2003). İlköğretim okulu yöneticilerinin, sınıf öğretmenlerinin ve rehber öğretmenlerin kaynaştırma ile ilgili bilgi, tutum ve uygulamalarının incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Kayaoğlu, H. (1999). Bilgilendirme programının normal sınıf öğretmenlerinin kaynaştırma ortamındaki işitme engelli çocuklara yönelik tutumlarına etkisi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Ankara Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Kırcaali-İftar, G. (1992). Özel eğitimde kaynaştırma. Eğitim ve Bilim, 16, 45-50.
  • Kırcaali-İftar, G. (1998). Özel gereksinimli bireyler ve özel eğitim. Eskişehir Anadolu Üniversitesi Açıköğretim Fakültesi Yayınları. Krahe, B. ve Altwasser, C. (2006). Changing negative attitudes towards persons with physical disabilities: An experimental intervention. Journal of Community & Applied Social Psychology, 16, 59-69.
  • Kumar, R. ve Chahal, D. (2012). An analysis of parental views on inclusive education for their children with mental retardation of haryana. dialog1.webs.com/sej/samwaad_9.pdf adresinden erişildi. Küçüker, S. ve Kanık-Richter, N. (1994). Normal çocuğa sahip anne-babaların özürlü çocuklara yönelik tutumları. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 1, 20-28.
  • Lalvani, P. (2012). Privilege, compromise, or social justice: Teachers' conceptualizations of inclusive education. Disability and Society, 28, 14-27.
  • Larrivee, B. ve Cook, L. (1979). Mainstreaming a study of the variables affecting teacher attitude. The journal of special education, 13, 315-324.
  • Levy, H. M. (2008). Meeting the needs of all students through differentiated instruction: Helping every child reach end exceed standarts. The Clearing House, 82, 161-164.
  • Leyser, Y., Cumblad, C. ve Strickman, D. (1986). Direct intervention to modify attitudes toward the handicapped by community volunteers; the learning about handicaps programme. Educational Review, 38, 229-235.
  • Leyser, Y., Kapperman, G. ve Keller, R. (1994). Teacher attitudes toward mainstreaming: A cross- cultural study in six nations. European Journal of Special Needs Education, 9, 1-15.
  • Manetti, M., Schneider, B. H. ve Siperstein, G. (2001). Social acceptance of children with mental retardation: Testing the contact hypothesis with an Italian sample. International Journal of Behavioral Development, 25, 279-286.
  • MEB. (2005). İlköğretim ve orta öğretim kurumları sosyal etkinlikler yönetmeliği. http://mevzuat.meb.gov.tr/html/25699_0.html adresinden erişildi.
  • MEB. (2006). Özel Eğitim Hizmetleri Yönetmeliği. http://orgm.meb.gov.tr/meb_iys_dosyalar/ 2012_10/10111226 adresinden erişildi.
  • MEB. (2007). Mesleki eğitim ve öğretim sisteminin güçlendirilmesi projesi: Çocuk gelişimi ve eğitimi (Zihinsel engelliler).http://www.megep.meb.gov.tr/mte_program_modul/moduller_pdf/Zihinsel%20Engelli ler.pdf adresinden erişildi.
  • MEB. (2010). İlköğretim okullarındaki kaynaştırma uygulamalarının değerlendirilmesi. http://www.meb.gov.tr/earged/earged/ilk_kaynas_eg_uyg_deg.pdf adresinden erişildi.
  • Merril, E. C. (2005). Preattentive orientingin adolescents with mental retardation. American Journal on Mental Reteardation, 110, 28-35.
  • Miller, G. ve Dingwall, R. (1997). Context & method in qualitative research. London: Sage Publications. Munk, D. D. ve Bursuck, W. D. (1998). Report card grading adaptations for students with disabilities. Types and acceptability. Intervention in School and Clinic, 33, 306-308.
  • Munk, D. D. ve Bursuck, W. D. (2001). Preliminary findings of personalized grading plans for middle school students with disabilities. Exceptional Children, 67, 211-234.
  • Myles, B. S. ve Simpson, R. L. (1989). Regular educators modification preferences for mainstreaming mildly handicapped children. The Journal of Special Education, 22, 479-489.
  • Nizamoğlu, N. (2006). Sınıf öğretmenlerinin kaynaştırma uygulamalarındaki yeterliklerine ilişkin görüşleri (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bolu. Nowicki, E. A. ve Sandieson, R. (2002). A meta-analysis of school age children’s towards persons with psychical or intellectual disabilities. International Journal of Disability, Development and Education, 49, 243-265.
  • Olçay-Gül, S. (2012). Engellilere yönelik tutumlar. İ.H. Diken (Ed.). Engellilere yönelik tutumlar içinde (s. 50-85). Ankara: Vize Yayıncılık.
  • Olçay-Gül, S. (2014). Farklılaştırılmış öğretim ve uyarlamalar. Ufuk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5, 111-123.
  • Özbaba, N. (2000). Okul öncesi eğitimcilerin ve ailelerin özel eğitime muhtaç çocuklar ile normal çocukların entegrasyonuna (kaynaştırılmasına) karşı tutumları (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Marmara Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, İstanbul.
  • Özokçu, O. (2013). Kaynaştırma uygulamaları. S. Vuran (Ed.). Özel eğitim içinde (s. 81-111). Ankara: Maya Akademi.
  • Özyürek, M. (1997). Sınıfta davranış yönetimi: Uygulamalı davranış analizi (2. bs.). Ankara, Karatepe Yayınları.
  • Pınar-Sazak, E. ve Yıkmış, A. (2004, 4-6 Kasım). İlkokul müdürlerinin kaynaştırma uygulamasına yönelik görüşlerinin belirlenmesi. 14. Ulusal Özel Eğitim Kongresi'nde sunulan bildiri, Bolu.
  • Pliner, S. M. ve Johnson, J. R. (2004). Historical, theoretical, and foundational principles of universalinstructional design in higher education. Equity & Excellence in Education, 37, 105-113.
  • Prater, M. A. (2006). Teaching strategies for students with mild to moderate disabilities. New Jersey: Pearson Allyn & Bacon. Rock, M., Gregg, M., Ellis, E. ve Gable, R. A. (2008). Reach: A framework for differentiating classroom instruction. Preventing School Failure, 52(2), 31-47.
  • Sadioğlu, Ö. (2011). Sınıf öğretmenlerinin kaynaştırmaya ilişkin sorunları, beklentileri ve önerilerine yönelik nitel bir araştırma (Yayınlanmamış doktora tezi). Uludağ Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Bursa.
  • Salderay, B. (2008). Türkiye’deki zihin engelliler iş okullarında görsel sanatlar dersinin öğrencilerin beceri, davranış ve meslek edinimindeki katkısına yönelik öğretmen görüşleri. (Yayınlanmamıl doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Sale, P. ve Carey, D. M. (1995). The sociometric status of students with disabilities in a full-inclusion school. Exceptional Children, 62(1), 6-19.
  • Salend, S. J. (1998). Effective mainstreaming: Creative inclusive classrooms. Upper Saddle River, N.J: Prentice Hall.
  • Saraç, T. ve Çolak, A. (2012). Kaynaştırma uygulamaları sürecinde ilköğretim sınıf öğretmenlerinin karşılaştıkları sorunlara ilişkin görüş ve önerileri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8, 13- 28.
  • Senemoğlu, N. (2007). Gelişim, öğrenme ve öğretim: Kuramdan uygulamaya (2. bs.). Ankara: Gönül Yayıncılık. Shaw, R. A. (2011). Employing universal design for learning. New Directions for Student Services, 134, 21-33.
  • Shevlin, M., Winter, E. ve Flynn, P. (2013). Developing inclusive practice: teacher perceptions of opportunities and constraints in there public of Ireland. International Journal of Inclusive Education, 17, 1119-1133.
  • Slavica, P. (2010). Inclusive education: proclamation so reality (primary school teachers' view). Australian Journal of Teacher Education, 7, 62-69.
  • Smith, T. E. C., Polloway, E. A., Patton, J. R. ve Dowdy, C. A. (2006). Teaching students with special needs in inclusive settings, (revised IDEA edition). Boston: Allyn & Bacon. Smoot, S. L. (2004). An outcome measure for social goals of inclusion. Rural Special Education Quarterly, 23, 15-22.
  • Sucuoğlu, B. (2004). Türkiye’de kaynaştırma uygulamaları: Yayınlar/araştırmalar. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Özel Eğitim Dergisi, 4, 55-76.
  • Sucuoğlu, B. (2010). Zihinsel engelli bireylerin özellikleri. N.B. Sucuoğlu (Ed.). Zihin engelliler ve eğitimleri içinde (s. 120-173). Ankara: Kök Yayıncılık.
  • Sucuoğlu, B. ve Kargın, T. (2006). İlköğretimde kaynaştırma: Yaklaşımlar, stratejiler ve yöntemler. İstanbul: Morpa Yayınları.
  • Sünbül, A. M. ve Sargın, N. (2002, 11-12 Kasım). Okul öncesi dönemde kaynaştırma eğitimine ilişkin öğretmen tutumlarının (çeşitli değişkenler açısından) incelenmesi. 12. Ulusal Özel Eğitim Kongresi'nde sunulan bildiri, Ankara.
  • Şahbaz, Ü. (1997). Öğretmenlerin özürlü çocukların kaynaştırılması konusunda bilgilendirilmelerinin kaynaştırmaya ilişkin tutumlarının değiğmesindeki etkililiği (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Bolu.
  • Şahbaz, Ü. (2004). Kaynaştırma sınıflarına devam eden zihin engelli öğrencilerin sosyal kabul düzeylerinin belirlenmesi. 13. Ulusal Özel Eğitim Kongresi. Ankara: Kök Yayıncılık.
  • Şahbaz, Ü. ve Kalay, G. (2010). Okulöncesi eğitimi öğretmen adaylarının kaynaştırmaya ilişkin görüşlerinin belirlenmesi. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19, 116-135.
  • Tavil, Y. Z. (1996). Sınıf ortamına uygun olmayan davranışların azaltılmasında uyuşmayan davranışların ayrımlı pekiştirilmesinin etkisi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Gazi Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü Ankara.
  • Tekin, E. (1994). The effects of exposure to ınformation techniques of fourth grade children’s social acceptance level of exceptionality (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ankara.
  • Thorpe, A., ve Azam, A. Q. M. S. (2010).Teachers' perceptions of inclusive education in main stream primary schools in the united kingdom. The International Journal of Interdisciplinary Social Sciences, 5, 163-172.
  • Timuçin, E. U. (2008). Doğrudan davranışsal danışmanlığın birlikte eğitim ortamına yerleştirilmiş yetersizliği olan öğrencilerin problem davranışlarını azaltmadaki etkililiği (Yayınlanmamış doktora tezi). Gazi Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
  • Timuçin, E. U. (2013). Özel eğitim ve kaynaştırma sınıflarının etkili yönetimi. S. Vuran (Ed.). Özel eğitim içinde (s. 129-173). Ankara: Maya Akademi.
  • Tomlinson, C. A. (2005). Grading and differentiation: Paradox or good practice? Theory into Practice, 44, 262-269.
  • Turhan, C. (2007). Kaynaştırma uygulaması yapılan ilköğretim okuluna devam eden normal gelişim gösteren öğrencilerin kaynaştırma uygulamasına ilişkin görüşleri (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Anadolu Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Eskişehir.
  • Turnbull, R., Turnbull, A., Shank, M. ve Smith, S. J. (2004). Exceptional lives: Special education in today’s school (4. bs.). Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall.
  • Türkoğlu, Y. K. (2007). İlköğretim okulu öğretmenleriyle gerçekleştirilen bilgilendirme çalışmalarının öncesi ve sonrasında öğretmenlerin kaynaştırmaya ilişkin görüşlerinin incelenmesi (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
  • Umesh, S. (2012). Changing pre-service teachers' beliefs to teach in inclusive classrooms in victoria, Australia. Australian Journal of Teacher Education,37, 53-66.
  • Uysal, A. (1995). Öğretmen ve okul yöneticilerinin zihin engelli çocukların kaynaştırılmasında karşılaşılan sorunlara ilişkin görüşleri (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi). Anadolu Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Eskişehir.
  • Ünal, F. (2010). Kaynaştırma uygulamasının yapıldığı sınıflardaki, öğretmen, normal gelişim gösteren öğrenci ve engelli öğrenci velilerinin kaynaştırmaya yönelik tutumları (Yayınlanmamış yüksek lisans tezi) Çukurova Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Adana.
  • Varlıer, G. ve Vuran, S. (2006). Okul öncesi eğitim öğretmenlerinin kaynaştirmaya ilişkin görüşleri. Kuram ve Uygulamada Eğitim Bilimleri, 6, 553-585.
  • Vural, M. ve Yıkmış, A. (2008). Kaynaştırma sınıfı öğretmenlerinin öğretimin uyarlanmasına ilişkin yaptıkları çalışmaların belirlenmesi. Abant İzzet Baysal Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8, 141- 159.
  • Vuran, S. (2005). The sociometric status of students with disabilities in elementary level integration classes in Turkey. Eurasian Journal of Educational Research, 5, 217-235.
  • Vuran, S. (2010). Davranış problemleri ile baş etme. H. İ. Diken (Yay. Haz.). İlköğretimde kaynaştırma içinde (s. 260-287). Ankara: Pegem Akademi.
  • Walker, J. E., Shea, T. M. ve Bauer, A. M. (2007). Behavior management: A practical approach for educators (9. bs.). Upper Saddle River, NJ: Merrill/Prentice Hall.
  • Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2005). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınları.
  • Zeff, R. (2007). Universal design across the curriculum. New Directions for Higher Education, 137, 27-44.
APA GÜL S, VURAN S (2015). Normal Sınıflara Devam Eden Özel Gereksinimli Öğrencilerin Kaynaştırma Uygulamasına İlişkin Görüşleri ve Karşılaştıkları Sorunlar. , 169 - 195.
Chicago GÜL Seray Gül,VURAN Sezgin Normal Sınıflara Devam Eden Özel Gereksinimli Öğrencilerin Kaynaştırma Uygulamasına İlişkin Görüşleri ve Karşılaştıkları Sorunlar. (2015): 169 - 195.
MLA GÜL Seray Gül,VURAN Sezgin Normal Sınıflara Devam Eden Özel Gereksinimli Öğrencilerin Kaynaştırma Uygulamasına İlişkin Görüşleri ve Karşılaştıkları Sorunlar. , 2015, ss.169 - 195.
AMA GÜL S,VURAN S Normal Sınıflara Devam Eden Özel Gereksinimli Öğrencilerin Kaynaştırma Uygulamasına İlişkin Görüşleri ve Karşılaştıkları Sorunlar. . 2015; 169 - 195.
Vancouver GÜL S,VURAN S Normal Sınıflara Devam Eden Özel Gereksinimli Öğrencilerin Kaynaştırma Uygulamasına İlişkin Görüşleri ve Karşılaştıkları Sorunlar. . 2015; 169 - 195.
IEEE GÜL S,VURAN S "Normal Sınıflara Devam Eden Özel Gereksinimli Öğrencilerin Kaynaştırma Uygulamasına İlişkin Görüşleri ve Karşılaştıkları Sorunlar." , ss.169 - 195, 2015.
ISNAD GÜL, Seray Gül - VURAN, Sezgin. "Normal Sınıflara Devam Eden Özel Gereksinimli Öğrencilerin Kaynaştırma Uygulamasına İlişkin Görüşleri ve Karşılaştıkları Sorunlar". (2015), 169-195.
APA GÜL S, VURAN S (2015). Normal Sınıflara Devam Eden Özel Gereksinimli Öğrencilerin Kaynaştırma Uygulamasına İlişkin Görüşleri ve Karşılaştıkları Sorunlar. Eğitim ve Bilim, 40(180), 169 - 195.
Chicago GÜL Seray Gül,VURAN Sezgin Normal Sınıflara Devam Eden Özel Gereksinimli Öğrencilerin Kaynaştırma Uygulamasına İlişkin Görüşleri ve Karşılaştıkları Sorunlar. Eğitim ve Bilim 40, no.180 (2015): 169 - 195.
MLA GÜL Seray Gül,VURAN Sezgin Normal Sınıflara Devam Eden Özel Gereksinimli Öğrencilerin Kaynaştırma Uygulamasına İlişkin Görüşleri ve Karşılaştıkları Sorunlar. Eğitim ve Bilim, vol.40, no.180, 2015, ss.169 - 195.
AMA GÜL S,VURAN S Normal Sınıflara Devam Eden Özel Gereksinimli Öğrencilerin Kaynaştırma Uygulamasına İlişkin Görüşleri ve Karşılaştıkları Sorunlar. Eğitim ve Bilim. 2015; 40(180): 169 - 195.
Vancouver GÜL S,VURAN S Normal Sınıflara Devam Eden Özel Gereksinimli Öğrencilerin Kaynaştırma Uygulamasına İlişkin Görüşleri ve Karşılaştıkları Sorunlar. Eğitim ve Bilim. 2015; 40(180): 169 - 195.
IEEE GÜL S,VURAN S "Normal Sınıflara Devam Eden Özel Gereksinimli Öğrencilerin Kaynaştırma Uygulamasına İlişkin Görüşleri ve Karşılaştıkları Sorunlar." Eğitim ve Bilim, 40, ss.169 - 195, 2015.
ISNAD GÜL, Seray Gül - VURAN, Sezgin. "Normal Sınıflara Devam Eden Özel Gereksinimli Öğrencilerin Kaynaştırma Uygulamasına İlişkin Görüşleri ve Karşılaştıkları Sorunlar". Eğitim ve Bilim 40/180 (2015), 169-195.