İlköğretim okulu öğrencilerinin algıladıkları evrensel değerlerin bir yordayıcısı olarak okul iklimi

KARADAG, ENGIN; Nalçacı, Ahmet; BEKTAŞ, FATİH

İlköğretim okulu öğrencilerinin algıladıkları evrensel değerlerin bir yordayıcısı olarak okul iklimi

Fatih BEKTAŞ, (Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir, Türkiye)

Ahmet NALÇACI, (Atatürk Üniversitesi, Erzurum, Türkiye)

Engin KARADAĞ (Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Eskişehir, Türkiye)

Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi

1 1

Yıl: 2014 Cilt: 15 Sayı: 1 Sayfa Aralığı: 281 - 293 Metin Dili: Türkçe İndeks Tarihi: 29-07-2022

İlköğretim okulu öğrencilerinin algıladıkları evrensel değerlerin bir yordayıcısı olarak okul iklimi

Öz:

Bu araştırmanın amacı, ilköğretim okulu öğrencilerinin okul ikimi algılarının evrenseldeğerleri yordama düzeyini belirlemektir. İlişkisel desende tasarlanan araştırmanın evreniErzurumda öğrenim gören 21817 ilköğretim okulu ikinci kademe öğrencisinden,örneklemi ise maksimum çeşitlilik örnekleme yöntemi kullanılarak 16 ilköğretimokulunun ikinci kademesind e öğrenim gören 1004 öğrenciden oluşmuştur. Araştırmadaveriler Okul İklimi Ölçeği (Çalık & Kurt, 2010) ve Evrensel Değerler Ölçeği (Koç, 2007)kullanılarak elde edilmiştir. Verilerin analizinde Pearson Çarpım Momentler KorelâsyonAnalizi ve Çoklu Doğrusal Regresyon analizi kullanılmıştır. Araştırma da elde edilenbulgulara göre ilköğretim okulu öğrencilerinin okul iklimi algılarının evrensel değeralgılarını manidar düzeyde yordadığı gözlenmiştir.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel

School climate as a predictor of the universal values perceived by primary school students

Öz:

The aim of this study is to determine the prediction level of primary school students perceptions of school climate on their universal values. While th e target population for thestudy which used correlational design is composed of 21817 primary school students whoare studying in Erzurum, the sample is composed of 1004 students who are studying 6, 7and 8th grade of 16 primary schools located in Erzurum . The sample was chosen viamultiple variation sampling method. Data were gathered from School Climate Scale andUniversal Values Scale in this study. Pearson Product-Moment Correlation CoefficientAnalysis and Multilinear Regression Analysis methods were used in the analysis of thedata. The results of the study show that the perceptions of primary school students aboutschool environment significantly effects the universal values perceptions of students.

Anahtar Kelime:

Konular: Eğitim, Eğitim Araştırmaları Eğitim, Özel

Belge Türü: Makale Makale Türü: Araştırma Makalesi Erişim Türü: Erişime Açık

Acat, M. B., & Aslan, M. (2012). Yeni bir değer sınıflaması ve bu sınıflamaya bağlı olarak öğrencilere kazandırılması gereken değerler. Kuram ve Uygulama Eğitim Bilimleri, 12 (2), 1461 -1474.
Aktaş, N. (2010). İlköğretim beşinci sınıf öğrencilerinin sosyal bilgiler programında verilen değerleri edinme düzeyleri (Erzincan örneği). Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Atatürk Üniversitesi, Erzurum.
Anderson , C. S. (1982). The search for school climate: A Review of the research, Review of Educational Research, 52 (3), 368 -420.
Aydın, M. Z., & Akyol- Gürler, Ş. (2013). Okulda değerler eğitimi yöntem -etkinlikler- kaynaklar. Ankara: Nobel.
Aypay, A., Çekiç, O., & Seçkin, M. (2012). Öğretim elemanlarının öğretime ilişkin görüşlerinin normatif açısından incelenmesi. Kuram ve Uygulama Eğitim Bilimleri, 12 (2), 1345 -1366.
Balcı, A. (2007). Etkili okul ve okul geliştirme: Kuram, uygulama ve araştırma . Ankara: PegemA.
Balcı, F. A., & Yanpar-Yelken, T. ( 2010). İlköğretim öğretmenlerinin değer kavramına yükledikleri anlamlar. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 39 , 81 -90.
Balcı, F. A., & Yanpar-Yelken, T. ( 2013). İlköğretim sosyal bilgiler programında yer a lan değerler ve değer eğitimi uygulamaları konusunda öğretmen görüşleri. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 14 (1), 195 -213.
Bayram, F., & Aypay, A. (2012). İlköğretim okullarında müdür etkililiği, okul iklimi ve öğrenci kontrol ideolojileri arasındaki ilişki. Eğitimde Politika Analizi Dergisi, 1 (1), 49 -63.
Bolat, Y. (2013). Bir değer ölçme aracı: çok boyutlu sosyal değerler ölçeği. Turkish Journal of Education , 2 (4), 13 -27.
Creemers, B. P. M., & Reezigt, G. J. (1999). The role of school and classroom climate in elementary school learning environments. In Freiberg, H. J. (Ed.). School climate: Measuring, improving and sustaining healthy learning environments . Philadelphia, PA: Falmer Press.
Çalık, T., & Kurt, T. (2010). Okul iklimi ölçeğinin geliştirilmesi (SCS). Eğitim ve Bilim, 35 (157), 167 -180.
Çalık, T., Kurt, T., & Çalık, C. (2011). Güvenli okulun oluşturulmasında okul iklimi: Kavramsal bir çözümleme. Pegem Eğitim ve Öğretim Dergisi, 1 (4), 73 -84.
Çelik, V. (2002). Okul kültürü ve yönetimi. Ankara: PegemA.
Çengelci, T., Hancı, B., & Karaduman, H. (2013). Okul ortamında değerler eğitimi konusunda öğretmen ve öğrenci görüşleri. Değerler Eğitimi Dergisi, 11 (25), 33 - 56.
Çubukçu, Z. (2012). İlköğretim Öğrencilerinin Karakter Eğitimi Sürecinde Örtük Programın Etkisi. Kuram ve Uygulama Eğitim Bilimleri, 12 (2), 1513 -1534.
Denison, D. R. (1996). What is the difference between organizational culture and organizational climate? A Natives point of view on decade of paradigm wars. The Aca demy of Management Review, 21 (3), 619 -654.
Doğanay, A., Seggie, F.N., & Caner, H. A. (2012). Değerler eğitiminde örnek bir proje: Avrupa değerler eğitimi projesi. Uluslararası Eğitim Programları ve Öğretim Çalışmaları Dergisi 2(3), 73 -86.
Drucker, P. F. (1 994). Devlet ve politika alanında, ekonomi bilimi ve iş dünyasında, toplumda ve dünya görüşünde yeni gerçekler (Çev: B. Karanakçı). Ankara: Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları.
Evans, M., & Hopkins, D. (1988). School climate and the psychological state of the ındividual teacher as factors affecting theutilisation of educational ıdeas following an in service course. British Educational Research Journal, 14 (3), 211 -230.
Fidan, N. (2009). Öğretmen adaylarının değer öğretimine ilişkin görüşleri. Kuramsal Eğitim Bilim, 2 (2), 1 -18.
Freiberg, H. J. (1999). School climate: measuring, ımproving and sustaining healthy learning environments. USA: Falmer Press.
Griffin, M. L. (2001). Use of force by detention officers, New York: LFB Scholarly Publishing LLC.
Griffith, J . (1999). The school leadership/school climate relation: identification of school configurations associated with change in principals. Educational Administration Quarterly, 35 (2), 267 -291.
Günbayı, İ. (2007). School climate and teachers perceptions on climate factors: research into nine urban high schools. The Turkish Online Journal of Educational Technology, 6(3), 70 -78.
Hoy, W. K., & Miskel, C. G. (2010). Eğitim yönetimi: Teori, araştırma ve uygulama (Çev. Ed. S. Turan). Ankara: Nobel.
Jannasch -Pennel, A., DiGangi, S.A., Pukys, K., & Diken, İ. H. (2002). Arizona davranışsal başlangıç programı (ADBP): Başarılı ve disiplinli okul ortamlarında öğrenci merkezli eğitim . İlköğretim -Online dergisi, 1 (2), 48 -51.
Kabaday, A., & Aladağ, K. S. (2010). Farklı ilköğre tim kurumlarına devam eden öğrencilerin ahlaki gelişimlerinin çeşitli değişkenler açısından değerlendirilmesi. Uluslararası İnsan Bilimleri Dergisi, 7(1), 878 -898.
Karadağ, E., Baloğlu, N., Korkmaz, T., & Çalışkan, N. (2008). Eğitim kurumlarında örgüt iklimi ve örgüt etkinlik algısı arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi. Ahi Evran Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9 (3), 63 -71.
Kline, T. J. B., & Boyd, J. E. (1991). Organizational structure, context, and climate: Their relationships to job satisfaction at three managerial levels. The Journal of General Psychology, 118 (4), 305 -316.
Koç, K. (2007). İlköğretim 7. sınıflarda okutulan vatandaşlık ve insan hakları eğitimi dersinde öğrenciye kazandırılması amaçlanan evrensel değerlere ilişkin tutumlar üzerinde öğretim sürecinin etkisi. Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Fırat Üniversitesi, Elazığ.
Kohl, D., Recchia, S., & Steffgen, G. (2013). Measuring school climate: an overview of measurement scales. Educatıonal Research , 55 (4), 411 -426.
Kurtdede-Fidan, N. (2 013). Sosyal bilgiler dersinde değerler eğitimi: nitel bir araştırma. The Journal of Academic Social Science Studies, 6(3), 361 -388.
Memiş, A., & Güney -Gedik, E. (2010). Sınıf öğretmenlerinin değer yönelimleri. Değerler Eğitimi Dergisi, 8 (20), 123 -145.
Öz damar, K. (2009). Paket programlar ile istatistiksel veri analizi. Eskişehir: Kaan Kitabevi.
Özdemir, A. (2002). Sağlıklı okul ikliminin çeşitli görünümleri ve öğrenci başarısı. Kastamonu Eğitim Dergisi, 10 (1), 39 -46.
Özdemir, S., Sezgin, F., Şirin, H., Ka rip, E., & Erkan, S. (2010). İlköğretim okulu öğrencilerinin okul iklimine ilişkin algılarını yordayan değişkenlerin incelenmesi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 38, 213 -224.
Özden, Y. (2005). Eğitimde yeni değerler . Ankara: Pegem A Yayınc ılık.
Plucker, J. A. (1998). The relationship between school climate conditions and student aspirations. The Journal of Educational Research , 91 (4), 240 -246.
Sipahi, B., Yurtkoru, S., & Çinko, M. (2006). Sosyal bilimlerde SPSSle veri analizi. İstanbul: Be ta Yayım Dağıtım.
Şimşek, N. (2012). Değişen Toplumda Değerler ve Eğitimi: Bireysellik ve Dayanışma. Gaziantep University Journal of Social Sciences, 11 (4):1358 -1386.
Şişman, M. (2002a). Eğitimde mükemmellik arayışı. Ankara: PegemA.
Şişman, M. (2002b). Örgütler ve kültürler. Ankara: PegemA.
Şişman, M., & Turan, S. (2005). Eğitim ve okul yönetimi, Y. Özden (Ed.) Eğitim ve okul yöneticiliği (ss.99 -146). Ankara: Pegem A.
Tay, B., Durmaz, F. Z., & Şanal, M. (2013). Sosyal bilgiler dersi kapsamında öğrencilerin değer ve değerler eğitimine ilişkin görüşleri. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33 (1), 67 -93.
Thomas, A. R. (1976). The organizational climate of schools. International Review of Education , 22 (4), 441 -463.
Turan, S. (2002). Organizational climate and organizational commitment: A study of human interactions in Turkish public schools. Educational Planning , 14 (2), 20 30.
Turan, S., & Aktan , D. (2008). Okul hayatında var olan ve olması dü şünülen sosyal de ğ erler. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 6(2), 227 -259.
Ulusoy, K., & Dilmaç, B. (2012). Değerler eğitimi. Ankara: PegemA.
Ulusoy, K., & Tay, B. (2011). Sosyal Bilgilerde değer eğitimi, R. Turan, A. M. Sünbül ve H. Akdağ (Ed.) Sosyal bilgiler öğretiminde yeni yaklaşımlar II (ss. 59 -73). Ankara: Pegem A.
Vieno, A., Perkins, D. D., Smith, T. M., & Santinello, M. (2005). Democratic school climate and sense of community in school: A Multilevel analysis. American Journal of Community Psychology, 36( 3 -4), 327 -341.
Yavuzer, H. (1998). Çocuk psikolojisi. İstanbul: Remzi Kitabevi.
Yazar, T., & Erkuş, S. (2013). Okul öncesi öğretmenlerinin okul öncesi eğitim programındaki değerler eğitimine ilişkin görüşlerinin değerlendirilmesi. Dicle Üniversitesi Ziya Gökalp Eğitim Fakültesi Dergisi, 20, 196 -211.
Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2006). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Ankara: Seçkin Yayınevi.
Yılmaz, K., & Altınkurt, Y. (2012). Örgütsel İklim Ölçeğinin Türkçeye Uyarlanması: Geçerlik ve Güvenirlik Çalışması. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Der gisi, 3 (1), 1 -11.
Yiğittir, S., & Kaymakcı, S. (2012). Sosyal Bilgiler Dersi Öğretim Programı Uygulama Kılavuzunda Yer Alan Etkinliklerin Değer Eğitimi Yaklaşımları Açısından İncelenmesi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi (KEFAD), 13 (2), 49 -73.
Yüksel, S. (2004). Örtük program eğitimde saklı uygulamalar. Ankara: Nobel Yayın.

APA	BEKTAŞ F, Nalçacı A, KARADAG E (2014). İlköğretim okulu öğrencilerinin algıladıkları evrensel değerlerin bir yordayıcısı olarak okul iklimi. , 281 - 293.
Chicago	BEKTAŞ FATİH,Nalçacı Ahmet,KARADAG ENGIN İlköğretim okulu öğrencilerinin algıladıkları evrensel değerlerin bir yordayıcısı olarak okul iklimi. (2014): 281 - 293.
MLA	BEKTAŞ FATİH,Nalçacı Ahmet,KARADAG ENGIN İlköğretim okulu öğrencilerinin algıladıkları evrensel değerlerin bir yordayıcısı olarak okul iklimi. , 2014, ss.281 - 293.
AMA	BEKTAŞ F,Nalçacı A,KARADAG E İlköğretim okulu öğrencilerinin algıladıkları evrensel değerlerin bir yordayıcısı olarak okul iklimi. . 2014; 281 - 293.
Vancouver	BEKTAŞ F,Nalçacı A,KARADAG E İlköğretim okulu öğrencilerinin algıladıkları evrensel değerlerin bir yordayıcısı olarak okul iklimi. . 2014; 281 - 293.
IEEE	BEKTAŞ F,Nalçacı A,KARADAG E "İlköğretim okulu öğrencilerinin algıladıkları evrensel değerlerin bir yordayıcısı olarak okul iklimi." , ss.281 - 293, 2014.
ISNAD	BEKTAŞ, FATİH vd. "İlköğretim okulu öğrencilerinin algıladıkları evrensel değerlerin bir yordayıcısı olarak okul iklimi". (2014), 281-293.

APA	BEKTAŞ F, Nalçacı A, KARADAG E (2014). İlköğretim okulu öğrencilerinin algıladıkları evrensel değerlerin bir yordayıcısı olarak okul iklimi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 15(1), 281 - 293.
Chicago	BEKTAŞ FATİH,Nalçacı Ahmet,KARADAG ENGIN İlköğretim okulu öğrencilerinin algıladıkları evrensel değerlerin bir yordayıcısı olarak okul iklimi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi 15, no.1 (2014): 281 - 293.
MLA	BEKTAŞ FATİH,Nalçacı Ahmet,KARADAG ENGIN İlköğretim okulu öğrencilerinin algıladıkları evrensel değerlerin bir yordayıcısı olarak okul iklimi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, vol.15, no.1, 2014, ss.281 - 293.
AMA	BEKTAŞ F,Nalçacı A,KARADAG E İlköğretim okulu öğrencilerinin algıladıkları evrensel değerlerin bir yordayıcısı olarak okul iklimi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi. 2014; 15(1): 281 - 293.
Vancouver	BEKTAŞ F,Nalçacı A,KARADAG E İlköğretim okulu öğrencilerinin algıladıkları evrensel değerlerin bir yordayıcısı olarak okul iklimi. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi. 2014; 15(1): 281 - 293.
IEEE	BEKTAŞ F,Nalçacı A,KARADAG E "İlköğretim okulu öğrencilerinin algıladıkları evrensel değerlerin bir yordayıcısı olarak okul iklimi." Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 15, ss.281 - 293, 2014.
ISNAD	BEKTAŞ, FATİH vd. "İlköğretim okulu öğrencilerinin algıladıkları evrensel değerlerin bir yordayıcısı olarak okul iklimi". Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi 15/1 (2014), 281-293.